Tekstweergave van GA-1939_MB026_15038
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
Febr.
1939
A.
A.
Kok,
mij
op
mijn
verzoek
vriendelijk
schreef,
„en
van
de
inzinking
inde
bouwkunst
van
1880
—1890,
toen
het
resultaat
van
de
verdwijning
der
gilden
volledig
was.
Alle
goede
bouwkunstvoorschriften,
die
nog
eenige
geslachten
van
vader
op
zoon
hadden
voortgeleefd,
waren
weg.
Proportieleer
werd
niet
meer
beoefend.
De
machine
en
de
wetenschap
begonnen
alles
te
veroveren,
ook
de
kunst.
De
gevel
is
van
machinalen
baksteen
met
vele
lijsten
en
ornament
van
cement
of
kunststeen,
althans
van
vervalschten
natuursteen.
De
ondeugdelijkheid
blijkt
uit
de
middelste
der
drie
balconconsoles,
die
reeds
het
ornament
verloren
heeft
en
vlak
gemaakt
is.
De
sieraden
zijn
evenveel
voorbeelden
van
stijlnamaak,
uit
vele
kunstperioden
samengeraapt.
Dat
deed
die
tijd;
vormen
nemen
uit
vorige
kunsttijdperken,
die
in
zwakke
kunstuiting
maken
in
valsche
materialen
en
die
tezamen
voegen
zonder
toepassing
vaneen
verhoudingstelsel.
Dit
laatste
is
de
voornaamste
reden
voor
de
leelijkheid.
Berlage
was
met
de
Beurs
de
eerste,
die
daar
een
eind
aan
maakte
door
ornament
weg
te
laten
en
zijn
ontwerpen
weder
op
een
proportiestelsel
te
maken.
De
Bazel
volgde
met
toepassing
van
eigen
ornament
op
een
vast
stelsel.”
Zou
dit
~M
odelhuis”
inderdaad
anderen
huizen
tot
voorbeeld
hebben
gestrekt?
De
lezer
wil
het
mij
ten
goede
houden,
dat
ik
mij
onttrokken
heb
aan
de
taak
en
ontslagen
achtte
van
den
plicht
te
onderzoeken,
wie
de
ontwerper
er
van
is
geweest.
Amsterdam.
M.
Boas.
Drie
Amsterdamsche
stadsgezichten.
In
het
Amsterdamsch
Historisch
Museum
„De
Waag”
zijn
voor
het
pu
-
bliek
tentoongesteld
twee
onlangs
aan
-
gekochte
stadsgezichten
door
Jan
Abra
-
hamsz.
Beerstraten
(1622
—1666)
en
een
door
H.
P.
Schouten
(1747—1822),
dat
de
gemeente
onlangs
ten
geschenke
heeft
gekregen.
Het
eerste
stuk
stelt
voor
de
Heilige-
Wegspoort,
die
precies
driehonderd
jaar
geleden,
in
1638,
werd
gebouwd
bij
de
Heerengracht
aan
het
einde
van
den
Heilige-Wegsburgwal,
het
tegenwoor-
38