Tekstweergave van GA-1967_MB054_00025

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
\ Kantoor , gesteund door de stadsregering , op de democratische stromingen . De zaak is te ingewikkeld om hier in het kort te verhalen . Genoeg is , dat toen de bedeling door de parochiegeestelijken een einde nam en voortaan weer door de regenten zelf ge - schiedde . Een zaak , die in die tijd ook veel stof deed opwaaien , was de opening van het fraaie nieuwe Kantoor in 1773 op de plaats van de afgebrande schouwburg aan de Keizersgracht welk gebouw thans nog steeds in gebruik is . Sedert 1795 werd het Rooms-Katholieke Oude-Armenkantoor geheel over een kam geschoren met de instellingen van armenzorg van andere kerkgenootschap - pen . De geschiedenis , die de schrijver dan gaat geven , is daarom dan ook van veel algemener strekking dan tot dusverre . De reeds genoemde regent Laurens a Roy , die zich o . a . ook zo verdienstelijk voor de ge - schiedschrijving maakte , speelde van 1783 tot 1805 een zeer belangrijke rol . Ondanks de vele plannen tot wijzigingen in deze tijd bleef alles bij het oude . De schrijver toont aan , dat in de 19de eeuw de bestaande armenzorg voor de Katholie - ken niet zeer voldeed . Naast het Oude-Ar - menkantoor en de twee genoemde wees - huizen kreeg men allerlei andere instellin - gen , in 1825 het gesticht van Brentano , in 1839 van Sint Bernardus , in 1841 de Ver - eniging van de Allerheiligste Verlosser en in 1848 de Sint Vincentius Vereniging . Bij de hervorming van het armwezen door de bisschop van Haarlem in 1855 bleef de organisatie te Amsterdam ongewijzigd . Pas in 1890 kregen vijf buitenparochies een eigen beheer van de armenzorg . In 1920 werd dit uitgebreid tot alle parochies en staakten de regenten de bemoeiingen met de bedeling . In 1858 was echter door het legaat van Brie - ncn de mogelijkheid geschapen tot de stich - ting van Sint Jacob , welk gebouw voor bejaarden in 1866 werd geopend . Sedert 1920 beperkte de taak van het Kantoor zich tot het beheer van deze instelling en van de hofjes . Een litteratuurlijst , een lijst van regenten ( 1632 - 1966 ), van overzichten van het ka - pitaal ( 1632 - 1867 ), van opbrengsten van collecten ( 1635 - 1786 ) en een index besluiten het werk , dat een waardevolle bijdrage is niet alleen voor de geschiedenis van de armenzorg in onze stad , maar ook voor de geschiedenis van de Rooms-Katholieke bevolking , arm zowel als rijk . I . H . v . E . M . Revis . Stenen uit het mozaïek , an - dermaal TWAALF VERHALEN MET TEKE - NINGEN van Faber Heeresma . Van Dit - mar , Amsterdam 1966 , ƒ 8,90 . De nu voor ons liggende bundel is het eer - ste van drie vervolgen op de in het maand - blad van maart 1966 besprokene . Het eerste verhaal is uit 1768 , het laatste uit 1910-1911 . Persoonlijk boeiden ze mij meer dan die uit Knopen in het koord , maar daarbij kan de herkenning van de slavenhandelaar als Heinrich Heine's Mynheer van Koek ( pas bij 300 zwarten was de handel winstgevend ) of van bepaalde zelf bestudeerde zaken als de cholcraepidemie in 1832 en de steun van Van den Biesen van het Algemeen Handelsblad aan de lening van F . A . van Hall in 1843-1844 een rol spelen . In het laatstbedoelde verhaal zijn ondanks hun fictieve namen bekende personen en hun krant mede door de tekening op blz . 125 ( een m.i . minder geslaagde navolging van die op blz . 9 van het jubileumnummer 1828 - 1928 ) duidelijk te herkennen . Even - min als de recensent van de N.R.C , bij Knopen in het Koord deed , heb ik de de - tails der verhalen in boeken of prentver - zamelingen gecontroleerd . Het viel mij echter op dat het in 1777 wegens bouwval - ligheid verwijderde hoge spitse dak van de Waag op de Dam nog in 1793 genoemd wordt en de Korenbeurs bij de Nieuwe i.p.v . bij de Oude Brug gesitueerd is . Ook was in 1856 het getal der bolwerkmolens nog slechts weinig kleiner dan omstreeks 1830 , de grote afbraak begon na 1860 . Zul - ke kleinigheden doen echter niet af aan de prettige leesbaarheid van deze verhalen , wier stijl het midden houdt tussen die van Marie van Zeggelen en van F . Bordewijk . Mr . J . H . van den Hoek Ostende . Honderdzestig jaar kassierderij , door M . G . Emeis Jr . Kas-Associatie N.V . Amsterdam 1966 . Drukkerij J . H . de Bussy . De Directie van de Kas-Associatie heeft haar cliënten blijkbaar willen verrassen met een bijzonder fraai relatiegeschenk ter ere van het 160 jarig bestaan der Associatie Cassa . Zij is daarin volledig geslaagd . Het hier besproken boekwerk munt immers uit door fraaie druk , prachtig papier en bij - zonder mooie illustraties . Bovendien is het vlot en prettig geschreven , in hoge mate leesbaar en ook wel interessant . Wat werd beoogd is stellig dus bereikt . 23