Tekstweergave van GA-1939_MB026_15193

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Dec. 1939 AMSTELODAMUM volgende: in 1754 moesten de gevels van het Soldatengasthuis voor een groot deel worden vernieuwd en van deze gevels was de westelijke voor de grootste helft een blinde muur. De aannemer van het werk, bemerkende dat de raamkozijnen van het gebouw zóózeer vermolmd waren, dat algeheele vernieuwing ervan noodig zou zijn, liet nu den regenten vragen „of niet met ruym de helft derzelve Lugt en Ligt genoeg sal sijn in gemeld sieken - huys”. De kosten der verbouwing van het Ver - bandhuis bedroegen / 61,000, een niet gering bedrag, wanneer men bedenkt, dat de bouw van het Pesthuis (onlangs ge - sloopt) ruim / 147,000 beliep. Aan het initiatief tot het besluit herinnert de nog welhaast onbeschadigde gedenksteen, welke, tot aan de afbraak, in 1897, den voorgevel van het gebouw versierde en die thans dein den tuin van het Rijks- Museum geplaatste Groninger Heere - poort opluistert. De steen stelt voor het wapen van den regent Jhr. Philip Gilles. De stichting der Amsterdamsche Genees-, Heel- en Verloskundige School (1828) en haar vestiging in het Binnengasthuis hebben reeds vrij spoedig geleid tot het verbeteren van de operatiegelegenheid. Later volgden ook de ziekenzalen. De opheffing der School en de vereeniging daarvan met het Athenaeum, in 1867, werd gevolgd door de uitbreiding van het aantal onderwijsklinieken. Naast prof. C. N. Tilanus werd een tweede hoogleeraar inde heelkunde benoemd. Welke primitieve hygiënische begrippen er tot dusver nog hadden bestaan, blijkt wel uit het besluit van het Gasthuis - bestuur in 1869, in het daarop volgend jaar „de geheele voorraad chirurgische instrumenten te doen schoonmaken, het - geen in 7 jaren niet is geschied.” Zoo gaat de schrijver de ontwikkeling van het Verbandhuis ook verder na. De groote verbetering kwam onder prof. Rotgans, die in October 1893 prof. J. W. R. Tilanus opvolgde. Tot de uitvoering der in overleg met den nieuwen hoog - leeraar en den geneesheer-directeur dooi - den architect Leguit ontworpen plannen voor een nieuwe kliniek, werd inden voorzomer van 1897 met het sloopen van het gebouwencomplex en de barak aan - gevangen. Deze kliniek was de eerste, die terstond electrisch verlicht en vaneen automa - tische tijdaanwijzing voorzien werd. Op 8 October vond de opening plaats met een toespraak van prof. Rotgans. Ook deze kliniek heeft haar roem reeds overleefd. Op het terrein van het Wilhel - mina-Gasthuis is dein den aanvang ge - noemde dubbele chirurgische kliniek ver - rezen. Wanneer is het Singel gegraven ? Mr. W. F. H. Oldewelt beantwoordt deze vraag in het Handelsblad van 8 November j.l. Tot inde allerjongste publicaties kan men, naar hij betoogt, de voorstelling van Ter Gouw aantreffen, dat Amsterdam een groot gedeelte der 15e eeuw heeft besteed aan den aanleg van de nieuwe stadswijken, welke buiten de oude grachten, de beide Achterburg - wallen, werden gevormd. Aan de oost - zijde werd begonnen, zoodat kort na 1425 de nieuwe buitengracht werd aan - gelegd, die tegenwoordig de Geldersche Kade en de Kloveniersburgwal heet. Maar het duurde nog geruimen tijd voordat ook de westzijde onderhanden werd genomen. Pas kort na 1450 is daar de buitengracht gegraven, welke terecht het Singel werd genoemd. In deze gedaante is de stad in 1481 dooreen steenen muur omringd en in 1538 door Corn. Anthonisz op het paneel gebracht. Amsterdam zou door het ontbreken van het Singel gedurende bijna een kwart eeuw, nl. van omstreeks 1428 tot 1451, een onregelmatige ge - daante hebben gehad. Hoe is echter met deze geijkte voor - stelling van zaken een reeks transport - akten van onroerende goederen te rij - men, vraagt hij, welke aanvangt met een akte van 13 April 1428, waarbij iemand een huis en erf verkoopt, gelegen tegenover het Begijnhof „tusschen der stede twee innerste graften streckende van der stede oude grafte tot an der stede innerste wije grafte toe”; die vervolgt met een akte vaneen jaar later, welke een erf gelegen ~over tgast - huisbrugge (kruising Paleisstraat — 193