Tekstweergave van NL-WbdRAZU_VHL_1855-07-22_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

Ao . 1855 . m . 19 . ¥ CIOIi ¥ IAMEM EM dMSTHEI^E ^. ^ ZONDAG 22 JÜLIJ . PRIJS DER ADVERTENTIES . Advertentiën van 1 tot 6 regels ƒ 0,30 ; iedere re - gel daarboven 5 ets ., uilgenomen het zegelrcgt . Verschijnt iederen Zondag-morgen . ABONNEMENTS-PRIJS . Voor Vianen per drie maanden .... ƒ 0,70 . Voor de omhggende Gemeenten franko p . p . ƒ 0,80 . Uitgever G . S . A . STüART . NOG IETS OVER DE LINGE-WERKEN . Van groot belang zal voor onze landstreek het besluit wezen dat in de volgende week door de Heeren Pro - vinciale Staten van Zuid-Holland z al genomen worden , opzigtens liet Reglement voor het Waterschap de Vyf - Heerenlanden . Ieder grondeigenaar , ieder landman , dus ieder bewo - ner , ziet daardoor een gedeelte zijner inkomsten bedreigd . Men heeft dus gemeend , dai eene voorstelling van den waren stand van zaken , betreffende de kostbare Lin - ge - werken , door allen met genoegen zal worden gelezen . Daarom volgt hier een uittreksel van eene Memorie be - treffende de Linge-werJcen van den heer A . A . Visser , Jz . lid der Provinciale Staten van Zuid-Holland . Volgens de grensscheiding van de Vijf-Heerenlanden en den Alblasserwaard vóór 1809 , was de waterkeering zoo - danig dat als in dien tijd de Betuwe of Tielerwaard in Gelderland overstroomd werd , het water tegen denDiefdijk , Horndijk , Noorder-Lingedijk en Arkelschendijk gekeerd werd en naar de rivier de Waal stroomde door de stad Gorinchem , langs de Linge en ten Oosten de stad om over het Wijd-schild in dezelfde rivier . Langs het Zuider - of Linkerboord der rivier de Linge was mede een dijk of kade in Gelderland gelegen , gaan - de langs Asperen en Heukelum ( genaamd de Appeldijk ) door Spijk over het Wijd-Sehild tot Dalem . Deze dij - ken of kaden , waren omtrent twee ellen lager , dan de dijk of de waterkeering van de Vijf-Heerenlanden en den Alblasserwaard . Bij de overstrooming in 1809 hadden de Gemeenten Asperen , Heukelum en Spijk veel geleden door het verdrinken van menschen en vee en het ^^ egslaan der huizen . De waterkeering op den Ivortcdijk was reeds bezweken , en een groot gedeelte der stad Gorinchem zou zeker weggespoeld zijn , indien niet deze waterkeering door de garde van Koning Lodewijk en de inwoners gelukkig Avare hersteld geworden . Koning Lodewijk die zelf op de plaats der overstroo - miug tegenwoordig was geweest , gelastte werken daar te stellen , om zulke onheilen te voorkomen . De plannen tot deze werken waren in den zomer van 1809 gereed , zij werden begoinien , en bestonden in zeven afzonderlijke werken , waardoor : a . de gemeenten Asperen en Heukelum werden be - veiligd tegen het inundatie-water der Betuwe of van Gelderland . ^ h . De inwoners der gemeente Spijk welke langs den ouden Lingedijk of kade woonden verkregen een hooge - ren en zwaarderen dijk langs hunne huizen , om des te beter met hun vee , have en goed te kunnen vlugten . c . De stad Gorinchem was tegen het doorstroomen van het inundatie water langs de Linge naar de rivier de Waal beveiligd en nadat de sluis bij de waterpoort gemaakt was in de haven ( in 1834 ) geheel afgesloten . Aan het maken der gemelde werken was ook nog het denkbeeld verbonden , om in geval de Noorder-Lekdijk i 1 gevaar kwam , om alsdan den Zuider-Lekdijk , tus - schen den Diefdijk en Culemborg door te graven , en het water langs de gemaakte werken naar de Waal te ontlasten , zonder dat zulks , dan de achter de nieuwe dijken gelegen eigendonjmen kon benadeelen . Men zegge dus niet dat - de Lingewerken gemaakt zijn voor de Vijf-Heerenlanden en den Alblasserwaard , om die tegen overstroomingen te beveiligen ; immers had men zulks alleen gev/ild , dan zoude men van af het punt alwaar de Diefdijk aan de Linge komt , den Horn - dijk naar Leerdam gevolgd hebben om vervolgens langs Leerdam , Oosterwijk en Kedichem , den Arkelschendam tot Gorinchem en dus den ouden Noorder-Lingcdijk ver - hoogd en verzwaard hebben . De dijkbesturen der Vijf-Heerenlanden . maar voor - namelijk de Alblasserwaard ' heeft daarop altoos ten sterkste aangedrongen en wel voornamelijk , omdat de grondslag , waarop de nieuwe dijk in de polders As - peren en Heukelum moest worden gemaakt , zoo buiten - gewoon slecht was , dat men vreesde dat de dijk niet zou gemaakt kunnen worden . Bij overstrooming der Betuwe zou deze dijk te veel aan den golfslag zijn blootgesteld , etc . ' twelk een en an - der maar al te duidelijk door de ondervinding is bewezen . De Lingewerken werden geheel ten koste van het Rijk gemaakt , dan men ondervond bij de uitvoering zooveel hindernissen door verzakkingen etc , voorname - lijk in de polders Asperen en Heukelum , dat men den dijk niet op de bepaalde hoogte en breedte kon houden . Van 1812 tot 1 818 is door de Vijf-Heerenlanden en den Alblasserwaard jaarlijks voor herstellingen der Linge - werken betaald aan ' sRijks kas 50 cents per morgen ,