Tekstweergave van GA-1935_MB022_07100

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM Dat opschrift heeft den heer Visser veel hoofdbreken en een lang onderzoek gekost, want hij kon er, zooals hij schrijft, letterlijk geen touw aan vastknoopen. Het was geen Latijn en ook geen Spaansch, maar een ~philoloog” herkende het eindelijk als Portugeesch en las vlotweg wat er stond: ~Baya de Todos os Sanctos”. De heer Visser had zich al die moeite en ook het zoeken in atlassen kunnen besparen. leder beoefenaar van onze geschiedenis ter zee, ook al ware hij niet zéér bedreven in het Portu - geesch, zou op het eerste gezicht van het opschrift, de voorstelling hebben herkend als het historisch gevecht inde Allerheili - genbaai (Baya de Todos os Sanctos) in Brazilië, een van de groote en winst - gevende exploiten van onzen populairen en veel - bezongen zeeheld Pietcr Pietersz. Heyn! In het Rijksarchief be - rust een handschrift-kaart van „de Tocht van den admiraal Pieter Pietersen Hein voor de 2e maal inde Baya de Todos os Sanctos, 10 Juni 1627”. Met aanwijzing van de positie der schepen. Ook bestaan er twee gravures van onbekende hand. (M. 1560 en 1561). De eerste met opschrift: „Vertoon van de Exploicten door den Manhaften Pieter Pietersz. Heyn, Admiraal over 8 Schepen en 5 Jachten van de Geoctr. W. I. Comp. .. Ao MDCXXVII inde Baya de Todos Sanctos ende omtrent de stadt Sanct Salva - dor”. En de tweede: ~’t Neemen van de Suyker-Prysen inde Bay de Tode los Sanctos Ao. 1627”. Die laatste gravure is waarschijnlijk identiek met de prent voor - komende in het werk van Isaac Commelin over „Het Leven en Bedryf van Frederick Hendrick van Nassauw, Prince van Orangien”. Amsterdam 1651. Bahia, naar de baai genoemd, was de voornaamste nederzetting van de Spaansch- Portugeesche macht, met de mede inde baai gelegen versterkte stad San Salvador, in dat gedeelte van Brazilië. Nog heden is Bahia de naam vaneen geheele Brazi - liaansche provincie. In Mei 1624 verscheen een vloot van 23 schepen en verscheidene snelle jachten, uitgerust door de W. I. Compagnie, bij verrassing inde baai. Ad - miraal was de Amsterdammer Jacob Willekens, onderbevelhebber de nog weinig bekende Piet Hein. De gouverneur beschikte over weinig troepen. Na een dapperen tegenstand van twee dagen moesten de Portugeezen zich aan den veel sterkeren vijand onderwerpen. Bahia capituleerde en de gouverneur werd gevangen genomen. Tot den buit behoorden 3900 kisten met suiker, en veel verfhout. Aan de bewoners der stad werd de vrijheid geschonken en hun eigendommen bleven gespaard. Zoo lang de Hollanders hun kanonnen dreigend op de stad richtten, bleef de orde bewaard, maar in het begin van Augustus verliet de Hollandsche vloot de Aller - heiligenbaai, en toen liep alles te hoop. Deze tegenslag wekte in Madrid de hoogste opwinding en er werd onmiddellijk besloten tot ontzet van dit gewichtige steun - punt voor den handel. Inden aanvang van 1625 stak een armada van 52 weluit - geruste schepen in zee en in het laatst van Aprilwas Bahia zonder slag of stoot heroverd. Vier weken later kwam een Hollandsche vloot onder Boudewijn Hendriks, burgemeester van Edam, inde Allerheiligenbaai. Haar komst was lang vertraagd en toen zij eindelijk verscheen, kon zij tegen de groote overmacht niets beginnen en moest onverrichter zake de wijk nemen. Zoodra de Bewindhebbers dit hadden vernomen, besloten zij een tweede eskader uitte zenden, w r aarvan het bevel aan den stoutmoedigen vechtersbaas Piet Hein werd toevertrouwd, aan den „Zeeschrik 100