Tekstweergave van GA-1934_MB021_05037
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
het
Rijksmuseum,
waar
het.
schilderij
hangt,
zijnde
namen
slechts
gedeeltelijk
juist
vermeld
en
door
andere
vervangen,
terwijl
die
inde
notulen
natuurlijk
vertrouw
-
baar
zijn.
Dit
geldt
bepaaldelijk
van
de
eerste
figuren
van
links
naar
rechts
gezien
en
het
blijkt,
dat
de
tweede
persoon
niemand
anders
is
dan
Casparus
Commelm
(1636
—1693),
vooral
bekend
door
zijn
in
1693
verschenen
„Beschryvinghe
van
Amsterdam”,
de
zoon
van
Isaac,
die
hem
op
dit
gebied
voorging.
Deze
Casparus,
die
regent
is
geweest
van
1666
tot
zijn
dood
in
1693,
is
wel
te
onderscheiden
vaneen
jongeren
naamgenoot,
die
zich
groote
ver
-
diensten
heeft
verworven
voor
den
Hortus
Medicus
en
die
op
een
regentenstuk
van
Cornelis
Troost
in
1724
voorkomt
onder
de
inspecteurs
van
het
Collegium
Medicum.
Van
de
overige
personen
op
het
schilderij
van
Yan
Anraadt
zijn
geen
bekenden
behalve
de
laatste,
de
zesde
figuur
inde
rij,
want
dat
is
de
schilder
Ferdinand
80l
1616
—1680,
die
evenals
Commelin
regent
van
de
stichting
is
geweest,
van
1673
tot
zijn
dood.
Volgens
den
catalogus
van
het
Rijksmuseum
(nr.
362)
heeft
hij
zijn
portret
op
het
doek
van
Van
Anraadt
zelf
geschilderd!
Er
zijn
vele
„zelfportretten”
van
Ferd.
80l
bekend.
Zij
zijn
alle
beschreven
en
af
-
gebeeld
in
“the
Burlington
Magazine”
van
1928
(blz.
22,
42,
153
en
312),
bij
bijdragen
van
dr.
C.
Hofstede
de
Groot,
dr.
A.
Bredms
en
J.
H.
J.
Mellaart.
Een
daarvan
is
in
het
Rijksmuseum.
Al
die
portretten
vertoonen
een
treffende
gelijkenis
met
het
portret
van
den
regent
Ferd.
80l
op
het
groote
doek
van
Van
Anraadt.
De
tegenwoordige
directie
van
het
Rijksmuseum
is
echter
na
nauw
l
keurige
vergelijking
overtuigd
dat
alle
por-
tretten
op
het
doek
van
dezelfde
peinture
en
van
één
hand
zijn;
dat
zij
dus
door
Van
Anraadt
zijn
geschilderd
eq
dat
hij
zijn
taak
niet
heeft
overgedragen
aan
Ferd.
801,
al
moest
hij
in
hem
ook
zijn
meerdere
als
portretschilder
erkennen.
Vroegere
beschrijvers,
zoo
concludeeren
wij,
zijn
wellicht
tot
een
andere
meening
gekomen
omdat
er
wel
overeenkomstige
gevallen
bekend
zijn.
waarin
een
befaamd
portrettist
zijn
eigen
beeltenis
heeft
geschilderd
in
andermans
werk.
,
De
heer
Oldewelt
is
tot
de
slotsom
gekomen,
dat
het
te
samen
brengen
van
de
regentenstukken
van
vier
verschillende
godshuizen
in
het
begin
der
19e
eeuw,
aan
-
leiding
heeft
gegeven
tot
verwarring
en
ook
tot
misvattingen
inde
toeschrijving.
In
ieder
geval
zijn
er
nog
vier
stukken
van
het
O.Z.
Huiszittenhuis
zoek
of
vei
spreid
over
bewaarplaatsen,
welke
niet
alle
voor
het
publiek
toegankelijk
zijn.
Wij
hebben
het
de
moeite
waard
geacht
het
portret
van
Casparus
Commelm
uit
de
rij
van
regenten
te
lichten
en
het
hierbij
te
reproduceeren,
ook
omdat
er
geen
ander
van
hem
bekend
is.
PORTRET
VAN
EEN
ONBEKENDE
De
beeltenis
vaneen
man
van
middelbaren
leeftijd
welke
hierbij
gaat,
is
blijkens
de
duidelijke
signatuur
geschilderd
in
1666
door
Jan
yan
Assen,
een
weinig
voor
-
komend
kunstenaar,
van
wien
ook
weinig
bekend
is.
Hij
werd
te
Amsterdam
ge
aoren
in
J635
en
is
daar
in
1697
overleden.
Scheltema
(„Aemstel’s
Oudheid
,
IV
blz.
67)
37