Tekstweergave van GA-1933_JB030_00107
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE
LIMIETEN
VAN
AMSTERDAM’S
RECHTSGEBIED
SEDERT
1342
DOOR
Mr.
W.
F.
H.
OLDEWELT
Foutieve
lezing
van
het
handvest
van
1342
Bestuurs-
en
rechtsmacht
eener
stedehjke
regeermg
strekte
zich
inde
middel
-
eeuwen
met
slechts
uit
over
de
bebouwde
kom
of
het
gebied
binnen
de
grachten,
doch
ook
overeen
zekere
uitgestrektheid
daar
buiten.
De
wenschelijkheid
daarvan
is
duidelijk
omdat
een
inwoner
anders
slechts
de
stad
behoefde
uitte
gaan
om
on
-
gestraft
allerlei
daden
te
kunnen
verrichten
welke
inde
oogen
van
het
stadsbestuur
niet
door
den
beugel
konden,
als
daar
zijn
drinken
zonder
accijns
te
betalen,
ge
-
legenheid
geven
tot
dobbelspel,
e
tutti
quanti.
Bovendien
was
het
noodzakelijk
om
de
voor
straf
uit
de
stad
verbannenen
op
een
behoorlijken
afstand
te
kunnen
houden.
Toen
dan
ook
Guv
van
Avesnes,
die
den
21
en
Mei
1300
door
zijn
broeder
Jan
II
van
Holland
o.a.
met
Amstelland
was
beleend,
m
dat
zelfde
jaar
Amsterdam
door
verleenmg
van
stadsrecht
van
dorp
tot
stad
had
gepromoveerd,
oorkondde
hij
dit
feit
in
deze
bewoordingen:
„dat
wi
hebben
gheset
ende
ghegheven
onsen
poirteren
van
Aemstelredamme
alsulke
coere
ende
alsulc
recht
in
hore
poerte
ende
in
hoer
vrihede
te
houdene
ende
te
voeren,
als
hier
volghet
bescreven”.
Met
„poerte’
werd
de
eigenlijke
besloten
en
bebouwde,
d.i.
verdedigbare,
stad
bedoeld
en
met
„vrihede”
het
gebied
daar
omheen
alwaar
het
stedelijke
recht
evenzeer
van
kracht
was.
Om
redenen
welke
ons
ontgaan
vond
Guy,
die
m
Juli
1301
tot
bisschop
van
Utrecht
was
verkozen,
het
blijkbaar
met
noodig
om
tevens
de
grenzen
dier
vrijheid
aan
te
geven.
Anders
was
dit
toen,
na
den
dood
van
Guy
in
1317,
Amstelland
bij
Holland
was
mgehjfd
en
graaf
Willem
IV
aan
onze
stad
in
1342
een
nieuw
stadsrecht
ver
-
leende.
De
stadsvrijheid
werd
toen
blijkbaar
tevens
veranderd,
hetgeen
in
dit
geval
hoogstwaarschijnlijk
hetzelfde
was
als
vergroot.
De
graaf
verklaarde
in
dit
document:
„dat
wy
gheven
onser
poerte
van
Aemstelredamme
alsulc
recht
ende
alsulcke
vrihede
ewehke
te
duren
alse
hier
na
bescreven
staet.
Inden
eersten
so
sellen
die
pale
van