Tekstweergave van GA-1936_JB033_00089

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE STADSZEGELS VAN AMSTERDAM DOOR Mr. W. F. H. OLDEWELT. Het mag wel een opmerkelijk feit worden genoemd, dat zoowel de oude als de moderne historieschrijvers onzer stad zoo bijzonder weinig weten mede te deelen over de oude stadszegels. Immers zoo gering als de beteekenis van het stadszegel heden ten dage is, zoo uitermate belangrijk was deze in vroeger eeuwen, aangezien het diende om een oorkonde geloofwaardig te maken. Kon het stadsbestuur aanvankelijk volstaan met één zegel voor alle uitgaande akten, de gecompliceerder wordende structuur der administratie noopte inden loop der tijden tot toenemende specialisatie ook op het gebied van het stadszegel, zich uitend inden tekst der randschriften. Verdeelt men deze verschillende zegels m tijdperken of vereenigt men ze, onafhankelijk van hun gebruik, tot serieën naar de namen, welke op de zegels zelf voorkomen, gelijk o.a. met de Utrechtsche stadszegels is geschied, dan is het resultaat met veel meer dan een aardig prenten - boek, waarvan de veelheid der illustraties omgekeerd evenredig is met het inzicht, dat het geeft m den onderlmgen samenhang. Bijna alle zegels hebben m den loop der eeuwen tot zeer verschillende doel - einden gediend. Geen onzekerder maatstaf dan de naam; slechts door opsporing van het steeds wisselende gebruik, is een schema te geven van de evolutie van het eene stadszegel, dat ten gevolge van de verkrijging van stadsrecht in 1300 is vervaardigd, tot de pluraliteit van zegels en contrazegels, waarvan de stedelijke overheid zich omstreeks het midden der gouden eeuw bediende en het langzamer - hand weer verminderen van dit aantal, door achteruitgang van de waarde aan zegels gehecht, tengevolge van het onderteekenen der akten, tot het huidige enkelvoudige gemeentezegel. Het oudste stadszegel stelt een koggeschip voor met het omschrift: „Slgillum opidi de Amestelredamme , terwijl een wapenschild met een khmmenden leeuw den masttop siert. Deze klimmende leeuw kan met het wapen van het Hollandsche gravenhuis zijn, zooals de gangbare opvatting is; want reeds m 1299 quartileerde