Tekstweergave van GA-1938_MB025_13047

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Mrt. 1938 AMSTELODAMUM gevonden inden grond aan het einde van den Overtoom. Een uitgevouwen oorspronkelijk grach - tenboek is een fraai stuk, evenals de hoogst zeldzame ets van Jacob de Baen van den brand van het oude stadhuis niet onderschrift, 1652. De keuze is genomen uit plekken inde omgeving van den Dam. Een hoogst merkwaar - dige groote teekening geeft den N.Z. Voorburgwal te zien in 1884, hetwelk kort voor de demping geweest moet zijn, want in dit jaar werd met dempen begonnen. Eenige fraaie oude boek - banden vullen de keur-collectie aan, van oude leerboeken over de bouwkunst en een sierlijk Fransch gidsje van Am - sterdam. Stadsreinigingsdienst in het verle - den. Hierover heeft Mr. W. F. H. Oldewelt in het Hbl. van 22 Jan. (avdbl.) 1.1. bijzonderheden meegedeeld. Uit 1413 dateert een verbod om slachtafval, mest e.d. in het IJ, den Amstel of de grachten te werpen. Haardasch en aangeveegde vuilnis mocht alleen inde grachten ge - gooid worden. Eerst in 1475 blijkt het bestaan van openbare vuilnisvaten bij den afloop der bruggen en het einde der meeste straten, waarheen de bewoners hun vuilnis mochten brengen. Het reini - gen van den openbaren weg was over - gelaten aan de ingezetenen zelf. Alleen bruggen, pleinen, markten en enkele hoofdpleinen werden van stadswege ge - veegd door de reeds in 1514 genoemde ~stede-s9hop. Deze publieke vuilnisvaten waren voor de stad een bron van inkom - sten, omdat de inhoud nog voor bemes - ting kon dienen. Toen het inden aanvang van de 16e eeuw gestichte Burgerwees - huis op den duur te geringe inkomsten bleek te hebben, stonden burgemeesteren m 1556 aan de vaders van dit weeshuis de verhuring van die vuilnisvaten af. De opbrengst daarvan bedroeg 150 gld. per jaar, maar bovendien hadden de vaders nog den inhoud van twee vaten voor hun eigen landerijen gereserveerd. Kort na 1583 schijnt de stad het verhuren door de weesvaders geëindigd te hebben. Niet °m de inkomsten aan zich te trekken, maar om den inhoud der bakken te doen dienen voor het maken van de nieuwe wallen bij de vergrootingen der stad. Dit blijkt uiteen vroedschapresolutie van 1626. Sedert dat jaar heeft de stad de vuilnisbakken aan particulieren verpacht. Toen in 1666 het Aalmoezeniersweeshuis werd opgericht, moest dit van inkomsten worden voorzien. In 1673 werd „de direc - tie van het vuilnis” aan de regenten van die instelling opgedragen. Zij kregen zelfs de jurisdictie in geschillen over de „vuilnisbedienden”, en competentie bij het begeven van vuilniskarren en schuiten. Het archief van het Aalmoeze - niersweeshuis bevat tal van stukken, waaruit blijkt dat de regenten zeer langen tijd groote werkzaamheid hebben ont - wikkeld als zooals we tegenwoordig zouden zeggen directeuren van den. Stadsreinigingsdienst. Veel komt er in voor overeen rekest van zekeren Jan Vastrick, een bemoeiziek buitenstaander, die zijn eigen mcening had over de in - richting van de karren en andere tech - nische verbeteringen. De regenten waren er in het geheel niet voor te vinden, maar hun protesten konden niet baten. Die Vastrick had blijkbaar de voor - spraak op het Raadhuis en in 1698 bereikte hij zijn doel, want hij werd be - noemd tot „Opsiender Generaal van de vuilniskarren en schuyten”, op een salaris van 1000 gld. ’sjaars en hij is tot zijn dood in 1706 gebleven. Zijn werkzaamheden bestonden vooral in het administreeren van den verkoop van asch en vuilnis van de belten, die in hoofdzaak naar Brabant ging, het toezicht op het personeel en het zorgen dat de stad behoorlijk van alle vuilnis gezuiverd werd. De regenten hadden verder in dienst: twee opsienders (voor elke zijde der stad één) 94 vuilnis - schuyten, 53 opkorters, 14 karrenmen - ders en eenige beltslegters op de drie belten aan de Schans (bij de Zaagmolen - poort, bij de Regulierspoort, bij de Leidschepoort) en op die op het veld achter het Nieuwe Werkhuis. De regeling is onder de opvolgers zoo gebleven, tot in 1786 burgemeesteren verlangden, dat de regenten den geheelen dienst zouden verpachten, gelijk dat in andere steden met succes geschiedde. Weliswaar be - droeg de winst op de asch voor regenten 47