Tekstweergave van NL-WbdRAZU_DG_19501230_012
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
isseling.
Velen
zullen
ongetwij-
_feld
met
blijdschap
van
dit
be-
richt
kennis
nemen,
n.l.
dat
«e
ar,
Muziekver.
„De
Bazuin”
al-
1er
haar
jaarlijkse
traditie
ook
_nu
weer
voortzet
door
biijj
de
_wisseling
des
jaars
gewiijde
mu-
ziek
ten
gehore
te
brengen
op
k:t
plein
van
de
Ned.
Herv.
Kerk.
Het
programma
vóór
12
uur
is
als
volgt
samengesteld:
_
Gezang
273
vers
1
en
7.
Psalm
150
vers
l
en
3.
Psalm
66
vers
2
en
4.
Gezang
160
vers
1,
Het
programma
na
12
uur.be-
staat
uit:
O,
Heer
die
daar
des
Herhels
tenten
spreid.
Psalm,
68
vers
10.
Psalm
89
vers
l
en
19.
Het
Wilhelmus.
Wl_]
zijn
er
zeker
van
dat
ook
t
jaar.
velen
zich
zullen
opma-
om
h1erbu
tegenwoordig
tc
en
wij
zijn
er
van
ove1tu1gd
dat
velen
deze
gezangen
en
psal-
men
mede
zullen
zingen.
Het
is
altijd
een
plechtig
moment
op
de
Oudejaarsavond.
BEESD
_dJubileum
Burg.
Pos.
—
meester
A.
Pos
zal
op
Nieuwjaars-
deg
ziijjn
12%-jarig
ambtsjubileum
_
vieren.
Natuurlijk
zal
deze
gebeur-
‚
teniís‘fiiet
ongemerkt
voorbijgaan.
Nutslezing.
—
Donderdag
sprak
_
de
inspectrice
van
de
Nutskleuter-
scholen,
mej.
Nijjkamp,
in
het
Nuts-
gebouw
over
het
belang
van
kleuter-
onderwijs.
Het
is
jammer,
dat
er
van
de
kant
der
ouders
zo
bitter
_
weinig
belangstelling
voor
deze
le-
zing
bleek
te
bestaan:
De
geringe
op
komst
kon
echter
de
kwaliteit
van
de
zeer
interessaänte
lezing
niet
in
het
minst
beinvloeden,
Ziijj,
die
wel
waren
gekomen,
werden
door
deze
charmante
spreekster
enkele
zeer
leerzame
uren
bezig
gehouden.
Niet
.in
het
minst
ontmoedigd
door
de
slechte
opkomst,
verklaarde
ze
be-
reid
te
zijn
eventueel
in
het
voor-
jaar
terug
te
komen,
„want’’,
zo
wa-
ren
haar
woorden,
‚mijn
eerste
le-
zing
nog
wel
eens
slechter
bezocht
geweest
_dan
in
Beesd,
maar
de
tweede
keer
was.’t
altijd
stukken
k
heter"
Kerstfeesh
iering,
—
In
de
volle
kerk
flikkerden.
de
kaarsen-vlam-
metjes
van
de
Kerstboom
en
wier-
pen
hun
beWegehjk-gehg
licht
op
_verwachtingsvol
geheven
kmderge-
zichtjes.
Kerstliederen
klonken
.
.….
Dominé
vertelde
de
Kerstgeschiede-
nis,
waarbij
de-kinderen
passende'
teksten
opzegden.
Tenslotte
vertel-
de
de
heer
De
Gier
een
prachtig
Kerstverhaal.::;
:
De
„groten”’:
d1e
d1t
jaar
de
Zon-
dagschool
gingen
verlaten,
kregen
een
mooi
Kerkboekje
‘uitgereikt
en
troepten
samen
rond
het
orgel
bij
de
heer
De
Gier
om
gezamenhjk
een’
lied
te
zingen.
DS:
Bloemsma
sloot
met
dankzeg-
gmg’
CULEMBORG
Kerstvieringen,
—
Ruim
400
kin-
deren
werder
in
de
werkliedenver-
eniging
een
Kerstfeest
bereid.
Kerst
liederen
werden
gezongen
en
enige:
tekenfilmpjes
op
het
witte
doek
ge-
bracht.
Vooral
de
hoofdfilm
‚‚De
spoorzoeker”
viel
biijzonder
in
de
smaak
bij
het
jonge
volkje.
De
ver-
snaperingen
werden
riijkelijk
door
de
dames
rondgediend.
Het
Ned.
Herv.
Kerkkoor
o.l.v.
de
heer
J.
G.
Weze-
naar
verraste
de
zieken
van
het
Prot.
Algem.
Ziekenhuis
met
een
zang-uitvoering,
hetgeen
door
de
bewoners
van
het
Ziekenhuis
bijzon-
der
werd
gewaardeerd.
In
de
grote
Kerk
werd
het
‚‚Kleine
Kerstspel”
opgevoerd,
hetgeen
door
vele
kinde-
ren
met
hun
ouders
werd
bijge-
woond.
„Het
Chinese
Landhuis”.
Het
afgelopen
weekend
Werd
voor
de
leden
en
genodigden
van
d
standsorganisatie
van
de
K.A.B
door
de
toneelvereniging
‚„Nut
en
Genoegen’
’een
drietal
opvoerin
gen
gegeven
van
het
toneelspel
-
„Het
Chinese
Landhuis”
naar
Ma-
rion
Osman
en
James
Corbet.
In
dit
spel
hebben
wij
kennis
ge-
maakt
met
het
geheimzinnige
ka-
_
rakter
van
de
Chinees
die
in
Ko-
_
Tea,
Tibet
en
.
Indo-China
op
ver-
overing
uit
zijn.
Het
was
voor
de
leden
van
Nut
en
Genoegen
ecn
buitengewoon
moeiljke
opgave
om
de
juiste
chinese
sfeer
in
di
spel
te
treffen.
Regie
en
acteurs
hebben
zich
echter
uitstekend
van
hun
taak
geketen.
Beide
opvoe-
ringen
was
de
grote
zaal
geheel
bezet.
Drie
clubprijzen
voor
„Het
Ras-
konijn.”
De
konijnenfokvereniging
„Het
Raskonijn”
behaalde
op
de
grote
Nationale
Tentoonstelling
op
.
23,
24,
25
en
26
Dec.
j.l.
te
’s-Her-
togenbosch
gehouden
een
drietal
derde-clubprijzen
en
met
32
pun-
ten
een
bronzen
medaille.
De
overige
resultaten
Jufdden
als
volgt:
J.
Janse
en
Th.
Lamboo
met
jonge
voedsters
G.G.
en
G.;
A.
Klumper
met
Kl.
Zilver-Midden-
zwart,
oude
voedster
IZ.G.,
K
Kerkhof
met
oude
ram
2.
G.G..
Jonge
Voedster
3.
G.G.
en
IZ.G.;
__
M.
Baas
IZ.G.
met
jonge
ram;
T.
‚
Diijijjkgraaf
met
Castor-voedster
jong
3.
G.;
Jonge
ram
2.
Z.G.
en
3.
G.G.
Th.
Lamboo
met
Luchs.
jonge
voedster
I.Z.Z.G.G.
en
2.
G.
G.
Met
jonge
ram
I.Z.G.
T.
Dijk-
graaf
met
jonge
voedster
3.
G.;
M.
Baas
met
Witte
Weeners,
jonge
voedster
4.
Z.G.;
N.
Mudde,
Groot
Zilver,
Oude
voedster
I.G.;
Oude
Ram
2.
G.G.
en
Jonge
ram
2.
Z.G
Met
jönge
voedster
behaalde
de
heer'Mudde
tweemaal
G.G,
L.Z.G.
„De
Bazuin”
speelt
bij
de
Jaar-
Wij
staan
ook
in
het
komende
nieuwe
jaar
In
onze
zaak
steeds,
voor
U
klaar.
_Met
prima
bed1emng
en
dienst-
.
betoon
|
‘
Uw
vertrouwen
zij
daarbij
ons
_
loon.
94
19301950
(
Advertentie
,
en
2.
G.G.;
W.
Janse
met
Blauwe
Weeners
jonge
voedster
LG.G
en
2
G.G.
Jonge
Ram,
2.
G.G.
en
£
G.G.;
G.
Wammes,
R.
N.
Zeelan—
der,
oude
voedster
LZ.G.
*
oudc
ram
IG.G.,
Jonge
voedster
ILZ.G.
en
jonge
ram
2.
Z.G.;
C.
de
Beus
met
jonge
voedster
2.
Z.G.
en
3.
G.G.
met
jonge
ram
I.Z.Z.G.
”
Fraaie
damsuccessen,
Op
bhet
damtournooi
te
Leerdam
was
de
damvereniging
‚„Denk
en
-
Zet”
met
een
-viertal
leden'verteg«m-
woordigd.
A.
Bronk
die
voor
het
eerst
in
de
hoofdklasse
uitkwam,
klopte
Blom.
In
de
finale
won
Bronk
opnieuw,
ditmaal
van
Ter-
louw
uit
Bodegraven.
Na
loting
kreeg
Bronk
een
2e
prijs
toegewe-
zen.
N.
C.
Hazendonk
speelde
in
de
eerste
klasse
zeer
verdienste-
lijk
tegen
v.
Ingen
uúit
Leerdam
en
speelde
remise.
Tegen
Struik
uit
Nieuwland
moest
de
Culembor
ger
de
meerdere
erkenren
waar-
door
hij
de
3e
prijs
kreeg.
Schoots
behaalde
in
de
tweede
klasse
cen
remise-partij
tegen
Pors
maat
na
loting
met
Wouüters
kreeg
D.
E.
Z
de
2e
prijs.
N.
de
Graauw
was
in
de
3e
klasse
ongetwijfeld
de
sterk-
ste
en
kreeg
dan
ook
de
eerste
prijs.
Beslissingswedstrijd
D.
E.
Z.
--
De
damvereniging
„Denk
en
Zet”
speelt
'op
Dinsdag
2
Jan.
a.s.
te
Utrecht
in
het
gebouw
Vrienden-
kring
een
beslissingswedstrijd
om
het
kamnioensch'ap
tegen‘Exrelsi-
or
uit
Utrecht.
’
Wij
wensen
de
dammers.
in
deze
wedstr1_;d
veel
succes
toe.
Uitvoering
St.
Caecilia.
—
De
Mannen-za‚ngveren.-
St.
Caecilia
-gaf
in
het
gerestaureerde
K.
A.
B.-ge-
bouw
haar
jaarlijkse
uitvoering.
De
voorz.,
de
heer
H.
de
Leeuw,
maak-
te
in
ziijjn
openings-.
en
welkomst-
woord
enkele
bijzonderheden
bekend
over
de
viering
van
het
40-jarig
be-
staan,
dat
binnenkort
zal
worden
gehouden.
‘Het
prosramma
droeg
een'vocaal’en-muzikaal
‘karakter.
Biijjzonder,opvallend
was
de
vertol-
|king
:van
het-Trio
in
G.
G.
T;
van
J.
Haydn
door
viool,
piano:en
cello.
De
vertolking
van
de
overige
num-
mers
droegen
bij
tot
een
schoon
.en
melodieus
geheel,
Het
mannenkoor
zong
verdienstelijk
enkele
nummers,
W.O.:
„'t
Mezeke”’
_
van
Wierts
en
„'k
Hoore
tuitend
hoornen”.
Door
mej.
M.
de
Leeuw
werd
na
de
pau-
ze
een
kerstverhaal
gede>lameerd
naar
gegevens
uit
het
mysteriespel
van
Paul
Claudel.
Voldáan
keerde
men
na
afloop
huiswaarts.
*
Wintervoetbal.
—
Fortitudo
orga-
niseerde
voor
het
eerste,
tweede,
derde
en
vierde
elftal
een.
tweetal
gezamenlijke
sportontmoetingen
op
Sprokkelenburg.
Hieruit
bleek,
dat
het
met
de
indoor-training
ernst
is
bij
de
Fortianen.
Uithoudingsvermo-
gen
en
lichaamstechniek
moesten
in
deze
ontmoetingen
de
zwaarste
eisen
doorstaan.
Biljart-programma
en
.
uitslagen
Cul.
B.
B.
—
De
uitslagen
van
de
biljartwedstrijden,
de
afgelopen
week
gehouden
in
het
kader
van
de
Cul.
Biljart-competitie,
waren
als
volgt:
Vriendenschaar
I
—
De
Man
I
8—0;
Sportbar
I
—
Vriendensch.
2
8—0;
Ons
Genoegen
I
—
Sant-
poort
I
2—6;
Vriendenschaar
3
—
Santpoort
2
8—0;
De
Man
2
—
Ceintuur
I
44;
Sportbar
2
—
Vic-
toria
I
2—6;
Santpoort
3
—
Sant-
poort
4
5—3;
Victoria
2
—
De
Man
3
44;
Ons
Genoegen
2
—
Ons
Ge-
noegen
3
6—2;
Onder
Ons
2
—
Ceintuur
2
6—2;
Santpoort
5
Cronos
I
0—8.
.-‘et
programma
voor
de
week
beginnende
2
Jan.
’51
luidt
als
volgt:
Vriendenschaar
I
—
Vriendenschaar
2;
Ons
Genoegen
1
—
Sportbar
I;
Santpoort
I
—
De
Man
I;
Sportbar
2
—
Santpoort
2;
De
Man
2
—
Vr.-
schaar
3;
Ceintuur
I
—
Victoria
TI;
Ons
Genoegen
2
—
Santpoort
4;
De
Man
3
—
Ons
Genoegen
8;
Ceintuur
3
—
Ceintuur
2;
Cronos
I
—
De
Man
4;
Onder
Ons
2
—
Victoria
3;
Sant-
poort
5
—
Vriendenschaar
4.
DALEM
Onderscheiden.
Onze
dorpsgenoot
Jan
van
Gessel
werd
dezer
dagen
begiftigd
met
het
Ereteken
voor
Or=
de
en
Vrede,
hetgeen
hem
door
de
Burgemeester
word
overhandigd
voor
zijn
dienstverrichtingen
in
-
In-
donesië.
RHENOY
Lithurgische
Kerstdienst.
—
Door
Predikant
en
Kerkeraad
van
de
Ned.
Herv.
Kerk
alhier
was
op
de
vooravond
van
Kerstmis
een
biijzon-
dere
dienst
belegd,
welke
èn
om
het
uur
van
ganvang
èn
door
ziijjn
li-
thurgische
karakter
als
een
experi-
ment
voor
de
streek
mocht
gelden,
een
experiment,
waarvoor
overgro-
te
belangstelling
bleek
te
bestaan.
Toen
de
dienst
Zondagavond
te
10
uur
begon,
was
het
kerkgebouw
tot
in
alle
hoeken
gevuld;
er
waren
ruim
820
bezoekers,
o.w.
belang-
stellenden
uit
Leerdam,
Buren,
Gel-
Ldermalsen,
Asperen,
andere
plaatsen
uit
zelfs
verre
om-
geving.
De
kerk
was
met
vele
kaar-
sen
verlicht
en
met
groen
versierd.
‘Er
was
aanstonds
een
devote
stemming
door
het
gemeenschappe-
lijke
zingen
van
bekende
Kerstlie-
deren;
het
Kerkkoor
bracht
mede
enkele
ingestudcerde
-
liederen
tot
uitvoering.
Twee
predxkanten
voerden
in
deze
dienst
het
woord;
hun
overwegin-
gon
waren
op
elkaa1
afgestemd.
Ds.
A
J.
den
Tonkeiaar
uit
Buurmal-
sen
sprak
over
de
Beweging
der
Aarde
in
haar
astronomische
bete-
kenis
en
alle
narigheden
en
bezoe-
kingen,
welke
aan
die
beweging
zijn
verbonden,
terwijl
ds.
N.
K.
v.
d.
Akker
mediteerde
over
de
Bewe-
ging
van
de
Hemel,
welke
verticaal
op
de
eerste
is
gericht.
De
dienst
was
eerst
tegen
half
twaalf
geëindigd,
maar
zeer
tevre-
den
en
gesticht
keerden
de
talriijke
kerkgangers
naar
huis
terug,
gees-
telijk
gerijpt
voor
een
zinvolle
vie-
ring
van
het
Kerstfeest
thuis.
__
…
Met
enthousiasme
had
de
schare
de
oude,
ontroerende
Kerstliederen
meegezongen
N
e
e
Verkeersongevallen.
Tengevolge
van
het
gladde
wegdek
hadden
vori-
ge
week
hier
enkele
verkeersonge-
‚vallen
plaats.
Een
zware
tankauto
van
de
Qhe
Mij.
„Gulf”
uit
Rotterdam
gleed
Za-
terdagmorgen
van
de
dijk
en
reed
tegen
de
voorgevel
van
de
Garage-
houder
Brinkman
aan,
waardoor.
de
gevel
beschadigd
werd.
In
Dalem
reden
2
taxi’s
uit
Gorm-
chem
in
de
boe!
t
bij
Van
Dannis
te
Dalem
tegen
elkaar
op,
waardoor
één
der
wagens
behoorlijk
bescha-
digd
werd.
Persoonlijke
ongevallen
hadden
niet
plaats.
Zuid-Afrika
wenst
25.000
1mmugranten
De
Zuid-afrikaanse
minister
van
buitenlandse
zaken,
dr.
Donges,
heeft
op
een
persconferentie
mee-
gedeeld,
dat
Zuid-Afrika
de
ko-
mende’
drie
jaar
25.900
immigran-
ten
kan
opnemen.
Vooral
-aanp
technici
‚onderwijskrachten
en
verpleegsters
bestaat
een
grote
be-
höefte.
De
minister
‚die
op
doorreis
is
naar
Nederland,
zal
Maandag
uit
Nedefland
naar
Londen
vertrek-
ken.
Hij
zal
daar
als
vertegen
woordiger
van
dr
Malan
de
con
ferentie
van
eerste
ministers
van
de
landen
van
het
Britse
Gemeue
best
bijwonen.
Heukelum
en|
-
AGENDA
GELDERMALSEN
31
Dec.
‘—*'Reém.
Broederschap
(Nutsgebouw)
6
uur
Ds.
v.Gel-
der
van.
Utrecht.
30
en
31
Dec.
en
1
Jan.
Zat.
8.
Zond.
3.
Maand:
3
en
8
uur
—
f
Rembrandt.
Theater:
„Kareitje
in
Hollywood”:
*
LEERDAM
K
30-Dec.
.
—
_
Zaal
Hotel
_
Kemp:
Postduivententoonstelling.
30
Dec.
Zaal.
Tavenu,
8
uur.
Openb.
uitv.
„Zang
en
Vriend-
schap”.
Opv.
toneelspel
„Storm-
eiland.”
30
en
31
Dec.
—
Biosc.
Kunstmin,
Zat.
6.30
en
9;
Zond.
2.30,
6.30
en
9:
Hoog
in
’t
Zadel.
1
t/m.
3
Jan.
—
Biose.
Kunstmin:
Maand.
2.30;
6.30
en
9:
Dinsdag
en
Woensd.
8
uur:
,‚De
Klokken
van
St.
Mary”.
4
Jan.
—
Zaal
Maranatha,
7.30
uur:
Openb.
Verg.
Staatk.
‘Ge-
ref.
Partij.
2'Jan.
=—
‘
Lokaal
Tulpstr.
4,
7.30
‘
uur:
Wmtexlezmg
Dhr.
‚
Meer-
‘Icoi.
30
Dec.
—
IJsbaan,
2
uur:
Hard
‘
rijderij-
voor
Jseerdammers.
1
Jan.
—
Chr.
Geref.
Kerk,
7úur!
-
Ds.
den=Boer
‘van
Den
‘Haag.
GULEMBORG
'
30,
31
Dea.
en
1
Jan.
—
C1ty
The-
ater.
Zat.8,
Zond.
4.
Maand.
8
uur:
„Duizend
en
een
Nacht”
31
Dec.
‘ên
1
Jan.
—
City
Theater.
Zond.
7.
Maand.
4
uur:
„De
Hartenbreekster.”
3,en
4
Jan.
—
City
Theater,
8
uur
„Zeven
Zondaars”.
REUSICHEM
30
Dec.
—
Zaal
van
J.
Laponder
7
uur.
Uitv.
Mondacc.
club
D.V
O.
uit
Ravenswaay.
EVERDINGEN
30
Dec.
—
O.
L.
School,
1.30
uur.
Uitv.
Gem.
Zangver.
„Pr.
Ma1-
griet”,
‚
$
ASPEREN
30
Dec.
—
Bij
J.
de
Ridder:
Dui
vententoonstelling.
HEUKELUM.
-
-
1:Jan,
—
*
Zaal
Acìvokaat
8
uur:
Nieuwjaarsbal.
BUREN
d44
i
30
Dec.
—
Zaal
Verhoeks,
7.380
uur:
Oudejaarsbal.
:
XEDICHEM
‘
30
Dec.
—
Van
Buuren,
8
uur:
Dansen.
OPHEMERT
-.
4
Jan.
—
.
„Centrum’”,
7.30
uur:
Ruiteravónd
‚„‚De
Waalruiters”.
Leerdammes
een,
gerede
.
aanlei-
ding
om
eens
flink
te
feesten.
De
stemming
daartoe
—
zo
al
niet
aanwezig
—
kwam
er
de
Jaatste
dagen
van
het
oudejaar
wel
in,
daar
de
gewone
man
van
de
straat
dan
reeds
bij
alle
voorbe-
reidingen
werd
ingeschakeld.
Op
elke
bewezen
dienst,
ook
al
was
die
nog
zo.gering,
volgde
als
be-
loning:
een
borrel,
een
sigaar
of
een
oliebol
en.
door
deze
hartelij-
ke
guldheid
steeg
de
lust
tet
feesten
elk
uur.
Dan
was
er
op
de
oudejaarsdag
nog
een
gebeur-
tenis,
die
de
vreugdethermometer
bij
de
massa
-snel
deed
stijgen.
Er
bestond
nl.
in
ons
stadje
een
halve
eeuw
geleden
-een
z.g-
Nieuwjaarscommissie,
die
de
goe-
de
gewoonte
had
bij
de
jaarwis-
seling
alle
minder
met
.
aardse
goederen
bedeelden
eens
flink
te
onthalen,
De
bedoeling
van
de
Nieuw-
jaarscommissie
had
een
$ympa-
thiek
karakter,
daar
zij
alleen
en
uitsluitend
beoogde
degenen,
die
daarvoor
in
aanmerking
kwamen
gedurende
het
jaareinde
mede
te
doen
genieten
van
de
rijkdom-
men,
die
onze
aarde
in
feite
voor
allen
voortbrengt.
De
Nieuwjaarscommissie
zetel-
de
gedurende
de
uitdelingsdag
in
het
Werkhuis,
thans
Politiebu-
‘reau.
Het
uur
van
aanvang,
als-
mede
de
duur
van
de
uitdeling
werd
vroegtijdig
bij
bekkenslag
door
de
oude
stadsomroepster
Bart
van
Oort
bekend
gemaakt
°n
dat
was
werkelijk
al
een
attractie
op
zich
zelf.
Het
oude
Bartje,
reeds
van
verre
herkenbaar
aan
’t
typische
van
wit
katoen
ge-
haakte
mutsje,
dat
ze
vrijwel
z£1-
tijd
droeg,
verstond
haar
vak
meesterlijk
en
voerde
dat
met
zelfbewustheid
en
vol
elegantie
uit.
Voor
zij
haar
opdracht
uit-
voerde,
klepperde
zij
driëmaal
op
een
koperen
bekken,
wachtte
dan
even
om
belanghebbenden
gelegenheid
te
geven
uit
hun
huizen
te
komen
of
wel
zich
rondom
haar
te
schrren,
zakte
dan
en
weinig
terzijde,
nasr
de
kant
waar
z
't
bekken
droeg‚\
HERINNERINGEN
VAN
EEN
'Ì)UD‚-L‚EERDAMMER.
v
!
|
OUD
EN
N,EUW.
HOUDEN
De
overgang
van
’t
Oude-
naar
’t
Nieuwejaar
was
voor
de
oude
bracht
vervolgens
met
een-
voor-
naam
gebaar
:de-klepel
omhoog
en
eerst
wanneer.
deze:haar:rim-
pelige
wang
had
bereikt,
galmde
met
een
stem
als
‘van
een
dra-
gonder
‘haar
blijde
*
boodschap
over
de
menigte
en
de
vele
blaf-
fende
honden,
die-haarschier
al-
tijd
omringden,
Als
het
op
zulk
een
dag
fel
winterde,
verving
zij
het
witkatoenèn
‘mutsje
door
een
zwart
wollen
kapje,
in
‘de
volks-
mond
‚plakkie”
geheten.
:Nauwelijks
had
de
trouwe
om-
roepster
haar
taak
volbracht,
of
men
lep
in:
de
nauwe
:Nieuw-
straat
te
hoop
om
de
goede
en
welgemeende
gaven
in
ontvangst
te
nemen.
Deze
bestonden
door-
gaans
uit:
rijst,
erwten
en
bonen,
brood,
spek
plus
één
of
meer
bonnetjes
voor
brandstoffen.
Om
de
orde
te
bewaren
en
een
vlotte
afwerking
te
bevorderen
werden
telkens
slechts
enkele
gagadig-
den
toegelaten.
Eén
der
in
’t
Werkhuis
gehuisveste
_
„ouden
van
dagen”
trad
daarvoor
dan
op
als
portier
en
als
deze
eer
a3an
Kees
van
der
Leeden,
beter
be-
kend
als
Kees
de
Assieboer,
te
beurt
viel,
werd
op
ongevraagde
en
ook
ongezochte
wijze
het
nut-
tige:
met
het
aangename
werke-
lijk
verenigd.
Kees
was
een
ty-
pisch
oud
kereltie,
een
echt
Dia-
coniemannetje.
Hij
had
een
fris
lachend
gezicht,
van
een
korte
ringbaard
omseven,
een
paar
vriendelijke
blauwe
ogen,
die
onschuldig
-
de
wereld
inkeken.
Als
hijj
voor
portier
speelde,
‘be-
ter
„‚moest”
spelen,
droeg
hij
een
afgedragen
gestreepte
broek,
een
half-lange
blauwe
duffelse
jas,
klompen
aan
de
voeten,
een
ge-
ruite
polderdas
om
de
hals,
een
half-zijden
zwarte
pet
van
laag
model,
meer
in
zijn
nek
dan
op
zijn
hoofd.
In
deze
kennelijk
ge-
kregen
dracht
baaide
Kees
wijd-
beens
door
de
gang
met
beide
handen
diep
in
de
zakken
van
zjn
duffel
gestoken,
ocnderwijl
tegen
een
ieder
die
hij
in
of
uit
liet
gaan
een
beetje
binnens-
monds
mompelende
„ik
heb
nie
vijp
nie..en
nïe
bak,
en
nie
luci-
fers
nie’,
en
dat
‘hield
bij
vol
tot
aan
het
uur
van
zijn
aflossing.
Dat
een
en
ander
‘de
gezelligheid
van
de
gaanden
en
komenden
verhoogde,
behoeft
wel
geen
be-
toog.'
Intussen
ging
de
uitdeling
door.
Velen
gingen
een
beetje
zwaarmoedig
naar
binnen,
maar
keerden
Spoedig
met
stralende
blik
en
Tiijk
beladen
terug.
Ome
Janus
en
Ome
Huib,
twee
vaste
medewerkers
dezer
commissie,
stonden
bij
de
belanghebbenden
hoog
aangeschreven
om
hun
har-
telijkheid,
hun
tact
van
optreden
en
royale
bediening.
Deze
heren
keken
niet
zo
nauw
en
als
'’t
maar
even
kon,
kregen
de
arm-
ste
vrouwen
een
schep
rijst
of
een
stuk
spek
meer
in
heur
schort,
terwijl
in
zeer
ernstige
ge
vallen
sommigen
nog
eens
moch-
ten
terugkomen
om
een
deel
van
het
eventuele
overschot
in
ont-
vangst
te
nemen.
Zeker,
nurksen
en
ontevredenen
zoch
men
ook
toen
niet
tevergeefs,
maar
de
massa
was
blijde
verrast
en
dank
baar
bovendien,
Daaronder
scho-
len
ook
de
allerarmsten,
de
wer-
kelijk
armen;
die’
we,
volgens
’t
Bijbslwoord,
altijd
onder
ons
hebben.
'Waarom
er
dan
nu
geen
soortgelijke
.-Nieuwjaarscommis-
‘sie:
bestaat?
Ik
weet
’t
niet,
ik
Iben
maar-
een-
doodsewone
man
en
daarbij,
om
met
Abr,
de
Win-
ter
te
spreken:
.
‚Zo-mannekes-
ezelachtig-verkesdom!”
“Naast
‘de-
ze
géorganiseerde
bedeling
waren
er
nog
tal:
van
gegoede
particu-
lieren,
die
op
de
laatste-dag
van
’t
jaar
enig
baargeld
aan
die-en-
genen
schonken
met
de
bedoeling
dit
voor
de
komende
feestviering
aan
te
wenden:
een
oliebol,
een
sigaartje,
een
pruimpie
tabak,
’n
borrel
of
een
hartelijke
brok.
In
de
na-middag
van
’t
steeds
ouder
wordende
jaar
heerste
er
dan
ook
in.
winkeltjes
en:
herbergen
een
opvallende
drukte,
terwijl
door
de-
straten
personen
van
allerlei
slag
siouwend
met
gevulde
spoor
manden,
zakken
of
builen
zich
haastíg
huiswaarts
spoedden.
Bo-
ven
de
kleine
huisjes,
waarin
ook
in
die
dagen
de
armen
woon-
den,
‘
róokte
de
schoorsteen
met
volle
kracht
en
daar
binnen
siste
't
spek
in
de
Dan,
walmenden
de
oliebollen,
pruttelende
de
rijsten-
brij,
.
ruiste
’t_
water
in
de
ketel
voor
de
straks
gezamenlijk
te
drinken
warme
punch
en
zong
’t
tevreden
huismoedertie
met
een
blij
gemoed
een
liedie
uit
haar
onbezorgde
jeugd.
Door
al
die
er-
kentelijkheden
en
betrekkelijke
royaliteit
ontwaakte
de
lust
-
en
de
‘stemming
om
te
feesten
van-
zelf.
Men
was
met
rede
blij
en
opgetogen
en
uitte
zulks
overeen-
komstig
de
wereldbeschouwing
waaruit,
men
leefde.
Datis
eêr-
h_]k
en
te
prijzen,
í
“Bij
zulk
-eën’
gemoedsstemmmg
|baarde:
de
verdere
voorbereiding
voor
de
DOudejaarsavondviering
geen
zorgen
meer.
Integendeel.
Men
vorderde
flink
én
regelde
al-
|les
naar
tijd
en
rangorde.
Als
de
broodmaaltijd
genuttigd
was,
werden
eerst
de
Zondagse
kleren
opgezocht
de
schoenen
gepoetst
en
werd
verder
alles
in
gereed-
heid
gebracht
voor
de
Oudejaars-
avond-kerkdienst,
waaraan
in
die
dagen
welhaast
door
een
:
ieder
werd
deelgenomen:
eind
goed,
al
goed!
Nog
vóór
de
deftige
koster
Jacob
van
Thiel
de
grote
deuren
van
’t
aloude:
opengedaan
en
de
met
een
glim-
mende
hoge
hoed-getooide-o0uder-
lingen.
waren
gearriveerd,
den
reeds
velen
wachtend
in
de
straat,
het
psalmboek
onder
de
arm,
een.
warme
stoof
in
de
hand.
Voetje
voor
voetje
schoof
-
men
naar
binnen
en
als
een
weinig
later
de
torenklok
voor
de
laatste
máal
in
dat
jaar
haar
welluidend
en
verhoorbaar:
kom-dan!
kom-
dan!
kom-dan
liet
weerklinken,
was
het
kerkgebouw
spoedig
ge-
vuld.
Dan
leek
ons
stad)e
uitge-
storven,
was
het
stil
in
de
stra-
ten
en
steegjes,
éen
stilte
die
slechts
door
een
late
melkboer
of
wat
opgeschoten
jongens
werd
verbroken.
:
De
Dominé
maakte
het
gewoon
lijk
kort,
want
er
moest
nog
meer
gebeuren:
Oudjaars-avond
was
sen
stond
voor
ernst
en
luim.
Hoewel
die
Oudejaars-avond-
kerkgang
voor
velen
niet
meer
dan
een
sleur,
een
gewoonte
was,
ontbrak
het
daarbij
toch
niet
aan
ernst
en
voora]
aan
’t
einde
van
de
dient,
als
de
uiterst
bekwame
organist
Van
Bonzel
in
aangrij-
nende
accoorden
het:
Uren,
da-
gen,
maanden,
jaren
van
de
zin-
gende
gemeente
begeleidde,
heer-
ste
er
in
het
schone
Godshuis
een
sewijde,
haast
pieuse
stemming,
die
tenslotte
met
een
zegenend
Amen
van
de
eerwaarde
predi-
ker
werd
besloten.
Na
de
kerkdienst
ging
een
deel
van
de
schare
naar
huis;
het
andere
en
grootste
deel
echter
zocht
vertier
op
straat,
bij
vrien-
den
en
kennissen,
ja,
waar
al
niet.
Ook
in
de
kroegen
hokte
men
tezamen
en
zeer
velen
ble-
ven
daar
onder
het
genot
van
een
borrel
of
andere
herberggeneug-
ten
tot
aan
sluitingstijd
vertoe-
ven.
Als
ze
daarvan
vertrokken
naar
de
grote
verzamelplaats:
Hoek-Kerkstraat-Markt
zat
veel-
al
de
stemming
er
al
spoedig
aar-
dig
in,
ja,
was
dikwijls
van
dien
aard,
dat
een
gebakken
vis
of
een
_
zure
bom
zich
goed
lieten
smaken.
Gelegenheid
was
daar-
voor
te
over-in
’t
hiizonder
h'i
de
zeer
Dopulaire
Hanna
de
T
ocier,
in
wier
walmend
verblijf
voor
kerkgebouw
:
had'
ston-|
elk
wat
wils
was
te
-bekomen.
De
gehele
vangst
van
de
‘toen
‘nogal
talrijke
Leerdamse
vissers
werd
voor
deze
gelegenheid
aange-
kocht,
panklaargemaakt:
en
ge-
reserveerd,
terwijl
het
brave
‘oude
mensje
bakte
en
bakte
van
vroeg
tot
laat.
Het
laatste
uur
vóór
Nieuwjaar
aanving
hadden
Han-
na
en
haar
assistenten
geen
han-
den
genoeg
om
al
die
beluste
ke-
rels
en
ook
wel
vrouwen
van
een
heerlijk
bruin
gebakken
voorn
of
brasem
te
voorzien.,
Sommigen
kochten
de
vissen
reeds
vóór
ze
sebakken
waren,
anderen
veror-
berden
ze
zó
„gloeiend”
uit
de
pan,
weer
anderen
stelden
prijs
op
een
koud
geworden
exem-
plaar
eú
allen
werden
op
hun
wenken
bediend.
Het
was
verma-
kelijk
dat
ongewone
gedoe
gade
te
slaan.
Soms
toch
beten
enke'en
een
beetje
te-sterk
verhitte
smul-
napen
wat
al
te
gulzig
in
de
dik-
ke
en
vette
rug
van
een
hen
vaak
mbekende
zoetwaterbewoner
en
kregen
daardoor
graten
in
de
keel
‘met:als
‘gevolg:
kuchen.
nroesten,
niezen,
slikken,
tranen
in
de
ogen.
mopneren,
schelden..
vloeken.
Was
‘Hanna’s
visvoor-
raad
uitverkocht,
dan
werd
over
geschakeld
op
mosselen,
zure
bommen,
+gehakballen
of
iets
ander
hartelijks
en
steeds
maar
smulde
‘de
‘aangroeiende
menigte
door,
‘daarbij
onder
allerlei
ge-
baren-uitlallende,
dat
eten,
drin-
ken
en
vrolijk
zijn
tot
hun
meest
geliefde
bezigheden
behoorde.
In
zulk
een
stemming
wachtte
men
op
de
klokslag
van
12
uut,
de
overgang
van
het
Oude-
naar
't
Nieuwe
jaar.
Sloeg:eenmaal
de
torenklok,
dan
vertrouwde
:
men
de
zaak
nog
niet
al
te
best:
die
„gestolen
klok”
kon
wel
eens
wat
vóórgaan!
Nee,
men
wachtte
op
iets
anders,
iets
dat
bovendien
veel
interessanter
_
was.
En
ook
dit
met
vreugde
verbeidde
ogen-
blik
kwam
en
wel
in
de
persoon
van
de
dikke
Selis
Boerboom,
die
precies
twaalf
uur,
met
een
def-
tig
gevolg
naar
buiten
trad
om
met
zijn
geweer
12
schoten
te
lossen
voor
het
gemeentehuis.
Dat
was
de
climax.
Na
elk
schot
volgde
een
luid
hoerá,
en
als
’t
12e
schot
langs
’t
ooievaarsnest
suisde,
kwam
er
schier
geen
einde
meer
aan
de
vreugdeuitingen
van
de
uit
alle
straten
en
steegjes
saamgestroomde
menigte.
De
stoomfluiten
van
alle
in
de
haven
-
liggende
boten,
alsmede
die
der
fabrieken,
verhoogden
’t
lawaai,
dat
door
een
onafgebro-
ken
geknal
van:
donderbussen,
zevenklappers,
rotjes
en
‘voetzoe-
kers
nog
werd
versterkt.
Door:
’t
ontsteken
en
daarna
omhoogwer-
pén
van
honderden
Bengaalse
lu-
cifers
werden
'deze“täfefelen
‘Kleu
rig
en:
fantastisch
verlicht,
waar-
door
grillige
schaduwen
zich
spookachtig
aftekenden
-op
‘
de
straat:
of
tegen
de
oude
gevels.
Onder
al
die:
drukte
en
‘geroeze-
moes
nam
meteen
het
handjesge-
ven
een
aanvang
en
velen
wen-
sten
dán
reeds
zólang
zalig
tot
ze
zelf
„zalig”
waren,
Uren
lang
hield
de
massa
zich
soms
zó
in
gezellige
onderonsjes
bezig,
her-
haaldelijk
op
een.
allervrolijkst
wijsje-vol
melodie
in
‘
brooddron-
kenheid
zingende:
„Zet
de
klok
maar
stil
Want
we
gaan
nog
niet
naar
huis,
'
Over
honderd
jaar
Zijn
we
niet
meer
bij
mekaar!”
Mensen,
die
van
humor
en
ver-
tier
houden,
konden
op
dat
uur
ook
moeilijk
naar
huis
gaan,
om-
dat
in
’t
centrum
van
ons
stadje
telkens.
bekende
Leerdamse
ty-
pen
optraden
om
hun
talenten
te
tonen:
zangers,
komieken,
jong-
leursenz.
Het
optreden
van
Kees
de
Poerik,
een
man
die
volgens
de
volksmond
twee
linkse
benen
had,
was
een
permanent
:
pro-
grammapunt.
Even
na
midder-
nacht
verscheen
Kees
op
de
Markt,
omstuwd
door
een
grote
joelende
menigte,
om
zijn
succes-
nummer
„Vuurspuwen”
geheten
uit
te
voeren.
Hij
vulde
daartoe
zijn
mondholte
met
petroleum
en
blies
die
inhoud
met
veel
zwier
in
de
vlam
van
een
brandende
lucifer,
die
hij
op
+
een
halve
meter
van
zijn
mond
in
de
hand
hield.
Daardoor
ontstond
een
zeer
grote
doorzichtige
vlam,
doch
nog
veel
meer
walm
en
stank.
Maar
’t
publiek
genoot
en
juich-
te
de
kunstenaar(?)
na
elke
voor-
stelling
luide
toe.
Als
beloning
kreeg
Kees
een
fÍles
jenever
toe-
gewezen,
dankte
daarvoor
met’n
onvergetelijk
knikie
en
verdween
dan
om
hier
of
daar
alleen
met
zijn
fles
een
gezellig
Oud-
en
Nieuw
te
houden.
Andere
zeer
in
de
smaak
vallende
nummers
van
eigen
maaksel:
Kettingwals,
Pies
pas,
Zevensprong,
„Zaligheids-
nolka”
_en
derselijke
werden
door
bekende
artisten,
eveneens
behorende
tot
de
burgeren
van
ons
zó
geliefd
Leerdam,
op
de
meest
komische
ja,
onbeschr’jfe-
lijke
wijze
uitgevoerd.
Om
te
gie-
ren
man,
om:
te
gieren!
Als
’t
weer
daartoe
meewerkte,
werd
tot
slot
gewoonlijk
een
grote
Po-
lonaise
gehouden,
waaraan
door
velen
tientallen
paren
werd
deel-
genomen.
Daarvoor
was
de
Hoek-
Markt-Kerkstraat
te
klein
en
werd
er
gelopen
van
de
Markt
naar
’t
Hof
van
Holland
of
Boer-
boom
en
omsekeerd,
onder
lei-
ding
van
’t
een
of
andere
type,
e
E
e
A
dat
voor
die
gelegenheid
:tot.
bal-
letmeester
was
-
gebombardeerd.
Van
deze
vreugdevolle,
trippe-
lend
marcherende
halfgare
stoet
vielen
telkens
eenheden
-
-maar
veel
meer
nog
„tweeheden”
af
om
per
eigen
gelegenheid
te
gaan
passagieren.
Daarmee
begon
vanzelf
het
naar
huis
gaan,
wat
nog
niet
betekende
naar
bed
gaan
wijl
in
eigen
huis
of
bij
de
buren
't
Oud-
en
Nieuwhouden
tot
aan
de
ochtend
werd
voortgezet;
bij
de
ene
zus,
bij
de
andere
zó
De
nachtelijke
wandelaar
kon
dan
ook
zeker
zijn
ongevraagd
en
ongezocht
allerlei
scenes
te
te
krijgen.
Op
de
Nieuwjaarsmorgen
gon
het
gelukwensen
op
schaal.
Door
sommigen
bij
Jan
en
alleman
onder
’t
motto:
Hon-
be
grott
derd
boeren,
honderd
centen,
maar
het
overgrot&
deel
deed
zulks
uit
gewoonte
in
engere
kring
of
alleen-en
uitsluitend
bij
familie,
vrienden
en
kennissen
Vrijwel
de
gehele
Nieuwjaarsc
viel
er
wat
te
beleven,
zat‘je
r(‘z
niet
rustig
in
eigen
huis.
Men-
sen,
met
wie
men
nooit
-omging
of
zelfs
nooit
sprak
of
kende,
stapten
onverwacht
binnen
om
%e
met
hun
heilwensen
£e
-overla-
den,
Dat
was
voor
90%
comedie,
want
o
wee
wanneer
er
niets
in
de
fles
was
of
men
de
stop
erop
hield!
Gevaarlijk
werd
het
dan
wel
niet,
maar
toch
was
het
een
hele
tóer
om
van
hun
gezanik
af
te
komen.
In
mijn
héerinnering
leven
daar
van
zeer
vele.
sterke
„‚staaltjes"
en
de
meest
humoristische
ge-
schiedenisies
voort.
Voor
heden
echter
genoeg.
Men
zou
mij
wellicht
ook
niet
begrij-
ven.
Het
tegenwoordige
geslacht
houdt
immers
Oud
en
Nieuw
zó
niet
meer,
wijl
de
tijden
veran-
deren
en
wij
met
hen.
Nochtans
hoop
ik
dat
gij,
mijn
lezer,
bij
t
lezen
van
deze
regels
dezelfde
vreugde
moogt
smaken
als
ik
gedurende
het
schrijven
daarvan
ondervond.
Dirk
van
de
Lingewal
Schoenmakerszoon
uit
_
Nederland
nu
Senator
in
Alaska
Eerst
gouddelver
‚
en
houthakker
‘:Vandaag
de
dag
is
een
schoen-
makerszoon
uit
Monnikendam
se-
nator
in
Alaska,
het
ggoofste
ter-
ritorium
van
de
Verenigde
Sta-
ten,
dat
in
het
Noordwesten
van
Noord
Amerika
ligt
en
73.000
be-
woners
telt,
'
Op
16-jarige
leeftijd
verliet
Gerrit
Snieder
heth
uis
ván
zijn
vader
en
moeder
in
het
alou-
de
vissersplaatsje
Monnikendam,
waar
de
ruitertjes
op
de
Speelto-
ren
ieder
uur
naar
buiten
komen
en
de
engel
daarboven
een
som-
bere
stoot
op
een
bazuin
geeft.
Nu
is
deze
jongen
een
man
ge-
worden,
Eerstdaags
is
hij
85.
Hij
is
al
wat
grijzend
en
cok
wat
dikker
geworden.
Hij
is
níet
meer
zó
avontuurlijk
(hoewel
het
er
nog
best
mee
door
kan)
en......
zijn
naam
is
in
dat
verre
land
veranderd,
want
Gerrit
Snieder
heeft
op
de
Amerikaanse
verkie-
zingsnamfletten
zien
staan:
Ger-
rit
„Heinie”
Snieder.
...
Hì
heeft
geglimlacht
en
er
genoegen
mee
genomen,
want
sinds
hijj
voet
aan
wal
zette
in
Alaska
—
dat
is
al
heel
wat
jaren
geleden
—
be-
groette
men
hem
met:
„.Hello
Heinie”
en
zi
is
het
geb'even.
Stel.
je
een
Amerikaan
voor,
die
„Gerrit
moet
zeggen....
Eén
wens
heeff
deze
65-iarige
schoenmakerszoon-senator
zijn
he-
le
Jeven
gehad
want
h'j
is
nooit
meer
naar
Nederland
terug
geweest:
zijn
moeder
terug
te
zien,
die
in
Januari
van
het
vo]-
<’ende
jaar
85
wordt.
Of
„Heinie”
dan
zal
komen?”
„Ik
wil
zo
graag
maar
heb
zo
weínig
tijd,”
schreef
hij.
Eenvoudig
mran
Gerrit
„Heinie”
is
een
goed
mens.
Hij
heeft
een
onen,
eerlijk
gezicht
en
is
eenvoudig
gebleven
ondanks
het
feit,
dat
hij
een
wel-
vesteld-
man
is
geworden
door
zijn
directeurschanp
van
de
Hish
Grade
Gold
Mining
Corporation,
die
vele
goudgebieden
in
eigen-
dom
heeft.
In
Anchorage,
waar
hij
de
laat-
ste
jaren
woont,
kent
een
ieder
hem,
komt
iedereen
naar
hem
toe
om
raad
en
steun,
weet
het
klein-
ste
kind,
dat
Uncle
Heinie
hem
zal
helpen
Nu
is
hij
senator.
En
als
hij
op
de
lange
winteravonden
voor
zijn
houtvuur
zit
en
met
enige
vrien-
len
de
toestand
van
het
land
be-
”raat,
vragen
zij
wel
eens,
als
zij
"as
bijj
hem
komen:
‚„Wat
zijn
dat
toch
in
die
schoorsteen
van
ìe""
Dan
glimlacht
Gernt
€me”h'*!'
En
hij
vertelt
van
oudhollandse
tegeltjes,
die
hij
uit
dat
kleine
landije
aan
de
zee
liet
komen,
om
Jat
hij
dat
nog
niet
verseten
kon
Dan
valt
er
soms
een
stilte,
waar-
in
Gerrit
Snieder
aan
zijn
moe-
1r
denkt.
die
hij
nu
toch
eens
maat
gaan
onzoeken.
In
49
jaar
“oeft
hij
haar
niet
meer
8e-
zien...
(Tel).