Tekstweergave van NL-WbdRAZU_VHL_1855-06-17_002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
•> - * tt-i&.5 &';* Teregfc of ten onregte wordt de stuSie der oude talen tot het middelbaar onderwijs gerekend . Echter bestond er tot in de laatste jaren eene klove , daar de latijnsche school streng van de andere inrigtingen voor middelbaar onderwijs gescheiden was . Men ondervond hiervan het nadeel dat de jonge lieden het op de Pransche school geleerde niet onderhielden en spoedig vergaten . Door het oprigten van gymnasia heeft men getracht hierin te voorzien . Daar blijft het onderwijs der oude talen hoofdzaak , maar tevens worden de overige tot het mid - delbaar onderwijs behoorende vakken door verschillende leeraren onderwezen en de leerling , die reeds vergevor - derd is in Latijn en Grieksch , woont toch nog geregeld den cursus overdePransche of Engelsche taal of geschie - denis , enz . bij . Hierin is veel goeds gelegen , maar wijl het oorspronkelijk denkbeeld is , dat eene goed georga - niseerde Latijnsche school tevens de gelegenheid aanbiedt om zich vejïvler te bekwamen in de andere vakken van het middelbaar onderwijs , zijn de gymnasia in den regel alleen bestaanbaar in de grootere steden . Die toenadering van de oude en nieuwe talen heeft intusschen nog eene andere inrigting der middelbare school in het leven geroepen . Het zijn die instituten , waar men ook de oude talen onderwijst , zoodat de aanstaande student nu in de gelegenheid is van de kostschool in eens naar de akademie over te stappen . Wij houden die inrigtingen voor verderfelijk . En waarom ? Sedert het la tij n opgehouden heeft de taal der geleerden te zijn , rekenen wij de grondige kennis der oude talen alleen noodzakelijk als voorbereidingsvak voor de godgeleerd - heid en regtswetenschap , wijl de grondslagen dier beide wetenschappen , het nieuwe Testament , Pandecten en Instituten , in het Grieksch en Latijn geschreven zijn , en het zeker niet te veel van den aanstaanden predikant of regtsgeleerde gevergd is , dat hij die grondslagen in het oorspronkelijke kan lezen . Dit leert men al ligt op elke inrigting voor onderwijs in de oude talen ; maar , — juist dit is niet genoeg . Het is toch geheel iets anders een Eomeinsch of Grieksch schrijver te kunnen verstaan , dan doorgedrongen te zijn in den geest der oudheid , zoodat het geheele leven en drijven van dien tijd even duidelijk voorden geest staan als van dentegen - woordigen , en zonder dat zal er voor den God - en Eegts - geleerde altijd veel duisters blijven in de grondslagen van zijn Tak . Dit was het , wat men vroeger met den naam van klassieke opvoeding bestempelde en welke wij voor genoemde vakken streng willen behouden . Is het mogelijk dat die verkregen wordt op scholen , waar het onderwijs in de oude talen zoo geene nevenzaak , dan toch zeer zeker niet het geheele doel van de school uitmaakt ? Is het mogelijk dat daar eene rigting heerscht waardoor de 16 jarige jongeling zich meer in het open - bare en huisselijke leven der Grieken en Eomeinen dan in dat van onze eeuw te huis gevoelt . Wij gelooven het niet en wachten uitsluitend van de ouderwetsche Latijnsche scholen en van de nieuwere gymnasia klas - siek gevormde jongelingen , iets " dat meer invloed op het verblijf aan de akademie en van daar op het volgend leven uitoefent , dan men algemeen denkt . Van hier dat wij zoo luide waarschuwen tegen inrigtingen wier aantal gedurig toeneemt > en die zelfs onder den schoon - schijnenden naam dat een doctor in de letteren de oude talen onderwijst , niet kunnen geven wat met grond van hen geeischt wordt . BUITENLAND . De staatkunde der verschillende Europeesche hoven en hunne dientengevolge aangenomen houding begint zich eenigzmts scherper af te teekenen . Dit is tevens het geval rnet den uitslag der krijgsverrigtingen in deKrim . Mogelijk IS het eerste wel een gevolg van het laatste . Hoe verder toch de geallieerden vooruit dringen , des te eerder moeten zich ook de overige steeds weifelende sta - ten verklaren of Prankrijk en Engeland op een daad - werkelijk bondgenootschap rekenen kunnen , of wel dat dit bondgenootschap slechts in schijn zij aangenomen . Oostenrijk , dat , door zijn verdrag vanden 3 Decem - ber aller aandacht trok , en dat men dacht zich aan de zijde der geaUieerde westmagten te zien scharen dat nooit een eenigzins duidelijken blik in zijn voornemens liet slaan , en steeds weifelend scheen , heeft nu wel het voorkomen van zich onzijdig te willen houden . Daar - voor pleit het afdanken van 100,000 man van ziin le<^er - daarvoor pleit het vertrek des Keizers naar Gallicië terl wijl de beide westersche kommissarissen te Weenen ble - ven Pruissens politiek heeft dus in Duitschland de over - hand behaald , daar het ook Oostenrijk tot ziine ziide ziet overgaan en , naar men zegt , medewerken om van geheel Duitschland één staat te maken , die ziine gewa - pende onzijdigheid zal weten te handhaven . Men begint thans weder van een bondgenootschap van Zieden en Noorwegen met de Westmagten te spreken De Kroonprins van Zweden zou daar zeer voor ziin Deze gissing rust op eene oproeping der militie , in Zwe - den van 30,000 , m Noorwegen van 8000 man Ook 13elgie , Nederland en Denemarken begint men in dat veronderstelde bondgenootschap in te trekken . Maar hoewel de West-magten tegenwoordig alleen de hulp van feardinie deekn , toch maken zij op het krijgstooneel thans merkbare vorderingen . Van de Azofeee komen voordurend gunstige berigten voor de West-magten Na - dat Kertsch en Yeni-Kalé bezet zijn , zijn Arabat , Genit - schi Geisk , Mariapol en Taganrog gebombardeerd . Op al die punten hebben de Eussen gevoelige verliezen o - e-leden m schepen en mond - en krijgsvoorraad . Ook Ber - dianski zou beschoten zijn . Anapa , de sleutel van den weg naar Cirkassie is door de Eussen ontruimd en door ds Ciikassieérs bezet . Men denkt thans dat ook Kaffa de eenige weg , waarlangs nog de toevoer naarSebastol pol kan geschieden , weldra door de Cirkassieërs en ge - aliieerden zal aangetast worden . Men weet niet , Waaraan die voortdurende ontruiming der vaste punten door de Eussen moet toegeschreven wojden , zoo niet door den langen , als't ware in de Krim hopeloozen , oorlog hunne geestkracht verlamd werd en zij meer en meer gedemo - raliseerd werden . Dit doet de hoop en den moed der geallieerde krijgsknechten verlevendigen . Dezen is thans elk behaald voordeel , hoe klein ook , elke heldere dag een nieuwe prikkel om voort te gaan en te volharden ' Wel was anders Se schrikkelijk gloeijende hitte , die de bronnen uitdroogt , geschikt om hen neder te buigen • maar zoowel de opgewekte moed als Engelands industrie komt hun te hulp . Zoo wordt thans te Portsmouth eene machme naar de Krim ingescheept , die in 24 urentiids voor 80 h 40,000 dorstenden water kan distilleeren . 1 ~~ xr ^^ ^ P^^J '' hegint zich meer en meer eene ster - kere Karlistiesch » partij te vormen , die in de geesteliike magt haar steun en kracht en voeding vindt BERIGTKN UT DE KRIM . De minister van oorlog , lord Pan.mure , heeft de volgende depêche van lord Raglan , van den 7 . Junij , door de dagbladen doen bekend maken : » Het geducht vuur , gisteren tegen Sebastopol begonnen , heeft he - den met geweld voortgeduurd . Kort na dit bombardement , des a - vonds 6 uren , hebben de Franschen de hoogte en het bastion van den Witten toren aangevallen en genomen . . Deze onderneming is zeer luisterrijk vqlbragt en aan beide aiden 1 ^^ ,- mMÊÊ