Tekstweergave van GA-1935_MB022_07108
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
De
beteekenis
der
Asjkenasische
gemeente
te
Amsterdam.
Onder
dezen
titel
heeft
de
heer
Sigmund
Seelig
-
mann
in
het
Centraal
Blad
voor
Israë
-
lieten
in
Nederland
(no.
31,
26
Sept.
jl.)
een
rijk
gedocumenteerd
artikel
ge
-
schreven
bij
haar
driehonderdjarig
be
-
staan,
te
weten
op
Vrijdagavond
27
Sep
-
tember.
De
geleerde
schrijver
overziet
hier
de
heele
geschiedenis:
de
komst
van
de
eerste
Marranen
te
Amsterdam
inde
tweede
helft
van
de
16e
eeuw;
de
vesti
-
ging
sedert
het
begin
der
17e
eeuw
van
Asjkenasim,
later
een
groote
toevloed
van
Poolsche
Joden,
totdat
in
1673
het
gewichtige
besluit
viel
waarbij
aan
de
Poolsche
Joodsche
Gemeente
het
houden
van
aparte
vergadering
en
kerk
door
de
stadsregeering
werd
verboden.
Hierdoor
werd
de
éénheid
der
niet-
Sephardische
Jodengroep
gehandhaafd,
want
juist
deze
éénheid,
gepaard
aan
de
vrijheid,
die
de
Joden
hier
genoten,
was
de
roem
der
Amsterdamsche
Jood
-
sche
Gemeente.
Toen
eindelijk,
na
den
bouw
van
de
Groote
Synagoge,
de
Pool
-
sche
gemeente
zich
bij
de
Hoogduitsche
moest
voegen,
werd
de
éénheid
geheel
doorgevoerd.
Nog
slechts
eenmaal
inde
300
jaar
van
haar
bestaan
is
er
een
afscheiding
geweest.
Dat
was
in
1796
toen
bij
decreet
aan
de
kerkelijke
regle
-
menten
de
stedelijke
sanctie
werd
ont
-
nomen
en
een
scheiding
inde
Amster
-
damsche
Joodsche
gemeente
ten
gevolge
had.
Eerst
het
decreet
van
Koning
Bodewijk
Napoleon
van
12
September
1808
heeft
de
hereeniging
tusschen
de
beide
Hoogduitsche
gemeenten
te
Am
-
sterdam
verzekerd.
In
het
laatste
gedeelte
van
zijn
door
-
wrocht
artikel
geeft
de
heer
Seeligmann
een
overzicht
van
den
langen
strijd
om
de
oppermacht
inde
leiding
tusschen
de
Parnassyns
en
den
Opperrabbijn.
Daar
-
aan
is
een
eind
gekomen
bij
het
optreden
in
1874
van
dr.
J.
H.
Dünner.
Zijn
op
-
volger
in
1917,
nu
wijlen
de
opperrabbijn
A.
S.
Onderwijzer
heeft
met
hetzelfde
beleid
de
hoogste
leiding
gevoerd.
„Nu
nog
geen
jaar
geleden
zoo
luiden
de
slotregels
deze
man
van
gezag
haar
is
ontvallen,
staat
de
Gemeente
in
deze
droeve
en
moeilijke
tijden,
waarin
Israël
in
geestelijke
verscheurdheid
in
vele
landen
als
bij
de
kentering
der
16e
en
17e
eeuw,
den
lijdensbeker
moet
drinken,
verweesd,
en
mist
zij
ook
bij
dit
300-jarig
jubileum
haar
leider.
Moge
spoedig
de
Gemeente
den
rechten
man
vinden
om
den
Leiderstaf
weder
op
te
nemen
en
om
met
kracht
en
macht
de
schendende
handen
van
links
(Reform)
en
van
Rechts
(Trennungsorthodoxie),
die
de
eenheid
inde
Gemeente
bedreigen,
neer
te
slaan,
opdat
zij
haar
historische
taak
kan
vervullen”.
MEDEDEELINGEN
VAN
HEÏ
BESTUUR
Bezoek
aan
de
Pobtugeesche
Synagoge
Dank
zij
de
gunstige
beschikking
van
het
Kerkbestuur
der
Portugeesch-Israë
-
lietische
Gemeente
alhier,
zullen
onze
leden
inde
gelegenheid
gesteld
worden
een
bezoek
te
brengen
aan
de
Synagoge
dier
Gemeente
op
het
Jonas
Daniël
Meyerplein.
Dit
bezoek,
dat
dus
onze
Najaars-excursie
zal
zijn,
zal
plaats
hebben
op
Woensdag
80
October
a.s.,
des
namiddags
te
twee
uur.
Aanvankelijk
door
ons
bestuur
vast
-
gesteld
op
half
November,
is
het,
ingevolge
den
wensch
van
het
Kerkbestuur,
ver
-
vroegd,
zulks
in
verband
met
de
op
26
October
eindigende
kerkelijke
feestdagen,
en
de
wenschelijkheid
om
het
zoo
spoedig
mogelijk
daarna
te
doen
brengen.
Dit
zal
ook
aan
de
bezichtiging
ten
goede
komen,
omdat
het
goudleer
en
de
canapé’s
(gobelins)
dan
nog
inde
Synagoge
aanwezig
zijn.
De
gebruikelijke
schriftelijke
inleiding
tot
het
bezoek
zal
geplaatst
worden
in
het
volgend
nummer
van
ons
Maandblad,
dat
in
verband
hiermede
eenigc
dagen
vroeger
dan
anders
zal
ver
-
schijnen.
Elk
lid
heeft
recht
op
twee
kaarten.
Aanmeldingen
moetèn
voor
15
October
a.s.
gericht
worden
tot
ons
bestuurslid,
den
heer
D.
Kouwenaar,
Johannes
Verhulst
-
straat
44.
In
verband
met
de
goede
orde
vestigen
wij
er
reeds
thans
de
aandacht
op,
dat
men
de
Synagoge
heeft
te
betreden
met
gedekten
hoofde.
Voor
het
Bestuur:
Mr.
A.
le
Cosquino
de
Bussy,
secretaris.
108