Tekstweergave van GA-1965_MB052_00066
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE
BEEREBIJT
EN
DE
KEIZERSKROON
Wanneer
wij
in
één
artikel
iets
willen
vertellen
over
de
v.m
.
herbergen
de
Beerebijt
aan
de
Amsteldijk
of
Utrechtse
zijde
en
de
Keizerskroon
in
de
Kalverstraat
,
dan
vindt
dit
zijn
oorzaak
in
de
omstandigheid
,
dat
tal
van
historische
gegevens
van
beide
terug
zijn
te
vinden
in
één
en
hetzelfde
archief
,
nl
.
dat
van
het
Burgerweeshuis
.
Behalve
de
73
huizen
in
het
Noortse
Bos
x
),
de
circa
30
aan
het
weeshuis
grenzende
panden
in
de
Kalverstraat
en
in
de
Sint
Luciënsteeg
,
tal
van
boerderijen
en
percelen
land
in
de
omgeving
der
stad
,
behoorde
tot
ver
in
de
negentiende
eeuw
een
tweetal
bekende
Amsterdamse
herbergen
of
loge
-
menten
tot
het
onroerend
bezit
van
het
Burgerweeshuis
.
2
)
DE
BEEREBIJT
Tot
in
de
17de
eeuw
werden
bij
wijze
van
volksvermaak
hier
en
daar
ge
-
vechten
tussen
bulhonden
of
z.g
.
berebijters
en
beren
en
stieren
gehouden
.
3
)
Zo
ook
bij
een
herberg
op
een
terrein
buiten
de
Utrechtsepoort
,
die
eerst
de
Roskam
en
later
-
meer
toepasselijk
-
de
Beerebijtersherberg
werd
genoemd
.
4
)
Het
land
,
waarop
de
herberg
stond
,
behoorde
vóór
de
Alteratie
aan
de
Karthuizers
,
doch
was
daarna
in
bezit
van
het
weeshuis
gekomen
.
Het
oudste
stuk
in
het
weeshuis-archief
dat
op
de
Beerebijt
betrekking
heeft
,
is
een
transportakte
uit
1637
,
waarbij
Evert
Sop
aan
het
weeshuis
overdraagt
'
een
woonhuys
en
hoovhuvs
,
staende
aen
den
Amstel
,
op
'
t
landt
'
t
voorsz
.
Weeshuys
toebehoorende
'.
5
)
In
de
latere
weeshuisadministratie
komt
de
Beerebijt
regelmatig
voor
;
o.a
.
in
verband
met
onderhoudswerken
,
verbouwingen
,
verhuur
enz
.
Na
het
overlijden
,
in
maart
1785
,
van
Johanna
Vermeulen
,
weduwe
van
Gerbrand
Jacobs
,
huurster
van
de
Beerebijt
,
vroegen
haar
zoons
verlenging
van
de
huur
,
welke
ultimo
October
zou
aflopen
.
Dit
verzoek
werd
door
regenten
niet
ingewilligd
;
zij
wilden
liever
de
herberg
van
de
hand
doen
.
6
)
Maar
reeds
enkele
weken
later
is
men
van
gedachte
veranderd
;
de
herberg
zou
nu
bij
inschrijving
opnieuw
worden
verhuurd
.
Op
6
juli
werd
de
hoogste
inschrijver
,
Jan
Hardewel
,
kastelein
in
de
Stichtse
herberg
,
de
nieuwe
huurder
.
Na
zijn
overlijden
in
1791
zette
de
weduwe
,
later
de
kinderen
het
bedrijf
voort
.
x
)
Dr
.
Leonie
van
Nicrop
:
De
huizen
in
het
Noortsche
Bosch
.
Jaarb
.
XXXIV
Amstclo
-
damum
,
bl
.
93
.
2
)
D.w.z
.
de
panden
,
waarin
de
herbergen
waren
gevestigd
;
met
de
exploitatie
had
hetweeshuis
geen
bcmoeiïcnis
.
3
)
J
.
ter
Gouw
:
De
Volksvermakcn
,
bl
.
101
.
4
)
J
.
ter
Gouw
:
De
Volksvermaken
,
bl
.
360
.
Blijkens
mededeling
van
dr
.
I
.
H
.
van
Eeghen
zouden
er
ook
buiten
de
Leidsepoort
twee
berebijten
zijn
geweest
.
Maandbl
.
Amstelodamum
1952
,
bl
.
144
.
5
)
Archief
B.W.A
.
No
.
478
.
(
i
)
Notulen
reg
.
Burgerweeshuis
6
april
en
8
juni
1785
.
(
Archief
B.W.A
.
No
.
16
.)
56