Tekstweergave van NL-WbdRAZU_DL_19150116_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

n ven ng Ike iel en ant K en. f e 7 e | b , £ i9 H 3 EBR = j e van- 9 { \ > à E Lm r f WE ED e n of llen. Dú akjet No. 5. If A SE U. ELE Zaterdag 16 Jan. 1915, x e s $ r à V _ “ í \ :’ L UITGEVERS: TER HAAR & SCHUIJT — LEERDAM. INTERC. TELEFOON No. 2. RDAM ‚ Nieuws- en Advertentieblad voor ZUID-HOLLAND en GELDERLAND. Z5e Jaargang. ER Abonnementsprijs: Advertentieprijs: Per drie maanden, franco per post f O.60. Enkele nummers f O0.05 Van 1-5 regels 50 cents; iedere regel meer 7!/ cent. Drie achtereenvolgende plaatsingen van dezelfde annonce wordt slechts voor tweemaal berekend. Groots Ietters naar plaatsruimte, Verschijnt Woensdags en Zaterdagsmorgens. Berichten en Advertentiën moeten uiterlijk Dinsdags en Vrijdagsmiddags 6 uur te Leerdam ter drukkerij van dit blad zijn. NEDERLAND. Beperkt spoorwegverkeer. Ook de Holl. IJz. Spuorweg Mij. zal met 1 Februari a.s. wijzingen brengen in den treinenloop. In overleg met de staatsspoorwegen zal op zon- en feestdagen van dien datum at de dienst worden beperkt. (Centr.) Nederland en de Oorlog. Uitvoer van aardappelen. De minister van landbouw, nijverheid en handel maakt bekend : : a. dat aardappelen, voor welker uitvoer vóór 1 Januari 1915 consenten zijn uitgereikt, kunnen worden uitge- voerd; b. dat aan de commissiën voor het uitreiken van consenten is toegestaan met die uitreiking voort te gaan, zoo- Tang de voorraad consenten strekt ; c. dat na 17 Januari geen uitvoer op consenten zal zijn toegestaan, ten- zij deze zijn geviseerd, voor zoover aangaat de consenten afgegeven : 10. in de provincie Friesland door C. Broekema, te Leeuwarden ; - 29. in de provinciën Groningen, Drentbe en Overijssel door mr. J. T. Linthorst Homan, te Assen; 30. in de provincie Zuidholland door J. C. van der Koogh, te Middelharnis; 49. in de previncie Zeeland door P. Lindenbergh, te Wemeldinge; 90. in de provincie Limburg door M. Tops, te Roermond. (St. ct‚) Maïs-prijzen in Januarl. In verband met de van verschillen- de ziĳden vernomen klachten over schaarschte en daarmede verband _ houdende duurte van de mais, bericht _ coöperatieve men, dat wel het beste het tegendeel bljkt uit de resultaten van de twee in Rotterdam gehouden verkoopingen van regeeringsmaiïs. Daarbij zijn ver- kocht 100,000 K.G. mixed maiïs tegen f225, 10000 K.G. tegen t 294, 1,100 000 K.G tegeu £293, 1500,000 K.G. tegen {222, 1150,000 K.G. tegeu f2M en 2600000 K.G. tegen {290. - De maïs kon door ieder, die behoefte daaraan had, zoowel handelaren als vereenigingen, worden betrokken, terwijl ziĳ van daar uit over het geheele land werd verspreid. Uitvoer van erwtensoep. Nu de uitvoer van erwten en boe- nen naar Duitschland is verboden, worden, zoo meldt men aan de »N. C« heele waggons erwtensoep over Gronau Duitschiand in getransporteerd. e soep is verpakt in bu G elkp p ussen van 5 Koninklijk Nationaal Steuncomité, ‚Dat deernis met den grooten nood, die in breede kringen der bevolking beerscht, nu en dan aanleiding geeft tot blijken van groote milddadigheid is Woensdag opnieuw gebleken. ' Twee belangstellenden, die absoluut onbekend wenschen 1e blijven, hebben den minister van landbouw, nijverheid en handel een som van f 20000 ter hand gesteld met verzoek, die over te dragen aan het Koninklijk Natio- naal Steuncomité 1914. Met groote dankbaarheid is deze gift door dit comité aanvaard. (N. R. Ct‚) Regeeringstarwe, -tarwemeel en -tarwebloem. Men schrijft aan de N. R. Ct.: Reeds enkele malen hebben we mel- ding gemaakt van de onderzoekingen van het Station voor Maalderij en Bikkerij 1e Wageningen omtrent de bereiding en samenstellinî van brood in verband met de beschikbare mate- rialen en voorraden in deze ongewo- ne tijden. Ook de regeerinpgstarwe en het daar- uit bereide meel en in de laatste we- ken ook bloem zijn voortdurend on- derwerpen van onderzoek voor het Station geweest. Het resultaat van de analyses toout aan, dat in sommi- ge fabrieken reeds sedert maanden meel en ook bloem wordt bereid on- der toevoeging van veel water. De hoeveelheid van het toegevoegde water bedraagt vaak 4 pct., 5 pct. tot zelfs 7 pet. toe (omgerekend op de tarwe). De regeering is van de resultaten van de onderzoekingen op de hoogte gebracht. ; Nadat op 1 December de Jlevering van tarwebloem weer opengesteld werd, kon voor de bloem hetzelfde vastgesteld worden als voor het onge- builde meel, alleen in iets mindere mate, en dezelfde fabrieken maakten zich weer aa0 te ruime toevoeging van water schuldig. Langer in dienst houden van landweer- plichtigen. Naar aanleiding van het Afdeelings- verslag, dat de Minister van Oorlog in een Nota uitvoerige mededeelingen over het langer in dienst houden van de landweerplichtigen. De Minister wijst er op, dat nu niet minder dan in Augustus het leger ge- reed moet zijn ; het omgekeerde laat de politieke toestand niet toe. Tegen bet voor onbepaalden tĳjĳd naar huis zenden van een geheele lichting be- staan vele bezwaren; in de eerste plaats moet zulk een lichting, zoodra de toestand dreigender wordt, werden opgeroepen, hetgeen in het buitenland bekend wordt en een ongunstigen in- druk maakt. Beperkt men zich daaren- tegen tot het geven van langdurige verloven aan hen, die het noodig heb- ben, dan wordt er niet zooveel rucht- baarheid aan gegeven als deze maat- regel plotseling wordt stop gezet en de met verlof thuis zijnde personen afzonderlijk worden teruggeroepen, dan wanneer een geheele lichting bij openbare kennisgeving weer onder de wapenen wordt geroepen. en Zwitseriand gaat niet op, daar de legeropstelliog der strijdenden ten op- zichte van ons land geheel anders is dan ten opzichte van de beide genoem - de landen en hier dan o.k andere voorzorgsmaatregelen noodig zijn. Ook een verzwakking van het effectief in de linië1 en stellingen is niet raad- zaam te achten. Uitvoerig bespreekt de Minister dat- gene wat gedaan is om tegemoet te komên aan bezwaren, verbonden aan he onder det wapenen blijven van alle beschikbare troepen. Zooveel mogelijk is hulp verleend aan bedrijfsleiders en kleine neringdoenden, aan de Jaatsten iu den vorm van verlof; hierbij is het echter zeer moeilijk, de juiste grens te trekken en er komen daar- door wel eens z.g. onbillijkheden voor. Het groote aantal aanvragen, dat di- rect op éón gunstige beslissing volgt, is ook eeu bezwaar. De Minister bestrijdt, dat arbeiders- gezinnen doordat de kostwinner onder de wapenen is gebrek zouden jijden ; hĳ is van meening, dat vele gezinnen onder de tegenwoordige omstandighe- den er beter aan toe zijn. Van een ontevreden geest onder de troepen, als gevolg van het heerschen van ar- moede onder de arbeidersklasse is geen sprake. De Minister’ acht overgang van de oudste landweerlichting naar de land- storm Diet gewenscht, daar deze lich- ting, om het eflectief van het leger niet te verminderen, toch in dienst moet worden gehouden. Inhouding van verlof bij wijze van disciplinaire straf komt alleen voor als van het verleende verlof misb uik is gemaakt. De vrijheid van lectuur- wordt, voor zoover de Minister bekend, nergens beperkt; het recht van de chefs om de vrijheid tot het bijwonen van ver- gaderingen te beperken moet ter wil- le van de goede orde gehandhaafd worden. Ter beantwoording van de nota van den beer K. te Laan deelt de Minis- ter 0. a. nog mede, dat onjuist 18 de onderstelling van dien beer, dat het blijkbaar in de bedoeling ligt de dienst. plichtigen onder de wapenen te hou- den, zoolang de landen om ons heen in oorlog ziĳju. De Regeering verlangt slechts bevvegdheid hen onder de wa- penen te houden, zoolang naar hare meening de toestand van dien aard is, dat onze weermacht tot oogenb ikke- lijk optreden gereed moet staan. De vewering, dat ’s Jands veiligheid beter gediend zou worden door het wegzenden dan door het onder de wa- penen houden der oudste landweer- Een vergelijking met Denemarken . lichting, kan door den Minister niet worden beaamd. De regelieg van het kosteloos ver- voer geeft reeds sedert geruimen tijd geen grond meer {ot redelijke klach- ten. Ter bestrijding van het euvel dat er ligt in de ongelijkheid van den maatstaf, door de burgemeesters in de Sonderscheidene gemeenten bij het vaststellen der vergoedingsbedragen aangelegd, is de medewerking van de Commissarissen der Koningin inge- roepen. Met betrekking tot de nota-Duy: maer van Twist deelt de Minister 0.a. nog mede, dat de lichting 1915 in Augustus niet onmiddellijk opgeroepen is, omdat de sterkte van het beschik- bare kader niet gedoogde, die Jichting gelijktijdig met de najaarsploeg 1914 op te leiden.i Om overeenkomstige reden ziĳn op 15 December niet alle dienstplichtigen der lichting ioge'ijfd. Dat er van ge- noemde lichting lotelingen in de ver- wachting, dat zij in Augustus zouden worden ingedeeld buiten betrekking zijn geraakt, is den Minister niet be- kend. Gelet op de behoefte, die in verband met den gemobiliseerden toe- stand van het leger, hier en daar aan personeel bestaat, zullen zoodanige gevallen wel uitzonderingen zijn, zegt de Mioister. Verlof voor hoofden van Christelijke scholen. Naar „de Standsard* uit goede bron verneemt, heeft de-Minister van O‚r- log 8 dagen verlot gegeven aan de gemobiliseerde -hoofden -der scholen, voor wie dití gevraagd is door den schoo'raad voor de scholen met den Bijbel. Met bliĳdschap — zegt het blad — zal deze mededeeling ontvangen wor- den. De schoolbesturen der gemobi- liseerde hoofden zagen de »Modellen- weken« met groote bezorgdheid tege- moet en zijn nu uit dien nood. De Voriog. In het Argonnerwoud. In het hart der Argonne woedt de strijd op ziĳn felst. Het succes wordt hier vaak biĳj centimeters gerekend, schrijft de oorlogscorrespondent van de „Times”. Iedere boom kan een vijand verbergen en het zou zelfmoord betee- kenen, een boschje hakhout te naderen zonder de grootste voorzorgen. De vij- and is onzichtbaar en toch dikwijls zoo dichtbij, dat hĳj gemakkelijk kan aanvallen met geïmproviseerde hand- granaten, gemaakt uit vleeschblikjes en jampotten. Een onophoudelijke, nooit verslapende waakzaambheid is hier een q1aestie van leven of dood. De opmerking is gemaakt, dat hier zoowel als elders de Duitschers òf door hun ammunitie heen raken òt zuinig op hun schietvoorraad zijn. Men zal er goed aan doen, hier niet al te veel op te vertrouwen. Dat de Duitschers niet langer verkiezen, een dozijn zware granaten aan een voorbijschietenden moter-depèche-rijder te besteden, is nog lang geen bewijs, dat zij amunitie te kort komen. En in ieder geval kan artillerie niet zoo gemakkelijk door het Argonner-woud vervoerd worden, ot daar met kans op noemenswaard succes gebruikt worden. Buiten het bosch duren de artilleriegevechten even krach- tig als ooit voort, en wij mogen er aan toevoegen: met het langzamerhand gebruikelijk geworden succes voor on ze geallieerden, maar in het bosch be- slist in de meeste gevallen het blanke wapen over het welslagen of het falen van aanvallen en tegenaanvallen. Het is daarom niet moeilijk te-be- grijpen, hoe, niettegenstaande de ge- lukkige gunstig luidende communiquê's, dezelfde plaatsn :men telkens en telkens weer genoemd worden. Er gaat bijna geen dag voorbij zonder dat het Bois de la Grurie, of plaatjes als Le Four- de Paris, St. Hubert, Foníaine-Madame of Bagatelle vermeld worden. Het onmidde!lijk doel der Duitschers is voimaakt duidelijk : zij trachten de volstrekte contrô's te verkrijgen over den straatweg, die hunne stellingen roodom Vienne-le-Châ'eau, aan den Westelijken zoom van het woud, met Varennes aan den Oostenlijken bosch- rand verbindt. Ondertusschen vechten zij tevens om den weg van Vienne naar Varen- nes, die hun doeleinden eveneens dien- stig zou zijn, hoewel niet in dezelfde mate. Vandaar de hardnekkige worsteling om het gehucht van Le Four-de-Paris, halfweg aan genoemden weg gelegen, terwijl een derde straatweg vandaar Zuidwaarts loopt, naar Les Íslettes en zich als een slang door de Argonne kronkelend, vandaar ook, in het kort, deze tallooze woedende aanvallen der Duitschers op het gedeelte van het Argonner-woud, dat bekend is als het Bois de La Grurie. Ia het algemeen kan gezegd worden, dat de Franschen het offensief breed opzetten en dat de aanvallen op Varen- nes plaats hadden via Boureuilles en Vauquois Een buitengewoon schitteren- de opmarsch bracht de Franschen mid- den in het dorp Boureuilles. Hunne sappeurs slaagden er in onder een zwaar vuur, dat hen hevige verliezen deed lijden, de prikkeldraadversperrin- gen van den vijand door te snijden, terwijl de infanterie een bajonet-charge uitvoerde, welke hen tot bij de eerste huizen van het dorp bracht. Het was echter onmogelijk deze stelliag te hou- den. De Franschen waren genoodzaakt den volgenden dag terug te trekken en een poging, om het dorp stormen: derhand te nemen, werd met eenige verliezen afgeslagen. De modder. In het Westen zoowel als in het Oosten klagen de strijdende partijen over den modder; op het hoekje onbezet België, Noord-Frankrijk en Polen is de Genestet’s ‚Boutade”’ tegenwoordig minstens even toepasselijk als op ons eigen modder- landje. De modder maakt alle uniformen, feldgrau, khaki, blauw, rood of groen van kleur, egaal grijs en geeft den soldaten het voorkomen van groote kleifiguren. De rondspatténde modder verstopt de loopen van geweren en kanonnen even- zeer als de ooren en neusgaten der strij- denden ; de modder maakt stormloopen bijna onmogelijk. daar de soldaten niet vast op hun beenen kunnen blijven staan en hardloopen onmogelijk is ; de modder doet de zware artillerie bij elk schot een eind dieper in den grond zinken, ín weerwil van alle genomen voorzorgs- maatregelen. In de bladen vinden wij o.m. het vol- gende van de modderplaag vermeld : Het is waarschijnlijk, schrijft de bij- zondere berichtgever van de >Daily News”’ in het Noordoosten van Fraankrijk, dat slechts. weinigen van onze soldaten tegen- woordig herkend zouden worden door de meisjes, die zij in het vaderland hebben achtergelaten. Regen, koude en modder hebben groote veranderingen aangebracht in de militaire kleeding. Elk oud vod, dat warm of ondoordringbaar voor water mocht zijn, wordt gedragen en over deze massa’s kleeding is een dikke laag mod- der gekomen, die zich eveneens in im- pressionistische spatten over de vroolijke, gebaarde gelaatstrekken verspreidt. Een andere berichtgever, in het Oosten zegt : Von Hindenburg’s opmarsch wordt zeer vertraagd door de onmogelijkheid, zijn zware artillerie te vervoeren. Lucht- verkenners zagen ettelijke batterijen zware artillerie in den modder vast ge- raakt. Te Thorn is een heel artillerie- kamp bijeengebracht, dat voor verder vervoer op gunstig weer wachten moet. Op het oogenblik zijn de wegen in West-Polen maar gedeeltelijk bevroren. Onder .een dunne ijskorst ligt dikwijls twee voet modder, Artillerie, welke was aangevoerd naar Koljuszki, om gebruikt te worden tegen de Russissche linies te Rawa, zakte door een bevroren korst en bleef daar eenige dagen onbewegelijk. Arab /CE Oorlog te voorkomen. De bijzondere correspondent der >Ti- mess te New-York meldt, naar de >N. R. Ct.e weet mede te deelen, dat Dern- burg daar Zaterdag in de Republikein- sche Club een redevoering gehouden heeft, wearin hij een theorie heeft ont- in de toekomst oorlog te zee, zoo heeft zal het oorlogsge- vouwd om voorkomen. Een vrije Dernburg betoogd, vaar doen ophouden en een einde ma- ken aan wereldoorlogen. De zee behoort vrij te zijn voor iedereen. Zij behoort aan geen enkele natie in Ket bijzonder, noch aan de Engelsche, noch aan de Duitsche of Amerikaansche, De rechten van naties houden op buiten de territo- riale drie mijlen-lijn, gerekend bij ebbe. ledere overheersching buiten fdie zee- strook is inbreuk op de rechten van anderen. Ten einde in de toekomst oorlogen te voorkomen, zoo zeide Dernburg, moet er vastgesteld worden, dat de vrije zeeën uitsluitend bevaren zullen worden door de koopvaardij-vloten van alle naties. Binnen ziĳn gebied heeft een land het recht de maatregelen te nemen, die het voor zijn verdediging noodig acht, maar het zenden van troepen en oorlogswerk- tuigen naar het gebied van anderen of naar onzijdig verklaarde gedeelten van de wereld, behoort een casus balli te vormen. Het andere alternatief zou zijn om de open zee aan oorlogsbodems van welke natie ook te verbieden, deze vaar- tuigen naar de territoriale wateren te verbannen en alleen kleine kruisers toe te laten om kaperij te beletten. Als dit gedaan werd, zoo gelooft Dernburg, zou de thans verdeelde wereld tot blij- venden vrede komen. Generaal Joffre. Aan een correspondentie in de > Neue Züricher Zeitung” over generaal Joffre ontleent het 3Hbld.”: >Sedert Joffre het opperbevel heeft danvaard, ontsloeg of verving hij niet minder dan 7 generaals. Van alle politieke generaals en corps- commandanten, d.w.z. van dezulken, die hun positie te danken hadden aan de tusschenkomst van politieke machtheb- bers, is er maar één enkele overgeble- ven, n.l. generaal Sarrail, die groote strategische bekwaamheden heeft getoond, Het geringste vergrijp bij de aanvoe- ring der troepen wordt streng gestraft. Men becijfert het getal der daarvoor »ge- strafte” hoofdofficieren op niet minder dan I50. Niet alleen heeft generaal Joffre de bevelvoering in het Fransche leger ver- jongd, hij heeft ook voortdurend de lichamelijk en geestelijk onbekwamen stelselmatig achteruit gedrongen en den militairen geest van het geheel sterk bevorderd. Het wegwerken der politieke generaals is natuurlijk niet zonder tegen- stand gegaan, doch Joffre bleef op zijn stuk staan en toen op een goeden dag een hooggeplaatste persoonlijkheid er bij hem op aandrong zekere besluiten in te trekken, verklaarde hij beslist, dat hij, als men deze pogingen zou voortzetten, den degen aan den kapstok zou hangen. GEMENGD NIEUWS. Ketelontploffing. In de machinefabriek van H. Oling te Veendam heeft Woensdag een vree- selijke ketelontploffiig plaat gehad, vermoedelijk door het aanwezig zijn van een dynamiet-patroon in de steen- kool. De stoker Jan Holman is vree- selijk gewond, zijn toestand is hopeloos. Mond- en klauwzeer bij menschen. Te Amsterdam doen zich een paar gevallen van mond- en klaúwzeer bij menschen voor. Er moeten dus in den omtrek des stad besmette stallen zijn. Offzieel is dit door het Veeartsenij- kundig Staatstoezicht ’nóg niet gecon- stateerd, omdat er blijkbaar geen aan- gifte door den betrokken veehouder biĳĳ den bargemeester zijner inwoning is geschied. Een stal-inspectie z al dus noodig zijn. Belooning. Namens de Eogelsche admiraliteit heeft de Eogelsche vice-consul te IJmui - den bĳ bionenkomst aldaar van den stoomtreiler Maria van Hattum, welks bemanning den Eogelschen vlieger Hewlett gereed heeft, aan schipper en bemanning een geldelijke belooning uitgereikt tot een gezamenlijk bedrag van {1200 De schipp»>r ontviog f 240. ABONNEERT U OP DIT BLAD.