Tekstweergave van GA-1989_MB076_00109
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
zijn
.
Dat
was
ook
Paul
Hefting
en
hij
komt
hier
met
soms
heel
andere
conclusies
dan
in
1966
.
Op
p
.
40
vindt
men
foto's
van
de
zus
-
ter
Lize
of
Lisse
en
van
de
moeder
van
me
-
vrouw
Breitner
.
Ter
bevestiging
daarvan
lijkt
het
mij
goed
hun
data
te
geven
.
Elisa
Henriette
Jordan
werd
op
14
juni
1877
in
de
Berenstraat
als
dochter
van
de
kleermaker
H.F.L
.
Jordan
en
Maria
Elisabeth
ten
Broe
-
ke
geboren
.
Zij
overleed
op
22
juni
1919
on
-
gehuwd
te
Bloemendaal
.
Haar
zuster
Marie
was
op
18
september
1901
met
Breitner
ge
-
trouwd
,
35
jaar
oud
.
De
vader
was
kort
te
-
voren
gestorven
.
De
moeder
,
die
op
1
febru
-
ari
1838
was
geboren
als
dochter
van
een
kleermaker
,
later
dienaar
van
politie
,
was
eerst
getrouwd
met
een
kapper
en
in
1866
als
modemaakster
met
de
kleermaker
Jordan
.
Zij
zou
op
25
januari
1930
sterven
.
Het
verhaal
,
dat
men
in
het
proefschrift
van
de
Zuid-Afrikaan
I.V
.
Pols
'
Georg
Hendrik
Breitner
'
(
1966
Amsterdam
)
vindt
,
is
dan
ook
zeer
aannemelijk
.
Mevrouw
Breitner
vertelde
in
1923
aan
de
journalis
-
ten
,
dat
Van
Wisselingh
liever
elegante
da
-
mes
dan
volksvrouwen
op
de
voorgrond
van
de
schilderijen
had
.
Daarom
poseerde
haar
zuster
Lize
in
haar
modieuze
pellerine
-
man-tel
(
sedert
haar
dood
opgeborgen
in
de
kam
-
ferkist
van
mevrouw
Breitner
)
ter
vervan
-
ging
van
een
Jordaanvrouw
voor
haar
toe
-
komstige
zwager
.
Het
schilderij
is
nu
in
het
Rijksmuseum
en
kreeg
een
uitvoerige
be
-
spreking
in
het
Bulletin
van
1973
,
vijftig
jaar
na
Breitners
dood
.
Lize
prijkt
voorop
dat
Bulletin
en
zij
lijkt
veel
op
de
jongere
Lize
op
p
.
40
van
dit
nieuwe
fotoboek
.
Hefting
heeft
een
jonge
vrouw
van
de
foto's
op
die
p
.
40
en
ook
op
p
.
130
nog
niet
kunnen
identi
-
ficeren
.
In
1966
wordt
ze
nog
als
de
schoon
-
zuster
van
Breitner
aangeduid
,
maar
dat
was
ze
zeker
niet
.
Graag
zal
Hefting
nog
eventu
-
ele
gissingen
naar
deze
persoon
horen
.
Bij
het
huwelijk
in
1901
,
dat
vermoedelijk
in
verband
stond
met
de
tentoonstelling
en
het
diner
in
het
Amstelhotel
,
was
o.a
.
Klaas
Groesbeek
van
de
firma's
Van
Wisselingh
en
Holkema
&
Warendorff
getuige
.
Toen
was
Breitner
nog
een
gevierde
kunstenaar
,
maar
dat
ging
snel
achteruit
en
naar
men
zegt
,
hield
in
1917
de
steun
van
Van
Wisselingh
geheel
op
.
Als
hulp
voor
de
kunstenaar
werd
op
20
juni
van
dat
jaar
het
Breitner
Fonds
opgericht
.
Ik
schreef
daarover
iets
in
mijn
artikel
'
De
Fundatie
van
den
Santheu
-
vel
Sobbe
,
of
tien
vrouwen
en
één
man
'
(
Jaarboek
Amstelodamum
1981
,
p
.
115
-
154
,
speciaal
p
.
138-139
).
Uiteraard
is
datering
van
de
foto's
soms
toch
mogelijk
.
Ik
noem
hier
speciaal
p
.
91
van
het
Spui
met
Begijnhof
.
Men
ziet
daar
de
bouwkeet
voor
het
grote
winkelpand
van
Jansen
,
waarvan
de
aanbesteding
op
15
juli
1891
en
de
opening
op
30
november
1892
plaats
vond
,
winter
1891-92
is
dus
aanneme
-
lijk
.
Voor
de
foto's
op
p
.
26
en
114
van
de
bouwput
van
de
doorbraak
Raadhuisstraat
en
winkelgalerij
moet
men
voorzichtig
zijn
.
De
doorbraak
'
Warmoesgracht
f
'
wordt
al
op
22
april
1894
door
de
journalist
P
.
van
der
Goot
in
een
vers
diep
betreurd
,
vond
in
1895/96
plaats
,
maar
pas
in
maart/april
1898
moeten
vele
van
de
foto's
worden
geda
-
teerd
.
Het
nieuwe
mooie
fotoboek
van
Hefting
en
Botman
zal
weer
veel
kunnen
bijdragen
tot
eventuele
oplossingen
voor
problemen
.
I.H.v
.
E
.
Twee
correcties
en
drie
kleine
aanvullingen
op
het
boek
moge
ik
hieraan
toevoegen
.
Op
p
.
72
is
geen
wintergezicht
aan
de
Amstel
af
-
gebeeld
,
maar
aan
de
Boerenwetering
ten
zuiden
van
de
Rustenburgerstraat
.
De
fiet
-
ser
op
p
.
94
bevindt
zich
op
de
brug
in
de
Reguliersgracht
over
de
Keizersgracht
.
De
weerspiegelde
grachtenhuizen
op
p
.
71
staan
aan
het
Singel
bij
de
Heisteeg
.
De
Prinsengracht
op
p
.
90
toont
gevels
tussen
Westermarkt
en
Reestraat
.
De
bouwput
op
p
.
115
was
op
de
hoek
van
Nieuwendijk
en
Sint
Nicolaasstraat
(
red
.).
Hans
Kosman
,
Drinken
uit
de
plas
1888
-
1988
honderd
jaar
amsterdamse
PLASSENWATERLEIDING
.
GeMEENTEWATERLEI
-
dingen
Amsterdam
1988
,
vormgeving
,
druk
en
afwerking
door
de
stadsdruk
-
KERIJ
,
96
BLZ
.,
GEILL
.,
ƒ
32,50
.
Op
27
oktober
1988
,
de
verjaardag
van
Am
-
sterdam
,
werd
in
de
vestiging
Loenderveen
van
de
Gemeentewaterleidingen
aan
de
Bloklaan
bij
Loenen
het
honderdjarig
be
-
staan
van
de
Amsterdamse
Plassenwaterlei
-
ding
gevierd
.
Bij
die
gelegenheid
werd
het
hier
besproken
jubileumboek
gepresen
-
teerd
,
dat
goed
aansluit
bij
het
in
1953
gepu
-
bliceerde
100
jaar
waterleiding
,
extract
uit
de
archieven
der
Gemeentewaterleidingen
,
en
bij
het
werk
van
J.A
.
Groen
jr
.,
Een
cent
per
emmer
,
dat
in
1978
verscheen
,
toen
het
125
jaar
geleden
was
dat
bij
de
Willemspoort
het
eerste
duinwater
voor
die
prijs
werd
ge
-
leverd
.
Leverancier
was
de
in
1851
opge
-
richte
N
.
V
.
Duinwater-Maatschappij
,
die
in
95