Tekstweergave van NL-WbdRAZU_VHL_1855-04-29_004
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
4
door
de
inwoners
voor
hunne
bergplaats
genomen
en
(
ieder
vcrpt
er
zijn
brandhout
voor
zijne
woning
,
en
zet
er
zijn
wagen
neer
.
Bij
duister
\
i
eêr
,
zou
een
vreem
-
deling
des
avonds
dus
hier
gevaarlijk
loopen
,
te
meer
,
<
laar
de
zwijnen
in
massa
op
den
weg
rondwroeten
en
de
ossen
,
er
los
loopende
,
hen
dikwijls
den
weg
zon
-
den
versperren
.
De
steenen
huizen
zijn
gevoegd
noch
-
geschilderd
.
Een
paar
herbergen
vindt
men
in
Pella
;
maar
men
zou
daar
zijn
borrel
niet
kunnen
bekomen
;
geestrijk
vocht
wordt
er
slechts
als
medizijn
of
in
'
t
groot
verkocht
:
de
Amerikaan
drinkt
zijn
whiskey
niet
te
minder
!
De
temperatuur
van
Pella
is
gemiddeld
aan
de
onze
gelijk
,
behalve
,
dat
de
warmte
des
zomers
is
als
in
Zuid-Italie
en
de
koude
des
winters
als
in
Zweden
.
De
hitte
is
dus
dikwijls
ondragelijk
en
de
koude
scherp
nijpend
.
Over
het
geheel
is
het
droog
;
valt
er
regen
dan
plast
en
gudst
het
.
Pella
leeft
van
den
landbouw
.
Een
goed
boer
,
die
gewoonlijk
8
paarden
,
een
paar
trekossen
,
een
40tal
stuks
hoornvee
en
ruim
honderd
varkens
heeft
op
eene
hoeve
van
150
a
200
morgen
,
bouwt
op
de
helft
van
dien
grond
maïs
en
een
weinig
tarwe
,
haver
en
een
weinig
aardappelen
;
de
overige
grond
blijft
onbebouwd
.
Weiden
heeft
men
niet:'s
zo
-
mers
loopt
het
vee
in
de
prairie
,
'
s
winters
zoekt
het
eene
schuilplaats
in
de
bosschen
.
Van
de
varkens
slagl
de
boer
er
jaarlijks
40
h
50
;
het
spek
verkoopt
hij
aan
reizigers
of
ruilt
er
andere
waren
voor
in
.
Er
wordt
noo
-
veel
ruilhandel
gedreven
.
De
boer
werkt
zelf
en
iiveric
;
hulp
is
schaarsch
en
duur
;
een
knecht
vraagt
buiten
kost
en
inwoning
ƒ
30
per
maand
.
—
In
Pella
zijn
15
a
17
winkels
,
waarin
echter
geene
artikelen
van
weelde
zouden
te
vinden
zijn
,
maar
alleen
de
meest
onontbeerlijke
waren
.
—
Pella
bezit
reeds
twee
steen
-
bakkerijen
en
een
stoom-houtzaagmolen
.
Ook
een
ko
-
renmolen
wordt
gemaakt
;
maar
het
werkloon
is
zeer
kostbaar
:
de
handwerkman
vordert
ƒ
3
a
4
.
per
dag
en
zulke
werken
vorderen
dus
langzaam
.
De
levenswijze
is
zeer
eenvoudig
,
sober
zou
men
mogen
zeggen
.
Men
vindt
slechtsleege
wanden
,
leege
vloeren
;
voor
sekretaire
of
chiftbnière
vindt
men
in
de
stad
slechts
eene
eeuwenoude
latafel
.
Stoelen
zijn
gelieel
van
hout
;
alleen
Ds
.
Scholte
zou
aan
een
dozijn
gasten
een
stoel
kunnen
presenteren
,
en
dan
nog
wel
niet
bij
elkaar
passende
!
Meubelen
zijn
trouwens
zeer
moeijelijk
naar
Pella
te
voeren
.
Bij
velen
vindt
men
het
ledikant
in
de
huis
-
of
woon
-
kamer
,
en
dan
nog
zonder
gordijn
!
—
Alleen
bij
koude
kan
men
rund
-,
anders
niet
dan
gerookt
varkensvleesch
eten
.
Groenten
zijn
schaarsch
;
om
die
te
kweeken
,
daartoe
is
tijd
en
geld
te
kostbaar
;
wijn
is
er
in
Pella
niet
;
men
drinkt
meestal
water
.
Sigaren
zijn
slecht
en
duur
en
tabak
laat
zelfs
veel
te
wenschen
over
.
Meiden
zijn
moeijelijk
te
vinden
,
ze
ontvangen
ƒ
18
'
smaands
.
en
trouwen
of
gaan
heen
om
een
zuur
gezigt
.
—
De
N
.
Amerikanen
zijn
bovenal
ongestadig
en
leven
bij
de
politiek
.
De
Hollandsche
landverhuizers
,
men
weet
hoe
hunne
godsdienstige
be
-
grippen
waren
!
De
zee
schijnt
echter
hunne
begrippen
te
hebben
verruimd
,
zoo
meidteen
schrijver
uit
Pella
;
ze
maken
het
anderen
om
hunne
gevoelens
niet
lastig
meer
,
en
in
den
dagelijkschen
omgang
zijn
ze
even
bruikbaar
als
de
liberaalste
Protestanten
in
Nederland
.
Ds
.
SeltoUe
predikt
bijv
.
bij
wijlen
met
witten
hoed
en
ligt
vest
.
(
Die
heiligschennis
!!)
—
De
Holl
.
gemeente
is
in
twee
partijen
verdeeld
,
die
in
twee
afzonderlijke
houten
gebouwen
kerk
houden
.
De
heer
Sc/wlte
had
aan
de
vrome
vereeniging
de
plaats
voor
hare
kerk
ge
-
schonken
.
Een
Amerikaan
bood
er
echter
f
1250
.—
voor
,
en
daar
Ds
.
S
.
meende
,
dat
de
kerk
even
goed
elders
kon
staan
,
sloot
hij
den
koop
.
De
kerkenraad
was
hierover
verbolgen
,
en
verbood
Zijn
WelEerw
.
het
prediken
,
ter
-
wijl
zij
de
k\\estie
in
regten
vervolgde
.
Intusschen
heeft
de
Heer
SchoUe
,
zich
daaraan
weinig
gestoord
;
hij
is
in
eene
verwerswerkplaats
gaan
prediken
.
De
planken
woning
van
den
heer
Scholte
prijkt
met
een
bordje
,
waarop
]
staat
:
notarij
puUic
and
Attorneij
at
Lam
—
alles
is
ook
in
""
Pella
Engelsch
—,
en
toch
is
hij
ook
«
bedienaar
des
Goddelijken
woords
",
steen
-
bakker
en
houtzaagmolenaar
.
De
heer
H
.
F
.
Sch"lte
is
de
eenige
in
Pella
,
die
om
zijn
huis
boomen
geplant
en
voor
de
versiering
van
zijn
negen
acres
grooten
tuin
gezorgd
heeft
.
Hij
is
het
ook
die
tegelijk
predikant
en
notaris
,
tevens
ook
ten
zuiden
van
het
bebouwde
gedeelte
der
stad
de
stoomhoutzaag
-
molen
oprigtte
.
Het
is
maar
een
lage
,
lange
houten
schuur
,
alleen
van
boven
overdekt
,
overigens
aan
elke
zijde
open
,
boven
welke
een
hooge
schoorsteen
van
ge
-
slagen
ijzer
uitsteekt
.
De
molen
is
eerst
dezen
zomer
gezet
;
de
ketel
en
de
stoomwerktuigen
werden
aanvan
-
kelijk
maar
zoo
in
de
open
tucht
geplaatst
;
slechts
boven
de
machinerie
sloeg
men
later
een
klein
afdak
op
.
Weken
lang
zaagde
men
,
met
den
ketel
onder
den
blooten
hemel
,
en
terwijl
de
zaak
dienst
deed
,
bouwde
men
vervolgens
langzamerhand
de
schuur
af
.
Thans
werkt
die
molen
dag
en
nacht
en
kan
nog
geen
hout
genoeg
leveren
al
geeft
ééne
zaag
ook
8000
a
3500
voet
plan
-
ken
lederen
dag
.
De
landbouw
gaat
in
en
om
Pella
uitnemend
voor
-
uit
,
en
de
welvaart
neemt
toe
.
Armoede
is
er
niet
be
-
kend
,
'
t
Eenige
wat
men
mist
is
kapitaal
!
De
spoor
-
weg
zou
langs
Pella
loopen
,
de
Des-Moines
rivier
wordt
voor
stoomschepen
bevaarbaar
gemaakt
,
en
men
trachtte
eene
hoogeschool
daar
te
stellen
.
Ploogte
van
de
Lek
te
Vianen
.
April
3,32
el
ond
.
0
.
26
April
3,54
el
ond
.
O
»
3,37
»
»
27
»
3,47
»
»
3,40
»
»
28
>.
3,50
»
»
»
3,40
»
IIoot;tu
v«n
het
Polder-water
deii
35
Ajiil
IHTib
.
Den
Biezen
62d.bov.z.p.Boeikop
'".
.
.
^
56d.bov.z.p
.
Autena
.
.
.
22
»
»
»
Lexmond
.
.
55
»
»
».
Bolgarij
...
64
»
»
»
Achthoven
.
.
58
»
»
7
».
Bommendaal
.
72
»
»
»
Lakerveld
.
.
56
-»
»
»-.
Hijkop
.
.
.
55
»
»
»
Prijzen
der
navolgende
artikelen
ter
cülemborgsche
marrt
,
24
April
1855
.
Roode
Ta-we
van
f
12,00
tot
f
12,50
.
Ris
Tartve
van
ƒ
15,00
/■
15,73
.
Erjgel
Tarwe
van
/'
14,50
tot
/
13,00
.
Ro(j(jc
van
f
10,00
f
10,25
.
Boonen
van
f
4,00
tol
f
4,75
.
Haver
van
/
4,75
tot
f
5,23
.
Garst
f
7,00
.
Pruzen
der
navolgende
artikelen
ter
Utreciitsciie
Markt
,
28
April
1835
.
Tarwe
van
ƒ
15,23
tol
/
14,23
:
Raauwarige
Tartve
van
/
1
3
,
O
,
lot
f
16,00
.
Rogge
van
f
10,00
lol
/'
10,73
.
Gar.it
van
/'
6,40
tot
/
0,7
Boekweit
van
f
9,20
'
lot
/'
9,70
.
Haver
van
ƒ
4,30
tot
/'
3,90
.
Groene
^
rwten
van
f
12,00
tot
f
12,30
.
Aardappelen
van
f
3,00
lot
fi,m
.
VI.VNEN
25
April
.
Boter
/
1,00
per
ned
.
pond
.
SCHIEDAM
,
19
April
.
Moutwijn
ƒ
19,25
Jenever
/■
24,75
—
;
Amst
.
proef
,
ƒ
26,00
.
BURGERLIJKE
STAND
VAN
VIANEN
.
GEBOREN
23
April
.
Eene
dochter
ven
J
.
Tecuwcn
en
W
,
van
Monlfoort
.
Overleden
van
26
tot
en
met
27
April
.
C
.
Opendorp
oud
48
jaar
,
huisvrouw
van
C
Hoogendoorn
.
B
.
Esling
oud
15
dagun
.
ONDERTROUWD
27
April
.
B
.
W
.
de
Graaif
en
J
.
Iloegee
.
R
.
Quint
en
M
.
Brandt
.
G
.
van
Ameidon
weduwcnaar
van
D
.
Hall
,
en
C
.
van
Thiel
.
GETROUWD
:
A
.
T
.
C
.
Loffclt
en
Christina
de
Jong
.
TE
HUUR
OF
TE
KOOP
Eenige
TONMOLENS
verschillend
van
lengte
,
en
drie
STORTKARREN
,
een
uitmuntende
MALLEJAN
,
met
ijzeren
Rongen
,
en
Ketting
en
eindelijk
een
nieuw
vertimmerd
open
bewegerde
AAK
,
groot
ongeveer
27
ton
.
Te
bevragen
bij
G
.
van
Velthuijzen
te
Viaticn
of
Vreeswijk
.
Brieven
franco
.
Te
Vianen
.
ter
Boek-en
Courantdiukkerij
,
van
G
.
S
.
A
.
STUART
.