Tekstweergave van NL-WbdRAZU_DL_18990107_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

* p- w no; en en en i- p- af on e, et n- n n te et ĳ le et ĳ | _ Darmstadt, _schoone - tijden, e Jaargang Teemaal per week verschijnend Nieuws- en Advertentieblad. Abonnementsprijs : £0,05. “dVBI'ÎE“ÎÎE[N‘ÌÌS - Driemaal plaatsing wordt abonnement aanmerkelijk lager. De Kinderjaren en het hriselijk leven van Koningin Lonise van Prnisen, Waar we in ons vorig opstel met een enkel woord melding maakten van de bijna afgodische vereering van Koningin Louise door het Pruisische volk, daar doet zich van zelve de vraag voor; vanwaar dat ver- schijusel? Onder de zoogenaamde groote vrouwen toch kan ze niet worden gerang- schikt; geen oogverblindend aureool om- straalt haar slapen, geen roemruchte daden ziĳn van haar geboekstaafd, geen politieke rol heeft ze gespeeld, geen grootsehe of _ verheven gedachten sprak ze uit. Ea toch __ heeft _ leefd, _ tĳjdgenoot er wellicht nimmer een vrouw ge- die dieper en blijvender iadruk op en nakomeling bheeft gemaakt. Nogeens: vanwaar dat verschijnsel P Het ligt naar we meenen voor de hand, dat het alleen verklaard kan worden uit haar innemende, wegslepende persoonlijkheid, van welke een tooverkracht uitging in elken kriag, waariu zij verkeerde. We zouden veel meer ruimte behoeven, dan waarover wij te beschikken hebben, wilden ‘we die perssonlijkheid ook slechts eenigermate recht doen wedervaren. We moeten er ens too bepalen enkele kleine trekken uit hare kinderjaren en haar hui- selijk leven mede te deelen, trekken, die misschien duideljker spreken dan eene geheele lerensbeschrijving zou kunnen doen. E Reeds op zes-jarigen lseftijd verloor Louise hare moeder, een geboren prinses van Hessen-Darmstadt. Wel vonden de halfverweesde kinderen ia de zuster der overledene een moeder weder, die hun _ jeugdige harten als met een toorerslag _ wist ‚Slechts van korten duur. te winnen, doch ook dit geluk was Binnen hetjaar weenden ziĳ ten tweeden male aan de sombere greeve. Aldus opnieuw weduwnaar gewerden en het thans blĳvend, vertirouwde de groot.- hertog van Meckelenburg-Strelita de op- voeding zijner dochters tos aan haregroot- moeder van moederszijde, de hertogin- weduwe Georg Wilheim van Hessen- een ouderwetsche, degelijke, vrome vrouw. Het was een tamelijk vrijzinnige, we zouden haast zeggen democratische oproe- ding, die de aanstaands koningin ontving. - Zoo logeerde ze o0.a. tot tweemalen toe bij Goethe’s moeder te Frankfurt a. d. Main. Toen zij later den grooten dichter aan het Hot te Berliĳn ontmoeite, sprak ze nog met verrukking over de heerlijke dagen, die zij bij zijne moeder had doorgebracht. Zij herinuerde hem aan de „Specksalat,“ die, zeide zij, niemand zoo heerlijk wist klaar te maken als Frau Goethe, en hoe _ZĲ en haar zuster elkaar op de binnen- plaats met water hadden gegooid, tot zij beiden kletsnat waren. „Dat waren Herr Goethe,* zeide zij; ndoch“, voogde ze er bij, „thàns is het ook goedÉ, Gedurende den hare kinderjaren bracht ze zomer veelal met hare grootmosder door op het lustslot Bruch te Mälheim a.d. Rahr, en nog beden ten dage leeft daar de herinnering voort aan het aanval- lige vorstenkind, dat bijna dagelijks den Hofburcht verliet, om in de schamelste butten tranen te drogen en weldaden te bewĳzen. Ia 1850 stierf aldaar eon bijna honderdjarige grijsaard, die vroeger aan het Hof vaa de hertogin-weduwe een een- voudige betrekking had bekleed. Nog tct zijn laatste levensdagen had hij den mond vol van prinses Louise, Kwam hij eenmaal op dat onderwerp, dan was hij onuitputtelijk, en nimmer vergat hij dan te vertellen hoe hĳ eenmaal de schuld- cischer was geweest van de latere koningin van Pruisen, Op zekeren morgen, toen de elfjarige prinses Louise met haar jon- gere zuster Frederika een wandeling ging doen, kreeg hij last de kinderen te volgen. Reeds had Louise alles weggegeren wat zij biĳ zich had, toen een arme vrouw een aalmoes vroeg. Een oogenblik staat ze bedremmeld. Dan enelt ze op den haar volgenden dienaar toe en vraagt hem een Paar groschen te leen ; trouwhartig voegt ze er bij: „ik zalze je eerlijk teruggeven“. Toen hare grootmoeder deze geschiedenis vernam, verbood zij haar streng schulden te maken, terwijl zij den bediende liet weten, dat bij er zich voortaan voor te achten had aan minderjarigen geld te Benen. In dienzelfden zomer gebeurde het, dat Per drie maanden, franco per post {f0,55. Enkele nummers Van 1-8 regels 25 cents, en iedere regel daarboven 5 cents. slechts tweemaal berekend. Bij de kleine prinses nergens te vinden was. | Nadat men haar overal tevergeefs had ge- zocht en over haar uitbiĳjven niet weinig ongerust begon te worden, trof men haar eindelijk aan in de woning van een der voorrijders van de hertogin. Zij zat op den rand van het bed van diens dochtertje en was bezig het zieke kind voor te lezen uit een sprook jesboek. „Maar kind‘, riep haar grootmoeder uit, toen men haar terug- bracht, „hoe kondt gij ons zoo in den angst laten ? En wist gij dan niet, dat dat kind rookvopk heeft en hoe besmettelijk die ziekte is !* „Maar grootmama“, was het antwoord, terwijl zĲĳ haar ernstig aanzag, „gisteren hebt giĲĳ ons nog gezegd, dat we nooit een ongelukkige voorbij mochten gaan. Dan hadt giĳ er bij moeten voegen : be- halve als zĳ roodvonk hebben.“ Mare grootmoeder drukte baar lachend aan het hart en gelukkig ondervond Louise geen nadeelige gevolgen van hare onvoorzichtig- heid. Na haar huwelijk met den kroouprins, gaven zij en haar echtgenoot hun aan- staanden onderdanen een schoon voorbeeld van een kalm, huiselijk leven. Aan de zoogenaumde galanterie, die uit Parijs naar Duitschland was overgewaaid, stoorden zij zich volstrekt niet. Ia plaats van met het onder de hoogere starden algemeen gebruikelijke »Sie“, spraken zij elkander steeds met „du® aan. Toen de koning hierop aanmerkipg maakte, antwoordde de kroonprins eenigszins gemelijk: „Zoodra we ons ia het openbaar vertoonen, wordt het ons door allerlei vormen al lastig gee noeg gemaakt. Miĳn huiselijk leven wil ïk ten minste naar mijn smaak inrichten. Ia miĳn buis meen ik even vrij t zijn als ieder ander%, De glans van het hofleven verbijsterde de eenvoudige Mecklsnburgsche prinses niet _Evenals bhaar echtgenoot gevoelde ziĳ zich nergens gelukkiger dan in den stillen huiselijken kring. Wanneer de „Yorstin der vorstinnenÉ, zooals haar schoon- vader gewoon was haar te noemen, van het een of ander hoffeest in het betrek- kelijk sober ingerichte paleis terugkeerde, was het haar eerste werk haar schitteren- „den tooi met een huisgewaad te verwisse- len. Biĳ een dergelijke gelegenheid nam do kroonprins haar beide handen in de zjae on terwijl hij haar diep in de hel- derblauwe oogen zag, sprak hĳ zacht: „Goddank, nu ben je mijn vrouw weer.“ „Maar ben ik dat dan niet altijd P“ vroeg zij. „Ach neen‘, was het antwoord, „gij moet nog maar al te vaak de kroonprinses zijn.« Dat zulke opvattingen weinig strookten met _dìe van de deftige ceremoniemeesteres, gravin Von Bosz, begrijpt men, als men de volgende regels Jeest, die deze tot haar zolfonderricht opstelde: „Eene ceremonie- meestereg m»et het hoofd steeds omhoog houden en rechtop gaan, met een statigen tred. Ziĳ moet altiĳd langzaam en met waardigheid spreken en als zij iemand groet, niet alleen met het hoofd buigen, zooals men tegen woordig dikwijls verkeer- delijk doet, doch te gelijk met de knieëa nelgen, en zich daarna weder met defiig- heid oprichten*, Waarlijk, zij kon het niet slechter getroffen hebben dan aan het Hof van deze kroonprinses. Toch had zij haar hartelijk lief en de wijze, waarop zij zich na den vroegtijdigen dood van hare meesteres over deze uitliet, bewijst dat ze onder een koel uiterlijk een warm en deel- nemend hart bezat. Het vroolijke, jonge paar kon soms niet nalaten zich te haren kosto te vermaken. Op zekeren morgen, terwijl de kroonprins en zijne echtgenoote zich op het kleine lustslot Paretz bevon= den, ontving de ceremoniemeesteres, door middel van een kamerdienaar, eene vorme- lijke uitnoodiging om te twee uur met Hare Koninklijke Hoogheid eon rijtoer te gaan maken. Blijde, dat het door haar uitgestrooides zaad eindelijk in een vrucht- baren bodem scheen te zijn gevallen, ver- scheen de gravin op het bepaalde uur in volie staatsie, Hoe groot is haar verbazing, als Louise haar te gemoet treedt in oen eenvoudig zomerkleedje, met een strooien hoed op het hoofd, terwijl de kroonprins op een boerenwagen zit, met één paard bespannen. E : : & „Lieve Bosz, roept Louise, zoodra zij haar gewaa: wordt, „we zullen een aardig toertja door de bergen maken. Stap’ in als het u belieft. De gravin staat sprakeloos. „Maar dat Ís u toch geen ernst P“ brengt ze eindelijk uit. „En waarom niet P“ is de wedervraag. UITGEVERS: TER MAAB & SUHUIJ', Eioerdam. „Stap gerust op den kroonprins wijzende, „ik heb een vertrouwden koetsier“. „Nooit“, spreekt de gravin met beslistheid, „nooit zal ik zoo iets doen“. „Zooals gij wilt“, her- necemt Louise; „gij weet anders niet wat gĳ versmaadt“, Ea naasí baar echtgenoot plaats nemend, rijden zij vroolijk lachend weg. Aan den avond van dien dag brachten Louise en de kroonprins de oude dame een bezoek. „Beste Busz“, zeide hij, „gĳĳ zult vÔortaan den titel voeren van dame d’étiguette. Maar wees nu niet boos; we zullen ons leven beteren. Morgen zult gĳ ons vergezellen naar onzen oom prins Henlrik. Beveel maar hoe gij daarheen zult rijden ! ' De dame d’étiquette zet zich in postuur en als orakeltaal klinkt het van hare lippen: „Brengt men een bezoek aan een der leden van de koninklijke familie, dan geschiedt zulks in een karos, met vier paarden bespannen. Twee koetsiers zitten op den bok, twee palfreniers staan achter op bhet rijtuig, terwijl twee lijfjagers in gala als voorrijders dienst doen. Geldt het den koning . . < „Al genoeg“, valt de kroonprins haar in de rede, „dien geldt het nu niet. Het zal alles overeenkomstig uwe bevelen ge- schieden, “ Op het bepaalde uur staat werkelijk alles gereed, De ceremonie-meesteres, die natuurlijk aan de lagerhand moest zitten, stapt het eerst in. Zoodra zij gezeten is slaat de kroonprins het portier Cicht „Naar Zine Konicklijke Hoogheid Prins Herdrik van Pruisen!%, roept hij den koetsier toe. _En terwijl het rijtuig in pijlsnelle vaart voortsnelt, volgen de kroon- prins en Louise ia een aenvoudige chais, met twee paarden bespa:men, Door den betrekkelijk vroegtijdigen dood van Friedrieh Wilhelm II werd Louise reeds op negentienjarigon leeftijd tot den froon geroepen. Ook hier bleef zij dezelfde stille, gemoedelijke vrouw, die zij als kroon- p:inses ' was geweest. Zij, die later in donkere dagen haar echtgenoot tot sterkte en steun was, was er in de dagen van voorspoed slechts op bedacht het leven van den min of meer eenzelvigen man door alleriei kleine oplettendheden tever- aangenamen. Eéa staaltjs daarvan zij nog medegedeeld. > Onder de officieren van het Pruisische leger was er geen, dien Friedrich Wilhelm persoonlijk liever lijden moeht dan den ouden generaal Vou Köekeritz. Herhaal- delijk was hiĳ dan ook de gast aan s konings eenvoudigen disch. Zoodra echter de maaltijd geëindigd was en dit maar eenigszins voegzaam geschieden kon, aam hij afscheid en verwijderdehij zieh, ouder voorgeven väán noodzakelijke bezigheden. Het ontging Louise niet, dat dit haar echtgenoot hinderde. Op zekeren dag was hij weder ’s konings gast en weder stond hij, na haastig een kop koffie gedronken te hebben, op om te vertrekken. „Neen, generaal“, sprak Louise, „voortaan zult giĳ niet meer deserteeren, maar uwe voodzakelijke bezigheden hier verriehten®. Ea op een wenk van de koningin treedt een bediende binnen, die den verbaasden olficier een gestopto pijp en een comfoor met vuur aanbiedt, terwijl Louise den koring lachend verhaalt hoe zij er einde- lijk achter gekomen is, welke noodzakelijke bezigheden dea ouden krijgsman zich zoo- zeer deden haasten. £ En hoe zij tevens onder de moeilijkste omstandigheden haar waardigheid wist op t houden, dat bewijst Napoleons uitroep, na zijn herhaald onderhoud met haar vóor den vrede van Tilsit: „Die vrouw is, OD- Gverwinnelijk! Zij zou koningin blijzen, al ootnam ik haar ook haar geheele koninkrijk !* Liet plaatsruimte het toe, we zouden gaarne nog een blik op haar slaan als de voorbeeldige moeder van haar talrijk xroost. Dan genoeg! Het medegedeelde 18 naar we meenen, voldoende om ons recht te geven tot de bewering, dat ’t het weibliche in haar persoon was, dat zulk een machtigen en heilzamen invloed op haar volk heeft uitgeoefend. J. C. VAN DEN BERG. Heerenveen. Proclamatie van Toekoe Oemar. Het Bat. Nbld. van 5 December bevat cene proclamatie van Toekoe Oemar aan de Atjehers, zooals die aan het blad uit Poeloe Lam Oeloe is toegezonden, De inhoud eryan is de volgende : in, hét paard is mak enk, ' ‘meente rord geweest G blat vhrschĳnt elken Woensdag en Zaterdag. in nog 8 andere plaatselijke bladen. genomen Advertentiën voor dit blad opge- geven worden tevens gratis op- Alle boekhandelaren, agenten en brievengaarders nemen abonnementen en advertentiën aan. „U allen, die de kaffirs kwaadwilliges noemen, maar die voor Allah de eenig goedgezinden zijn, in Atjeb, kom ik hoop en troost in het hart storien. „Veel was door de Atjehers gezondigd ; zwaar heeft daarom de bestraffende hand van den Alziende ons getroffen. : „Maar nu is de boete aangezuirerd. „Allab, die de dapperheid der H(_)_ll&n— ders gebruikt heeft om ons te kastijden, laat hen nu weer door hun domheid be- heerschen; ons is de verademing, de hoop. Wee hem, die getwijfeid heeft ! „Reeds is de mare tot mij gekomen, dat de man, dien wij vreezen als het vlammend zwaard, weggeroepen zal wor- den van Atjeh. í „Allah bestiert alles naar zijn wil! _ „De gouverneur te Kota Radja, die vroeger een boek heeft geschreven, hoe wij bedwongen kunnen worden, — alsof — Te Grave (N.:Br.) wilde de weduwe H. van den zolder gaan langs een trap. Ongelukkig stapte zij mis en deed daar- door zulk een hevigen val, dat zij met het hoofd op den groud terecht kwam en voor dood werd opzenomen. — Voor eenigen tĳd is nabj Arnhem een traep militaire wielrijders aangereden door een woest rijdende automobiel, waar- door eenige riĳders gekwetst werden en een paar machines werden beschadigd. Thans heeft de berijder dier automobiel, baron van W. te B, van hoogerhand verbod ontvangen om rijkswegen te berij- den. Sedert toert hij op de binnenplaats van zijn buiten. — Te Loosdrecht is een kind behekst en onder behandeling gesteld van een duivelbanster te Hilversum. ' Onder de middelen, die volgens advies dat mogelijk ware!; „de gouverneur, woord ook brengen en terudreef die zĳn geschreven ons, die goedgezindes, van onze landen on die tot ver erven, en die aldus deed wat b Echree.flj in zijn sleeht boek; „die gouverneur zal heengaan van Kota Radja en van Atjeh; een ander zal hem komen bewijzen dat wat hij schreef en deed, even weinig beteekenis heeft als hetgeen Koning Eóaoog weleer tot stand bracht. „En evenals toen zullen wij weer kun- uen te voorsehijn komen uit onze vlucht- oorden en den oorlog heryatten met hoop, met vertrouwen op voorspoed. „Wie ‘zou er nog durven twijfelen aan de goede gezindheid van Allah, wiens kinderen wij zijn ? „Wet uw klewang, giet kogels, oefent oog en hand ! „Weldra zullen wij weer een groot chandoerie slamat vieren, want Allah is A!lah en Mohammed is zijn profeet !“ Gemengd Niceuws. Een stad, die voor haar handel geld over heeft, is Hamburg. De raad heeft nu weer 20,000,000 mark toegestaan voor vergrooting der haven. — : Uit De Bilt men aan het U. D. het volgende: De 63-jarize tweelingbroeders Jansen, in de wandeling bekend onder den naam van „Coop en Heus“, een paar „rarenk, zooals men in het dorp zegt, waren zoo- uls zij dit elk jaar gewoon waren, de ge: om nicuwjaar te wenschen. De oude vrouw, bĳ wie zij inwoonden, zond, toen ziĳ ’s avonda niet terug kwamenp, een buurvrouw uit om eens te zien waar zij bleven. Deze vond hen vok, doch hoe. Op den Spierweg gekomen, vond zij Coop in de eene sloot naast den weg en Heus in de andere, beide dood. Vermoedelijk zijn de oude lieden door de duisternis misleid in het water geraakt en verdronken. meldt — - Een jaar geleden stelde de firma P. Stoffel Cza,, te Deventer, om bet ge- bruik van sterken drank onder haar arbei- ders tegen te gaan, een onthoudersfonds in, waaruit aan ieder, die een vol jaar geen sterken drank gebruikt had, een premie van {15 gulden werd toegezegd. Voor elke uitgekeerde premie zou ds firma tevens {15 in het pensioenfonds storten, Het Derenter Voiksblad deelt thans de volgende inlichtingen mede, door de firme tot uitvoering is beginnen fs / van deze zeker tot herstel moeten leiden, [ komt voor, dat de moeder van het behek- ste kind gedurende negen achtereenvol- gende dagen in huis niets mag aanpakken. Verder mag in hetzelfde tijdsverloop miets in de woning gebracht of er uitge- haald worden. Het hoofdbestuur der Friescke Maatschappij van Landbouw beeft aan den minister van financiën een adres gestuurd om een invoerrecht van 10 pct. gebheven te krijzen voor het uit het buitenland in- gevoerde ongesmolten versch rundvet en versch vleesch, dus een recht geliĳk aan den accĳns dien de ingezetenen hier te lande moeten betalen ; teyens met verzoek om in afwachting van dit invoerrecht de vleesch te schorsen. Te Boekerhaven (N.-H.) hebben baldadigen de brievenbus (een houten) in brand gestoken. Toen het vuur zich reeds 2an het gebouwije, -waaraan de bus is vastgehecht, had medegedeeld, werd het bemerkt en spoedig gebluscht. De inhoud van de bus is uatuurlijk verbrand. — Te Groningen woont een man, die vermoedelijk wel de langste zal zijn in ge- heel Nederland. Het is de oud-landbou- wer L. Bouman, die eene hoogte heeft van 2.20 Meter, Deze man stelt zich beschikbaar om als »reust bekeken te worden. — Te Tjuchem (Gr.) geraakte de landbouwer H. Boereme met de paarden op hol, met het ongelukkig gevolg, ‘dat om aan de eischen te voldoen, die voor ecne etaats-, provincis!<- vf gemeentelijke betrekking gesteld wor:su, nog moeilijker zal het worden, als het voorbeeld, dat in een groot Drentsch dorp gegeven wordt, vavolging mocht vinden. Daar heerscht tusschen den burgemeester en den notaris ceu minder aangename verstandhouding. Een ambtenaar op de secretarie kwam dikwijls biĳ den noteris aan huis, hetgeen den burgemeester zeer verdroot. Deze stelde zijn ondergeschikte mnu den eisch om òf voor de boirekking te bedanken òf zijne bezoeken e staken. Dit wilde de ambtenaar nist doen en daarom werd hij ontslagen, hoewel de notaris een zeer geacht persoon is. Toen nu een nieuwe ambtepaar werd aangesteld, werd hem bij contract door den burgemeester de ver- piichting opgelegd den notaris en diens over de resultaten van het eerste jaar verstrekt : f Van een personeel van 72 vaste werklieden gaven zich in het vorige jaar 48 personen aan. Daarvanisin den loop van 1898 slechts één persoon teruggetreden, zoodat aan 47 arbeiders de premie kon worden uitgekeerd, en tevens £705 in het onthoudersfonds werd gestort. Dit resultaat op zich zelve is zéér verblijdend, terwijl voor het aanstaande jaar zich opnieuw 42 van de bovenge- noemde 47 hebben aangemeld, benerens 2 nieuwen. — Dat twee broeders op denzelfden dag sterven, komt gelukkig zelden voor. De familie Schmeitz te Sittard vernam, dat haar oudste zoen, de heer Jea=n Schmeitz, gehuwd, oud 47 jaren, des nachts was ge- storven. Een paar uur later ontviog zij een telegram, dat de jongste zoon, de heer Alphons Schmeitz, oud 22 jaren, ereneens gehuwd, te Brussel was overleden. buis te schawen als een verpeste plaaís, daar hij anders onmiddellijk ook zijn ont- slag zou krijgen. Het valt moeiljk aan dergelijke staalijes van despotisme te gelooven, maar het ge- val is helaas maar al te waar. — Dat plagerijen wel eens noodlottige _ gevolgen hebben, bleek te Venlo, Een drietal jeugdige meisjes klopte Zon dag- avond - bĳĳ een man, woaende aan do „Misten“, op de ‘gesloten vensterluiken. Hierdoor in woede ontstoken, liep bij met een mes in d3 hand het vluchtendo drietal achterna. i De jongste, een 11-jarig meisj, vlüchtte in een pakhuis, doch dit was luk. De man greep haar en door een gat, bestemd voor ee beneden, ten haar onge- wxerp ktaar n ]iff, naar gevolge waarvan zij E cen been bruk en een ernstige kneuzing aan de heup bekwam. Tegen den wOesteling is proces-rerbaal opgemaakt, e m e w oh 4 o A 5 k È.' dispensatiën tot invoer van versch vet en- h onder den wagen geraakte en kort daarna overleed. — Is het tegenwoordig reeds lastígl z 2 WENK 4 B x