Tekstweergave van GA-1965_MB052_00063
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
ZIGEUNERS
IN
AMSTERDAM
IN
1554
,
1592
,
1595
,
1725
Er
worden
op
het
Gemeente-Archief
af
en
toe
vragen
gesteld
,
waarop
geen
antwoord
te
geven
is
.
Dat
wil
volstrekt
niet
zeggen
,
dat
de
archieven
daar
-
over
niets
bevatten
,
maar
alleen
dat
het
zoeken
onmogelijk
is
.
Ik
herinner
mij
,
dat
ik
zo
ook
eens
het
antwoord
schuldig
bleef
op
een
vraag
naar
het
optreden
van
zigeuners
in
Amsterdam
.
Daarom
vermeld
ik
hier
nu
een
acte
,
die
ik
tegenkwam
bij
het
doorkijken
van
het
justitieboek
uit
het
rechterlijk
archief
.
Men
hoeft
slechts
aan
het
Engelse
woord
gypsies
te
denken
en
men
begrijpt
,
dat
Dirck
Pietersz
van
Loenen
(
of
Loeven
)
en
Catharina
Jhero
-
nymus
,
zijn
vrouw
,
die
op
9
oktober
1554
voor
zes
jaren
uit
de
stad
werden
verbannen
met
confiscatie
van
hun
goed
,
nadat
hij
eerst
een
half
uur
lang
op
de
kaak
te
pronk
had
gestaan
,
zigeuners
waren
.
Ik
zal
hier
opsommen
aan
welke
handelingen
zij
hun
veroordeling
te
danken
hadden
.
Zij
hadden
zich
verstout
'
Aegyptenairs
oft
heydensgewijse
gehabitueert
te
lopen
',
hun
kinderen
'
te
smeeren
',
zoals
heidenen
of
Aegyptenairs
plegen
te
doen
en
zich
uit
te
geven
voor
'
experte
meesters
',
alles
in
strijd
met
de
keizerlijke
placaten
.
'
Ende
daer
en
boven
den
luyden
in
den
handen
te
zien
,
hen
diets
maickende
van
geluck
ofte
ongeluck
dwelck
zij
zouden
gecrvgen
,
eenigen
oick
diets
maickende
dat
zij
betoevert
wairen
ende
hen
hoer
noth
ofte
geluck
benomen
was
van
hoeren
vrunden
,
alsulcx
pogende
twist
ende
on
-
vrede
hier
ter
stede
tusschen
vrunden
te
maicken
.
Ende
voirts
bevonden
zijnde
gepleecht
te
hebben
diverssche
wichelrijen
ende
superstitien
,
brief
-
kens
van
vreempden
woirden
schrijvende
daer
men
misse
over
souden
laten
leesen
,
oick
eenigen
cruyden
ofte
wortelen
keverende
die
men
tot
diversche
tijden
in
wijwater
soude
steecken
ende
meer
andere
diergelijcke
beuselingen
ende
wichelrijen
den
goeden
luyden
persuadeerende
,
hen
diets
maickende
dat
se
deur
dien
ende
diergelijcke
middelen
geluck
gecrvgen
oft
ongeluck
ontgaen
ende
van
hoeren
quaden
ofte
gebreecken
ontslagen
souden
werden
ende
alsulcx
den
luyden
hoer
geit
ende
andere
goeden
met
bedroch
ende
andere
valsscheyt
aftgaende
.'
Indien
ze
het
zouden
wagen
binnen
die
zes
jaren
weer
in
Amsterdam
te
komen
,
zou
Dirck
worden
gegeseld
en
Trijn
worden
gekaakt
.
De
heer
Oldewelt
wist
mij
nog
aan
twee
andere
gevallen
uit
het
rechterlijk
archief
te
helpen
.
Op
26
juni
1592
werd
de
24-jarige
Jacob
Cornelisz
van
Dordrecht
door
de
schout
verhoord
.
Hij
deelde
desgevraagd
mee
van
jongs
af
aan
met
zijn
moeder
'
metten
heydenen
door
t
lant
geloopen
'
te
hebben
,
zich
te
generen
met
'
meesteren
'
en
'
dat
hij
,
noch
de
mans
persoonen
bij
hen
loopende
,
in
de
handt
nyet
en
sien
om
de
luvden
hem
geluck
te
voorseggen
maer
dat
de
vrouwen
zulx
doen
,
doch
dat
de
mans
het
geit
twelck
de
vrouwen
daer
53