Tekstweergave van GA-1959_MB046_05018
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Choor,
en
op
het
zelve,
een
Orgel,
welk
geoordeeld
wordt
in
keurlijkheid
van
toon,
alle
de
Orgels
in
de
Roomsche
Kerken
deezer
stad
te
overtreffen.
Ook
heeft
men
er
drie
konstige
Altaarstukken,
eene
geesseling
des
Heilands,
in
’t
jaar
1665,
door
F.
Roozendaal,
geschilderd,
eene
afneeming
van
’t
Kruis
in
’t
jaar
1659,
door
C.
van
Savoy
gedaan,
en
eene
Geboorte
des
Heeren.
Boven
verscheiden
deuren
in
deeze
Kerke
staan
uitgelezen
spreuken
der
H.
Schrift,
in
de
Nederduitsche
taaie.
De
Gemeente,
die
hier
vergadert,
plagt,
voormaals,
door
twee
Priesters
bediend
te
worden;
doch
sedert
eenigen
tyd,
wordt
de
dienst
aldaar,
door
niet
meer
dan
éénen
Priester,
verrigt’.
H.
Zantkuyl.
DE
WEESHUISZIEKTE
VAN
1566
Het
vorige
jaar
verscheen
van
de
hand
van
prof.
dr.
A.
Querido
een
kleine
studie
onder
de
titel
‘Storm
in
het
Weeshuis.
De
beroering
onder
de
Amsterdamse
burgerwezen
in
1566’,
waarin
hij
de
abnormale
gedragingen
van
de
weeskinderen
in
dat
jaar
beschreef
en
de
oorzaken
er
van
trachtte
op
te
sporen.
Het
is
niet
mijn
bedoeling,
aan
de
voorzichtig
gestelde
conclusies
van
de
hoogleraar
te
tornen.
Wel
er
op
te
wijzen,
dat
soort
-
gelijke
verschijnselen
zich
ook
buiten
Amsterdam
voordeden.
De
Universiteitsbibliotheek
te
Gent
is
in
het
bezit
van
een
manuscript,
handelende
over
de
gebeurtenissen
gedurende
de
jaren
1566-’6B
in
de
Nederlanden
en
voornamelijk
te
Gent.
De
hoofdtitel
luidt
dan
ook
‘Van
die
beroerhcke
tijden’.
Schrijver
van
het
stuk
is
Marcus
van
Vaernewyck,
destijds
schepen
van
genoemde
stad.
Al
wat
er
in
bovenvermeld
tijdvak
in
zijn
woonplaats
voorviel,
maakte
hij
zelf
mee;
wat
elders
geschiedde,
zal
hij
van
bevriende
zijde
hebben
vernomen.
Wij
hebben
hier
dus
te
doen
met
berichten,
afkomstig
van
een
in
hoge
mate
geïnteresseerd
tijd
-
genoot,
een
magistraatspersoon,
die
blijkbaar
het
belang
begreep
van
nauwkeurige
documentatie,
ten
dienste
van
het
nageslacht.
Zijn
beschrij
-
ving
maakt
de
indruk
van
grote
betrouwbaarheid,
ook
van
objectiviteit.
Het
spreekt
van
zelf
(wij
zijn
anno
1566),
dat
Van
Vaernewyck
aanhanger
was
van
het
Rooms-Katholieke
geloof.
Het
manuscript
werd
voor
het
eerst
uitgegeven
door
Ferd.
Vander
-
haeghen,
in
de
oorspronkelijke,
Vlaamse
taal.
(Gent
1872—’81).
In
1905
volgde
een
Franse
editie,
in
1946
publiceerde
dr.
Simone
Bergmans
een
bloemlezing,
eveneens
in
het
Frans.
Bij
lezing
van
laatstgenoemd
werkje
kwam
ik
tot
de
ontdekking,
dat
ook
Gent
in
1566
het
toneel
is
geweest
van
merkwaardige
voorvallen,
welke
in
aanmerking
komen,
om
met
die
in
Amsterdam
te
worden
vergeleken.
Aan
de
Schelde
en
de
Lije
gaf
de
112