Tekstweergave van GA-1935_JB032_00078

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
van Bristol, opgestuwde Avon —• onze oude zeeatlassen spreken van de Brust —- brengt de diepgaande schepen inde haven, maar loopt daarna spoedig droog. Evenals voor Stavoren en Bristol, zou men het geval ook op de reede in het IJ, als diepe havenkom kunnen toepassen. Eenmaal met den vloed over het Pampus geraakt, konden diepgaande schepen voor de Amsterdamsche palen veilig vlotten. Maar ook al wil men zich niet in gissingen omtrent het toekennen vaneen bijzondere eigenschap aan de schip-stelle verdiepen, zoo blijft toch met Kihaan s onverdachte getuigenis te rekenen, die stelle, met „statlo navium”, „navale portus” vertaalt. Nu gebleken is dat de door Nomina Geographlca Neerlandica voorgestelde ver - klaring van den naamsoorsprong van Amestelle en Amestelledamme aan de vele bekende hypothesen over de opkomst van Amsterdam slechts een nieuwe ongerijmd - heid heeft toegevoegd, zullen wij, waar ook stelle, als gesteldheid, taalkundig met toelaatbaar is, thans wenden tot het eenige overbhjvende en door Prof. J. W. Muller juist niet besproken begrip van stelle inden zin van schipstelle. Wat over dit begrip schipstelle bekend is bepaalt zich slechts tot de vermelding door Kiliaan, die het woord voor algeheelen ondergang heeft behoed, door het op te nemen in zijn woordenboek. Zoo zeer was het reeds m zijn tijd verouderd, dat zelfs zij, die met de nautische literatuur uit vroeger dagen goed bekend zijn, zich niet herinneren het ooit te hebben ontmoet. Reden temeer dus om juist dit spoor te volgen. Dr. R. van der Meulen, redacteur van het Nederlandsch Woordenboek, tot wien ik mij om voorlichting wendde, was zoo vriéndelijk mij de volgende uiteenzetting te geven, die ik hier doe volgen: namelijk „dat het woord schipstelle tot dusverre „alleen is aangetroffen in het woordenboek van Kihaan (3e dr. 1599), voorzien „van de toevoeging: Germ. Sax. Sicamh. d.i. Hoogduitsch, Nederduitsch of „Saksisch, Nederrijnsch. „Het komt in zijn woordenboek 3 X voor: Schip-stad. j. schip-stelle, statio. Schip-stelle. Ger. Sax. Sicamb statio navium: navale portus. Stelle, schip-stelle. Ger. Sax. Sicamb. Statio navium. „De beteekems: standplaats van schepen, reede, haven. De vorm van het woord is niet Hoogduitsch, eerder Nederduitsch of Nederrijnsch. (Inde Theutonista, „het Nederrijnsch woordenboek van Vander Schueren (1474) komt het echter niet voor)”. 14