Tekstweergave van GA-1959_JB051_00021
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Ze
hebben
hun
hallenkerk
niet
ineens
afgebouwd;
daar
hadden
ze
geen
geld
voor
en
ook
geen
tijd.
Het
schijnt
dat
van
de
vorige
kerk
het
Hoge
Koor
nog
de
moeite
van
het
opknappen
waard
was,
want
het
is
nog
geruime
tijd
büjven
staan,
en
vormde
een
zonder
-
ling
uitsteeksel
aan
de
oostzijde
van
de
breed
opgezette
hallenkerk.
Aan
die
hallenkerk
werd
begonnen
ter
hoogte
van
het
Koor
der
vorige
kerk;
ter
plaatse
zitten
aan
weers
-
zijden
van
het
tegenwoordige
koorhek
de
funderingmuren
nog
in
de
grond,
en
men
bouwde
naar
het
westen
toe,
dus
naar
de
kant
van
de
toren.
Dat
wijzen
de
telmerken
op
de
balken
in
de
kap
“
De
nieuwbouw
is
natuurlijk
zo
spoedig
mogelijk
gewijd,
want
er
bestond
een
schreeu
-
wende
behoefte
aan:
de
mensen
hadden
zich
immers
jarenlang
moeten
behelpen
met
het
gerepareerde
Hoge
Koor
van
hun
vorige
kerk.
De
nieuwgebouwde
hallenkerk
is
toen
op
een
Sint
Lambertsdag
of
Sint
Lambertsavond
(16-17
september)
gewijd
aan
Sint
Nicolaas;
mogelijk
was
deze
heiUge
ook
reeds
de
patroon
van
de
vorige
kerk
geweest
Voortaan
was
Sint
Lambertsdag
het
feest
van
kerkwijding
te
Amsterdam,
en
de
zondag
daarna
begon
de
kermis.
De
voetboogschutters
lieten
elk
jaar
op
Sint
Lambertsdag
een
vroegmis
doen
(kosten
15
stuivers);
dat
gaven
ze
tenminste
in
het
jaar
1570
op
als
een
verplichting
die
ze
moesten
nakomen.
Bij
de
kerkwijding
heeft
men
niet
meteen
de
zoveel
groter
opgezette
kerk
van
het
toenmalige
Amestelledamme
tot
parochiekerk
verheven;
dat
is
pas
gebeurd
in
1334
Wilde
de
bisschop
eerst
eens
aanzien,
of
en
in
hoeverre
het
gehavende
stadje
zich
van
de
oorlogsschade
zou
herstellen?
In
ieder
geval
bleef
de
kerk
nog
ressorteren
onder
de
oorspronkelijke
parochiekerk
van
Aemstel,
de
tegenwoordige
kerk
van
Ouderkerk.
Of
bi)
de
nieuwbouw
nog
een
stuk
van
de
vorige
kerk
aan
de
noordzijde
een
poosje
is
blijven
staan,
valt
moeilijk
uit
te
maken.
Ook
weten
we
niet,
wanneer
precies
de
schut
-
ters
met
de
bouw
van
hun
kapel
begonnen
zijn.
Wel
blijkt
dat
de
bouw
in
twee
perioden
heeft
plaats
gehad,
want
het
onderste
gedeelte
heeft
bakstenen
van
ander
formaat
dan
het
bovenste.
De
Voetboogschutters
bouwden
aan
de
noordzijde
van
de
kerk
een
kapel,
die
in
grootte
niet
onderdeed
voor
een
dorpskerkje.
’
in
de
loop
van
de
14de
eeuw
(het
jaartal
is
onbekend)
was
te
Amsterdam
een
tweede
schutterij
opgericht:
de
Handboogschutters,
die
Sint
Sebastiaan
als
patroon
hadden.
Voortaan
noemde
men
de
Voetboogschutters
ook
wel
de
oude
schutters,
en
die
van
de
Handboog
de
jonge
schutters.
De
laatsten
bouwden
een
kapel
aan
de
zuidzijde
van
de
kerk,
recht
tegenover
die
van
de
Voetboogschutters.
•
beide
schutterskapellen
aan
weerszijden
van
de
kerk
had
men
bouwplan
ais
hallenkerk
opgegeven:
die
grote
kapellen
openden
de
moge
-
lijkheid
om
er
opnieuw
een
kruiskerk
van
te
maken,
met
een
noorder-
en
een
zuider
-
bmik
eeuw
dan
ook
de
naam
„transyt”
(transept)
in
ge-
')
Vriendelijke
mededeling
van
de
heer
H.
Janse.
)
Deze
gegevens
getrokken
uit
de
grafboeken,
en
reeds
vermeld
in
mijn
artikel
in
het
maandblad
bevestiging
tijdens
het
onderzoek
van
de
kap
door
de
heer
H.
Janse,
tot
restauratie;
zie
zijn
artikel
in
het
Buil.
Kon.
Ned.
Oudh.
Bond.
in
1485
op
het
St
Hieronymusaltaar
„acn
de
zuytsyde
in
den
transyt”
Het
Bisschoppelijk
archief
te
Haarlem
bezit
een
afschrift
van
de
stichtingsbrief.
17