Tekstweergave van NL-WbdRAZU_DV_19460105_009

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

e e e __ ten, noodig voor het tot stand brengen van E 2e Jaargang. No 2 Verschijnt drie maal per week en wel op Dinsdag, Dor?e 49 n 7Zaterdag, Abonnemeéntsprijs f 1,75 per 3 maaden. ‚ Advertentieprijs: ct., 2 edities 22 ct, per m.m. 1 editie 11 Redactie-Adres: Hoogstraat 43, Telefoon 61, Leerdam Samen aan den opbouw Het geheele jaar 1946 ligt practisch nog voor ons en wat dit jaar ons brengen zal, weten wij niet. Wel weten wij, dat alle krachten noodig zijn, om te trachten, het- geen in het afgeloopen jaar te wenschen over liet, zoo niet tot een oplossing, dan toch zeker tot verbetering te brengen. Na de bevrijding is ons land op een eigen- aardige en voor de meerderheid van ons volk zelfs onbegrijpelijke wijze bestuurd. Hoe kon het ook anders? De illegaliteit — de kleine groep ’vader- landers, die tijdens de brutale Duitsche overheersching zoovele en groote offers hebben gebracht — was uitgegroeid tot de symbolische draagster van het fiere, eer- fijke Nederlandsche nationale bewustzijn. Het spreekt van zelf, dat niet zonder meer en zonder aanvulling deze goede kern in ons volk, ook na de bevrijding de ‘touwtjes vast in handen kon houden. Tijdens de laat- ste maanden der bezetting waren er echter ook reeds verschillende personen in de ille- galiteit opgenomen, welke, om een vergelij- king te maken, de pure wijn der illegaliteit aanmerkelijk deed verschralen. Niet zoodra was de 5e Mei aangebroken of er kwam nog een andere menigte van menschen, die zich veilig wilden stellen voor de toekomst. Deze overstroomden de {llegaliteit en zonder dat de goede zuurde- sem, welke in de illegaliteit leefde, de groote massa kon doortrekken. Houd ons ten goede, dat wij hiermede niet willen zeg- gen, dat alle vroegere illegalen een soort super-menschen waren. Integendeel, zij wa- cen allen menschen met hunne gebreken en tekortkomingen net als iedereen. Eén ding hadden zij tijdens de bezetting boven alles leeren beoefenen, namelijk liefde voor zijn naasten, voor zijn volk, voor zijn land. Ondanks alle verdachtmakingen wille: wij dít vooropstellen. In verschillende v men werd het uitgeleefd. Onder de verschillende omstandigheden kwam het anders tot zijn recht. De verwatering als gevolg van het nantrekken van groote massa’s hulpkrach- een geordende samenleving, waarin voor ieder, die niet fout was geweest, plaats Íís, heeft tot een onverkwikkelijke verwarring geleid, het zal nog wel even duren voor aleer deze toestand in,pormale banen zal zijn gebracht. : Zoo staan wij er o.i. nu voor, sinds de bevrijding op velerlei vied geweldige vorderingen maakt. Of wij het uitsluitend, onder leiding van de illegaliteit tot een beter resultaat had- den gebracht, iís moeilijk te beoordeelen. Het mag echter niet denkbeeldig ‚ worden geacht, dat bij een eenzijdige leiding van de illegaliteit, moeilijkheden van een ander type dan wij thans kennen, zich zouden hebben voorgedaan. Wij zien onzen lezerskring naar aanlei- ding van het voorafgaande, als een klein deeltje van het groote geheel, hetwelk juist door haar groote verscheidenheid in per- ondanks wij stoffelijk ge- hebben ge- e ! E . T d X Anderdaagsch Streekblad voor de V …_._r_mm_‚m:_mzmm? mem_.-wm_:< - Administratie-Adres : Postbus 2, Telefoon 2, Leerdam, Giro No. 7803 _ soonlijke levensopvattingen, zich er goed toe leent, met ons, alle vragen op politiek, maatschappelijk en economisch terrein op simpele wijze op al omvattende basis, met respect voor wederzijdsche plaats en hou- ding, te overdenken. Als wij mogen uitgaan, onS blad te zien als een kanaal waardoor Uw opbouwende sedachten vanuit Uw huiskamer onder de aandacht van onze overheid wordt gebracht, dan mogen wij samen zeggen: ,„Ook wij hebben ons steentje zeker bijgedragen’, Schrijf ons Uw meening ronduit, Het zou onzerzijds de dwaasheid ten top gevoerd zijn, te durven veronderstellen, dat wij geen fouten maken. Niet het inzenden van stuk- ken ter plaatsing in ons blad hebben wij op het oog, omdat wij met een nijpend gebrek aan plaatsruimte te kampen hebben, doch een gewone brief met de omschrijving van Uw meening. Wat is er mooier denkbaar dan samen mee te kunnen werken 2an den opbouw, waarin het symptoom: „Liefde voor alles en allen”, zooals wij dat tijdens de bezetting in hooge mate hebben geleerd, tot uitdrukking komt ? ST R FRANKRIJK LEVERT AUTOBUSSEN. Een eerste exemplaar van Nederlands nieuwste aanwinst, de Chaisson-autobus, breedte 214 m. en lengte 10 m. is in Ons land gearriveerd. WVan -deze bussen, waavan onze regee- ring er 40 in Frankrijk beste!de, zullen er binnenkort 5 per week worden afgele- verd, Indien voldoende deviezen beschik- baar sfaan, kan Frankrijk ons 100 van deZe modern ingerichte 5-cylinderbussen van 150 P.K, die elk 40 zitplaatsen be- vatten leveren. Deze Fransche legerbussen zonder chas- sis, bieden aan 80 personen staanplaats. Ze zulen| door de N,S, Tram en andere officieele instanties worden aangekocht. GENERAAL DE GAULLE DREIGDE MET AFTREDEN, De Gaulle heeft in de nationale verga- dering gedreigd af te treden, wanneer een socialistische motie, welke de uitgaven voor het leger met twintig procent wijde verminderen, aangenomen zou worden. Zoo ver is het echter niet gekomen: de vermindering zal pas 15 Februari ingaan en dan mnog alleen indien de regeering voor -dien datum geen wet tot reorgani- saite Van het leger heeft ingediend. Met dit compromis kon de Gaulle genoegen nemen, s u m : minister S Een <.…ee„.m van bezinning. De Minister-President heeft Oudejaars- avond een radiorede gehouden, waarin o.m. gezegd werd, Honderdduizenden in het Nederlandsche volk staren vanavond naar een leege plaats en betreuren het offer, dat van hen tijdens vijf lange en bange oorlogsjaren werd ge- vergd. De Oudejaarsavond van 1945 brengt ons hen voor den geest, die ergens in de Neder- landsche krijgsmacht (ter zee, ín de lucht, te land), of in de ‘Köopvaardij het offer van hun leven brachten. Wij denken in dit verband ook in het bij- zonder aan de honderdtallen landgenooten, die als politieke gevangenen de hel der Duitsche concentratiekampen hebben door- staan en berooid en uitgeput in ons land zijn teruggekeerd, Naast alle leed en ellende, zooals die ‘zichtbaar worden in het persoonlijk leven van honderdduizenden in ons volk is er de verwoesting der geesten, de aantasting van onze menschelijkheid die misschien een van de ergste gevolgen van den oorlog is. Materieele verliezen aan bezit, vernieling van landbouwgronden en van bedrijfsinstal- laties brachten ons volk zware slagen toe Toch moge het hier gezegd zijn, dat dit al- les slechts den buitenkant van ons volks- bestaan raakt, veel erger is hetgeen er aan geestkracht verloren ging. Wij zijn doodgewone menschen. Wij leven in een wereld en in een land. dat nog ver- KOen OM …=__………_‚…_=…__…____2_ Oudejaarsrede van chermerhorn smart om hetgeen u verloor, hetzij in de zorgeloosheid van een oppervlakkig be- staan, dat jaagt naar de dingen van den dag, weet, dat het er in de diepste diepten om gaat, wat u van uw leven maakt, hoe de Heer van leven en dood u ontmoet, ontmoet in al onze menschelijke ‘tekortkomingen, maar ook in de zekerheid van het feit, dat Hij het is, die ons roept, die ons zijn lijden en zijn zegen gaf in het jaar dat achter ons ligt, die ons roept tot een taak in uw ge- zin, in ons volk en in de wereld, in het jaar dat voor ons ligt. Mogen wij allen deze innerlijke stem verstaan, moge niemand op het appèl ontbreken. INLEVERING VAN EIEREN. Goede medewerking ook voor den boer van groot belang. Het is een nationaal belang, dat de pluim- veestapel van ons land zoo spoedig moge- lĳk, naarmate de ‚ voederpositie toelaat, wordt opgebouwd.' De productie van eie- ren is vVan groote economische beteeke- nis, maar vooralsnog kan zelfs de binnen- landsche markt nief worden voorzien en zijn zelfs bepaalde regelingen noodig om de beschikking te verkrijgen over een mi- nimum-aantal eieren voor een primaire voorziening, n.l. voor de zieken en voor broeddoeleinden. De regeling, zooals die voor de inleve- w…=n. van eieren door boerenpluimveehou- scheurd.worgt.d d ä president Schermerhorn NmNm…rì. Onder deze menschen moeten ook de Betuwna- Ten gerekend worden. Vele plaatsen van zal en moet het Nederl: te ver beneden de t jven, d deze vou.&o:no periode uit de geschiedenis aan ba: ‚ komt onvermijdelij hade van het a- a MOND- EN KLAUWZEERENTING. Binnen zeer korten tiĳd zal entstof om het vee- voorbehoedend tegen mond- en kláäuwzeer te enten, ook vòor de Viĳf Hee- renlanden beschikbaar komen. Het betreft hier het gebied van Zuid-Holland ten Oösten van den straatweg Gorinchem— Meerkerk en ten Oosten van den weg Meerkerk— Ameide, De enting wordt georganiseerd door den „Gezondheids- en Melkcontrôledienst voor Vee in Zuid-Holland”’, Wachtelstr, 57 te Gouda en veehouders in genoemd gebied welke van het enten gebruik wen- schen te maken moeten zich per omgaan- de schriftelijk opgeven aan genoemden Gezondheidsdienst onder vermelding van naam en volledig adres, dierenarts, aan- tal stuks rundvee (oud en jong), aantal schapen, aantal geiten (alle aanwezige runderen, schapen en geiten moeten wor- den geënt.) In verband met een snelle afwikkeling en de verdeeling van de entstof moet men zich niet- bij den dierenarts of melkcon- trôleurs opgeven doch zooals gezegd, schriftelijk bij den Gezondheidsdienst. De kosten zijn een gulden per dier, Voorwaarden: é Alle mogelijke medewe king moet wor- den verleend op aanwijzing van den die- renarts; De kwitantie moet bij eerste aanbie- ding worden voldaan; Eventueele bijzonderheden na de en- ting moeten oogenblikkelijk aan ‘den Ge- zondheidsdienst worden gerapporteerd, COMMANDANT MARINESTRIJD- KRACHTEN KOMT NAAR NEDERLAND. Lt.-adm. Helfrich zal naar Den Haag terugkeeren om zich geheel te kunnen wijden aan de functie van commandant van de marinestrijdkrachten, Hij zal ech- ter Batavia niet Verlaten eer hij de re- organisatie heeft voleindigd die noodig is geworden door het besluit dat de func- tie van bevelhebber van alle Nederland- sche strijdkrachten in het Oosten zal ko- mente vervallen, daar de tegenwoordige eenheid in het Nederlandsche militaire commando zal op houden te bestaan. „De Voorlichter” bij den aan: vang van 1946, Er zit schot In. Ja er zit schot in, al kunnen Wij ‘ook nu nog den lezers niet geven datgene, wat we hun kort na de bevrijding hadden toege- dacht. De geweldig groote oplaag van ons blad, alsmede de tengevolge van gebrek aan ma- teriaal en hulpmiddelen gedaalde producti- viteit, maakten het tot nu toe onmogelijk, reeds om expeditiemoeilijkheden, het risico van een derde verschijning te wagen. Thans zijn we zoover, dat we drie keer per week kunnen uitkomen en wel ’s Dins- | dags, ’s Donderdags en ’s Zaterdags, al zul- len we dan yoorloopig niet meer papier per week mogen gebruiken dan tot nu toe. Zoo- dra we ove mce o papie cun OL - - ë TETe 7oo- veel kleinere en soms meer dan de helft duurdere andere bladen, verwonderen. Men mroet erhtaer niat varcgatan Aat watam e # Tieler- en Zaterdag 5 Januari 1946 De Voorlichter verschijnt ín 2 edities: Geldersche Hditie en Zuid-Hollandsche Editie, Uitgave: „Kern-Oud-illegalen’, Verantw. hoofdredacteur: J. VERSLOOT - Leerdam. Bommelerwaard . Gedrukt bij: TER HAAR & SCHRUIJT N.V. 24 r e am Onze buitenlandsche handel, Onlangs kwam ik terug van een dienst- reis naar Frankriĳk en misschien is het goed, openhartig de gevoelens uit te spre- ken, die een mensch bij n thuiskomst bevangen, nadat hiĳ korten tijd in het buitenland heeft verkeerd. Die gevoelens ziĳn helaas niet van de pleizierigste. Wanneer men voor het eerst weer in contact komt met eigen landge- nooten, wordt men toch wel door iets als een benauwenis bevangen. Ik moet den- ken aan het woord van een Waalschen geleerde: ‚„Klein land — Kkleine ideeën”, Zeker, We hebben geen ongelijk, wan- neer we zeggen, dat Nederland weer aan den Sag gaat, en dat er schot in zit, De Belgische journalisten, die onlangs hier waren en die constateerden, dat hun land technisch al geen voorsprong meer heeft op het onze, hebben evenmin ongelijk. En ook - is het geen looze beleefdheidsfrase, wanneer Noel Baker, de woordvoerder van de Britsche Regeering, in het Lagerhuis verkaart, dat er bij ons al een prachtig stuk wederopbouw tot stand is gekomen. Dat alles is waar en toch.... Toch die benauweuis, wanneer men Nederland weer binnenkomt. We doen misschien groote dingen (ik denk b.v. aan de geldsaríeering en aan het behoud van Walcheren) maar we doen ze mopperend en met een zuur gezicht, omdat wij kĳken naar het zeer vele dat nog gebeuren moet, naar het zeer vele ook, waar zeer bepaald nog géén schot in zit. We zijn bezig, ons uit het moeras te wer- ken, maar de moeraskoorts heeft ons stevig te pakken, Misschien is dit een verwijt. Maar Jaat ik dan duidelijk zeggen, hoe ik het niét bedoel, De slechte stemming van zoovelen on- der ons is niet te danken aan het feit, dat het hun zoo slecht gaat. Inderdaad, het gáát velen onder ons nog slecht. Ik denk aan de bewoners van de geteisterde gebieden, aan de arbeiders, wier loon nog niet 'tot normale hoogte kon worden op- gevoerd, aan de vao=m_o=zmmams„..â_m_. levensavond moeilijk is. Maar zij zijn de eenigen niet, die kankeren. Ook de ande- ren doen dat. Ons kankeren is niet alleen een gevolg van werkelijken nood. : Men is er ook niet, door te verwijzen naar den sterk óntwikke'den kritischen zin van ons volk, een kritische zin, die ons ín den bezettingstijd goed te stade is komen. Want de moeilĳjkheid is niet, dat We onZe fouten zien: dát is gezond en heilzaam. Maar het gevaar bestaat, dat We ons oordeel des onderscheids, ons gevoel voor verhoudingen grootendeels kwijt raken, dat bij de werkelijke voor- uitgang ons ontgaat en Cat we ons dood- staren op onze onaangename ervaringen, die inderdaad talrijk zijn. We verliezen de groote |ijn uit het oog. Welnu, laat ik dan onp mijn beurt eens kankeren. Er zijn veel dingen, die ik héél erg vind iín het bevrijde Nederland. Maar e e ErOoo en geen mensch deel =1 het w1_3 spreekt erover. Deanttt nm m amna van O Wat de Patriot ervan zegt : Blokvorming een gevaar, Ook dat is duidelijk. Maat er zit een geweldig gevaar in, Het gevaar van economische ‚„blokken”, die worden tot politieke en daarna tot militaire met alle kansen op botsing. Vooral voor een land as Nederland spreekt dat sm als we niet zeer op- passen, zouden we gauw den bijwa- gen kunfen worden van é6n der groo te machtsgroepen, Het geen door ong zeer bepaald niet wordt gewi.d. Uiteraard zijn wij begonnen, ons te ver- staan met onze buren, van Zwitserland tot Scandinavië. Reeds tijdens den oorlog werd, in 1944, te Londen een Nederlandsch —Belgisch verdrag afgesloten dat een zeer wijde strekking had. De bedoeling was, van het 'geheele gebied een econo= mische eenheid te maken, zonder in- en uitvoerrechten, en naar buiten optredend als één gehee.. In de practijk is daar nog weinig van gekomen. Men had gedacht, hier in één grooten slag tot het doel te komen, maar dat is niet gelukt. Thans streven we ge- leidelijk naar dit doel: onlangs werd een handelsverdrag tusschen de beide landen afgegoten, at is een eerste stapr7 doch de moeilijkhèden zijn vele, Laat ik U daarvan een zeker beeld geven. : In vróegere jaren had Nederland een aanzienlijk hoogeren levensstandaard dan België. België was voor ons, zooals men men dat noemt ‚‚een ﬂoâxoou land’”, Thans‘echter zijn wij daar: de kale Hol- landers”, België bezit een rijke kolonie, de Congo die in den oorlogstijd tot onge- kenden bloei gekomen is.Verder was het een heelen tijd vóór ons bevrijd, en die tus schenperiode is voor het land economisch geen verlies geweest. Het was geallieerd opmarschgebied, en het heeft aldus 2an de verbonden legers heel wat diensten be wezen, die thans worden betaald, Betaaid ...... in goederen. Goederen, die wij eigen-= lijk niet betalen kunnen. -Daar staan echter ook voordeelen te- genover, aan onZen kant. De geldsanee- ring is bij ons radicaler doorgevoerd, en dat heeft ongetwijfeld veel góed gedaan aan ons internationale crediet. Maar toch, staat België economisch er beter voor dan wij en het is moeilijk, een toleenheid te maken tusschen twee landen, waarvan het welvaartspeil op verschiilende hoogte ligt. h mH2…_ soortgelijks zou te zeggen zijn van onze betrekkingen met Frankrijk. Hier is één van de grooté moeilijkheden gele- gen in de onzekere positie van Qm. munt. Het is voor vele Franschen duidelijk, dat hun land naar een inf/atie dreigt te gaan. Het geld wordt er in zijn waarde ernstig verminderd, De officieele prijsbeheer- sching staat daartegen vrijwel machte- toos, terwijl ‘in Nederland de contrôle terecht vee! scherper is. Bovendien be- staat er bij sommigen weinig neiging om de munt op een lager peil vast te Jeggen te devalueeren dus, zoolang men meer aan het buitenland moet betalen, dan men er- tvangt. Ook D? schland hee Da z dam ook: het afsluiten van een han- n._mu‚‘…»mn‚w@m«„w„w.wn is moeiljjk, zoolang de munt- waarde niet vaststaat. ramnt