Tekstweergave van NL-WbdRAZU_NTC_19470403_007

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
r D EE D K E Y 1946 : Jaar van geboorten en huwelijken THANS MOETEN NIEUWE ONDERWIJZERS GEBOREN WORDEN Het Centraal Bureau voor de Sta- tistiek heeft dezer dagen de voor- loopige cijfers over den loop van de bevolking van Nederland geduren- de 1946 gepubliceerd. Waar het Nederland ook mag ontbreken na den oorlog zeker niet aan babies. Er werden in 1946 283.802 kinderen geboren, tegen gemiddeld 174.910 per jaar in de periode 1936/1939. Het geboortecij- ver per 1.000 inwoners bedroeg in 1936/1939 20,3 en in 1946 30,2; in -vergelijking met de vooroorlog- sche periode is het gevoortecijfet dus met biijna 50% toegenomen. Een nadere analyse van de cijfers doet zien, dat dit hooge geboorte- cijfer niet het gevolg is van het groote aantal huwelijken, dat na de bevrijding gesloten is, want het aantal tweede en latere kinderen nam nog sterker toe dan dat der eerstgeborenen. Merkwaardig is de verspreiding van de geboorten over het land. De verhooging is n.l. miet in alle streken even sterk ge- weest. Vóór den oorlog hadden Limburg en Noord-Brabant een veel hooger geboortecijfer dan het overige Nederland. In 1946 echter vindt men het hoogste geboortec- fer in Zuid-Holland en Utrecht (I_‘esp. 315 en 31,10/%), terwijl Limburg en Noord-Brabant een ge- boortecijfer van 294 en 30,80/4 hebben. Ook in 1946 niets te be- speuren van lage geboortecijfers in de groote steden. Het gemiddel- de-van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag ligt met 30,30/% even ‘boven het Riijksgemiddelde. Het is duideljk dat deze sterke verhoogi van het geboortecijfer ook als zij tijdelijk is, ons land i de toekomst nog voor ernstige pro- blemen zal stellen. Er-zijn ca 75000 meer kinderen in 1946 geboren dan in 1945. Dit beteekent dat over 6 á 7 jaren men er op moet rekener, dat de lagere schojen ten minste 65.000 leerlin- gen meer moeten opnemen dan het vorige jaar. Het aantal geborenen in Amsterdam, Rotterdam en Det Haag bedroeg in 1946 57.886 tegen 80.708 in 19453, een vermeerderìngl dus met 27.178, Men zal voor deze ' kinderen, als zij leerplichtigen Ì_ee_ftijd bereikt hebben, over de noe -dige schoollokalen en leerkrachten moeten beschikken. Een tiental ja ren zal een extra aanbod van ten minste 30.000 nieuwe mannelijke werkers moeten worden opgeno- men. Behalve het totaal geboorten nam ook het aantal buitenechteijj ke geboorten zoowel absoluut ais relalief sterk toe. Er werden in 1946 6.951 buitenechtelijke kinde- Ten geboren, dat is 252 per 1.000 geborenen, tegen gemiddeid 2,447 of 14,10/9 in de periode 1936/1839. Er is echter de laatste vijf maan- den (met uitzondering van Decem- ber) een duidelijke daling waar te nemen, Dg sterfte over 1946 bereikte wederom het vooroortogsche peil. T vonden 79.784 sterfgevalien Plaats, dat is 8,5 per 1.000 itwo Ners, tegen gemiddeld 8,7 in 1936 1839. Hierbiijj mag echter niet uit het oog verloren worden, dat cij- fers voor 1946 en de vooroorlogsche Periode niet direct vergeliijjkbaar ZIJn, daar tijdens en na den oorlog de leeftijdsopbouw sterk veranderd s en wel speciaal in de leeftijds- Sroepen waaronder de sterfte het hoogst is. Eenerzijds zijn speciaal N den ‚hongerwinter” 1944/1945 vele oude menschen omgekomen. waardoor het sterftecijfer in 1946 lager ligt dan anders het geval ge- ware; anderzijds is door de hooge geboorte het absolute aan- tal sterfgevallen van kinderen be- neden het jaar zeer hoog, hoewel procentuee]’ de kindersterfte in 1946, 38,6 per 1000 levendgebore nen, biijna weer het lage voo: oriogsche peil van 37,1 per 1000 ÊWD(k;eborenen bereikt heeft. st cijfer werd nog ongunstiger beln"loeq door de hooge kinder-. (resp. 619n1 Ja.nua.gì en Februari _ -1 en 52,80/9). Ter verge- lijking diene, daf in Engeland de ìnn terfte in 1939 51 en in 1946 3 per 1000 levendgeborenen Was. deBel_'ta-h'e de algemeene sterfte en kindersterfte is ook de sterfte 2an tuberculose VÊn de ademha- o ren sterk opgeloopen was vrijwel tot het niveau van 1936/1939 ge- daald. In 1946 zijn aan deze ziekte per 10.000 inwoners 3,3 overleden tegen gemiddelg: 3,2 per jaar in 19836/1939. Men mag echter uit dit cijfer niet de conclusie trekken; dat ok de ziektefreguentie van tu- berculose tot het vooroorlogsche peil is gedaald. Hier blijft groote waakzaamheid geboden. De stijging van het aantal huwe lijken, die na de bevriijding was waar te nemen, heeft zich in 1946 voortgezet. Er werden 107.074 hu- welijken gesloten, dat is 11,4 per 1000 inwoners, tegen gemiddela 69.179 dat is 8,0 per 1000 inwoners in 1936/1939. Speciaal de Meimaang met 17,6 huwelijken per 1000 inwo- ners viel op. Berekent men met behulp van de voorgaande cijfers en die van vestiging in en vertrek uit Nede:- land (het vestigingsoverschot be- draagt 34.000 personen) de groot- te van het inwonertal van ons land, dan blijkt, dat wiijj de 9% millioen ruim gepasseerd ziijn; op 1 Januari bedroeg het aantal inwoners 9.534.000, een bevolkingstoeneming van 239.000 sedert 1 Januari 1946 en van 700.000 sedert 1 Januari 19840. Na de onderteekening van de orereen Batavia groo‘e feesten. Sjahrir hield kenis der overeenkomst uiteenzette. Prinses Juliana naar Zwitserland Prinses Juliana vertrok Maandag met Prinses Margriet van het vlieg- veld Soesterberg naar Zermatt. Om kwart voor twaalf is zij daar aangekomen. Prins Bernhard en de Nederlandsche gezant te Bern waren ter begroeting op het vliegveld aan- wezig. De prinselijke famike zal haar va- cantie in Zwitserland nog een paar weken laten voortduren. - ‘ - . „Vuurtje” in Haifa Alle brandweercorpsen van Haifa rukten Maandag uit om de hevigste brand in de geschiedenis van de stad te bestrijden. Verzetslieden hadden een oliepijijpleiding in de haven opge- blazen, - Geweldige explosies vermorzaakten een torenhooge steekvlam en de bran- dende olie ontstak tot overmaat van ramp, olietanks aan in de haven. Een geweldige rook verduistert den hemel boven Haifa. Voor de Joodsche wijk is een uitgaangsverbod uitge- vaardigd. Zes tanks met vele honderd- duizenden liters petroleum staan nog steeds in brand. Gebouwen in de on- middellijke nabiijheid der tanks wer- den door de intense hitte verwoest en de schade bedraagt ongeveer een kwart millioen pond ‘sterling. De Britsche overheid heeft beslo- ten om de Joodsche gemeenschap de lomst van Linggadjati waren er in schade te laten betalen. een redevoering, waarin hij de betee- NA ZIJN DOOD Generaal Franco heeft over den zender Madrid een rede gehouden waarin hij aan het Spaansche volk het herstel van de monarchie in het vooruitZicht stelt. De Caudillo sprak deze rede ui aan den vooravond van den acht- sten verjaardag van zijn ovVerwin- ning in den burgeroorlog. Hij kon- digde een wetsontwerp aan ‚op de opvolging in de leiding van den staat” a In het eerste artikel van deze wêt heet het: „Spanje is een katho lieke en sociale staat, welke, over- eenkomstig zijn tradities, een ko- ninkrijk wordt. De ieiding van den staat berust bij den Canqillo”. Een regentschapsraad zal, gens deze wet, het staatshoofd ter- zijde staan. Van dezen raad ma- ken deel uit: de kardinaai-primaat of Dij ontstentenis van dezen, d° voornaamste aartsbisschop, de chef van den generalen staf of de oudste van de staven van leger, luchtmacht en vloot, de voorzitte: van den staatsraad, de preside:: van het hooge %erechtshof en de president van het Spaansche Insti tuut. i Na möijn dood.. … Maar — de monarchie als zoc danig zal niet worden herstele voordat generaal Franco is overie den, of niet meer in staat is, zir | functie uit te oefenen. : Zoo Franco sterft of onbekwaar: | vol- Üngsorganen, die de oorlogsja- wordt te Tegeeren, za] een persoon Franco stelt een premie op zijn leven Hij herstelt de monarchie voor .…. van koninklijken bloede, voorge- steld door den regentschapsraad en de regeering, en 2anvaard door ten minste twee-derden van de „volksvertegenwoordiging”’, de lei- ding van den staat op zich ne- men. Franco behoudt zich het recht voor om, wanneer hij daartoe den tijd gekomen acht, zelf iemand te benoemen, die hem Zal opvolgen. Dit wetsontwerp moet uiteraard nog door de Cortes — de Spaan- schè volksvertegenwoordiging — worden goedgekeurd. Reuter weet uit Lissabon te mel den, dat een vertrouwensman van Franco zich in de Portugeesche hoofdstad bevindt, om Don Juan, den wettigen tmonopvolger, op de hoogte te brengen van de toekom- stige constitutie van Spanje. De douane-overeenkomst De memorie van toelichting op het voorloopig verslag van de Tweede Ka. mer, inzake de goedkeuring en uit- voering van de douane-overeenkomst met België en Luxemburg bevat veel interessants. De overeenkomst gaat niet verder dan de toepassing van een gelijk tarief van invoerrechten tegen- over andere Janden en het wederzijdsch verleenen van vrijstelling van invoer- Techten biijj invoer van goederen uit het land, waarmee de overeenkomst gesloten is. De partiijen beschouwen een tolunie als het eindresultaat van haar samenwerking. De strandingen bij Terschelling Het lijkt een geheimzinnige geschie- denis te zijn, dat nu al vier schepen in de nabijjheid van Terschelling op een mijn zijn geloopen, ondanks de mededeelingen aan de scheepvaart, dat de afbakening van de mijnenvrije vaargeul tengevolge van den ijsgang is verdwenen en men zich dus zeer strikt aan de route-opgaven moet hou- den. De geheimzinnigheid van dit verschijnsel is echter niet zoo groot, als men bedenkt, daát zich’ten Noord- Westen van Terschelling het punt be vindt, waar de vaargeul langs de Ne- derlandsche kust een scherpe bocht maakt. Om die reden heeft men daar een grooters kans om buiten de ge- veegde raargeul te komen dan elders. En alie vier schepen zijn buiten de vaargeu! gekomen, Het Neieriandsche loodswezen doet tkans in samenwer- st de Koninkljke Marine al gelijke om de betonning weer in haar oorspronkelijken staat te bren- gen ‚opdat er niet nog meer scheeps- rampen gebeuren. Auicshow in 1948 De Msandag te Amsterdam gehou- den vergadering van de Vereeniging der Rijwiel- en Automobielindustrie heeft met grooter meerderheid van stemmen besloten in Maart vau het volgend jaar een automobieltentoon- stelling ‘te houden. Evensls vóór den oorlog, sedert 1922 te doen gebruike- lijk was, zal deze eerste na-oorlogsche tentoonstelling in het R.A L-gebouw te Amsterdam worden gehouden. Partijraad achter fractie Ds partijraad van de Katholieke Volkspartij heeft een resolutie aange- nomen, waarin hij verklaart volkomen accoord te gaan met het beleid van de Katholieke kamerfractie, zooals dit tijjdens de behandeling yan de Indi- sche kwestie is gevoerd. In de Memorie van Antwoord van den minister van Economische Zaken op het Voorloopig Verslag, dat de Eerste Kamer uitbracht over de begrooting van dit depar tement, geeft de minister eenig getallen betreffende de aardolie- en zoutproductie in Nederland. De pro- __ ductie ‘ van het veld Schoonebeek _ bedroeg in November 1946 10,000 ton ruwe olie en in Februari 194 15,000 ton. Omtrent het karaktel‘:ì E van het productief voorkomen van 'á olie staat echter nog niets vast, terwijl evenmin bekend is, wat de economisch verantwoorde produe- - tie-capaciteit van het veld is. O een grootere productie dan 25,000 ton per maand zal echter voorals- _ nog niet gerekend kunnen worden. De jaarproductie van de Kon. - Ned. Zoutindustrie bedroeg in 1939 en 1940 200,000 ton, terwijl de pro- ductie in 1947 tot 230,000 ton zal kunnen worden opgevoerd, wanneer voldoende steenkool aanwezig is. In 1948 wordt een nog grootere pro- ductie geraamd. A In het donker links _ loopen ' De A.N.W.B. wijst er terecht op dat voetgangers, die bij duisternis een onverlichten weg bewandelen, welke geen voetpad heeft, er verstandig aan doen, links te houden. Slechts op deze wijze ziijn zij veilig voor het achterop _ komende verkeer, terwijl zij de wagens, welke z tegen komen, tiijdig kunnen opmerken. * Doodgravers gaan _ in staking Doodgravers en hun assistenten te _ Sydney hebben er het bijltje, of liever de schop bij neergelegd, omdat hon eischen voor hoogere loonen niet zi ingewilligd. Slechts enkele doodgra- vers, die niet bij den bond zijn aan: gesloten, hebben een paar begrafenis- sen uitgevoerd. Honderddertig Tijk moeten nog begraven worden. Mei vacantiemaand 2 In de laatste 10 jaren hebben « Meimaanden gemiddeld 224 uTen zon: 204, Aug. 193 en September 152. milimeters uitgedrukt was de val n die maanden Tespectierelijk 56, 70, 80 en 63. i Voor hen, die geen schoolg kinderen hebben, is het dus zaak vacantie in Mei en niet ín Augus of September te nemen. Dit heeft no andere voordeelen bovendien, Hoe ger de periode is, waarover de ties worden verspreid, hoe min druk het in de vacantie-oorden ziijjn en hoe meer men/van ziijn vaca: tie zal kunnen genieten. De Algem ne Nederlandsche Vereeniging voo Vreemdelingenverkeer maakt dan oo propaganda voor een ruimere ; tiespreiding. 60). „Hebben wij ze allemaal geraakt ?” vroeg de grootvizier en roverhoofdman Joessoef zich ver- wonderd af, „dat zou te mooi ziijn om waar te zijn. Waar ziijjn die vlegels”, vroeg hiijj zijn man- nen. ‚„Die ziijjn al lang kopje onder”, antwoordde Halef, die er geen benul van had dat wat h zei maar aì te waar was — alleen anders dan hjj dacht. „Ik vsrtrouw het nog niet helemaal”, ze: ier. „‚Neem dat rieïbosje eens goed onder vuar.”’ Dat gebeurde. Een hagel van kogels werd op het rietbosje, dat onze vrienden juist de grooti sombere manier snel onder water hadden verlaten, afgevuurd. Wanneer Terry en Berry met hun gezelschap daar nog een minuut langer waren gebleven, was dit verhaal op een anders af. Door het geluid van de schoten in het rechte spoor gehouden, schip van den grootvizier af. De rovers schoten nu wild in àlle richtingen. Met de scherpe zin voor gevaar, die den Oosterling eigen is, voelden zij dat er iets mis ging. Maar zíj wisten niet van welke kant de dreiging kwam ... geëindigd. Maar nu liep het_ zwommen de vrienden door en recht op het vlagge-