Tekstweergave van NL-WbdRAZU_DL_19130104_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

& : î } : e N rmalser”, „De Bur ‚ „Bommelsch Nieuwsblad” „De ‚ „De Her- ” „Nieuwsbiad ra che Cou : /.î2tlﬂﬁd g”, „Nieuwsblad voor het Land van „De Concurrent voor Tiel’”. ‚ „Nieuwsblad voor Haaften UITGEVERS: # E.-235|| TER HAAR & SCHUIJT — LEERDAM. }Ë3)Ë S INTERC. TELEFOON No. 2, S Ö Ê(Ì SE 5 g : Zate\rda_è : ‘J aﬂ. 19]3 DE LEERDAM euws- en Advertentieblad voor ZUID-HOLLAND en GELDERLAND. ER 230 Jaargeng, d t i Z - e n Per drie maanden, franco nummers f 0.05 Ahonnementsprijs: Advertentieprijs: Van 1-5 regels 50 cents; iedere regel meer 7!/, cent. Drie achtereenvolgende p annonce wordt siechts voor twessmaal berekend. Groots letters naar plaatsruimte, per post f O.60. Enkele ! iowwepi199T aq“:ste purer[oH- laatsingen van dezelfde m TE Verschijnt Woensdays en Zaterdagsmorgens. Berichten en Advertentiën moeten uiterlijk Dinsdags en Vrijdagsmiddags 6 uur te Leerdam ter drukkerij van dit blad zijn. ‘ way9UHOn 4004 zu21m2u0N o“ unoy “ -n9H 4004 pergsmnaN ‘I944Y 4004 pergsMnarn < 9pi9y ‘A PE[GSMNaIN ‘ U9UPIA ‘A PEIGSMNaIN * < PIEEMIOSSE[qIY 'P ‘A Pergsamary < 4500]ap100N 1004 pPreqsamaN < 19199 w 9* ‘3uem09 2u9s -ua19dey < i í Het jaar 1912. (Vervolg). BELGIE. Dit Taal- en Letterkundig Congres, te Ant- _ werpen gehouden, had slechts voor een deeì der Belgen, immers het Vlaamsche deel, be- teekenis. Dat was ook het geval met de fees- ten ter eere van den 100sten geboortedag van Conscience, eveneens te Antwerpen _geh_ouden‚ welke feesten door de tegenwoordigheid van koning Albert werden opgeluisterd. s Den Koning zelf en zĳjn gezin trof een pijn- lĳjke slag door het overlijden zĳjner moeder, de Gravin van Vlaanderen. 5 E Het land ondervond op pijnlĳke wijze de terugslag der algemeene verkiezingen, die in het voordeel der katholieken uitviel, welke uit- glag in enkele steden ernstíge wanordelijkheden tengevolge had. Van belang voor het open- bare leven wss verder vooral de indieniog van ‚ een ontwerp tot bervorming van het leger. Ook in DUITSCELAND brachten de algemeene Rijksdag-verkiezingen heel wat opschudding. De sociaal-demoeraten behaalden daarbij een besliste overwinning en hun aantal steeg van 54 op 110. Vooral de conservatieven moesten dit gelag betalen. De vieuwe samenstelling van den Rĳkedsg maakte de keuze van een voorzitter moeilijk, maarten slotte vond men die in den vrijzinnigen Kämpt, Inmiddels was onder het rumoer der ver- ‚ kiezingen de 200ste geboertedag van Frederik ‚ den Grooten feestelijk herdacht, wat keizer Wilhelm aanleiding gegeven had tot een paar redevoeringen en tot een manifest in de _ nStastsconrant“, waarin hij, bljkbaar doelende op de ozerwinning der sociaal democraten, ds Duitschers opriep, zich te scharen om hun _ vorst, á Dergelijke openbare nitingen van den Kei- zer worden in het rijk altiĳd met eenige onrust tegemoet gezien, omdat de Keizer zoo gemsE- | kelijk meer zegf, dan hij als constitntionee! | vorst verantwoorden kan. Het onderhoud, dat bĳĳ in Straatsburg met een der regeeringsper- sonen had, was daarvan weereen bewijs Wan- meer Elzas Lotharingen halsstarrig bleef tegen ‚ den wil der rijksregeering in, kon bet. zoo ‚ dreigde bij, wel eens ingelĳfd worden bij Prui- „wen, En deze woorden ‘brachten overal in Duitschland ernstige ontstemming en hadden [ beftige redevoeringen van Riĳksdagafgevaardig- on ten gevolge, waarin den Keizer erop £ge- ‚ wezen werd, dat hij geen recht en geen macht bad het Rĳksland zĳn door den Rĳksdag goodgekeurden grondwet af te nemer, | Bebalve deze kleine onverkwikkelijkheden ‚en de roerigheid van een mĳnwerkersstaking het Roergebied, bleef het rustig in bet Duitsche riĳk. De plotselinge dood van den prins van Cumberland, pretendent naar den froon van Hannover, opende een betere mo- gelijkbeid van verzoening tusschen den Keizer en het Hannoversansche koningshuis, ‚ In het Westfaslsche mijngebied ts Bochum had weer een ernstige mĳnramp plaats, _Do internationsle positie van Duitschland bleef ook dit jaar d°zelfde, Het Drievoudig Verbond werd hernieuwd, de vriendschap met Rusland door de ontmoeting tussehen Tsasr en Keizer in de Finsche Scheren bevestigd, en ( Baar cen betere verhouding met Frankrijk en „ Engeland getracht. Vooral die met het laatste (tiĳjk beproefds men te verbeteren. Want al ;jmdelĳker spreekt zich de atagonie, gevolg _ Van concurrentie op de wereldmarkt, uit tus- ‘ mehen Duischland en ENGELAND. Dit land ziet, dat bet in Duitschland een mededinger kriĳjgt op alle wereldmarkten en een mededinge: wellicht om de heerschappij ter zee, Daarom let men in Eogeland angst- vallig cp den aanbouw der Duitsche vloot en minister Churchil heeft het in ronde woorden erkend, dat de Duitsche vloot de waarschijn= lgke_ vijand is, door welke rede weer de goede „pogingen pogingen van vele vredes,rienden en de uitwerking van het vriendschappelijke bezoek van minister Haldane aan Duitschland wel werden te niet gedaan, et ceconomisch leven van Engeland werd dit Èaar ernstig gesehokt door de groote mjn- werkersstsking. Het gebrek san kolen, dat bierdoor ontstord en dat vele bedrijven en 00k gadeeltelijk de Spoorwegdiensten stop B dw_ong de regeering, toen alle pogen tot h_g_x_nxddelmg vergeefsch bleek, officiëel in te gripen. De door hasr voorgestelde wet tot vaststelling van een minimum-loon in de mij- men werd door het Lsgerhuis aangenomen, ‚ masr vond geen genade in de oogen der ar- beiders, omdat het vastgestelde minimum hun l&ag voorkwam, 'Toch besloten ze kort „Gaarna weer z4n ’t werk te gaan. _ Maar eenigen tĳd daarna dreigde weer een- eeite govaar, van de staking der transport- arbeiders, die echter langzamerhand doodliep. i Ìn het parlement ondervond de regeering Ëhphigen egenstand tegen ’t Home-Rule-ont. | werp voor Ierland en daarbuiten maakten de .,;/kieareohtvrouwen‚ die voor geen wandaden [ meer schĳnen terug te schrikken, haar het ‚ leven moeiljk. Door het aftreden vaa lord Haldane, die lordkanselier werd, als minister _!ugnoor103‚ onderging zĳ een kleine veran= g. De buitenlandsche politiek van het rijk bleef Bh:lâl:d ::or de Drievoudige Eatente met ‘: à r BANKBIJKI De geschiedenis van dit land over het afge- doopen jasr hing mnauw ssmen met die van arokko. Het aftreden van minister De ives in het begin van het jaar en het op- Bden van gen nieuw ministerie onder Poin- Ìò was voor een groot deel van de Marok- ansche politiek het gevolg. n Marokko zelf ondervonden de Franschen van moeilĳjkheden, Sultan Moelai Hafid gerde aanvsnkelijk het protectoraats-verdrag teekenen, Toen hiĳ er eindelĳk toe over= ‚ gat hij al spoedig ziĳn verlaugen te ken- t te ‚treden, aan welk verlangen hiĳj, na Bimen tĳd door de Franschen tegengehouden BĲjn, eindelijk toegat. Iu zijn plaats werd 3i Joessoe_f t)t Sultan uitgeroepen. Maar troonswisseling vermeerderde nog de igheid der stammen, die toch 3l tegen de ans hex‚z in verzet waren. Nog tijdens Moe- M Hafid'’s regeering waren er ernstige onlus- E K ETT T7 ET ET e EE IE ten te ©8 voorgavallen, Nu werd te Mara- 43 Moelai el Hibs tot Sultan uitgeroepen, » de daar aanwezige Franschen gevangen f M. Het gelukte hen te bevriĳden, Moelai el ë I=’° te verjagen en ook elders de rust te L erstellen, Maar generaal Lyautey, tot Tesi- dent-generaal beneemd, wacht ongetwijfeld nog een zware taak, nu hij het lazd geheel order Fransch bestuur moet brengen en voor den Franschen invloed openen, Voor het ministerie-Poincaré was intusschen het jaar niet onfortuinlĳk. De minister-presi. dent bracht een bezoek aan Petersburg en tusschen Frankriĳjk en Rasland werd een overeenkomst betreffende de vloot gesloten, terwijl Delcassé’a vlootprogram, aansienlijke versterking der vloot bedoelend, werd goed- gekeurd, Ook kwam na lang onderhandelen bet verdrag tot stand betreffende Marokko, dat een oogenblik gedreigd had het riĳk in conflict te brengen met SPANJE. Want ouk dit land had evena's Frankrijk bĳzonder groot belang bĳ den toestand in Marokko, Het had daarvan een gebied in het Noorden in bezit, dat het nog trachtte uit te breiden en kon dus viet zonder mesr Frank= rĳk’s opperheerschappij erkennen. Door het gesloten verdrag zijn.nu de grenzen vastgesteld en is ieders aandeel aan den internationalen spoorweg van Tand:jer naar Fes bepaald. Al is dit verdrag niet geheel naar Spanje’s zin, het js toch een succes voor het land geweest, De man, die het voornamelijk hielp tot stand brengen, mirister-president Canalejas, werd reeds voor de onderteekening in de straten van Madrid door revolverschoten vermoord. Behalve ín dit opzicht had bhij zich ook op andere wiöjze verdienstelijk gemaakt voor zijn lend, 04 door een reorganisatie der financiën, Gemakkelijk werd het regeeren hem anders nist gemaskt. Ea een groote spoorwegstaking bedreigde tĳdens zĳn bewind de rust van het land, In het naburige PORTUGAL waren stakingen dit jaar bijns aan de orde van den dag, Deze en samenzweringen van mo- narchisten maskton der jonge republiek bet leven zuur. Slot volgt. NEDERLAND. Het „Staatsblad” (no. 341) bevat een Konin- klijk besluit van den 6en November tot vast- stelling van het volgende reglement op de maten en gewichten : Art. 1. De maten en gewichten moeten vol- doen aan het bepaalde in de bijlagen van dit reglement en overeenstemmen met de dasrbij behoorende teekeningen (opgenomen in de „Staatscourant’’ no. 308). Art. 2. De maten en gewichten mosten uit voor het doel geschikte grondst:ff:1 van goe- de boedsnigheid zijn vervaardigd en aan den eisch van goed werk voldoen, Art. 3. B bet onderzoek van maten geldt als maatstaf bunne afmeting of inboud bij 150 Celsius en bij het onderzoek van gewichten hunne zwaarte in het luchtledige. Art. 4 Maten en gewichten, die ingevolge dit reglement geĳjkt zijn, moeten om herijkt te kunnen worden goed onderhouden zijn en in zoodanigen toestand verkeeren, dat mag wor= den verwacht, dat. zij aan de in dit reglement gestelde eischen tot den volgenden herijk kun- nen voldoen. Art. 5. Maten en gewichter, die ingevolge het vervallen reglement geiĳkt zijn, worden, ook wanneer zĲĳ niet aan de bepalingen van dit re- glement beantwoorden, berĳĳkt, mi!s zij aan de äoorschriften van het versallen reglement vol- oen, In uitzondering bierop kunnen niet meer her- ĳkt worden: de inhoudsmaten van gedraaid hout, de spanen inhoudsmaten en de jzeren ge- wichten met looden kraag, bedoeld in art, 59 van bet vervallen reglement, Millionairs. Volgens een statistiek zijn er in ons vader- land 568 millionairs. Tien jaar geleden be- droeg hun aantal 433, zoodat erin dat tĳdperk 135 millionairs bĳkwamen, Viäf van hen be- zitten meer dan 10 millioen, Een heeft zelfs 26 millioen; dat is dus de rijkste Naderlander. Die evengenoemde vijf menschen bezaten in 1907 ts zamen 77 millioen gulden, welk bedrag thans_ reeds tot 87 millioen is aangegroeid, âvaarn1t blijkt, dat de rijksten steeds rijker wors an, Wijziging Loterijwet. In de Memorie ván Antwoord wijst de mi- nister van Justitie er op, dat de strekking der voorgestelde wijziging van de Loterjwet geen andere is dan een krachtiger naleving ts be- vorderen van de thans ten aanzien yan loterij- en geldende bepalingen. De minister betreurde in hooge mate, dat tot dusverre tegen de zoogenaamde premieleenin- gen met slechts weinig kracht kon worden op- getreden, Bovenal keurde de minister het af, dat dagelijks werd voortgegaan met handelin- gen, welke naar zijn oordeel — thans ook het oordeel der rechtelijke mscht — opleverdern een strafbare overtreding een wet, zonder dat aan bet gezag voldoende middelen ten dienste stonden om de wet te doen eerbiedigen, Daarom achtte de minister sanvulling der Loterjwet met eenige bepalingen, die de goede naleving Ger wet konden verzekerenp, urgent, De minister betoogt verder, dst hĳj niet in overweging kan nemen zen Wijziging der wet, waardoor deze niet meer van toepassing zou zjn op tombola’s en kleine loterjjen. Evenmin kan de minister zich vereenigen met het denk- beeld van wijziging van art, 10 ten gunste van het bedrijf van maatschappijen als „Lotisico.” Loop der Bevalking in 1912 Est en Opijnen. ; M V. _ Tot, Bevolking op 1 Januari 1912 596 533 1129 Vermeerdering door geboorte 15 15 30 » n vestiging 25 32 57 Vermindering „ overlijden 94 28 : „ vertrek 30 31 61 Bevolking op 31 Deo. 1912 597 535 1182 5 van het dorp Opiĳnen 394 347 741 » Est 208 188 891 p » ” Voltrokken huwe'ijken 5 Anti Tariefwat Comité. Het Anti Tariefwet Comité heeft Zaterdag- middag te Amsterdam- in Americsan Hotel een ledenvergadering gehouden, onder voorzitter- schap van Mr. Th, M Verster, waar omtrent ons het volgende worèt gemeld, In ziĳn openingswoord deelde de voorzitter mede, dat het Dsgeljksch Bestuur het mensche- lĳk had geacht, om nu, nadat het Comité onge- veer 12 maanden werkzaam is geweest, de le- den bijsen te roepen om te beraadslagen, om- trent het geen verder te doen staat ten einde de zaak van den Vrijhandel te bevorderen en 1 ons land te behoeden voor eon noodlottig po- litiek van bescherming, en ook om een over- zicht te geven van dat gene, wat door het Co- mitê tot heden werd verricht. De werkzaamheden ziĳn zeer veelvuldig ge- weest, E In de eerste plaats werd getracht, en het be- stuur meent daarin te zijn geslasgd, algemeene belangstelling voor ket vraagstuk van den Vriĳĳhandsl te wekken doer in korte stellingen in vele dagbladen de bezwaren tegen een ver- andering voor handelspolitiek te doen uitko- men. Dit geschiedde in den vorm van korte advertenties, en epreker meent, dat deze ad- vertenties hun doel wel hebben bereikt, want de mnieuwe tariefwet is ongetwijfeld een der meest besproken vraagstukken geworden en mag zich thans in allerbelangsteling verheus gen, Deze wijze van propsgarda is wel eens be- kritiseerd geworden, maar moeilijk is bet, om het een iedsr naar de zin te maken, Spreker wilde tbans alleen constatesren, dat, hoewel de- zo advertenties zeer kort waren gesteid, de in- boud ervan toch nauwkeurig was overwogen, en dat zelfs onze meest heftige tegenstanders nooit eenige onjuistheid daarin hebben kunnen aantoonen. Wat men het Comité weleens verweten heeft is, dat dergelijke korte stellingen eeen enkel bewijs voor de juistheid daarvan inhielden, Dit verwijt zou billijk zijn geweest, als door het Comiê niet anders gedaan was dan het plaat- sen van advertenties, maar, zooals bekend, zijn daarnaast door het Comié twse uitvcerige werken uitgegeven, „Da Vrijhandel” en #Be- schouwingen over Vrijhandel en „ Projectie, het eerste geschreven door den heer Jhr. M, H Smissaert en het laatste door den heer K R+yne. In deze werken zijn de nadeelen van Bescherming zoowel in het algemeen, als vcor ong vaderland, in bijzonder, op duidelijke gron- den uiteengezet en met vels bewijzen geataafd, Naast deze weterschappelijke betoogen zijn meer populaire geschriften verspreid, en is in talrijke dagblad artikelen het standpunt van â1_etd Comité gerege'd uiteengezet en verde igd. Ds derde wijze van actie tegen de tariefwet, waarvan echter minder naar buiten is geble- ken, is geweest het vertrekken van inlichtin- gen aan tsl van belangstellende personen en corporaties, waardoor deze in staat werden ge- steld hun belangen bĳ de handhaving van ds tegenwoordige handelspolitiek te toetsen en op den voorgrond te brengen, zoodat zij zich zelt- standig tegen de Tariefwet konden verzetten, Oader deze rubriek ziĳn ook te brengen ds voordrachten, alom ín de lsnde gehouden, eù de werkzsamheid aan het Comitá in Waalwijk en in Ommen, waardoor voorliching, zoowel door het gesproken woord als in geschriften, werd bereikt, dat ook in kringen, die om po- litieke redenen geneigd zouden zĳn een pro- tectionistische regeering te steunen, een waar- schuwend woord kon worden gesproken, om te voorkomen, dat een groote economische belan- gen voor kleine politieke beweegredenen wor- den verwaarloosd ‘ of zij op den achtergrond worden gesteid. Vele overdiende verwijten zĳn het Comitê nacr het hoofd geslingerd daaroader was noch- :‘nana Biat het verwijt, dat het heeft stil geze- en. ' Inmiddels ia het Bestuur overtnigd, dat er nog zeer veel t3 doen overblijft, Het Commitó heeft daarom nog veel strijd- materiaal gereed liggen, overtuigd als het is, dat de strijd tegen de Tariefwet nog lang niet als uitgevochten kan worden beschouwd. Hoe gevaarliĳk het pretectionistisch drijven nog al- tĳd is, bliĳkt wel hieruit, dat ook, nadst de schadeljke meelrechten heeft ingetrokken, de- zö oprieuw met aandrasg door bekende pro- teotionistische bladen worden aanbevolen en verdedigd, en dat zich vòòr korten tĳd een Comité. heeft gevormd, dat met achterstelling van fiscale belangen, met alle kracht pleit voor meerdere beschermiog van onze nijverheid. Dit Comité komt weer met de onde schoon Schĳzende beweringen, die reeds zoo dikwijls ziĳn weerlegd en belooft „winste’’ rechts en links, meer arbeid, meer welvsart, gunstige gevolgen voor handel en verkeer, voordeel voor den boerenstand, echter zonder eenig be- wijs of garantie, Wel getuigt d.t Comitè, dat ons volk zich mag verheugen in ean gelukki- gen groei, wel verklaart het, dat er ten on- zent ongetwijfeld in de laatste jaren op eeni- ge verhooging van industrieele krscht valt te wijzen. Maar toch vraagt dit Comité om rug- gesteun voor onze industrie, om zich tot ex- portindustrie, te kunsen ontwikkelen, alsof niet reeds lang onze belangrijkste nĳverheids t.nl_xken zich tot een aanzienlijke expurt-nijver- heid hadden ontplooid, en zlsof niet onze ex- port zich jnist onder begunstiging van onze tegenwoordige vrijhandelspolitiek in een stjj= gende richting bewoeg. Geva_nrlĳk is het ook, dat onze regeering be- scherming in ens land wil gaan invoeren op een oozenblik, dat in deu vreemde alom tes- kenen zijn waar te nemen van een kentering in bet protectionistische streven. Amerika ko_(_)n met overgroote meerderheid een overtuigd vijhandelaar tot president, en in Duitschland nam de duurte van levensmiddelen zulke on- rustbarende verhoudingen san, dat noodge- dwongen van de protectionistische begiaselen moest worden afgeweken. Maar het aller gevaarlijkste in ons land is de vermenging van politiek met bescherming Deze vermenging leidt tot een verdediging van bescherming door dik en door dun, met argu- menten, die niet door den beugel kunnen, en veelal door personen, die op ecònomisch ter- rein totaal onbekend zijn, Zeker niet het aangenasamste deel van spre- kers taak is gereest het kennig nemen van de schrijverijen in de kleine protectionistische pers, de tweede bands-phonograafpers, zoosls een lid der tweede kamer deze heeft genoemd. Hoewel onbekend met de geregelde lezers van dergeliĳke bladen, moet men toch vaak de schrijvers van die artikeltjes beklagen, die hun lezers nog alleen schĳnen te kunnen boeien door onwaarheden en onkuischte taal, Deze wWijze van bestriĳdirg heeft de task van het Bestuur niet al te sangenaam gemaakt. Spr, eindigde met zijn vaste vertrouwen uit te spreken, dat de gozde zaak, welke het Anti= Tariefwet Comité voorstaat, tenslotte zal ze- gevieren, in de hoop, dat ons land bewsard moge bliĳven voor een luchthartige verande. ring van onze beproefde handelspolitiek. Uit het verslag van den secretaris, Mr. J H G Bakker, bleek, dat namens het Comité een 70-tal apreekbeurten ín de groote en kleine ge- meenten werd vervold; dat in den loop van 1912 in 812 dag- en weekbladen ieder 98 ad- vertentien werden geplaats; dat 191.000 bro- chures werdsn verspreid; dat drie millioen slaitzegels werden gebruikt, en daarnaar steeds vraag bliĳft bestasn, en dan binnenkort een adros tegen de Tariefwet van hoofden van on- dernemingen, niet minder dan 3000 in getal, aan de Twesde Kamer zal worden aangebo- den. De besprekingen van het Comité droegen een huishoudelijk karakter, zoodat daaromtren geen mededeslingen kunnen worden gedaan. BUIT&NLAND. Aifred von Kiderlen Wächter. + Reeds is de balans voor 1912 opgemaakt en verbaast men zich over de groote verscheiden- beid der posten ; reeds wil men hem afsluiten; in verwachting van wat een volgend jaar ge- ven en nemen gsl, als plotseling, den 30 De- camber, ’smorgens om 7 uur 50 min, een gebeurtenis plaats grĳjpt, die op de komende dingen van niet te onderschat'en invloed kan ziĳn Na zich eenige dagen lang reeds mind-r wel gevoeld te hebben, stierf Alfred von Ki- derlen Wächter, de Duitsche staats-secretaris van Buitenlandsche zaken. 2a0 bartverlamming te Stuttgart, in de woning zijner zuster, waar bĳ jaarlĳks de Kerstdagen pleegt door te brengen. De overleden staatsman werd den 10 Juli 1852 te Stuttgart geboren ; hij is dus 60 Jaar oud en had dus nog tien jaar moeten wachten, alvorens bhij den leeftijd bereikt had, op welken, volgens een beroemd Engelsch minister, een staatsman in zĳn grootste krzacht verschijnt, Als 18 jarige vriĳjwilliger maakte hĳ den Fransch-Duitschen oorlog mede; van 1872 tot 1876 studeerde hij achtereenvolgens te Tübin- gen, Leipzig en Straatsburg in de rechten. Drie jaren na zĳn promotie deed hĳ ziĳn intrede in het departement van buiteniandsche zaken. la 1681 werd hij legatie-secretaris te St, Pe- tersburg ; in 1884 vertrok hij in gelijke functie rasr Parijs, waar hij tot 1886 bleef. In laatst- genoemd jaar werd hij tot legatie-sccretaris te Constantinopel aangesteld, doch ook deze post vervnlde bĳĳ niet Jang, want sinds 1888 was h als raadsheer werkzaam in de politieke afdee- ling van het ministerie van Buitenlandsche Zsken en vergezelde hiĳj Keizer Wilhelm als vertegenwoordiger van ‘dit d partement op d_i_e55 buitenlandsche reizen, In 1894 begon zĳjn loopbaan als gezant: ecrst te Hamburg, dat bĳ reeds een jaar later verwisselde met Kopenhagen, waar bĳj vijf jaar bleef, om in 1900 als gezant naar Boekarest te vertrekken. Hier vertegenwoordigde bĳj het Duitsche rĳjk tot 1908, Toen in October van dit jaar staats- secretarisg von Setön ziek werd, werd von Kiderlen naar Berlijn guroepen om diens ambt waar te nemen, en toen de heer von Schö: den 28 Joni 1910 benoemd werd tot gezant te Paríjs, werd von Kiderlen definitief met het beheer van het departement van buitenland= sche zaken belast, Dit is, in korts trekken de eervolle en aan afwisseling 1iĳke loopbaan van den overleden staatsman. Von Kiderlen’s algemeene Europeesche be- kendheid dsteert van 1908, toen bĳ voor ’t eerst in het openbaar optrad. Nadat bĳ dev 10 November zĳn eerste regesringsdaad ver- richt had door met den Franschen gezant Joles Cambon de „Casablan ca-incident-ovyersenkomst“ te onderteekenen, bield hij een dag lster in den Rĳksdag een kleine rederoering naar aan- leiding van een interpellatie over het beruchte keizer.intertieuw in den Rĳksdag. Het was geen dankbare taak: ofschoon de sSprekers- en debaterstalenten, die de heer von Kiderlen ook later zoozeer tentoon spreidde, toen reeds tot hun recht kwamen, maakte de plaatsvervan= gende minister een niet al te gzunstigen in- druk, Hĳj verheerlijkte met hardnekkigheid bet d_epartement, warrtegen zoo ernstige be- soha!dvgu_x_gen werden ingebracht, en buitendien drosg hĳ een zser opvailend geel] vest, met breeds zwarte banden afgezet, dat de spotlust der afgevaardigden gaande maikte, en hem tot op het laatst van zijn leven den bijnaam bezorgde van „de man mat het gele vest“. Maar von Kiderlen Wächter stond tevens be- kend als een der beste kenziers van de „Oos- tenrĳksche kwestie“ en zĳn optreden tiĳdens ds Bosnische crisis in 1908 schonk aan Duitsch- land en den Driebond een sucoes van betee- kenis. Mogelijk dat von Kiderlen toen zeifs te ver vooral de Duitsch-Russische tegensteilingen te verscherpen, maar dat hĳ op dit oogenblik onder de gegeven omstandigheden anders kon bandslen, zien wij niet in, Het contrast tus- schen den onbeduidenden, wankelmoedigen von Schön en den kernachtigen, zeifoewusten von Kiderlen kwam reeds bij deze gelegenheid scherp uit. Men weet, dat de verheffing van den over- ledene tot defiaitief leider der buitenlandsche aangelegenheden (als hoedanig de tegenwoor- dige Riĳkskanselier moeielijk kan beschonwd worden) niet zonder groote tegenwerking tot stand kwam. Met zijn gewoon aplomb had bĳj zich in particoliere gesprekken wel eens minder waardeerend uitgelaten over den keizer en diens gezin en dit was 3an het hof wel bekend. Ofschoon Wilhelm zija bekwaamheden ten volle erkende, mocht hĳ von Kiderlen niet ljden, en toch zou b geen oogenbiik geaarzeld heb- ben om den man, dien Duitsobland noodig had, aan bhet hoofd der buitenjandsche zaken te plaa%sen‚ indien niet de Keizerin zich zeer ge- vop_lxg had betoond voor von Kiderlen’s onhof- felijkheid en zich aan het boofd had gesteld van de bofkliek, die de benoeming van den d|plomag\c wilde verijdelen. Het valt te waar- deeren in den keizer, dat hij tenslotte de lands- belangen_ liet voorgaan, doch een hartelijke verhou_dmg tusschen hem en den minister heeft er nooit bestaan Het is jammer, dat een groot deel van de korte ministrieele loopbaan van den overledene in beslag werd genomen door de Marokko- aangelegenheden. welkc hem een groote per- soonlijke nederlaag bezorgden. „Von Kiderlen Wäshter heeft niet in alle opzichten voldaan aan de hoog-gespaunen verwachtingen“, schrij- ven tal van Duitsche bladen, die aan Agadir derken. Wij Ziĳn de lsatsten, om von Kiderlen’s Marokko-politiek — waarover wij nader zullen sSpreken — te bewonderen, maar dat het fiasco, dat Duitschland in 1911 te boeken had, in de cerste plaats te wijten was aan den staatsse- cretaris van buitenlandsche zaken, kunnen wij niet inzlení Hĳj heeft, toen bij den Panther naar Agsdir zond, de mogelĳjke gevolgen niet voldoende overwogen, bĳĳ heeft er geen reke- ping mede gehonden, dat bĳ een vijand ui- daagde, die militair de gelĳke, zoo niet de meerdere was van Duitschland, Maar dezelfde achteraf beschouwd, von Kiderlen’s bladen, die, is gegaan door de Duitsch-Eag-lsche en |° politiek in 1911 laken, juichten toenmaals den stoutmoedigen zet van den staatssecretaris toe, omdat ziĳ, evensls bĳ, speculeerden op de vredelievendheid van Frankrijk. De uitslag had anders kuonen ziĳn; indien Frankrijk één oogenblik zijn vastberadenheid en kslmte had laten varen, of zich had laten overblaff:n door Duitschland’s brutsliteit, dan zou von Kiderlen ziĳn vaderland jarenlang een over- wicht verschaft hebben op de Republiek en men zou hem bewonderen a]s den grootsten Duitschen staatsman nà Bismarck, : Het Agadir-incident werpt een eigenaardig licht op het karskter van den overleden poli- ticus. Het bewijst, dat bĳ bet {ype was van den hedendaagschen Duitscher: een koopman, weinig scrupuleus in zijn middelen, steeds over: vragend, uit alles een voordeeltje alaande._ Hj vertoonde in de Marokko-politiek de eigen- schappen van esn Duitschen koopmap, die al te vaak op een marskramer geljkt, Hij stoorde zich niet aan de interrationale etikette, die vrede neemt met een „coup de main‘, maar die geen „fouberie politique“ (politieke sehur- kenstreken) veroorlooft. Door de wijze, waarop von Kiderlen Wächter in den zomer van 1911 optrad, heeft bĳ zich dus de antipathie van het buitenland mogen berokkener, doch het volk, in welks belang hij meende te handelen, heeft geen recht hem biervan eenig verwijt te maken, want zoo von Kidarlen’s plannem mis- lukten, is biervan niet slleen de krachtige en besliste hoading van Frankrijk en Engeland oorzaak, dockh in niet geringe mate de laksheid van de eene belft en het ozerdreven strij {ge schreeuw van de andere helft der Duitsche natie, welke zich in 1911 niet berekend toonde voor de kracht-politiek van eeu Kiderlen Wächter, Zulk een. Duitscher was da heer von Ki lerlen Wächter naar het uiterljk en in zijn Marokko- politiek. Innerlĳk, als mensch was hiĳj even- eens bhet iype van een Duitscher, en nog wel van een Schwabischen Duitscher.. Thans echter in den goeden zin des woords. Vriendeljk in den omgang, was hij een goed en trouw vriend, dien mer gaarne zag, en die onder het genot van een glas wijn en een zware sigaar tot de gezelligste en gemoedelijkste meuschen behoor- de Nonchalant wat uiterlijke vormen betreft, soms zeer origineel in zĳn uitvallen en zijn meering nimmer onde: stoalen en banken stekend, maakte hĳ een geheel bijzonderen indrok, waarbij bhĳ nog de eigenaardigheden vertoonde van een ouden vrijgezel. Dr. Cajnus Möller bespreekt in de Berliĳner „Lokal Anzeiger“ het neutraliteitsverdrag tusschen aan welke bespreking wij het volgende ont- leenen. Zooals bskerd is, treden resds ongeveer vijf jaar Daitschland, Rüsland, Eegelaud en Frankrĳk als beschermende mogsndheden van Noorwegen op, wat echter door de Noorweeg- sche patriotten steeds als een soort vernedering beschouwd werd, Een bescheiden eerste stap. om aan die afhankelĳjkheid een einde te maken, 18 waarschĳjnlĳk gedaan door het teekenen der neutrahteitsverklaring, Men begrüpt thans overigens ook, waarom koning Haakom onlangs zeheel onverwacht over Kopenhagen npaar Eugeland gereisd is. Hĳĳ heeft toen het verdrag bĳ zĳn Eogelschen zwager en neef willen rechtsaardigen. In Noorwegen zelf zal dat nauwelijks noudig zijn, ofschoon natuurlijk het verdrag door het ‘nieuw gekozen pariement onmiddellijk na Nieuwjaar besproken zal worden. Aan symptonen. om op de N:orweegsche kalmeerenden invloed nit te oefenen, heeft het reeds vroeger niet outbroken en daarop kwam bet san, want te Christiania slaat men taans geen verlangende blikken meer naar de Deensch geworden vroegere bezittiegen op de Faroer, in IJsland en Groenland, en zoodoende scheidde nietg de naties mesr. Ea nog kort geleden beeft de Noorweegsche chef van den generalen staf in het openbaar een militaire conventie mst Zweden verdedigd. Als doel werd onom- wonden de gemeeuschappelĳke verdediging tegen Rusland sangegeven. Dr. Möller eiudigt zĳn artikel met het uit- spreken van het vermoeden, dat het optreden der Rassen op Spitsbergen den Noren waar schiĳjnlijk de oogen geopend heeft. Burgerlijke Stand Culemborg. Geboren : Johanna Cornelia, dv H van Mals sen en C E Nĳjenhuis — Cornelia, dv G van Haaften en M C Wammes Overleden: Levenl, aang, z. van C J Girrel] en M A Vermeulen Est en Opijnen. Geboren: Oornelia Dirkje, dv Hendrik Arie van Riemsdiĳk en Elisabeth Hendrika van der Kaaĳĳ te Opĳnen Overleden: Jan Antonie vsn Oĳjen, weduw- naar van Metje van Gameren, 90 jaar Cornelia de Fokkert. weduwe van Martinus van Bommel, 87 jaar. beiden te Opiĳjnen Semengú Mieuss Eigenaardig gebruik. Men schröft nit Twenthe: In deze streken bestaat met oudejaarsdag nog een eigenaardig gebruik, algemeen bekend onder de uitdrukking van: „hèakooken gaon”, De boerenknechts en meiden trekken er dien dsg op uit, om den ondejaarsavond en nieuwjaarg- dag in bet ouderlijk huis in den kring der fa- milis door te brengen. En de boar en boerin zor- gen er voor, dat hun personeel niet met leege banden onder het ouderliĳk dak verschijnt: elk hunner dienstboden ontvangt een flinken rog- genstoeten (mik) van 10 à 12 pond benevens een metworst van ongeveer 3 poud. Met deze geschenken gaat het dienstvolk „hèn kooken Daor ’6 volkshoes”, En daar viert men oudejaars- arond en nieuwjaarsdag feest. Tegen den avond van nieuwjaarsdag keeren do dienstbaren naar nbun boeren” terug, elk voorzien van een ca- deautje — gewoonlĳjk in den vorm van eenige beschuiten — voor „de vrouw”. Op Driekoningen (6 Januari) gaat de boer met vrouw en kroost nasr het „volkshoes” om daar den nieuwjaarsgroet te brengen, N, R. Ct. Het lied van den nachtwacht. Een van de eude gebuiken, die in Ootmar- sum nog bewaard gebleven zijn, ongetwijfeld een gebruix van zeer ouden datom, is, aldus schrijft men aan de Zw. Ot, het gezang van den nacht- waker in den oudejaarsnacht, Zweden, Noorwegen en Denemarken,. separistische neigingen tegenover Zweden eer | í zietmen op het marktplein van Ootmarsnm et d groepje menschen staan, in wier midden “ nachtwacht. Deze zet een lied in, dat door : bem omringenden wordt meegezongen, Daaí na beweegt zich deze groep, met den nact | wacht aan het hoofd, zingende door de vei schillende straten, op deze wijze aan Ootms. sum’s burgers den heilwensch brengende bij :* intrede van het nieuwe jaar, f Hieronder volgt het lied van den nachtwaat dat bier en daar wel wat gebrekkig is, zoos | het met meer oude dingen gaat, i í Komt, bnrgers, komt nu alleu terstond Het nieuwe jaar intreden. En wensch ik uop deez’ vasten grond, Veel beil, geluk en zeger, Ï Het ouds jaar, dat is verdween, ĳ Het nieuwe zijn wij weer ingetrêsn, Verheugt u, burgers, in uw lot, ) Wilt Hem, den Heere prijzen, Knielt neder voor den grooten God, d Wilt Hem alle eer bewijzen. ! De nachtwacht wenscht u met elkaar, Veel heil en zegen in het nieuwe jaar. ! Ik wensch aan ieder stadgenoot, { Veel heil, geluk en zegen, Ì En aan een elk zijn dagelijksch brood, Hem van den Heer gegeven, En dat wensch ik in dezen stond, Aan ieder burger met hart en mond, Samenwerking tusschen autoriteite | Een onzer correspondenten schrijft Oon8 ì;| volgende, dat zich afgespeeld heeft in c! Friesche plattelandsgemeente. j De r:ad benoemde een zijner eigen leden ' werkman bĳ de gemeente-reiniging. Da! dezs de betrekking aanvaardde, en das | raadelid moest aftreden, hield hij een afscheic rede, waarin hiĳj zĳn 9-jarig lidmaatschap hd dacht, evenals de genoegelijke en vriendschs! pelĳjke wijzs, waarop men steeds vergadt_eë; had, H beval zic h in zijn nieuwe betrek kí« zeer 4au in de gunst van de heeren raadsled’ en den voorzitter. De burgemeester wenset! hem geluk met ziĳn bezoeming, wees op : pünlĳke der scheiding en sprak de boop t dat tusschen den nieuw-aangesteiden werkm der gemeentereiniging en het gemeentebestn; steedg een aangename samenwerking zou 6 | gen bestaan, Zachte winter. Als biĳzonderheid kan worden gemeld. c de rozenboompjes voor het raadhuis te Hs, weg in vollen bloei staan. 4 Vrouw verbrand. á Men meldt ons uit Amsterdam:_ i In den nacht van Maandag op Du_)sdag hef in de Uilenburgerstraat een droevig onge!, plaata gehad. De.60 jarige juffrouw Noet, +| aende in perceel 29, geraakte omstreeks 1 1 in brand, doordat haar ondergoed in aanrak, kwam met het vuur van een zoogenasi „warme stoof“, In een oogwenk was de 4r_ vrouw in vlammen gehuld. De geslarmee brandweer bzhoefde geen dienst meer te dó, wijl toegesnelde buren de vlammen reeds b den gedoofd, Wel werd coor baar de eer/ geneeskundige hulp verleend Per rjw' brancerd werd de ongelakkige in boogst denkelijken toestand raar het Ned, Isr. Ziek buis vervoerd, alwaar z Dln8dagmorgea_î‘ overleden. } Wormkoekjes. 3 De kantonrechter te Winschoten veroorde| de een vijftal drogisten en wir keliers tot re f5 boete of 5 d. hechtenis en £3 boete of 8%| zen hechtenis, wegens bet onbevoegd ve&| pen van geneesmiddelen, z.g. w0rxnkoak;u„ Een „doeltreffend’ schot. | Voor de rechtbank te Antwerpen stond €/|| vrouw terecht, die op een mao had geschot| omdat hiĳj. haar, na gedane huwelijksbeloft aad in den steek gelaten. Het schot was £f|| ter niet raak geweest. De president van J rechtbank wees den man er op, dat zjn B delwijze -afkeuring verdiende en de vrow reden bad vertoornd te zijn, wasrop de m antwoordde, dat bij ziĳn fout inzag en tbs ook van meening veranderd was. De p_residr vroeg daarop de vrouw, of het werkeljk w8 was, dat bĳĳ thans zijn belofte gestand zon do waarop ziĳ antweordde. dat zij het cens wat geworden en in ’t huweljk zouden _tred( Oe president was daar blĳkbaar mee inger men en veroordeelde de beklaagde slieen vc_<‘ bet dragen van een verboden wapen ‘1 Zijn vrouw vermoord. Men meldt ons uit Den Haag Dinsd kwam de 27-jarige chauffeur N. Alblss aan Î politiebureau mededeeling doen, dat hij ind oacht van Zaterdag op Zondag ziĳn 40 vrouw A, H S, met wie bĳĳ gerwmen ! men had geleefd, in hsre woning aan het genspark had vermoord. De polif_ne_ tro onderzoek uit en inderdaad voxi;ì zĳ lzI:\ que__ wuste woning het lĳk liggen. Ds oor ee?n etwist. Ëe ma.?1 had haar bij de keel £ grepsn en eenige minuten lang vast gehond:‚{ Het bieek, dat de vrouw in haar hand < scheermes hield, De dader deelds mede, dat‘l daarom uit zelfverdediging bad gehandeld. j_ tusschen is de man in arrest gesteld €n str de politie een nader onderzoek in. Ï Dertig jaar mis. Dezer dagen heeft R. Hofman te Weerd gerveen zijng1()ﬂeten verjaardag gevierd Ths bljkt, dat de man. 70 jaar oud is. B jaar is het gemeentehuis te Exloo afgeb: en later ís de ouderdom van Hofmand keerd geboekt. Intusschen heeft bü T week een mooien verjaardag gehsd ! © Ook een Oudejaarsdag. Te Ede is Dinsdagmorgen de wonin A Veenendaal, nachtwaker biĳ de gasfabriel o l nitgehrand, " N heöoìudge inboedel ging verloren ; zet vóe w}; gered. M. AL0K; ‚ Alles was verzekerd. Kindermoord. itsche dorp Hohenwerder was zet eexf1[iegte Évïáìîl lan;p in opschuddine d:)_°x; verdwijning van ean 5:jarig meisje n gen geleden bekende de mosder van bet Eì dst zij bet had laten doodhcngeren, tenein er zich van te ontdoen. Hetzelfde bad sĳj Februari met haar jonger kind, dat eerst, maanden oud was, gedaan. Toen de VrOU naar de gevangenis werd overgebracht, had | Wanneer ds 12 slazen van de torenklok heb- politie de grootste mosite om de menigte, ‘ ben aangekoncigd, dat het oude jaar voorbiis,j aar wi lde lyachen, te weerhouden.