Tekstweergave van GA-1934_JB031_00132

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
nobilitie of England touching translating the bible (1597). Inde volgende jaren verscheen nog een viertal van zijn werken bij denzelfden drukker; het laatst in 1604: An advertisement of corruption in our handling of religion. Ook hiervan is namelijk Schilders, hoewel hij niet duidelijk als zoodanig genoemd wordt, de drukker blijkens het eigenaardig vignet op het titelblad, dat ook voorkomt op eenige door Schilders gedrukte pamfletten b In al deze werkjes komt echter geen Hebreeuwsch voor; Schilders had ook geen zetters te zijner beschikking, die de Hebreeuwsche letterteekens konden zetten, anders zou immers Broughton niet aan het slot van „An advertisement” den koning van Engeland een toelage gevraagd hebben „to hyre comon Ebrew setters at Venice or Basil om den Bijbel en den Talmoed te doen drukken. Gaarne greep hij dus, toen hij in 1605 te Amsterdam vertoefde, waar hij moeite deed om predikant te worden vaneen nieuw te vormen gereformeerde Engelsche kerk 2 , de gelegenheid aan om hier ook Hebreeuwsche werken, grootendeels bestemd om de Joden voor het Christendom te winnen, gedrukt te krijgen. Het was de eigenaardige figuur van Jan Theunisz., dien hij, zooals Mr. Wijnman 3 bewezen heeft, daartoe bereid vond, terwijl ook de bekende graveur Jodocus Hondius, die voor Broughton reeds in Engeland een werkje van gravures voorzien had 4 , zijn medewerking verleende voor het graveeren van titelomlijstingen, platen en kaarten. Deze werkjes, waarvan de eerste volledige opsomming hier volgt, vermelden dikwijls noch plaats van uitgave noch drukker; dat dan toch aan Amsterdam gedacht moet worden, blijkt uiteen vergelijking met die, welke die aanduiding wel bevatten. Nadat Broughton te Amsterdam zijn Advertisement of corruption ten tweeden male had uitgegeven, verschenen inde jaren 1605 tot 1608 hier van zijn hand de volgende werken, van Hebreeuwsche typen voorzien 5 . 1 Antwoord op sekere scandaleuse oft ergerlicke pampleren .... 1606 (Knuttel 1320) en Tossanus (Dan.), Cort onderwijs van de ware kennisse Gods .... 1610 (Knuttel 1787). Dit asymmetrische vignet schijnt dus niet zoo zeldzaam voor te komen als Seehgmann in zijn Bibhographie en historie blz. 36 aanneemt. 2 Zie: J. G. de Hoop Schefïer, De Brownisten te Amsterdam in Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Akademie van Wetenschappen. Afd. Letterk. 2e reeks X blz, 274 —76. 3 In het genoemde artikel in het Jaarboek en na dien in Het Boek 1928 blz. 302. 4 Zie: L. Hirschel in Het Boek 1928 blz. 201. 5 Het door Wijnman sub 22 genoemde ; A replie upon the R. R. F. Th. Winton for heads of hls divmity m his sermon and survey : how he thaugt a perfect truth that Our Lord went hence to Paradise etc. (Amsterdam) 1603, bevat geen Hebreeuwsch. 70