Tekstweergave van NL-WbdRAZU_WP_1990-01-19_003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DONDERDAG 18 JANUARI 1990 Nan Molenaar heeft gouden pen LUIS aan Ie Dijk zegt Nan Molendijk over haar na-oorlogse penne - ' t Is net of een ander die verhalen geschreven heeft vruchten , ( foto Cor de Koek ). BazuinenengeE op afgebrande molen STÏiÊlïFlBEItlÈ Vrijdagmiddag half zes . De begroeting in haar bunga - low aan de Dreef ia Streefkerk is aller - hartelijkst . Hm Molenaar ( 79 ) is goed voor eea stevige handdruk . De vor - imide optn in hasr vriendelijke gelaat beginnen te glinsteren als haar schrift met verhales tevootschijn komt . Bloe - Bietjeskaft , tegelmatlg handschrift , p«kkeBde teksten . Haar gastvrijheid is een weldaad . Verse koffie in de pot . Nog een koekie ? En ik mag de deur Biet ait voor ik van haar pannekoeken hefe g^roefd . ,' tlsnetof mijn verhalen door anderen geschreven zijn ' Een gesprek met een zeer bijzondere vrouw met een gouden pen . Begaafd , begeesterd . Haalde in haar jeugd niets dan negens en tienen . Vond het een genot om opstellen te schrijven en een kruis om die klassikaal te moeten voorlezen . Pakte in een andere epi - sode van haar leven de draad van schrijven weer op . Schriften vol ziele - roerselen vloeiden uit haar pen en ver - dwenen helaas tijdens een oprui - mwoede voortijdig in de prullebak . Dat wat bij toeval bewaard is geble - ven , blinkt uit in stijl . Treffend weet ze haar ervaringen op papier te zetten . Verslaggeving van uitstapjes van de Streefkerkse Plattelandsvrouwen , waar ze dertig jaar deel van uit - maakte . Sfeerverhalen over momen - ten die haar ziel raakten , kort , pakr _ kend . Nooit zich op zijpaadjes bege - vend . Je leest haar verhalen daarom in één adem uit . Schrijven is bij haar de kunst van het weglaten . Gren overbo - dige franje , maar met weinig woorden veel zeggen . Dopen Haar pen kan kritisch zijn . Zo was er eens een strenge dominee in haar dorp die enkele kinderen niet wilde dopen , omdat hun ouders niet in de kerk kwa - men . Nan Molenaar sloeg er Lucas 19 vers 15 op na : ,, En zij brachten hun In een grote Zwitserse kathe - draal , staande voor een orgel - front met bazuinengelen , kreeg Nan Molenaar uit Streefkerk de ingeving voor onderstaand verhaal . Voor dit verhaal gaan we terug naar een zondagavond zo om - streeks het jaar 1700 . Door de grote boogramen van de mooie kruiskerk , gebouwd op een terp , straalt het licht van de olielampen . Vanuit de toren galmen de zware klokke - tonen over de lage huizen aan de voet van de toren en over de rieten daken van de slapende boerderijen in de omgeving van de lage dijk . Daar komen de eerste kerkgangers al bin - nen . De vrouwen in donkere , stemmige klederdracht . Het haar glad weggestreken onder de hagelwitte muts . De lange wollen omslagdoeken om de schouders . In de ene hand de kerkbijbel met het soms prachtig be - werkte zilveren slot . In de an - dere het blinkend geschuurde koperen hengsel van de mooie uitgesneden kerkstoof , met in de bmir.asrdsn test de gloeiende kool . De kerk is stampvol die avond , want nood leert bidden en de nood was groot in die dagen . Zo zitten ze daar die avond , de boeren en boerinnen en het ambachtsvolk , en luisteren vol aandacht naar de plechtige woorden van de Psalm : Heer Gij Zijt ons geweest een toe - vlucht van geslacht tot ge - slacht . " Met aan het eind de kinderen tot Jezus ". De dominee ging onder druk van de kerkeraad over - stag . Tijdens die bewogen doopdienst stonden haar antennes op scherp . Ja - ren later kent ze delen van dit soort pennevruchten nog uit haar hoofd . Dergelijke momenten zijn voor eens en altijd in haar geheugen gegrift . Er was geen blijdschap in de kerk die zondagmorgen . Niet in de harten van de jonge doopouders voorin de kerk . En ook niet in het hart van de predi - kant , hoog op de kansel , die vlak voor de lichtende gestalte van de Heiland ging staan . ,, Heere , stuur ze toch weg . Ze maken het U maar moeilijk . Ze zijn het niet waard . Heer !" ,, De geschiedenis herhaalt zich . ,, Laat de kinderkens tot Mij komen en ver - hindert hen niet , want der zulke is het koninkrijk der hemelen ". Had dan niemand het antwoord van de Meester verstaan ? De deur van de consistorie bede : ,, En bevestigt Gij het werk onzer handen over ons , ja het werk onzer handen , beves - tig dat !" ,, Het werk van hun handen ". En de boeren denken met zorg in het hart aan hun landerijen en hun vee in de laaggelegen boerderijen , want vaak wordt na een flinke noordwesterstorm de lage , zwakke dijk door het rivierwa - ter ondermijnd . Dan stroomt het water met geweld de polder binnen , waardoor de boerde - rijen soms tot aan het dak in het water staan . ,, Ja het werk onzer handen bevestig dat ''. Eén van de mannen in de hoge notabelenbank denkt aan de mooie , slanke watermolen , die hij met Gods hulp en zijn twee sterke handen gebouwd heeft . Hij luistert geboeid naar het machtige geluid van het mooie orgel en zijn ogen dwalen af naar de kleine bazuin engel , die als versiering hoog bovenop het orgelfront is aangebracht . Ineens weet hij het : ,, Zo maak ik er een bovenop de kap van mijn molen . " Want het zoeven van de krachtige wieken , het geruis van het water over het grote molen rad , het gekreun van de as en het geluid van de stormwind boven de polder , het klinkt hem allemaal als mu - ziek in de oren . Het doet hem denken aan machtige orgelto - nen en daarbij hoort die kleine vrolijke engel , blazend op zijn bazuin . En de Heere God bevestigde het werk van zijn handen , want ruim 2.5 eeuw later stond de molen nog slank en fier op ging open . De dopelingetjes werden in een lage rij tot vlak voor de kansel gedragen . In die rij een wat oudere vrouw in klederdracht . Een wondere blijdschap straalde uit haar ogen . Zij had het antwoord van de Meester ver - staan . Zij bracht haar kleinkinderen bij Jezus ". Zo gaaf ,, Als ik nu m'n verhalen van toen lees , is het net of die door een ander ge - schreven zijn ", peinst ze hardop . Na een korte stilte : ,, Die verhalen zijn zo gaaf , die taal ., dat ik die geschreven heb !". Ze zegt ' t heel bescheiden . Ver - wondering op haar gezicht . Haar ge - dachten dwalen af naar haar periode van ' aap , noot . Mies '. Ik zat nog in de eerste , schreef opstelletjes op m'n lei en moest die - zo rood als een biet - - naast de lessenaar voorlezen . Dat haar hoge terp en maalde het overtollige water weg uit de polder . En hief de kleine Engel hoog op de kap haar bazuin . In goede dagen , wanneer de zon als een gouden vlam boven de horizon rees en de dartelende molenaarshond luid blaffend de geit op het molenerf de schrik in de poten joeg , zodat ze er al mekkerend van door ging , de ketting met pin en al achter zich aan slepend . En in kwade dagen , wanneer de ri - vier de polder had overstro - omd en de molenaarsvrouw ' s nachts in de kleine bedstee ang - stig luisterde naar het gekreun en gekraak van de molen onder het onderbroken ritme der ein - deloos doordraaiende wieken . Maar de kleine Engel hief zijn bazuin op naar de hemel van - waar altijd de hulp komen zou . In de loop der jaren werden de dijken versterkt en opgehoogd en het geluid van de noodklok werd niet meer gehoord boven de polder . Maar de oude molen stond nog altijd rank en fier op haar terp , dromend over de ge - slachten die aan haar waren voorbij gegaan . Een kleine , verweerde Engel hief nog steeds hoog op de kap zijn ba - zuin op naar de hemel . Tot in een donkere onheilsnacht de molen in een razende sneeuw - storm als een brandende fakkel is ondergegaan . Slechts weini - gen van ons hebben de laatste strijd van de stervende molen gezien . De brandende wieken als in wanhoop opgeheven naar de hemel , grote vurige sintels als in vertwijfeling rond siróoiend over de witbesneeuwde daken der slapende boerderijen aan de voet van de dijk en tot ver over het donkere water van de rivier . In het rosse licht der hoog oplaaiende vlammen , hief de kleine Engel voor het laatst zijn bazuin . " Heeft u pennevruchten , stuur die dan gerust naar Weekend Post Postbus 160 4140 AD Leerdam bleef de hele lagere school zo . Ver - haaltjes over hoe we de zondagmiddag doorbrachten , over mensen uit ' t dorp . Ook op de Ulo werden mijn op - stellen eruit gehaald . Dan brulden de jongens : natuurlijk die meid van Aal - dijk weer ! Verschrikkelijk vond ik dat . Later stuurde ik verhalen op naar een regionale krant . Schoolhoofd Eig - boldus vond dat een meisje met zulke goede hersens naar de kweek moest . Daar had ik geen zin in : helemaal naar Middelburg waar m'n ouders op dat moment ' t geld niet voor hadden . Ik ben gaan helpen in onze drogisterij/si - garenzaak . Zat daar dikwijls stiekum te lezen . Als moeder me betrapte , ver - weet ze me : ,, Dan had je maar door moeten leren ". Nan trouwde , kreeg kinderen en klom pas jaren later opnieuw in haar pen . ,, Ik moest schrijven . Een innerlijke drang . Op vakantie in Zwitserland zat ik maar steeds te denken aan de mo - lens van Streefkerk . Thuis kwam ik met een gezin en een electrotechnisch bedrijf aan denken niet toe . Maar op vakantie liep ik met molentjes , gek ? Staande voor een orgelfront met bazuinengeltjes dacht ik ineens aan de afgebrande Streefkerkse molen met bazuinengel en schreef daar een ver - haal over . Kerken Kerken vormden voor deze gelovige vrouw met oog voor alledaagse dinget - jes een schitterende voedingsbron voor verhalen . Uit ' Een zonnige zon - dagmorgen in juni '. ,, In de kerk is het nog heerlijk koel , maar de organist heeft het zekere voor het onzekere ge - nomen , en het zondagse jasje aan de kapstok gehangen . In overhemd en omgeslagen mouwen zit hij achter het klavier . Psalm 89 khnkt er niet minder plechtig om . Mijn ogen dwalen af naar de ouderlingenbank . Nee maar , ik herken onze president-kerkvoogd haast niet meer . Prachtig bruin ver - brand na een week hooien in de zon - nige polder . Voor de _ broeder-ouder - kurkparket ; : GRATISiWï!t IGELEGI INKLUSIEF LIJM_EN LAK - jiMÏiÏRKSHÖP ;: LLU^E ty D B.U ROS Vestigingen m Culemborg 03450 20329 Geldermolsen 03455 76*99 Leerdam 03451 10484 Vianen 03473 70270 Platform , «« il ftortpJoot * v ^ i « corriAf *! Voorstraat 51 - Utrecht - tel 030-322605 Ramen lappen Zoals alle werk heeft ook het huishouden zijn leuke en minder leuke kanten . Bij ons thuis moesten indertijd alle dochters meehelpen . Mijn taak bestond uit afwassen en strijken . Gek genoeg zijn dat de huishoudelijke werkjes waar ik het minste problemen mee heb . Ik vond dat toen al Sest gezellig om te doen , hoewel ik angstaanjagende herinneringen heb aan het afwassen in een gootsteen waarvan de kanten met ijs bedekt waren als gevolg van de barre koude in een slecht gebouwde keuken op het noorden . Het strijken was eigenlijk heel spannend . Elektrische strijkijzers hadden nog geen thermostaat en het was de kunst , precies aan te voelen wanneer je de stekker uit het stopcontact moest trekken . Dit om schroeiplekken te voorkomen . Dat ging wel eens mis , vooral met de witte overhemden van mijn vader , die dan bliksemsnel onder de kraan gehouden dienden te worden om de gevolgen van de grote hitte weg te wassen . De eerste plaats van de toptien van de meest onaangename huishoudelijke karweitjes in mijn eigen - gezin wordt gedeeld door stofzuigen en ramen lappen . Maar omdat dat eerste echt móet , probeer ik er niet te veel bij stil te staan . Ramen lappen ligt anders , dat kun je maanden overslaan . Toen ik mijn man kende , vond hij mijn afkeer van ramen lappen mal , maar niet verontrustend . Bovendien bood hij onmiddellijk aan het voor me te doen . Een man doet wat als hij verliefd is ! In de loop der tijd is hij tot de ontdekking gekomen dat ik niet van plan ben zijn goede voorbeeld te volgen . Onlangs las ik een stukje over vogelbescherming en daarin werd mij het mooist denkbare excuus aan gereikt . Schone ramen worden door vogels minder goed gezien . Ze vliegen er eerder tegen te pletter dan tegen ramen die een beetje vies zijn . Laatst besloot ik ondanks deze waarschuwing toch maar eens te gaan zemen . Toen ik halverwegewas gingen we thee drinken en binnen vijf minuten vloog er ietstegen één van de ramen . Een roodborstje : het was zijn laatstevlucht . Ik heb mijn werkafgemaakt , maar het zal nu echt wel erg lang duren voor ik weer spons en zemenlap uit mijnwerkkast haal . Eva ling naast hem - keurig in het zwart , de stoere , bruine nek gekneld in een glan - zende witte boord - is de rustige sfeer in de kerk na een week zwoegen in het hete hooiland teveel geworden . Door het zachte preludium van het orgel en het sonore stemgeluid van onze predi - kant is hij vredig in slaap gewiegd . Zo zie je maar weer : de geest is wel gewil - lig , maar het vlees is zwak !" COLOFOH Weekend Post voor de Alblasserwaard Uitgave Heusden Pers B.V . Oplage : 20.675 exemplaren Verschijnt op donderdag in de plaatsen : Ameide , Arkel , Brandwijk , Bleskensgraaf , Goudriaan , Giessenburg , Groot-Ammers , Hoogblokland , Hoornaar , Langerak , Lexmond , Meerkerk , Molenaarsgraaf , Nieuwpoort , Noordeloos , Ottoland , Schelluinen , Spijk , Streefkerk , Tienhoven , Vianen , Vuren en Wijngaarden Redactie Karel Kersten ( hoofdredacteur ) en Geke van de Merwe Meent 24c Postadres : Postbus 160 4l4ÖADLeerdair . Telefoon : 03451-1 1187 Advertentieverkoop : Chef advertentieverkoop : Jos Blijenburg Advertentieverkoop : Alfonso Villa Kikkers Connie de Vos Postbus 2 5256 ZG Heusden Telefoon : 04162-2352 Bezorgklachten : P . J . vandeLeeden Telefoon : 04162-2352