Tekstweergave van GA-1941_MB028_04015

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Jan. 1941 AMSTELODAMUM de eeuw inde nieuwe-kipkarmodder over bodemloozen kuil, van reseda peilloos - heid diep is alles weggegleden ineen stijlverslindend Niets; slechts de Musea bewaren specimina of gelijkenissen voor den geschiedschrijver, die thans ligt te schreeuwen om een veiligheidsspeld in zijn luier. (Uit: „Hans, al zestien jaar”, van Martin Permys, in 1929 verschenen in „Nu”). Van een bouwer en een kuiper. Door de ervaring geleerd de ter beschik - king zijnde bronnen betreffende de gevel - stenen en huisnamen in onze stad voor - zichtig te hanteren, ben ik er toe geko - men foutieve omschrijvingen en aan - duidingen vast te leggen. Ik moge hierbij vermelden dat deze aantekeningen ont - stonden na lezing van de artikelen van dr Boas. Een geval, dat het perceel Oude Waal 30 betreft, moge hier volgen. Dit perceel heeft een goed behouden steen „De Bouwer” een sobere voorstelling vaneen landbouwer die zijn akker ploegt, het voorgespannen paard moeizaam zich be - wegend ten einde van de akker, voor - gesteld juist zo, door decentrale figuur, den boer, en niet de geheele voorstelling in het centrum van de steen te plaatsen. Het huis op de Oude Waal 30 is een dub - bele vermelding waard. Treft ons op de steen onder dele verdieping de arbeid ten plattelande, in het fronton ziet men een kuiper die hier zijn werk verricht. De Mon.lijst (No. 3636) geeft een on - bevredigende en onjuiste omschrijving, „Ineen segmentvormig fronton: een kind met vat en 1730”. Thans, al ware bet om ons in het gelijk te stellen, heeft de eigenaar, zijn huis weer netjes inde verf zettende, ook den kuiper niet ver - geten en hem, bij zijn bruine haren, een blauwe kiel met groen voorschoot gege - ven, die, zo opgeknapt, nu trotser dan ooit zijn als nieuw blinkende hamer tot slaan gereed houdt, terwijl hij juist een band omlegt. En dat doet geen kind hem na! Van Arkel & Weissman maken van deze steen op dit adres in hun N. H. Oud - heden V geen gewag. Wel noteren zij „de top Oude Waal 60 is met een kuiper versierd, waarbij men 1730 leest.” Deze kuiper blijkt echter identiek te zijn aan die op No. 30, aangezien lede nummering van de O. Waal niet tot 60 reikt en ook vroeger niet reikte dan immers zou ook „de Bouwer” niet door v. A. & W. op het juiste adres No. 30 zijn vermeld 2e het jaartal als door hen inde top vermeld eveneens 1730 luidt. Aan alle twijfel maakt evenwel Anon. in zijn schetsboek een eind, die (ca 1876) beide stenen in perceel No. 30 vermeldt, v. A. &. W. maakten dus een foutieve notitie, welke wij bij deze kunnen her - stellen en de Monumenten-commissie, de steen bij hen niet vindend, gaf van den küiper op No. 30 de speelgoeddoosachtige omschrijving van „een kind met vat”. De verscheidene, ook nu nog bestaande, voorstellingen van deze aard kennende, lag het motief vaneen kuiper bij een vat toch meer voor de hand. Dat een gevel met meer dan een steen is versierd komt meer voor. Er zijn er zelfs die met drie voorstellingen prijken. Volgens v. Lennep en ter Gouw bleef dikwijls een gevelsteen in het huis zitten dat van eigenaar veranderde, terwijl de nieuwe bewoner er nog een liet aan - brengen in overeenstemming met zijn bedrijf, soms ook als zinspeling op zijn naam. Van de overige gevelsteenen met een kuiper vindt men inde Kuiperssteeg 3 (Mon.lijst 1873) een fraai tweetal naar elkaar toegewend. Voorts een ex. inde nabijheid, O.Z. Achterburgwal, hoek Rusland, in het 1929 gerestaureerde pand „daer de werkende kuyper inde gevel staet” (Maandblad 15e jg. bl. 20). De Tuinstraat 161 heeft ook zijn kuiper inde top van de vernieuwde gevel met oude hals en ter weerszijde 17 —25 (Mon. lijst No. 3371 twijfelt aan het beeld en zegt „Kuiper?”). Aan het andere eind van de straat op No. 48, vindt men nog een tafreeltje met een kuiper aangebracht inde rechterbovenhoek van dein 1933 herplaatste steen „Inde Aswercker”, klaarblijkelijk in verband met de op den steen geheelde stapel vaten. Steenen met kuipersgereedschap zijn er 15