Tekstweergave van NL-WbdRAZU_VHL_1855-04-15_002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
wijs moet door de gemeente zelve vastgesteld worden , moet met bepaalde grenzen en lijnen pange^^ezen \^ orden . Is dit gedaan , dan kieze men den onderwijzer , die voor zoo - danige inrigting het geschikst geoordeeld wordt ; wien men°dat doel in al zijn omvang durft toevertrouwen . Deze beschouwing brengt ons van zelve op de inrig - ting voor hot middelbaar onderwijs hier te Vianen en de vrfkature , door bet aftreden van den onderwijzer P . Stuart ontstaan . Doch laat ons hier eerst eenige woor - den over den heer Stuart laten voorafgaan ; want van hem is het Als jongeling van 24 . jaren aan ' t hoofd eener inrig - ting van onderwijs en opvoeding geroepen , laadde hij eene verant\^oordelijkheid op zich , die groot en zwaarwe - gend was . En thans , nu hij aftreedt , kan hij met een gerust hart op zijn langen en moeitevoUen onderwij - zersbaan terug zien . Aan zijne verantwoordelijkheid is op do gunstigste , op de heerlijkste wijze voldaan . Over - al , over een groot deel der aarde zijn leerlingen van hem verspreid , die door hunne positie in demsatschap - pij , hunne gezonde , praktische en theoretische kennis , voldingend op de rijpe vrachten wijzen , die zijn on - derwijs heeft gedragen . De heer Stuart was niet met de manie van den tegen - woordigen tijdgeest behebt , die in onzen materiélen , spe - culeercnden tijd , ook eene inrigting van onderwijs als eeac onderneming beschouwt , en denkt , dat de hoofd - onde.-wijzer slechts dieat oriï;'als de hoofddiiektcur van een schouwburg , de rollen te verdeelen e;i ols werke» - loos toeschouwer te oordcelcn of zijne sujetten hunne rollen goed of kwaad al'spclen . om ze daarna ofte behou - den of weg te zenden . Die instituteurs ( onderwijzer , Jfostschoolhonder is voor hen te oud , te a]ledang! , te min geworden ; die woorden zijn ook echt hoUandsch , ' t deugt niet meer voor hun verlieven roeping ) moesten beter begrijpen wat Jcan Paul eens zeide : « ieder nieuwe opvoeder werkt » minder diep in dan de vorige , tot ten laatste , wan - » neer men ' t geheele leven als ééne opvoedingsmrigting « aanmerkt , een wereldreiziger van alle volken te za - » men nog zooveel niet leert als van zijne voedster al - » leen ." Dan ook zouden zij , geloof ik meer den heer Stuart navolgen . die zelf alle vakken van onderwijs op zijne schouders laadde . Wel liad hij , ik stem het toe , dan veel te dragen , maar hij xmlde , en was juist daarom sterk-genoeg . Hij had dan toch ook het voordeel , dat , bij onvoorzien vertrek van een zijner onderhoori - ge onderwijzers , de leerlingen niet tegen hem als tegen een vreemde opzagen , hetgeen het onderwijs wel zoozeer be - lemmert . De heer Stuart wist het zeer goed dat hij voor vast aan zijne inrigting verbonden was ; zijne me - dearbeiders echter steeds naar betere plaatsen of zelf - standig bestaan zochten . Hij Dioest dus bij zijne leer - lingen om ' t zoo eens te noemen inheemsch worden , terwijl de ondermeesters ( Hecren van ' t beroep , ver - weeft mij die brutale uitdrukking ) steeds als trekvogels te beschouwen waren en dit ook bleven . Wij zeiden boven reeds dat wij over de verschillende leerwijzen niet wilden uitwijden . Maar toch dit weinige ter eere van den heer Stuart . Schi ijver dezes was zelf eens tegenwoordig bij het onderwijs , door genoemden on - derwijzer gegeven , en hij stond verbaasd over eene me - thode , die zoo in het wezen der zaak deed ingrijpen . haar zoo leven , gloed en warmte wist bijtezetten ; die zoo de heuristiekc of zclfvindcndc leerwijze in praktijkwistte bren - gen , dat de leerlingen , als van zelve tot zelfdenkersgevormd werden . Maar , dat dacht de schrijver toenook tevens er bij : die takt , die methode kan niet aan - geleerd , moet aangeboren zijn . Jammer ! jammer ! datdie leerwijze niet " op alle vakken eu takken der weten - schap , die op een goed instituut moesten onderwezenworden , kon toegepast worden . Misschien strookte ditook wel niet met de rigting , die de praktische Stuartaan zijn instituut gegeven had . En welke was die rig - ting ? Zien wij haar nategaan en tevens of zij op dentegenwoordigen tijd insgelijks van toepassing kan zijn.Al veranderende , veranderende tijden ook ons , was eenoud spreekwoord bij de Latijnen . toordt vervolgd . Verschillend wordt er geoordeeld over de werkzaam - heden der konferentién ; maar meer nog liepen de ge - dachten uiteen over de aantenemen houding der geal - lieerden in de Krim gedurende de Paa-ch-vakantie , die eene schorsing der konferentién veroorzaakte . De kon - ferentién zijn reeds den 10 April hervat ; en in de Krim is in dien tijd — niets gedaan . Waarschijn - lijk was hei ten minste ook dat zij niet te lang zouden vertraagd worden ; daar de Heer Drouin de Lhuijs , die voor deze zending zijne portefuielle van Buitenlaudsche zaken aan deA Hoer Thouvenel ad interim heeft overge - dragen , naar het algemeen gerucht slechts tien dagen teWeenen zal blijven , om , even als AH Pacha van de zijde der Turken , de Iconfcrentien bij te wonen . De H'eer Drouin de Lhuijs voert een ultimatum ( laatste voorstel ) van de geallieerde mogendheden over het 3e w-aarborgspunt mede . Men begrijpt ligtelijk op hoevele moeijelijlchcden men bij de behandeling van dit punt stuiten'moet ; daar het handelt over de Zwarte zee in betrekking tot Eusland , Turkije en overig Europa . De overmagt der Eussen in die zee is tegenwoordig én door het aanwezen van Sebastopol én door nog andere rus - sische maritieme etablissementen zwaarwegend . Daarom wilde men vroeger ook dit 8e waarborgspunt aan de slooping van Sebastopol onderworpen gehad hebben . Thans echter bopaalt men zich tot het kiezen uit drie voorstellen,waarop mendeEussische overmagt in de Zwarte Zee wil beperken : 1 door uitbuiting van oorlogscliepen van alle natiën ; 2 beperking der Eussische zeemagt : 3 gelijk - licid van zeemagt in de Zwarte Zee , niet door beperking der Eussische zeemagt , mxir door aan Turkije en de Wes - tcrsche mogendheden " de volm-'gt te verkenen , om in die zee militaire ctablissemet:teji , gelijk aan dat van Sebas - topol , te vestigen en ec even vele oorlogschepcu te houden . De twee eerste voorstellen , zegt men , worden door Eus - land verworpen ; het laatste zoude vooral weinig aan Frank - rijk toelagchon , als zeer kostbaar en weinig voordeel op - leverende%n aan Turkije , hetwelk vreest , dat zijne on - afhankelijkheid er luttel bij zal winnen , wanneer de toe gang tot de Dardonellen en tot den Bosporus ten allen tijde vrij zijn voor de zeemagt van alle natiën . De Por - te verlangt namelijk eene wijziging , maar geene gehee - le opliütl'mg van het traktaat betreffende deze zeestraten . Uit dit alles blijkt , zooals ons toeschijnt , de Engel - sche diplomatie . Niet Erankrijk kan die voorwaarden gesteld hebben , omdat vooral de derde voorwaarde voor dat rijk noemelooze kosten na ziJh zoude slepen , die om den groeten afstand nutteloos verspild zouden zijn ; daarentegen konden zij alleen aan het handelzuchtige Engeland zeer veel voordeel toebrengen . Tevens ziet Engeland zeer wel in , dat de eerste even als de tweede voorwaarde oMwo^e ^//'/?; door Euslaud aangenomen kan wor - den . Turkije wordt én door zijn ' finantielen én door gebrek aan materialen belet om , wanneer het ook toe - stemde , het tweede lid der tweede voorwaarde va prak - j tijk te brengen . ] Brengen dus de konferentieën ons den vrede , waarop de i Eiigelsclie afgevaardigden , volgens de oude diplomatic van