Tekstweergave van GA-1932_MB019_00057
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
bleekerijen
bij
Haarlem
gebleekt
en
werden
daarna
als
belangrijk
stapelartikel
opgenomen
in
het
Amsterdamsche
handelsverkeer.
Van
hier
vonden
zij
hun
weg,
de
fijne
soorten
naar
de
gebruikers
inde
beschaafde
landen
van
Europa,
de
grove
naar
tropisch
Amerika
en
naar
de
daarbij
meest
geïnteresseerde
landen,
Spanje
en
Engeland.
Op
de
beurswas
een
bepaalde
plaats
voor
den
linnenhandel
aan
-
gewezen:
in
het
open
middenvak
kwam
zij
dagelijks
bijeen.
Dat
er
drukke
zaken
in
dit
artikel
werden
gedaan,
blijkt
wel
uit
de
cijfers
van
den
Amsterdamschen
in-
en
uitvoer
in
1667/1668.
Toen
verzond
Amsterdam
naar
verschillende
streken
der
wereld
niet
minder
dan
760.000
el
Fransch
en
Vlaamsch
linnen,
208.000
el
Silezisch,
357.000
el
Munstersch
en
250.000
el
ander
linnen.
Dat
ook
in
dezen
de
kapitaalkracht
van
Amsterdam
een
zeer
belangrijke
factor
is
geweest,
spreekt
van
zelf.
Amsterdamwas
bij
machte
de
achterlandsche
leveranciers
te
betalen
op
korten
termijn
en
was
tevens
in
staat
aan
de
afnemers
te
leveren
onder
gemakkelijk
crediet.
Ook
deze
handel
was
in
handen
van
wat
men
inde
zeven
-
tiende
eeuw
in
Amsterdam
de
„tweede
hand”
noemde,
die
men
terecht
beschouwde
als
de
ruggegraat
van
den
geheelen
stapelhandel.
Zij
was
het,
die
de
goederen,
welke
door
inheemsche
of
vreemde
kooplieden
of
door
de
groote
handcls
-
compagnieën
werden
geïmporteerd,
tegen
vlotte
betaling
overnam;
zij
sloeg
die
goederen
op
inde
pakhuizen,
waar
zij
werden
gesorteerd
en
behandeld;
ook
werden
sommige
artikelen
verder
verwerkt
en
veredeld,
zooals
met
de
lijnwaden
door
het
bleeken
geschiedde;
eindelijk
was
het
de
tweede
hand,
die
de
goederen
weer
ver
-
kocht
aan
de
inheemsche
exporteerende
kooplieden
of
aan
de
agenten
van
de
buitenlandsche
handelaars.
Het
spreekt
van
zelf,
dat
deze
stapelhandel
van
dc
tweede
hand
niet
alleen
eigenhandel
was,
maar
ook
commissiehandel
kon
zijn.
Zoo
was
de
koopman
van
de
tweede
hand
naast
den
groothandelaar
op
de
Amsterdamsche
beurs
een
man
van
beteekenis.
H.
H
AMSTERDAMSCHE
BEVRACHTINGSCONTRACTEN
In
het
zeventiende
jaarboek
van
de
vereeniging
Het
Nederlandsch
Economisch-
Historisch
Archief
publiceert
dr.
J.
W.
Ijzerman
Amsterdamsche
bevrachtings
-
contracten
op
Spanje
en
Portugal
van
1591
tot
1602.
De
gegevens
zijn
geput
uit
de
notarieele
archieven,
wier
rijkdom
in
deze
materie
inderdaad
verrassend
is;
niet
minder
dan
1068
contracten
kon
dr.
Ijzerman
uit
deze
twaalf
jaren
opsporen,
wel
een
bewijs,
hoe
belangrijk
reeds
in
deze
jaren
de
Amsterdamsche
handel
op
Spanje
en
Portugal
is
geweest.
Inde
tabellen,
waarin
de
gegevens
der
contracten
zijn
verwerkt,
zijn
opgenomen
de
data
van
het
contract,
de
naam
van
den
koop
-
man,
van
den
schipper
en
van
het
schip,
de
lading,
de
bestemming,
de
vracht
enz.
Het
blijkt,
dat
er
vooral
veel
graan
en
hout
naar
Spanje
en
Portugal
van
hier
werd
verzonden
en
dan
ook
zeer
veel
stukgoederen,
die
gewoonlijk
niet
nader
worden
aangeduid.
Deze
zeer
uitgebreide
gegevens
noodigen
van
zelf
uit
tot
nadere
bestudeering,
die
gemakkelijk
wordt
gemaakt
door
de
uitvoerige
registers,
die
zijn
toegevoegd.
H.
B.
NOR
lETS
UIT
HET
VERLEDEN
VAN
FELIX
MERITIS
De
heer
J.
D.
Ketelaar,
ons
belangstellend
medelid,
heeft
in
het
archief
van
de
maatschappij
Felix
Meritis
eenige
bijzonderheden
gevonden.
Ten
eerste
het
bewijs
dat
de
vrouw
er
van
den
aanvang
bijzonder
werd
geëerd.
Het
gebouw
werd
op
31
October
1788
plechtig
geopend,
maar
op
den
volgenden
dag
was
er
weder
een
plechtigheid.
Dat
blijkt
uit
het
officieele
verslag:
De
volgende
dag,
Saturdag
de
eerste
November,
was
tot
de
herhaaling
van
het
Muzijk
des
voorigen
daags,
voor
een
aanzienlijk
gezelschap
van
omtrent
vierhonderd
Vrouwen
geschikt.
Deeze
werden
hij
haare
aankomst,
door
eenige
Heeren
Directeuren
der
Maatschappij
met
behoor
-
lijken
eerbied
ontvangen,
en
inde
Muzijkzaal
naar
haare
plaatsen
geleid.
Men
verzocht
de
Heeren
Leden
inde
Entreekamers
te
gaan
en
voor
deeze
keer,
geduurende
de
plegtigheid,
of
aldaar,
of
in
het
groote
Corridor,
dat
boven
langs
een
groot
gedeelte
van
de
Zaal
gaat
en
het
gezicht
op
dezelve
heeft,
te
vertoeven:
dewijl
de
Maatschappij
besloten
had,
dat,
deeze
keer,
inde
Zaal
geen
49