Tekstweergave van GA-1931_MB018_00036

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

AMSTELODAMUM Op het aldus vergroote terrein verrees het eerste, werkelijke synagoge-gebouw, de eerste als zoodanig uiterlijk kenbare vergaderplaats van de belijders van den Joodschen godsdienst in Amsterdam. Het werd in October 1639 ingewijd. Een herinnering aan dat gebouw is gebleven dooreen fraaie ets van Romeyn de Hooghe, blijkens het opschrift vervaardigd na 1675, toen het niet langer voor godsdienst - oefeningen diende. De hierbij geplaatste afbeelding hebben wij te danken aan redactie en uitgevers van De Vrijdagavond, die ons het cliché in bruikleen hebben afgestaan. Dit gebouw is getuige geweest van blijde gebeurtenissen als het bezoek op 26 Mei 1642 van den Stadhouder Frederik Hendrik, bij welke gelegenheid dc welsprekende rabbijn Menasseh ben Israël den kansel beklom. In deze synagoge heeft Uriel d’ Acosta boete gedaan en hier werd Baruch Spinoza inden ban gelegd. Toen op 2 Augustus 1675 de groote, de beroemde Portugeesche synagoge was ingewijd, werd het oude gebouw, dat in verschillenden vorm zes en vijftig jaren had gediend, geheel ontruimd en verkocht aan Abraham van Juda Touro (alias Gasper Fernandes Vega), voor / 14.000. Dit geschiedde onder het servituut (waar - schijnlijk nóg van kracht), dat het nooit meer tot een synagoge noch tot eenige kerk van welke religie ook, zou mogen worden gebruikt of verkocht. Van dit verbod is niet afgeweken. Naar dc heer Yaz Diaz verzekert, zijn thans aan beide zijden van den ingang, zij het dan in desolaten toestand, nog banken aan te wijzen 28 De oudste synagoge (1639 —1675). Naar de ets van Romeyn de Hooghe.