Tekstweergave van NL-WbdRAZU_DL_19000110_002
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Plaatselijk
Nieuws.
Leerdam.
Den
14en
Febr.
a.s.
hoopt
de
heer
Ds.
J.
G.
Bruining,
pred.
bij
de
Ned.
Hery.
gem.
alhier,
den
dag
te
herdenken,
waarop
bij
25
jaar
geleden
zijne
ambtsbediening
aanvaardde.
—
Aan
de
export-slachterij
werden
hier
Maandag
44
varkens
afgeleverd
tegen
den
prijs
van
16
cent
per
pond.
—
In
1899
ziijjn
in
de
gem.
Leerdam
40
huwelijken
gesloten,
zijn
281
kinderen
geboren
en
zijn
126
personen
overleden.
—
Woensdag
17
Januari
a.s.,
’s
middags
ten
8
ure,
bestaat
er,
voor
ingezetenen,
ter
bestemde
plaatse
gelegenbeid
tot
kostelooze
inenting
en
her-inenting.
Meerkerk.
Tot
president-kerkvoogd
der
Ned,
Herv.
gem.
alhier
is
gekozen
de
heer
G.
Kok
J.Hz.
en
herbenoemd
als
secretaris
de
beer
B.
Kok
Gz.
Geldermalsen.
Door
de
Afd.
„Gelder-
malsen
en
Omstreken“
van
het
Ned.
Ond.
Gen.
zal
Maandag
15
Jan.,
’savonds
6
uur,eene
ver-
gadering
worden
gehouden.
Aan
de
orde
komen:
Ingekomen
stukken
en
rekening
en
verant-
woording
door
den
Penningmeester.
—
Ook
hier
doet
de
influenza
zich
meer
en
meer
gelden,
waardoor
velen
niet
alleen
ge-
noodzaakt
zijn
binnen
te
blijven,
maar
ook
ge-
ruimen
tijd
aan
het
ziekbed
worden
gekluisterd,
'Tiel.
Al
de
schepen
die
in
de
vluchthaven
alhier
vertoefden,
zijn
weder
vertrokken.
Ook
de
drie
laatste
en
grootste,
welke
bij
den
lagen
waterstand
aan
den
grond
waren
geraakt.
Z
hebben
een
gedeelte
van
de
lading,
welke
in
akhuizen
en
schepen
was
geborgen,
weder
ingenomen.
Voor
vele
schippers
was
deze
lichting
een
niet
onbelangrijk
buitenkansje,
daar
zij
zoodoende
met
hunne
ledige
vaartui-
gen,
tijdens
hun
gedwongen
oponthoud,
een
Yrij
groot
bedrag
uitbetaald
kregen.
Het
water
beeft
thans
eene
hoogte,
welke
het
bevaren
van
de
rivier
voor
schepen
met
groote
diepgang
mogelijk
maakt.
Ook
de
beide
sche-
pen,
welke
tiijjdens
de
vorst
beneden
de
stad
aan
den
grond
geraakten,
zijn
er
goed
afgeko-
men
en
natuurlijk
weer
vlot.
—
Op
31
Dec.
1898
bestond
de
berolking
onzer
gem.
uit
5076
m.
en
5483
vr.
te
zamen
10559
zielen.
In
1899
ziijn
hieraan
toegevoegd
834
m.
en
892
vr,
te
zamen
726,
als
zich
hier
gevestigde
personen,
terwijl
door
geboorte
het
aantal
toenam
met
872
kinderen
(197
ván
het
manl.
gesl.
en
175
van
het
vrouwel.
gesl.)
derhalve
eene
vermeerdering
van
1098
zielen.
Door
vertrek
uit
de
gemeente
verminderde
het
zielental
met
740
personen
(te
weten
818
m.
en
492
vr.)
daarenboven
overleden
191
per-
sonen,
100
m.
en
91
vr.,
zoodat
het
getal
in-
woners
afnam
met
931
zielen.
De
bevolking
nam
dus
toe
met
67
personen,
18
m.
en
54
vr.
zoodat
deze
op
81
Dec.
1899
jL
bedroeg
10626
zielen
of
5089
m.
en
5537
vr.
In
1899
werden
75
huwelijken
voltrokken,
waarbij
4
kinderen
zijn
gewettigd,
4
echtschei-
dingen
ingeschreven,
11
kind»ren
zijn
buiten
buwelijk
geboren,
4
tweeling-geboorten
hebben
laats
gehad
en
14
kinderen
zijn
bij
de
ge-
oorte-aangifte
als
levenloos
aangegeven.
—
Te
dezer
stede
komen
onder
de
kinderen,
hoofdzakelijk
van
1
tot
6
jaar
oud,
zeer
veel
sterfgevallen
voor.
Verleden
week
werden
op
één
dag
niet
minder
dan
veertien
begraren.
De
ziekte
begint
met
roodvonk,
kinkhoest
of
keelontsteking
en
veroorzaakt
den
dood
vooral
_
door
longverlamming.
—
Het
personeel
van
de
metaalwarenfabr
iek
des
heeren
C.
Kurz
alhier
heeft
besloten
een
eigen
ziekenfonds
te
stichten.
Een
commissie
van
5
leden
is
bereids
benoemd
voor
het:op-
maken
van
een
concept-reglement,
terwijl
de
heer
Kurz
zich
bereid
heeft
verklaard
de
on-
dersteuningskas
flink
te
stijven.
Zalt-Bemmel.
Aan
den
heer
J.
Wester-
ling,
hoofd
eener
openbare
lagere
school
alhier,
is
bij
Kon.
besluit
een
pensioen
verleend
van
887
gulden.
-
—
Geboren
in
1899,
behoorende
tot
de
wer-
keljke
bevolking,
63
m.
58
v.
Er
vestigden
zich
in
de
gemeente
106
m.
en
188
v
een
totale
vermeerdering
van
169
m.
en
246
Y.
Overleden
in
1899,
behoorende
tot
de
wer-
kelijke
bevolking,
46
m.
45
v‚;
vertrokken
in
1899
147
m.
286
v
totaal
193
m.
en
281
v
geeft
derhalve
een
tctale
vermindering
van:
24
v.
en
85
m.
De
bevolking
op
1
Jan.
1899
bedroeg
:
1985
m.
—
24
m.
is
1911
m.
en
2102
v.
—
35
v.
is
2067
v.,
zoodat
de
werkelijke
bevolking
op
1
Jan.
1900
totaal
bedroeg
3978
zielen.
Er
werden
voltrokken
20
huweliijken
en
nog
geboren
4
kinderen,
niet
behoorende
tot
de
werkelijke
bevolking.
—
In/tafgeloopen
jaar
werden
door
de
politie
albier
opgemaakt
262
processen
verbaal,
waaronder
106
wegens
dronkenschap,
10
wegens
diefstal
en
strooperij,
1
wegens
misbandeling
van
een
ambtenaar,
2
wegens
beleediging
van
een
ambtenaar,
1
wegens
oplichting,
1
wegens
verduistering,
5
wegens
mishandeling,
l
wegens
t
verbergen
van
een
lijk,
1
wegens
zaakbe-
schadiging,
3
wegens
de
boterwet,
2
wegens
de
arbeidswet,
2
wegens
de
ijkwet,
6
wegens
tverwekken
van
nachtelijk
burengerucht,
1
wegens
de
jacht-
en
visscherijwet
en
3
wegens
straatschenderij.
Aan
107
personen
werd
op
hun
verzoek
nachtverblijf
en
voeding
verstrekt.
Aan
59
personen
enkel
voeding,
terwijl
86
personen
werden
voortgeholpen
naar
andere
plaatsen.
Voorts
werden
28
personen
aangehouden,
wier
opsporing
en
aanhouding
werd
verzocht
in
’t
Algemeen
Politieblad.
7
vreemdelingen
werden
aangebouden
en
op
transport
gesteld
om
over
de
grenzen
des
Riijks
te
worden
verwijderd.
‘
Over
’tzelfde
tiijdvak
hielden
in
hotels
en
slaapsteden
verblijf
1684
personen.
Beesd.
In
de
Staatscourant
zijn
opgeno-
men
de
statuten
van
het
departement
Be
esd
gg.r
Maatschappij
tot
Nut
van
’tAlgemeen,
al-
ier.
—
Het
gezelschap
van
de
Wed.
Mullens
beeft
alreeds
drie
voorstellingen
gegeven
in
haar
net
ingerichte
tent;
dat
die
voorstellingen
nog
a}
in
den
smaak
van
het
publiek
vielen
bleek
hieruit
dat
alle
drie
avonden
de
tent
zoo
goed
als
vol
bezoekers
was.
Vooral
de
pantomime
viel
erg
in
den
smaak.
Het
gezelschap
is
nog
voornemens
om
a.s.
Zaterdag
een
kindervoorstelling
en
Zaterdag-
en
Zondagavond
weder
gewone
voorstellingen
te
geven.
Buren.
Gedurende
de
maand
Dece
mber
1899
ziijn
binnen
deze
gemeente
geboren
5
kinderen,
als
2
jongens
en
3
meisjes;
zijn
overleden
3
personen,
als
2
van
het
mann.
en
1
van
het
vrouw.
geslacht.
Huwelijjken
werden
niet
voltrokken,
—
Van
het
geldelijk
bedrag,
dat
de
armen-
bus,
ten
gemeentehuize,
biij
bet
sluiten
van
huwelijjken,
aanwezig,
over
een
tijdvak
van
zeven
jaren,
dezer
dagen
bleek
te
bevstten
(ruim
f71),
is
ten
behoeve
hunner
armen,afge-
dragen
aan:
bet
Bestuur
van
het
algemeen
armenfonds
te
Buren
f40,
bet
Bestuur
van
het
Algemeen
armenfonds
te
Erichem
{f18,
en
gan
de
Diaconie
der
Ned.
Herv.
gemeente
te
Asch
f18,
zulks
naar
verhouding
van
het
zielental
dezer
onderdeelen
van
de
gemeente.
_
De
permanente
commissie
voor
den
ontworpen
tramweg
Tiel-Buren-Culemborg
be-
sloot
in
hare
vergadering
van
Maandagmiddag,
om,
naar
aanleiding
van
de
bij
het
dagelijksch
bestuur
van
Tiel
gerezen
bezwaren
tegen
de
in
kaart
gebrachte
richting
der
tram
bij
de
Burensche
Barrière,
aan
den
zraad
nadere
schetsplannen
voor
den
overgang'der
stads-
gracht
te
dier
plaatse
aan
te
bieden.
Thans
is
met
alle
andere
corporaties
en
besturen
over-
eenstemming
verkregen
over
de
richting
der
ontworpen
lijn.
Bommelerwaard.
De
bandel
in
vet,
rundvee
blijft
in
deze
streek
steeds
levendig,
men
besteedt
tbans
f0.55
tot
f0.60
per
K.G,
terwijl
voor
andere
soorten
van
vee
bijna
geen
vraag
is.
De
handel
in
vette
varkens
is
wegens
gemis
aan
voorraad,
niet
druk;
de
prijzen
zijn
f
0.82
à
f0.85
per
K.G.
Varkens
voor
de
exportslagerijen
blijven
ge-
wild;
de
prijzen
zijn
f0.82
ad
f0.83
per
K.G.
De
jonge
varkens
(biggen)
gelden
thans
van
af
{8.50
tot
f6.50
per
stuk.
Wijk
bij
Duurstede.
Na
ongeveer
een
jaar
gewerkt
te
hebben,
is
de
coöperatieve
zuivelfabriek
wegens
geringe
deelneming
sedert
1
dezer
gesloten.
Het
was
vocr
de
leden
een
bezwaar,
dat
er
alleen
boter
werd
gemaakt,
zoodat
van
de
hooge
kaasprijzen
hun
niets
ten
deel
viel,
daar
biij
deelneming
aan
de
coöperatie
de
gebeele
hoeveelheid
melk
moest
worden
geleverd.
Eenige
leden
ziijn
overge-
gaan
aan
de
fabriek
te
Amerongen.
MHellouw.
Eenigen
visschers
uit
onze
ge-
meente
mocht
het
gelukken
een
zeer
grooten
zeehond
te
vangen,
die
ze
hebben
verkocht
aan
den
heer
H.
J.
Wareman
te
Zalt-Bommel,
bij
wien
het
dier
te
bezichtigen
is.
De
heer
Wa-
reman
heeft
een
schrijven
aan
Artis
te
Amster-
dam
gezonden,
waarin
hij
den
zeehond
tegen
vergoeding
aanbiedt.
Culemborg.
De
heer
A.
Pijselman,
thans
te
Rotterdam,
heeft
met
gunstig
gevolg
het
examen
ter
verkrijging
van
het
postradicaal
afgelegd.
Zoelmond.
Op
het
Hulpkantoor
der
Posterijen
albier,
zijn
in
het
afgeloopen
jaar
1899
aangekomen
24951
brieven,
briefk.,
druk-
werken,
dienstbrieven,
expr.
brieven
en
mon-
sters.
Behandeld
werden
1010
stuks
aanget.
brieven,
postwissels,
postbew.,
kwitantiën
en
spaarbankzaken
tot
een
gezamenlijk
bedrag
van
{£46057.615,
terwijl
het
aantal
behandelde
postpakketten
897
stuks
hedroeg.
'Euil.
De
bakker
v.
M.
alhier,
die
geregeld
brood
naar
Zaltoommel
laat
bezorgen
bij
zijn
zwager
en
des
Maandags
het
karretje
met
de
afrekening
per
veerbootje
terug
ontvangt,
bemerkte
j.
Maandag,
dat
het
slot
was
ver-
broken
en
het
geld
(ruim
f15)
er
uit
was
gehaald.
De
veerlui
hadden
het
goed
en
wel
aan
dezen
kant
der
rivier
gezet;een
paar
personen,
van
wie
een
vroeger
knecht
bij
v.
M.
moet
ge-
weest
zijn
en
die
gewoonte
zeer
goed
wist,
schij-
nen
het
geld
er
uit
te
hebben
gehaald.
Spoedig
achtervolgd
en
ingehaald
moeten
zij
volgens
mededeeling
de
misdaad
hebben
bekend.
Beusichem.
De
alhier
wonende
moeder
van
den
heer
C.
B
die
voor
Ladysmith
ligt,
ontving
dezer
dagen
een
schrijven,
gedagteekend
24
Nov.,
waarin
hij
0.a.
bericht
dat
hj,
b
het
overtrekken
eener
vlakte,
onder
een
hevigen
kogelregen
ziijn
hoed
verloor
en
daarom
een
zakdoek
om
zijn
hoofd
wond,
zoodat
men
meende
dat
hij
gewond
was.
Gelukkig
dat
dit
niet
bet
geval
was.
Ook
zijn
zoon,
een
flinke
knaap
van
nauwelijks
15
jaar,
had
niet
opgehouden,
zoo
meldde
de
heer
B.,
om
mede
ten
-strijde
te
trekken-en
was
nu
biijj
de
telegraafljnen
ge-
plaatst,
om
te
voorkomen,
dat
zij
doorgesneden
werden.
Kerk-Driel.
Alhier
heeft
cen
tien
jarige
koaap,
in-een
twist
met
een
van
13
jaren,
dezen
een
ernstige
verwonding
met
een
mes
in
de
zijde
toegebracht.
De
verwonding
is
levensge-
vaarlijk.
“De
politie
beeft
de
zask
in
handen.
Wianen.
De
persoon
van
J.
V,
oud
47
jaar,
is
Donderdagavond,
door
de
duisternis
misleid,
in
de
sluis
tegenover
de
huizen
der
sluisbeambten
gevallen
en
verdronken.
—
De
afgeloopen
maand
is
aan
het
post
kantoor
albier
en
de
daaronder
ressorteerende
hulpkantoren
ingelegd
f5227,90.
Terugbetaald
werd
{9895,83.
Het
laatst
uitgegeven
boekje
draagt
het
nummer
1354.
Lienden.
Ds.
C.
J.
Leenmans
te
Zetten
heeft
voor
het
beroep
naar
de
Ned.
Herv.
gem.
slhier
bedankt.
Dalem.
Aan
het
hulpkantoor
der
poste-
rjen
albier
ziijn
over
1899
bij
de
rijkspost-
spaarbank
117
-
inlagen
gedaan,
tot
een
geza-
menliijk
bedrag
van
{1835,75,
terwijl
25
terug-
betalingen
gevorderd
werden,
samen
ten
be-
drage
van
f1520,62.
Heog-RBlokland.
Uit
de
onderwijs-statis-
tiek
blijkt,
dat
het
aantal
leerlingen
aan
de
o.
|.
school
alhier
op
1
Januari
bestond
uit
62
jongens
en
52
meisjes,
totaal
114
leerlingen,
waarvyan
58
jorgens
en
45
meisjes
of
98
leer-
lingen
tusschen
de
6
en
12
jaren.
—
Bij
de
riijjkspostspaarbank
aan
het
Hulp-
kantoor
der
Posteriijen
alhier
zijn
in
1899
144
inlagen
gedaan
tot
een
bedrag
van
f
2931,60,
terwijl
27
terugbetalingen
hebben
plaats
gehad
ten
bedrage
van
f2561,89.
Het
aantal
nieuw
uitgegeven
boekjes
is
11;
drie
zijn
er
geheel
afbetaald.
Jaarsveld.
De
begrooting
der
gemeen-
schaprelijke
belangen
van
de
waterschappen
„Vogelzang
en
Wiel“,
onder
deze
gemeente
voor
1900,
bedraagt
in
ontvang
en
uitgaaf
£
54389,57.
Lexmond.
In
1899
vestigden
zich
in
deze
gemeente
81
personen
en
103
vertrokken
er
naar
elders.
Er
zijn
geboren
56
kinderen
(21
jongens
en
35
meisjes),
81
personen
over-
leden
en
14
huwelijken
voltrokken.
Hei-
en
Boeicop.
37
personen
vestigden
zich
in
1899
in
deze
gemeente
en
88
verlieten
haar;
10
jongens
en
18
meisjes
werden
er
geboren
en
10
personen
zijn
overleden.
Gesloten
buwelijken
4.
Gorinchem.
Op
de
Maandag
alhier
ge-
houden
veemarkt
waren
69
runderen,
alsmede
eenige
nuchtere
kalveren
in
de
stallen.
Om
dezen
tijd
van
het
jaar
zijn
de
markten
door-
gaans
niet
zoo
heel
druk;
dit
in
aanmerking
genomen
wasde
handel
toch
zeer
bevredigend,
daar
het
vee
goed
opruimde
en
prijshoudend
was.
Noteeringen:
kalfkoeien
f125
à
f
220,
kalf-
vaarzen
{£115
à
f160,
melkkoeien
f90
à
f150,
nuchtere
kalveren
f9
à
f17
per
stuk.
—
Maandag
zijn
alhier
490
varkers
afge-
leverd,
bestemd
voor
exportslachterij,
tegen
den
prijs
van
151/
ct.
per
pond.
Kedichem.
Bij
Kon.
besluitis
herbenoemd
als
burgemeester
dezer
gemeente
de
heer
T.
W.
C.
Merkens,
tevens
secretaris.
Asperen.
Den
l19en
Januari
a.s.
zà1
het
gezelschap
„Eendracht
maakt
Macht*“
alhier
25
jaar
bestaan
hebben.,
Leerbroek.
Donderdagavond
gaf
de
Leerbroeksche
zangvereeniging
„Nut
en
Ge-
noegen“
alhier,
directeur
de
heer
P.
van
der
Esch,
ter
viering
van
haar
5-jarig
bestaan
eene
openbare
uitvoering
in
de
lokalen
der
Open-
bare
School,
ten
voordeele
van
de
nagelaten
betrekkingen
der
gesneuvelde
Transvalers
ep
Vrijstaters.
De
drie
afdeelingen
van
het
metzorg
samen-
gestelde
programma
werden
op
onberispelijke
wijze
uitgevoerd.
Er
is
allerkeurigst
gezongen,
wat
men
trouwens
gewoon
is
van
deze
Zang-
vereeniging.
De
ijverige
directeur
en
de
zan-
gers
hebben
alle
eer
van
hun
werk.
Op
verdienstelijke
wijze
accompagneerde
Mej.
8,
dezer
dagen
te
eerbroek
gelogeerd,
met
haar
liefelijk
pianospel
het
gezang,
het-
geen
het
muzikale
genot
bijzonder
verhoogde,
Öngeveer
11
uur
eindigde
de
uitvoeriug
in
de
beste
orde.
f
Jammer
voor
de
Transvalers
en
Vrijstaters,
dat
de
Leerbroeksche
ingezetenen
niet
meer
belangstelling
toonden.
Niettemin
bracht
de
collecte,
gehouden
tiijjdens
het
zingen
van
het
slotnummer
„het
Transvaalsche
Volkslied,“
nog
f9
op.
Hoornaar.
De
bevolking
alhier
was
op
81
December
1898:
805
m.
en
282
vr.
is
587;
geboren
zijn
in
1899
en
ingekomen
37
personen
;
overleden
en
vertrokken
zijn
43
personen,
zoodat
na
meer
en
minder
de
loop
der
be-
volking
op
81
December
1899
was:
301
m.
en
280
vr.
totaal
581.
Getal
húwelijken
2.
NMoordeloos.
De
bevolking
dezer
gemeente
was
op
31
December
1898
556
m.
en
553
vr.
totaal
1109.
Geboren
zijn
in
1899
en
ingekomen
94
per-
sonen;
overleden
‘zijn
en
vertrokken
83
per-
sonen,
zoodat
na
meer
en
minder
de
loop
der
bevolking
op
31
December
1899,
was:
560
m.
en
560
vr.
totaal
1120.
Getal
huweljken
5
en
1
levenloos
geboren-
De
Oorlog.
Konden
we
in
het
vorig
nummer
als
zeker
mededeelen
dat
den
Boeren
bij
Colesberg
geen
nederlaag
was
toege-
bracht
door
generaal
French,
nu
zijn
we
reeds
zoover
dat
ook
deze
generaal,
de
eenige
die
tot
heden
aan
Engelsche
zijde
geen
verlies
had
geleden,
klop
heeft
gehad.
Dat
klinkt
dus
heel
anders
dan
het
eerste
bericht,
dat
het
bezetten
van
Colesberg
aanstaande
was.
Bijzon-
derheden
omtrent
deze
nederlaag
ont-
breken
nog,
alleen
is
maar
bekend
hetgeen
generaal
French
Zaterdag
naar
Engeland
seinde:
,
»De
toestand
is
vrijwel
dezelfde.
Maar
het
eerste
Suffolk-regiment
is
door
een
ernstig
ongeluk
getroffen.
Vier
compagnieën
van
dat
regiment
rukten
in
den
avond
op
tegen
een
lagen
heuvel
op
een
mijl
van
hun
kamp
en
vielen
bij
hbet
aanbreken
van
den
dag
de
Boeren
aan.
Overste
Watson,
die
het
bevel
voerde,
gaf
last
tot
chargeeren,
maar
werd
on-
middellijk
gewond.
Er
werd
bevel
ge-
geven
tot
terugtrekken,
naar
men
zegt
door
den
vijand.
Drie
vierden
vaa
de
Britsche
strijdmacht
“trok
naar
het
-kamp
terug
;
de
overigen
hieldenstand,
totdat
ze
overweldigd
werden
door
den
overmachtigen
vijand
en
zich
overgaven.
Zeventig
man;waaronder
zeven
officieren,
werden
gevangen
genomen.
Het
getal
dooden
en
gewonden
ís
nog
niet
bekend.“
Een
niet
minder
belangrijk
voordeel
behaalden
de
Boeren
door
de
overgave
van
Kuruman,
waarbij
120
Engelsche
militairen,
waaronder
12
officieren,
en
70
inlanders
kriijgsgevangen
werden
gemdakt,
terwijl
natuurlijk
ook
de
ge-
weren,
ammunitie,
paarden,
ossen
en
verdere
zaken
in
hunne
handen
vielen.
Zaterdagmorgen
hebben
de
Boeren
voor
Ladysmith
op
het
onverwachtst
een
aanval
gedaan
op
de
vooruitge-
schoven
Britsche
positie,
die
bekend
is
onder
den
naam
van
Caesa’s
kamp.
Het
is
een
heuvel
zuidwestelijk
van
Ladysmith,
en
een
der
voornaamste
stellingen
der
belegerden.
De
vijand,
meldt
Generaal
White,
was
zeer
talrijk
maar
werd
overal
teruggeslagen.
Maar
afslaan
lieten
de
Boeren
zich
niet.
Zij
keerden
weder,
en
paderden
de
Britsche
stellingen,
al
kruipende,
zoo
dicht,
dat
de
Gordon
Hooglanders
en
het
Manchester-regiment
hen
met
de
bajonet
moesten
terugdrijven.
Toch
gaven
zij-
het
niet
op,
gelijk
blijkt
uit
eene
latere
dépêche
van
Generaal
White
en
Sir
Redvers
Builler,
op
den
middag,
van
dezen
inhoud:
»De
aanval
duurt
voort
en
de
vijand
heeft
in
het
Zuiden
versterking
gekregen.
Ik
heb
den
vijand
wel
afgeslagen.
maar
hij
omringt
mij
nog
steeds
(sic).
Groote
drommen,
met
name
uit
zuidelijke
richting
komend,
hernieuwen
den
aanval.
Eene
weêr
latere
dépeche
van
White
aan
Buller
is
nòg
benepener
van
toon
:
»De
aanval
wordt
vernieuwd.
Ik
ben
sterk
in
het
nauw
gebracht«.
»Verder
bericht,e
seint
Generaal
Sir
Redvers
Buller
aan
het
ministerie
van
Oorlog
te
Londen,
»heb
ik
van
Generaal
White
niet
ontvangen.
daar
de
zon
(voor
den
heliograaf)
ons
in
den
steek
liet;
maar
hier
in
het
kamp
(van
Frere)
loopt
het
gerucht
(sic),
dat
White
tegen
den
avond
den
vijand
overwon
en
400
man
gevangen
namc.
Dat
Buller
zelf
niet
hard
daaraan
gelooft
echter,
blijkt
wel
het
best
uit
den
maatregel,
dien
hij
nam.
»Ik
zond
alle
troepen,
die
ik
missen
kon,
af,«
dus
meldt
bij.
»om
een
afleiding-aanval
te
doen
in
de
richting
van
Colenso.«
Dat
is
dan
ook
geschied
door
de,
daartoe
gealarmeerde,
troepen
van
Generaal
Clery
in
het
kamp
te
Chie-
veley.
De
troepen
braken
op,
terwijl
de
scheepskanonnen
en
veldstukken
ijverig
granaten
wierpen
in
de
stellingen
'
des
vijands
langs
den
rivier-oever
en
diens
overige
fortificatiën,
waarop
door
deze
echter
niet
werd
geantwoord.
De
geheele
divisie
van
Clery
trok
|
dus
tegen
de
Boeren-stelling
bij
Colenso
op.
Langzamerhand
werd
de
aanvallende
beweging
ontwikkeld,
totdat
de
troep,
die
Zaterdagmiddag
om
twee
uur
was
uitgerukt,
onder
gestadig
geschutvuur
des
avonds
om
half
zes,
steeds
verder
avanceerend,
tot
zeer
dicht
bij
de
brug
over
de
Tugela
was
genaderd.
Deze
laatste
mededeelingen
zijn
geen
olficiëele
van
Buller,
maar
berichten
van
de
Londensche
bladen,
die
de
censuur
wel
heeft
willen
doorlaten.
en
die
ons
hier
in
den
steek
laten.
Men
troost
ons
nu
met
een
verlaat
bericht
uit
Ladysmith
(van
1
Januari),
maar
dat
toch
nog
eenige
belangrijke
bijzon-
derheden
inhoudt,
namelijk
dat
de
vijand
toen
elken
heuvel
en
elk
kopje
tusschen
Ladysmith
en
Colenso
had
bezet
en
versterkt
en
overal
sterke.
patrouilles
liet
loopen,
blijkbaar
van
plan
zich
ten
krachtigste
tegen
Buller’s
oprukken
te
verzetten.
Wij
kunnen
niet
buiten
de
stad
gaan,
heet
het
in
dit
bericht,
of
men
schiet
op
ons.
Maar
het
bombar-
dement
heeft
weinig
uitwerking,
en
het
garnizoen
is
vroolijk.
Die
vroolijkheid
zal
waarschijnlijk
nu
wel
den
langsten
tijd
geduurd
hebben.
__
Van
Boeren-zijde
hebben
wij
een
bericht
uit
Colenso
van
4
Januari,
vol-
gens
hetwelk
het
Britsche
Marine-ge-
schut
dermate
op
de
verschansingen
der
Boeren
vuurde,
dat
zij
daarbinnen
vverstoppertje
moesten
spelen«.
Een
hevig
onweder
bhad
de
spruiten
in
bergstroomen
veranderd
en
de
Tugela
sterk
doen
zwellen.
Een
vijttigtal
En-
gelschen
waren
door
zoodanige
droge
spruit
gekropen
in
ds
richting
van
Colenso,
maar
vier
man
yan
de
Boeren
zwommen
over
en
joegen
ben
terug.
Ook
hier
hadden
de
Boeren
nog
weer
een
buitenkansje;
want
verborgen
in
den
grond
bij
het
door
hen
veroverde
fort
%Vylie
vonden
zij
nog
een
aantal
Lee-Metford
geweerpatronen.
Zooals
we
in
een
vorig
nummer
reeds
zeiden,
wordt
hier
in
Natal
een
verwoed
gevecht
verwacht,
dat
beslissend
kan
zijn
voor
den
oorlog.
De
laatste
berichten
doen
gelooven
dat
het
reeds
begonnen
is.
Hoewel
we
er
vooralsnog
geen
ge-
loof
aan
hechten,
deelen
we
toch
mede
dat
het
gerucht
blijft
loopen
dat
gene-
raal
Buller
aan
de
Tugela
is
geslagen.
Hij
beschikt
thans
over
35000
man-
schappen
en
140
vuurmonden.
Ook
wordt
verzekerd
dat
de
Ergelsche
re-
geering
heeft
besloten
tot
het
vormen
van
een
expeditie
leger,
groot
100
000
mwan.
Maar
wie
zal
dat
betalen?
Want
nu
reeds
moet
Engeland
bij
Rusland
aangeklopt
hebben
om
een
leening
te
sluiten
van
60
millioen
gulden,
maar
Rusland
moest
daar
niks
van
hebben.
De
opstand
der
Kaapsche
Boeren
breidt
zich
meer
en
meer
uit.
Duizenden
hun-
ner
komen
de
gelederen
der
Vrijstaters
versterken,
en
zij,
die
in
de
door
de
Engelschen
bezette
streken
blijven,
ma-
ken
het
verblijf
aan
de
voorposten,
be-
last
met
de
bewaking
der
spoorwegen,
onmogelijk
door
elken
nacht
Engelsche
soldaten
neer
te
schieten.
Dat
de
verhouding
tusschen
Engeland
en
Duitschland
er
de
laatste
dagen
ook
niet
beter
op
is
geworden,
laat
zich
be-
grijpen
na
het
aanhouden
der
Duitsche
schepen.
De
Duitsche
Rijkspoststoomboot
Ge-
neral,
van
de
Hamburgsche
Oost-Afrika
lijn,
is
door
de
Britsche
haven-overheid
te
Aden
weder
vrijgelaten
en
neemt
nu
de
gedeeltelijk
geloste
lading
weêr
in.
Heden
hoopt
het
schip
de
reis
te
her-
vatten.
Maar
nu
is
weder
een
andere
boot
van
dezelfde
lijn,
de
Herzog,
met
de
Nederlandsche
en
Belgische
ambu-
Jances
aan
boord,
door
een
Ergelsch
oorlogsschip
aangehouden
en
naar
Dur-
ban
gebracht.
Naar
beweerd
wordt,
geschiedt
dit
op
grond
van
uitlatingen
in
Belgische
bladen
over
het
personeel
der
vandaar
gezonden
ambulance,
waar-
onder
zich
officieren
zouden
bevinden.
Een
derde
boot,
de
Kanzler,
op
3
Januari
van
Napels
naar
Port
5aid
ver-
trokken
met
Roode-Kruis-materieel
aan
boord,
wacht
allicht
een
gelijk
lot.
Het
wordt
tegengesproken,
dat
de
Britsche
consul
te
Napels
den
kapitein
deed
aan-
zeggen,
dat
zulks
als
oorlogscontrabande
zou
beschouwd
worden.
De
zaak
van
de
Bundesrath
komt
nu
deze
week
voor
het
prijzen-gerecht
te
Durban.
Een
Duitsche
kanonneerboot,
de
Condar,
is
daar
aangekomen.
Die
schepen-geschiedenis
begint
be-
grijpelijkerwijze
_in
Duitschland
ten
sterkste
te
verdrieten.
En
zoo
is
te
begrijpen,
dat
men
op
maatregelen
van
tegenweer
is
bedacht
_
De
Duitsche
Re-
eering
zou
die
der
V.
S.
van
Noord-
merika
reeds
hebben
doen
polsen
over
een
gezamenlijk
diplomatisch
optreden
om
een
eind
te
maken
aan
de
inbeslag-
nemingen,
maar
President
Mac
Kinley
zou
niet
geneigd
zijn
daarop
in
te
gaan
en
van
oordeel
wezen,
dat
de
betref-
fende
landen
beter
doen
de
zaak
alleen
met
Engeland
uit
te
maken.
In
dien
geest
zou
bij,
wat
de
Amerikaansche
strekt
aan
den
gezant
te
Londen,
den
heer
Choate.
En
zoo
begint
het
er
voor
Engeland/
c
aan
alle
kanten
beroerd
uit
te
zien
»
Enfin,
’t
is
meer
dan
verdiend.
ficier
Aan
bovenstaand
overzicht
willen
we
nog
vastknoopen
de
volgende
militairg
e
beschouwingen,
zooals
luitenant-kolone
C.
de
Wit
äìe
geeft
in
de
N.
R.
Ct.:
J
»Naar
aanleiding
van
de
door
de
En.
0
gelschen
bij
Colenso
geleden
nederlaagi
2
haalt
het
Militär
Wochenblatt
het
door
86
een
Engelschen
correspondent
over
denfde
ge
soldaat
gevelde
oordeel
aan,
dat
onsfkande
zoo
juist
en
zoo
belangwekkend
voor.a
OÉ
komt,
dat
wij
meenen
onze
lezers
e
van
mede
in
kennis
te
mogen
stellen.
Dit
vZooals
de
toestand
is,
zegt
hij
fm
pli
»moest
de
aanval
mislukken.
Alles
ig
b
tegen
ons,
wij
hebben
geen
bruikbare
:
terreinverkenners,
onze
cavalerie
is
nietfgn
bet
genoeg
geoefend
om
in
het
terrein,
zoofdat
b
als
het
hier
is,
behoorlijk
in
den
vefg
de
V
ligheids-
en
waarnemingsdienst
te
voor:
ij
zien,
bovendien
slecht
bereden
en
va
ie
veel
te
geringe
sterkte.
De
Boeren
b
hehben
een
sterkere,
juister
en
verderferken!
schietende
en
beter
bespannen
artillerigf
dan
wij.
Onze
infanterie
heeft
nog
pooit
zulk
een
gevaarlijken
vijand
tefën
als
genover
zich
gehad,
zij
is
door
de
her#g4e
haalde
neder!agen
gedemoraliseerd
e
piet
in
staat
tegen
het
hevige
vuur
van
een
biijna
geheel
onzichtbaren
vijandgUnise
voorwaarts
te
gaan,
De
soldaten
heb
7
ben
het
vertrouwen
verloren
in
hunfgeschi
oficierer,
die
meer
dan
eens,
door
den
3
vijand
verschalkt,
hun
onderhoorigenik
©®1
aan
nederlaag
en
gevangenschap
hebfgondel
ben
prijsgegeven.
Tot
aan
dezen
oorloggere
_
had
de
man
een
onbeperkt
vertrouwergpatie
in
de
bajonet,
doch
dat
vertrouwen
&
ek
beschaamd,
nu
hij
moet
strijden
tegerfgpinie
een
vijand,
die,
opgesteld
in
zeer
oor
ar
é
deelkundig
aangelegde,
zich
in
het
terijk
ach
rein
nagenoeg
niet
afteekenende,
doo
e1!
ijzerdraad-versperringen
stormvrij
g
maakte
loopgraven,
den
naderenden
vij
cht,
and
met
vuur
overstelpt,
en
met
h
Ga
vertrouwen
op
de
bajonet
is
ook
4g
met
moed
verdwenen.
Onze
manschappaf
»Ee
weten
zeer
goed,
dat
de
Boeren
achtagerivie
hunne
rotsblokken
of
in
hunne
loopgrsjB!
d
ven
veel
minder
verliezen
lijden
dan
zijjg8
Te
en
dat
het
steeds
onware
berichten
zijnfBP
@
die
het
tegendeel
beweren,
en
nu
kofpreto:
men
zij
er
rond
voor
uit,
dat
zij
dek
waa
king
willen
hebben
en
niet
van
zins
‚en
.
zijn
langer
als
Mauser-vleesch
te
wor
MaJe
den
gebruikt.
En
de
stemming
word
vaalse
niet
beter
door
de
slechte
verpleging
1
L
en
door
het
afmattende
klimaat
megdare!
snikheete
dagen
en
ijskoude
nachteng
©
’s
nachts
hebben
zelfs
de
officieren
gee!
Augt
voldoend
dek.
Voeg
daarbij
een
bijngwede
voortdurend
gebrek
aan
water
voordg
-
gedurende
den
marsch,
en
het
zal
nië
mand
verwonderen,
dat
de
discipline&ene
die
toch
al
veel
te
wenschen
overlietë
De
langzamerhand
geheel
verloren
gaat
t
ld.
dat
de
officieren
voor
menige
overtreg
ding
de
oogen
moeten
sluiten.
’
vMet
de
officieren
is
het
niet
vet
en
.
beter
gesteld;
zij
lijden
onder
dezelfde
omstandigheden
en
door
dezelfde
o0r
zaken.
Hun
moed
en
hunne
bereilgie
z
willigheid
om
ten
allen
tijde
het
leven
in
de
waagschaal
te
zetten
zijn
steedsWooren
dezelfde,
maar
overigens
heeft
de
geleE
den
tegenspoed
‘ook
bij
hen
zijne
Ui
u
werking
niet
gemist.
De
commande#
rende
officieren
hebben
hen
bijna
evenjg
®
weinig
in
de
hand
als
zij
de
soldaten
zij
hebben
het
vertrouwen
in
de
aa
voerders
en,
wat
het
ergste
is,
zij
helff
het
ben
het
vertrouwen
in
zich
zelven
vef
loren
!
Want
alle
oudere
en
de
meest
f
'
i
ien
duidelijk
in
E
jonge
officieren
zien
IJ
-
hunne
tactische
en
algemeene
ontwisenrd
keling
zoowel
als
hunneprgctxsche
vOE
ming
geheel
onvoldoende
zijn
tegeno
?
tab
-
al
zulke
vijanden
als
de
Boeren.«
k
469
Bovenstaande
regelen
geven
een
den
n
beeld
van
den
qualitatieven
toestanl
‘Îutîât
van
het
Engelsche
leger.
Het
kan
dii
geene
verwondering
baren,
dat
de
Téigmate
geering,
geen
kans
ziende
om
deguige,
Dteit
zoo
spoedig
‘
te
verbeteren,
Zl
dj
inspant
Om
zooveel
mogelijk
in
U!
var
form
gekleede
menschen
naar
Zuit
bitte
Afrika
te
zenden,
in
de
hoop
dat
#
D
quartiteit
de
slechte
hoedanigheid
i
ariet
oedmaken.
B
4
á
Wellicht
bestaat
het
voornemen
:}
trel?q
theorie
van
Grant
in
de
laatste
perllj<î]r
#
v;â
van
den
Noord-Amer1k:mnsche_nt
E
z
geroorlog
ook
hier
toe
te
passen
;
egen
naast
over
Lee
over
een
groote
overmaciiloedje
beschikkende,
viel
hij
dezen
Voortd_ure!;
k
aan,
zeggende
:
als
ik
5
man
verhe_zsd
Lee
1,
beb
ik
befrekkelijk
nog
tn1[}nd
bod
<
verliezen
geleden
dan
hijij;
en
bet
e_1u_
toonde
aan,
dat
zijne
opvatting
J
walîfaar
er
waren
toen
geene
Mauseeá'
ere
eweren
en
geene
snelvuurk:a.nom;}e
biertegen
helgt
geen
massale
menlsc
#
ontwikkeling,
zooals
1D
den
sag11
P
a
Omdoerman
overtuigend
is
g1angetoo0
E
o
een
goede
tactische
‚
kennis
enlvo
S4
de
kunst
om
de
tactische
regesâ
Î
j
en
naar
gelang
van
het
terreim
teoe
5
vechtwijze
van
den
tgagenstand_erde
“7
f{aâe
passen
zijn
bier
onmisbaar,
W!
de
8
voerder
het
vertrouwen
van
z1_]neo_m
hebbenden
verwerven
en
behouden
E
derii
soort
alleen
komt
men
er
niet
uîâ
j
|
Het
is
waarlijk
geen
fraal
beeld,
C3m
2
:
grieven
betreit,
instructiën
hebben
ver-
de
ons
onbekende
schrijver
geelt
Y