Tekstweergave van GA-1936_JB033_00089
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE
STADSZEGELS
VAN
AMSTERDAM
DOOR
Mr.
W.
F.
H.
OLDEWELT.
Het
mag
wel
een
opmerkelijk
feit
worden
genoemd,
dat
zoowel
de
oude
als
de
moderne
historieschrijvers
onzer
stad
zoo
bijzonder
weinig
weten
mede
te
deelen
over
de
oude
stadszegels.
Immers
zoo
gering
als
de
beteekenis
van
het
stadszegel
heden
ten
dage
is,
zoo
uitermate
belangrijk
was
deze
in
vroeger
eeuwen,
aangezien
het
diende
om
een
oorkonde
geloofwaardig
te
maken.
Kon
het
stadsbestuur
aanvankelijk
volstaan
met
één
zegel
voor
alle
uitgaande
akten,
de
gecompliceerder
wordende
structuur
der
administratie
noopte
inden
loop
der
tijden
tot
toenemende
specialisatie
ook
op
het
gebied
van
het
stadszegel,
zich
uitend
inden
tekst
der
randschriften.
Verdeelt
men
deze
verschillende
zegels
m
tijdperken
of
vereenigt
men
ze,
onafhankelijk
van
hun
gebruik,
tot
serieën
naar
de
namen,
welke
op
de
zegels
zelf
voorkomen,
gelijk
o.a.
met
de
Utrechtsche
stadszegels
is
geschied,
dan
is
het
resultaat
met
veel
meer
dan
een
aardig
prenten
-
boek,
waarvan
de
veelheid
der
illustraties
omgekeerd
evenredig
is
met
het
inzicht,
dat
het
geeft
m
den
onderlmgen
samenhang.
Bijna
alle
zegels
hebben
m
den
loop
der
eeuwen
tot
zeer
verschillende
doel
-
einden
gediend.
Geen
onzekerder
maatstaf
dan
de
naam;
slechts
door
opsporing
van
het
steeds
wisselende
gebruik,
is
een
schema
te
geven
van
de
evolutie
van
het
eene
stadszegel,
dat
ten
gevolge
van
de
verkrijging
van
stadsrecht
in
1300
is
vervaardigd,
tot
de
pluraliteit
van
zegels
en
contrazegels,
waarvan
de
stedelijke
overheid
zich
omstreeks
het
midden
der
gouden
eeuw
bediende
en
het
langzamer
-
hand
weer
verminderen
van
dit
aantal,
door
achteruitgang
van
de
waarde
aan
zegels
gehecht,
tengevolge
van
het
onderteekenen
der
akten,
tot
het
huidige
enkelvoudige
gemeentezegel.
Het
oudste
stadszegel
stelt
een
koggeschip
voor
met
het
omschrift:
„Slgillum
opidi
de
Amestelredamme
,
terwijl
een
wapenschild
met
een
khmmenden
leeuw
den
masttop
siert.
Deze
klimmende
leeuw
kan
met
het
wapen
van
het
Hollandsche
gravenhuis
zijn,
zooals
de
gangbare
opvatting
is;
want
reeds
m
1299
quartileerde