Tekstweergave van GA-1937_MB024_11142
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
November
1937
De
kapsels
der
vrouwelijke
ver
-
pleegden
VAN
HET
WEESHUIS
DER
Nederduitsch-Gereformeerde
dia
-
conie.
Rekwest.
„Aan
de
Edelachtbare
heeren
van
den
gerechte
der
stad
Amsterdam,
Geven
met
schuldig
respect
te
kennen
Diaconeri
van
de
Nederduitsche
Gere
-
formeerde
gemeente
binnen
deze
stad,
Dat
de
diaconessen
in
bedieninge
van
het
diaconieweeshuis
zeedert
wijnig
maanden,
dog
niet
alleen
zonder
kennis
van
haar
suppliante,
maar
ook
buiten
communicatie
van
de
eerwaarde
kerken
-
raad
en
zelfs
buiten
eenig
approbatie
van
U
Edelachtbaren,
hebben
kunnen
goedvinden
voor
de
meijsjes,
in
hetzelve
huis
gealimenteert
wordende,
de
kapsels
te
veranderen.
En
in
plaats
van
desulke,
als
bij
dezelve
conform
het
oude
ge
-
bruik
gedraagen
waren,
te
doen
ver
-
vaardigen
zogenaamde
boommutzen
met
langet
gemonteert.
Voorgeevende,
dat
hetzelve
tot
meerder
reinigheid
zoude
dienen.
Dat,
of
wel
zij,
supplianten,
nevens
bovengedagte
kerkenraad
on
-
gaarn
gezien
hebben,
dat
dergelijke
ver
-
andering
ware
voorgevallen,
dus
ook
hetzelve
op
de
kenniskrijging
daarvan
niet
hebben
kunnen
gouteeren,
en
zulks
mede,
vermits
zodanige
verandering
in
het
signaat
der
weezen
niet
had
be
-
hooren
te
worden
geïntroduceert
buiten
expresse
approbatie
van
IJ
Edelagtbaren
zij,
supplianten,
echter
ter
bevorde
-
ring
van
liefde
en
eendracht,
welke
tussen
haar,
supplianten,
en
de
zusteren
diaconessen
behoord
plaatste
hebben,
na
voorgaande
communicatie
van
den
eerwaarden
kerkenraad,
wel
te
permo
-
veeren
zijn,
om
voor
zig
in
hope,
dat
soortgelijke
veranderingen
als
occasien
tot
verwijderingen
zoude
kunnen
ver
-
oorzaaken,
in
het
toekomende
zullen
werden
gepraevenieert,
in
het
thans
geformeerde
reglement
omtrent
dezelve
kapsels
te
accordeeren.
Dan
dat
zij,
supplianten,
vermenen,
dat
zulks
in
allen
gevallen
niet
behoorde
te
ge
-
schieden
zonder
approbatie
van
U
Edel
-
achtbaren.
Redenen,
waarom
zij,
sup
-
plianten,
haar
keeren
tot
IJ
Edelacht
-
baren,
reverentelijk
verzoekende,
dat
IJ
Edelachtbaren
het
acordeeren
van
haar,
supplianten,
in
het
voorszegde
ver
-
anderen
der
kapsels
van
de
meisjes,
in
het
meer
voorsegde
diaconieweeshuis
gealimenteert,
wordende,
na
voorgaande
communicatie
met
welgemelden
kerken
-
raad
geschied,
gelieven
te
approbeeren
en
ratificeeren”.
De
verandering
wordt
17
April
1767
door
burgemeesteren
goedgekeurd.
(Gemeente-archief
Amsterdam.
Groot-
Memoriaal
12,
f
125).
De
bemoeiing
der
burgemeesteren
met
de
kleedij
der
weeskinderen,
waardoor
deze
tot
een
uniform
gestempeld
werd,
was
noodig,
sinds
de
keur
van
31
Januari
1758
aan
alle
tappers
en
soortgelijke
neringdoenden
verbood
aan
weeskinderen
te
schenken.
Leonie
van
Nierop.
Een
taalverschijnsel
inde
Amster
-
damse
reclame.
leder,
die
belang
stelt
in
taalverschijnselen,
weet,
dat
tal
-
rijke
woorden
inde
loop
van
de
tijd
van
betekenis
veranderen.
Als
wede
litera
-
tuur
van
de
zeventiende
eeuw
(om
van
de
oudere
nog
maar
niet
eens
te
reppen)
met
de
hedendaagse
taal
vergelijken,
kunnen
we
daarvan
alleraardigste
voor
-
beelden
vinden.
Zo
weten
we,
dat
het
woord
groente
nu
alleen
nog
maar
be
-
trekking
heeft
op
eetbare
gewassen;
maar
ineen
toneelwerk
van
den
zeven
-
tiende-eeuwsen
auteur
Jan
Harmensz
Krul
kon
een
jongeling
zijn
liefje
uit
-
nodigen,
zich
met
hem
~inde
groente
neer
te
vlijen”,
waar
blijkbaar
werd
bedoeld
wat
wij
met
„het
groen”
kunnen
aanduiden.
Het
taalproces,
waarbij
de
betekenis
van
een
woord
ineen
ruimere
of
engere
over
-
gaat,
kan
jaren
en
jaren
duren;
want
men
kan
dan
eerst
zeggen,
dat
het
zich
voltrokken
heeft,
wanneer
een
groot
deel
van
de
gemeenschap
de
gewijzigde
bete
-
kenis
als
gebruikelijk
heeft
geaccepteerd.
Het
valt
niet
iedereen
op,
dat
ook
inde
taalgeschiedenis
van
onze
eeuw
dergelijke
processen
ingezet
worden,
waarbij
men
van
te
voren
maar
zelden
enigszins
kan
gissen,
of
het
zich
geheel
zal
voltrekken.
Doch
voor
den
taalliefhebber
is
het
inte
-
ressant
zo’n
beginnend
proces
gade
te
slaan
en
te
volgen.
142