Tekstweergave van GA-1942_MB029_06033

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM EEN SCHILDERIJ VAN DE WESTERKERK EN DE ORGELLUIKEN. Inde verzameling Edmond de Rothschild, te Parijs, die ongeveer 10 jaar geleden werd opgeheven, bevond zich een fraai schilderij een Amsterdamsch stadsgezicht door Jan van der Heyde. Het stelt de Westermarkt voor, gezien van de oostzijde der Keizersgracht met in het midden de kerk, op den voor - grond de oostelijke kaderand en rechts aan den overkant het door Hendriek de Keyser gebouwde hoekhuis, dat ongeveer twintig jaar geleden plaats moest maken voor een modern kantoorgebouw. Dit schilderij behoorde eens tot den inventaris der Westerkerk; Wagenaar (Amsterdam II) vermeldt het als hangende inde kerk - meesterskamer. Op welke wijze uit dit bezit het voor Nederlandsche kunst en Amsterdamsche topographie belangrijke stuk naar het buitenland werd verkocht, blijkt uit nagelaten papieren van mijn grootvader G. H. Crone (1811 —1887), die geruimen tijd kerkmeester der Westerkerk was. Het voornaamste van deze papieren is de verkooprekening, van Januari 1864, van „Gecommitteerden tot de VV ester - kerk wegens het schilderij gehangen hebbende inde kerkmeesterskamer, voor - stellende de Westerkerk en markt gezien van de Keizersgracht, vervaardigd door Jan van der Heyde, verkocht en afgeleverd aan den Heer W. A. Hopman voor Engelsche rekening, voor de koopsom van Frcs. 25000, — zegge vijl en twintig duizend Francs en daarvoor betaald door hem in Nederl. Courant / 11650,48. Provisie van taxatie aan de Heeren Klinkhamer en Engelberts a1 % over de door hen getaxeerde waarde luidens declaratie a / 11000, — is / 110, —; Provisie van verkoop aan den Heer W. A. Hopman a5 % over de verkoopsom luidens rekening, is / 582,50, te samen / 692,50. Netto-opbrengst ƒ 10957,98, zegge tienduizend negen honderd zeven en vijftig gulden en acht en negentig cents . Bij deze rekening is een schets van het schilderij, in potlood door mijn grootvader, mede-kerkmeester, Waarop staat aangeteekend dat uit de opbrengst de gasverlichting met koperen kronen werd bekostigd. Deze in bijzonderheden verzorgde schets komt geheel overeen met het schilderij der verzameling Rothschild. De Wallace Collection te Londen bezit nl. een sterk hierop gelijkend stuk; het verschil bepaalt zich feite - lijk tot een scheepje dat voor het hoekhuis gemeerd ligt en tot minder voor - grond op de oostelijke kade. Wanneer niet reeds de teekening den doorslag gal Welk der twee stukken het bewuste is, zou de herkomst van het Londensche dit bewijzen, daar die niet klopt met een bezit door het kerkbestuur. Op een ander papier staat vermeld dat het schilderij in 1845 op een tentoonstelling ingezonden was geweest en verder dat de orgelluiken, met voorstellingen ge - schilderd door G. de Lai - resse, in 1854 of 1859 bij de firma Roos in een kunstveiling waren gedaan, maar onverkocht bleven daar geen bod ontvangen werd. Datmen orgelluiken, aan het bezit Waarvan men destijds m een Hervormde kerk blijkbaar geen waarde hechtte, wilde te gelde maken, is nog eenigszins te begrijpen al geeft het geen hoogen dunk van kunstzin en waardeering, hoch dat de kerkmeesters bet schilderij naar het buitenland hebben ver- 33