Tekstweergave van GA-1989_MB076_00135

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
MKflE WW n EffRa K*J » ^ H > V * va ■ ■^ r HF . siveboeken van de Schout in het Amsterdam - se rechterlijk archief leverden daarvoor het ma - teriaal , zowel over de uitwisseling van informatiën als over de overzending van ar - restanten , binnenslands en buitenslands . Amsterdamse notarissen legden verklaringen vast in verband met vooral lichtere strafzaken . Ook over het niet-strafrechterlijke oplossen van geschillen zijn in hun protocollen gege - vens te vinden . Er waren ook notarissen die het zelf met de regels niet zo nauw namen . Van hen is de bekendste Aris Quickenburg , die op 6 november 1700 voor het stadhuis werd onthoofd omdat hij zich de maandgeld - tegoeden van overleden of vermiste Indiëvaar - ders had toegeëigend . Hij kwam in ons maandblad drie maal ter sprake in 1953 en een maal in 1985 . Wim Heersink heeft nu over de periode 1600 - 1800 nagegaan hoe het stond met de opleiding en de positie van de notaris , de betrouwbaarheid van de getuigen en het op - treden van notarissen als griffier van de sche - penbank . Tenslotte gaat hij in op kwesties rond de notarissen Van den Berg , Jeremias Pri - ze , Willem van Ceulen en Johannes d ' Amour , vier uit de eenentwintig fraudegevallen die de onderzoeker op het spoor kwam . Over nota - rissen te Amsterdam vóór 1600 schreef W.F.H . Oldewelt in 1929 in ons jaarboek ( niet maand - blad zoals noot 4 vermeldt ). Veronique Verhaar en Frits van den Brink bestudeerden de bemoeienissen van stad en kerk met overspel in het achttiende-eeuwse Amsterdam . Als strafbaar feit leidde overspel tot vervolging of transactie , er waren proce - dures tot echtscheiding — zij het veel en veel minder dan tegenwoordig — en kerkelijke tucht werd uitgeoefend over de overspeligen , aan wie bovendien uitkeringen van de diaco - nie konden worden onthouden . De brede aan - pak van de auteurs leidt tot constateringen als afname van de invloed van de kerk op de we - reldlijke overheid , vordering tot echtscheiding op grond van overspel had in de regel geen strafrechtelijke consequenties , het aantal echt - scheidingen nam toe tegen het einde van de eeuw en het vervolgingsbeleid richtte zich al - lengs minder op bestraffing van overspel en meer op bestrijding en voorkoming van ver - mogensdelicten . Het waren meestal de arme overspeligen en prostituees , die in hechtenis werden genomen . Problematische overspelza - ken werden waarschijnlijk voornamelijk in de schepenkamer afgehandeld en voor de wat ho - gere inkomensgroepen dacht men doorgaans allereerst aan compositie . Treffend is de op - merking van Johannes Straatman , die in 1710 op verdenking van overspel voor de kerkeraad geroepen , deze toevoegde dat ' Aaron sigh stak in de schoenen van Moses ', m.a.w . dat hij niet stond voor zijn competente rechters . Tenslotte laten Cor de Boer en Sjoerd Fa - ber hun licht schijnen op beruchte en onbe - kende personen uit de zeventiende - en achttiende-eeuwse Amsterdamse strafrechtsple - ging , waarbij Jan Klaassen en Katrijn niet ont - breken . Wie Trijn van Hamburg , die in de serie over 58 miljoen Nederlanders voor de TV is geweest , werkelijk was , wordt uit de doe - ken gedaan en we lezen verder over Jannet - gen Jans , Mooij Jan , Johanna Franken en Eva Pieters , allen echte recidivisten . Die waren er na 1730 niet veel meer , omdat straffen van tien of twintig jaar tuchthuis de mogelijkheid uit - sloten een aantal korte straffen op je conto te krijgen . Nieuw licht op oude justitie is een boeiende bundel , niet in het minst door de combinatie van verschillende onderzoeksmethoden , waar - bij zowel de grote lijn als het individuele ge - val hun plaats kregen . Uit de confessies zijn spannende passages overgenomen , zoals over Maria van ' t Hoff die in 1769 met een manspersoon in de bedstee stapte onder het roepen van : ' Wie mij liefheeft volge mij '. Dat Johanna Franken in 1710 haar hand door een brievenbus stak om de klink van de deur op te lichten lijkt mij echter een anachronisme . De via de perfecte annotatie dadelijk te vin - den akte leerde mij dan ook dat er van een ' clepje ' boven de kelderdeur sprake was . J.H.v.d.H O Meindert Stokroos , Lood in Ne - derland , HET GEBRUIK VAN LOOD IN VOORBIJE EEUWEN , GEMEENTELIJK BU - REAU Monumentenzorg Amsterdam 1988 , 56 BLZ ., geïll . Na overma - king VAN ƒ 16 ,— OP BANKREKENING - NUMMER 94.96.14.378 van DE Verenigde Spaarbank , Damrak 53 , ten gunste van Bureau Monumen - tenzorg Amsterdam - postgiro van de bank nr . 15368 '— onder vermel - DING van ' Lood in Nederland ' VOLGT TOEZENDING . Na zink , gietijzer en terra cotta ( de boekjes daarover zijn op de boven omschreven wijze te bestellen voor ƒ 12,50 , ƒ 14 ,— en ƒ 16 ,—) kwam bij Stokroos het lood aan de beurt en hij heeft ook over dit onderwerp een interes - sant boekje gemaakt , dat door de Stadsdruk - kerij even goed verzorgd als de voorgaande deeltjes werd uitgegeven . In tegenstelling tot goud , zilver , koper en 117 VÊmaatmt WD