Tekstweergave van GA-1935_JB032_00184

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
geweest te zijn. Men bediende zich ten minste vaneen algemeen gangbaar formulier, waarin aan de verzekeraars de verklaring inden mond werd gegeven: „ende houden ons betaelt te wesen van den prijs deser asseurancie m.a.w. wij doen alsof, maar zijn mogelijk in werkelijkheid nog met betaald. Op één punt laten de polissen ons m het onzekere. Zij vermelden niet, welk procent van de waarde van de lading m de verzekering mocht worden opgenomen; c.q. welk procent in werkelijkheid opgenomen werd. De meest vrije opvatting ging tot 100 %. Men mag veronderstellen, dat deze opvatting, die door het gewoonterecht in Antwerpen werd toegelaten, ook m Amsterdam acceptabel was. Intusschen komt zij in onze roggepohssen met tot uiting, want terwijl de waarde, naar een rekening van Hans de Weert 1 , „van den rogge, door hem in Amsterdam gecocht ende in drie schepen op Genoa afgeschept”, voor inkoop, opslag, vervoer etc., m.a.w. m kostenden prijs 6000 £ Vlaamsch bedroeg, was het bedrag van de verzekering van de lading Inde drie schepen 1050 £ Vlaamsch 2 . lets meer dan 1 / e van de waarde van de rogge was dus gedekt door verzekering 3 . Wij mogen aannemen, dat de „swerte hont het werk der verzekering heeft verstoord. Met het bovenstaande: verzekering slechts van een gedeelte der waarde, is m overeenstemming, wat anders een onverklaarbaarheid zou wezen, dat de grootste verzekering met op het grootste en meest beladen schip is gezet. Moge dit laatste geen overeenstemming met Antwerpen te zien geven, overigens bleek tot in onderdeden, hoezeer inde zeeassurantie het Amsterdamsche gewoonte - recht zich richtte naar dat van Antwerpen. Het had dezelfde vrije allure en neigde, als zijn voorbeeld, naar begunstiging van den verzekerde. Dit blijkt ook uit de slot-clausule van het Amsterdamsche polisformuher, waarmede wij onze studie willen besluiten: „Ende omme alle prohxiteyt t’eviteren, wij (verzekeraars) mamti - neren dese politie van assuerantie van alsoo grooter waerden, al oft daermne ghemcereert waren alle die clausulen, die men soude moghen ymagmeren t’Uwen profijte ende tot onsen schade ofte nadeel, ende oft die ghemaeckt ende ghepasseert ware voor schepenen ende openbaer notarissen’ 4 . 1 Collectie Vander Meulen n. 153. 2 De Zeehont ongeveer 100 last lading verzekerd voor 450 £ VI. het Roode Hert ongeveer 140 last lading verzekerd voor 300 £ VI. de Sint Jacob ongeveer 85 last lading verzekerd voor 300 £ VI. 3 De conclusie van Mr. Den Dooren de Jong (Ec. Hist. Jaarb. XVI blz. 226): de polis van Hans de Weert zal dus ook de volle werkelijke waarde hebben verzekerd, is m strijd met de feiten. 4 De Amsterdamsche polissen van dien tijd waren dus onderhandsche acten. In Antwerpen sloot men soms zeeverzekeringen zelfs zonder bemiddeling vaneen makelaar, Génard p. 12. 118