Tekstweergave van GA-1936_MB023_09099
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Sept.
1936
AMSTELODAMUM
gang,
welke
naam
niet,
zooals
die
van
tallooze
opgeheven
of
vervallen
gangen,
is
ten
onder
gegaan.
Integendeel,
juist
haar
afsluiting
van
den
openbaren
weg
in
1871
was
aanleiding,
dat
men
den
naam
vastlegde
ineen
gedenksteen,
dien
wij
hier
afbeelden
—,
waarin
bovendien
met
een
voor
dien
tijd
haast
ongekende
piëteit
tegenover
gevelsteenen,
een
gevelsteen
werd
opgenomen,
herkomstig
uit
eender
toen
gesloopte
huisjes:
~t
hvvs
va
het
houde
scoumakers
en
scvlappers
gildt
1663”
(v.
A.
en
W.
p.
85,
niet
inde
Lijst
der
Mon.
Comm.,
p.
373
1
)).
De
Hameters
-
gang,
vermeld
ook
bij
Rreen,
Lijst
der
gangen,
Amstelodamum
I\
,
1906,
p.
154
),
dankt
natuurlijk
haar
naam
aan
een
gevelsteen,
die
zich
ineen
der
aangrenzende
huizen
moet
hebben
bevonden,
met
de
voorstelling
vaneen
fiameter.
Parallele
typen
inven
-
tariseert
Coorengel
p.
196
„de
WijttebroodteteA
’,
Gasthuissteeg
(tegenw.
Paleis
straat),
uit
het
jaar
1624,
p.
141
„de
Koeketer
”,
Binnen-Amstel
over
de
Schutsluis,
uit
het
jaar
1692,
de
laatste
ook
met
het
'adres
Rokin
bij
de
Langebrugsteeg
uit
het
jaar
1676
bij
de
Roever,
„Uit
onze
oude
Amstelstad”,
II
(1890)
p.
64,
terwijl
inde
nabijheid
daarvan
in
denzelfden
tijd
ook
„de
gekroonde
Koeketer”
te
zien
was
(de
Roever
p.
62
en
64).
Een
dergelijke
steen
misschien
wel
de
laatstgenoemde
is
ons
nog
be
-
waard.
Weliswaar
niet
op
zijn
oor
-
spronkelijke
plaats,
maar
ingemetseld
inden
muur
inde
St.
Luciënsteeg
door
de
goede
zorgen
van
de
voor
-
malige
Ver.
tot
behoud
van
Gevel
-
steenen.
De
eenigszins
verminkte
steen,
welks
voorstelling
ik
meermalen
trachtte
te
benaderen
en
eerst
nu
begrepen
heb,
stelt
een
eter
voor,
zelfs
een
gekroonden
(vgl.
de
afbeelding).
Van
het
onderschrift
is
slechts
een
rand
vaneen
O
en
daarnaast
ND
over,
en
als
men
goed
ziet,
bemerkt
men
daarachter
nog
een
apostrophe:
de
rest
van
’het
woord
GEKROOND’.
De
gekroonde
persoon
doet
zich
te
goed
aan
oneerbiedig:
knabbelt
op
een
in
verhouding
tot
de
gansche
voorstelling
veel
te
groot
afgebeelden
koek
of
brood,
dat
hij
met
de
rechterhand
vasthoudt,
terwijl
dc
linkerhand
rust
op
een
mand,
gevuld
met
een
aantal
andere
exemplaren
derzelfde
lekkernij.
Hieruit
kan
men
zich
een
idee
vormen
vaneen
gevelsteen
met
een
eter,
ook
van
den
hameter,
die
zijn
uaara
aan
de
voormalige
Hametersgang
ge
-
schonken
heeft.
.
,
De
thans,
zoo
niet
herwonnen,
dan
toch
opnieuw
als
bestaand
geconstateerde
gevelsteen
„de
Drie
Aker
Hammen
”
inde
Dirk
van
Hasseltsteeg
voegt
zich
op
welkome
wijze
bij
het
in
onze
stad
slinkend
aantal
huisnamen,
die
hun
waarde
mede
ontkenen
aan
de
drievoudigheid
van
het
voorgestelde
of
genoemde
voorwerp.
Over
de
nog
aanwezige,
folkloristisch
merkwaardige
huisemblemata
van
dien
aard
hoop
ik
weldra
elders
te
handelen.
*
*
*
i)
Deze
inscriptie
is
op
onze
reproductie
ternauwernood
te
onderscheiden.
De
gang
is
thans
geheel
genormaliseerd
en
leidt
naar
een
pleintje
achter
het
kantoorgebouw
194.
b
Breen
Lijst
der
wangen
p.
155,
noemt
nog
de
volgende
verwante
namen:
met
minder
dan
vier
Hammengangen
in
°den
Jordaan,
een
Hammetjesgang
(Marken,
Valkenburgerstraat),
een
Hamsteegje
inde
Korte
Gasthuismolensteeg
(Paleisstraat).
99