Tekstweergave van GA-1927_JB024_00065
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
huurprijs
en
bij
den
verkoop
van
het
huis.
Zoo
werd
huizenbezit
al
vrij
spoedig
een
zeer
gewilde
geldbelegging.
In
1300
werd
Amsterdam
dus
volledig
geëximeerd
uit
het
platteland;
dat
bewijst
het
boven
ten
deele
geciteerde
artikel
12
zeker
wel.
Amsterdam
wordt
dan
het
eerst
ge
-
noemd
als
„poort";
het
is
dan
een
stad
inde
Middeleeuwsche
heteekenis.
Een
eigen
-
aardige
positie
voorwaar,
een
uitzonderingspositie.
De
poorters
vormen
een
geprivi
-
legieerden
stand
in
vergelijking
met
de
plattelanders,
die
nu
wel
niet
stil
blijven
staan,
maar
in
veel
langzamer
tempo
voortschrijden
dan
de
stadbewoners.
De
Middeleeuw
-
sche
stad
is
dus
een
gansch
ander
instituut
dan
de
antieke,
welke
middelpunt
was
van
de
omgeving
zetel
van
het
bestuur
en
de
rechtspraak,
plaats,
waar
de
heiligdommen
stonden.
Pirenne
zegt
het
glashelder;
~Tout
au
contraire,
la
ville
médiévale
constitue,
au
milieu
du
plat-pays
qui
I’environne,
un
être
juridique
distinct.
Dès
que
1
on
a
franchi
ses
portes,
on
échappe
a
la
coutume
territoriale
pour
passer
sous
un
droit
d’exception.
Entre
le
rural
et
le
bourgeois,
il
n’existe
ni
communauté
d
intéréts,
ni
communautécivile.Chacun
d’eux
vit
sous
son
régime
propre,
possède
ses
magistrats,
s’administre
ou
est
administré
suivant
des
principes
différents.
Le
droit
commun
qui
a
continué
de
régir
la
campagne,
ne
s’applique
plus
a
la
ville.
Elle
forme,
au
milieu
de
la
plaine
que
le
regard
embrasse
du
haut
de
son
beffroi
1
,
un
ilot
juridique,
une
véritable
„immunité”.”
Von
Below
wijst
er
op,
dat
de
Middeleeuwsche
stad
evenveel
verschilde
vanhettoen
-
malige
platteland
als
van
de
tegenwoordige
stad.
Beide
laatste
toch
zijn
slechts
ge
-
meenten,
terwijl
de
Middeleeuwsche
stad
een
aantal
attributen
meer
had.
Deze
waren;
zij
was
marktplaats,
zij
was
ommuurd,
zij
vormde
een
afzonderlijk
rechtsgebied,
zij
was
in
vergelijking
met
het
platteland
ten
opzichte
van
de
publieke
lasten
be
-
voordeeld.
Verderwijst
hij
er
op,
dat
de
poorters
allen
gelijkwaren
voor
dewet,
hoewel
zich
inde
steden
ook
sociale
verschillen
gingen
afteekenen;
op
het
platteland
daar
-
entegen
had
men
verschillende
gerechten
en
rechten;
voor
edelen,
vrijen,
hoorigen,
enz.
De
handvest
van
1300
is
eeuwenlang
onder
het
archiefstof
verborgen
geweest.
Eerst
in
het
eind
der
18e
eeuw
werd
zij
ontdekt,
door
mr.
Daniël
Deutz,
die
het
stuk
in
1782
als
bijlage
bij
zijn
dissertatie
liet
drukken.
Deutz
vond
het
belangrijke
docu
-
ment
inde
registers
der
Leen-
en
Registerkamer
van
Holland.
Het
was
echter
niet
het
origineel;
dit
zou
zich
dan
ook
veel
eerder
te
Amsterdam
moeten
bevinden.
Het
schijnt
echter
verdwenen
te
zijn.
Het
afschrift
nu
draagt
geen
jaartal
en
datum.
Ter
x
Die
„beffroi”
geldt
meer
speciaal
voor
Vlaanderen
en
Brabant.
15