Tekstweergave van GA-1933_JB030_00107

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE LIMIETEN VAN AMSTERDAM’S RECHTSGEBIED SEDERT 1342 DOOR Mr. W. F. H. OLDEWELT Foutieve lezing van het handvest van 1342 Bestuurs- en rechtsmacht eener stedehjke regeermg strekte zich inde middel - eeuwen met slechts uit over de bebouwde kom of het gebied binnen de grachten, doch ook overeen zekere uitgestrektheid daar buiten. De wenschelijkheid daarvan is duidelijk omdat een inwoner anders slechts de stad behoefde uitte gaan om on - gestraft allerlei daden te kunnen verrichten welke inde oogen van het stadsbestuur niet door den beugel konden, als daar zijn drinken zonder accijns te betalen, ge - legenheid geven tot dobbelspel, e tutti quanti. Bovendien was het noodzakelijk om de voor straf uit de stad verbannenen op een behoorlijken afstand te kunnen houden. Toen dan ook Guv van Avesnes, die den 21 en Mei 1300 door zijn broeder Jan II van Holland o.a. met Amstelland was beleend, m dat zelfde jaar Amsterdam door verleenmg van stadsrecht van dorp tot stad had gepromoveerd, oorkondde hij dit feit in deze bewoordingen: „dat wi hebben gheset ende ghegheven onsen poirteren van Aemstelredamme alsulke coere ende alsulc recht in hore poerte ende in hoer vrihede te houdene ende te voeren, als hier volghet bescreven”. Met „poerte’ werd de eigenlijke besloten en bebouwde, d.i. verdedigbare, stad bedoeld en met „vrihede” het gebied daar omheen alwaar het stedelijke recht evenzeer van kracht was. Om redenen welke ons ontgaan vond Guy, die m Juli 1301 tot bisschop van Utrecht was verkozen, het blijkbaar met noodig om tevens de grenzen dier vrijheid aan te geven. Anders was dit toen, na den dood van Guy in 1317, Amstelland bij Holland was mgehjfd en graaf Willem IV aan onze stad in 1342 een nieuw stadsrecht ver - leende. De stadsvrijheid werd toen blijkbaar tevens veranderd, hetgeen in dit geval hoogstwaarschijnlijk hetzelfde was als vergroot. De graaf verklaarde in dit document: „dat wy gheven onser poerte van Aemstelredamme alsulc recht ende alsulcke vrihede ewehke te duren alse hier na bescreven staet. Inden eersten so sellen die pale van