Tekstweergave van GA-1965_MB052_00010
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
STRAATMEUBILAIR
VOOR
HEREN
Cest
ici
que
tot
t/bent
en
ruïne
Les
merveilles
de
Ia
cuisine
.
Over
een
gemeentelijke
commissie
,
die
niet
in
het
Heerenboekje
is
vermeld
,
schreef
Bas
Roodnat
in
Het
Parool
PS
van
17
februari
1962
.
Deze
com
-
missie
,
waarvan
een
adjunct-directeur
van
de
Stadsreiniging
voorzitter
is
en
die
verder
bestaat
uit
de
chef
van
de
zedenpolitie
,
ingenieurs
van
de
af
-
delingen
Stadsontwikkeling
en
Beplantingen
van
de
Dienst
der
Publieke
Werken
en
een
technisch
hoofdambtenaar
van
de
afdeling
Onderhoud
Gebouwen
en
Gemeentewerkplaatsen
van
die
dienst
,
komt
eenmaal
in
de
twee
maanden
bijeen
om
Burgemeester
en
Wethouders
te
adviseren
over
de
urinoirs
.
Dat
een
hoge
functionaris
van
de
Stadsreiniging
het
voorzitter
-
schap
van
de
commissie
bekleedt
,
is
niet
vreemd
,
immers
van
zijn
oprichting
op
1
oktober
1877
af
is
de
reinigingsdienst
belast
met
het
schoonhouden
van
de
gemeente
-
urinoirs
.
In
het
maartnummer
1956
van
dit
maandblad
heeft
J
.
F
.
M
.
den
Boer
een
bijdrage
geleverd
over
de
kiosken
.
Hier
moge
de
aandacht
gevraagd
worden
voor
het
boven
aangeduide
onderdeel
van
het
Amsterdamse
straatmeubilair
.
De
openbare
privaten
in
de
19e
eeuw
waren
niet
meer
de
op
oude
stads
-
gezichten
voorkomende
over
de
gracht
uitgebouwde
houten
huisjes
,
ge
-
lijkend
op
de
hier
en
daar
ten
plattelande
nog
bestaande
stilletjes
met
de
hartvormige
opening
.
Wagenaar
schrijft
,
dat
bij
een
keur
van
10
mei
1530
werd
bevolen
de
over
het
Damrak
,
het
Rokin
en
andere
grachten
vanouds
getimmerde
privaten
weg
te
nemen
.
1
In
een
keur
van
2
maart
1581
staat
te
lezen
,
'
dat
oock
niemant
'
t
sij
jonck
of
out
,
syn
gevoegh
sal
mogen
doen
voor
deser
Stede
Huys
,
noch
op
eenige
Straten
;
op
de
pene
van
twintigh
stuyvers
.
Ende
sullen
de
ouders
voor
de
kinderen
moeten
responderen
.'
Op
plaatsen
waar
faecaliën
op
grachten
konden
worden
geloosd
,
werden
privaten
op
putten
of
kuilen
geplaatst
.
Deze
putten
werden
van
tijd
tot
tijd
geruimd
door
de
nachtwerkers
,
door
burgemeesteren
daartoe
aangesteld
en
beëdigd
.
Op
20
juli
1826
stelde
de
gemeenteraad
een
reglement
betrekkelijk
het
ruimen
der
secreet-kuilen
binnen
de
Stad
Amsterdam
vast
.
De
openbare
privaten
werden
gebruikt
door
de
smalle
gemeente
en
door
hen
,
die
ver
van
huis
waren
.
Er
waren
eveneens
privaten
met
tonnen
onder
de
brugbogen
.
Omstreeks
1840
had
men
voorts
urinebakken
.
Ze
kwamen
voor
aan
wal
-
kanten
en
tegen
brugleuningen
en
werden
door
belanghebbenden
op
eigen
kosten
geplaatst
en
onderhouden
.
2
In
pakhuizen
en
werkplaatsen
spaarde
men
zo
de
ruimte
voor
de
primitieve
sanitaire
inrichtingen
uit
en
bleef
bevrijd
van
de
daaraan
inhaerente
stank
.
Toen
volgens
raadsbesluit
van
4
augustus
1847
aan
dr
.
S
.
Sarphati
,
de
latere
hoofddirecteur
der
Maat
-
schappij
ter
bevordering
van
Landbouw
en
Landontginning
,
op
6
augustus
door
Burgemeester
en
Wethouders
concessie
werd
verleend
tot
het
ophalen
1
Octavo-uitgave
X
blz
.
161-162
.
2
Arch
.
secr
.
afd
.
P.W
.
1843
nr
.
576
en
1845
nr
.
687
.
8