Tekstweergave van GA-1926_MB013_00050

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM Tweemalen werd de begraafplaats door aankoop van aangrenzende terreinen uit - gebreid. Zij dient tot rustplaats van velen, die in wetenschap hebben uitgemunt, van groote beoefenaars van letterkunde en van velen, die inde maatschappij een grooten rang hebben bekleed en zich voor stad en land buitengewoon verdienstelijk hebben gemaakt. Niet alleen uiteen historisch oogpunt is deze begraafplaats belangrijk, ook voor de grafzerken, die zich daar bevinden en groote kunstwaarden bevatten. Het zijn dik - wijls meesterwerken van beeldhouwkunst. Vele daarvan zijn voorzien van geslachts - wapens en allegorische voorstellingen. Een bezoek aan deze ruim 300 jaar in gebruik zijnde begraafplaats is buitengewoon belangwekkend. A. J. MENDES DA COSTA Secretaris der Portug. Israël. Gemeente te Amsterdam DE AMSTEL TUSSCHEN AMSTERDAM EN OUDERKERK Al moge bij den boottocht naar Ouderkerk de Portugeesch Israëlietische begraaf - plaats ons doel zijn, de Amstel zelf, waarop wij een paar uren zullen toeven, verdient zeer zeker ook wel een nadere bespreking. De „rivier” de Amstel is een zeer schoon boezemwater, dat in vele bochten door de polders loopt. Deze zijn, aan den rechteroever (Weesperzijde) de Groote Duivcn - drechter polder, en aan den linkeroever (Utrechtschezijde) de Binnendijksche Buitenveldertsche polder. Aan beide oevers staan boerderijen, meest zeer schilder - achtig in het groen gelegen, terwijl de straatwegzijde vaneen rij zware boomen is voorzien en langs eenige achttiende-eeuwsche buitens voert. De vele bochten, de ruime vergezichten over de weilanden, het dan rechts, dan links opduikend silhouet der stad, de mooie boomenrij langs den oever, de tallooze boerenerven en de buitens geven den Amstel iets bijzonder aantrekkelijks, vooral nu in het voorjaar, nu het groen nog zoo frisch is, en de weiden in vollen bloemtooi zijn. De vroegere geslachten wisten dit ook te waardeeren, getuige de schier onafgebroken reeks buitenplaatsen, die inde zeventiende en achttiende eeuw langs den Amstel zijn verrezen. Er waren hieronder vele groote „deftige plaatsen”, vol statie. De voornaamste thans nog bestaande: „Oostermeer” bij Ouderkerk vormt slechts een zwakke afspiegeling van den glans, die de Amsterdamsche regentenfamilies hier vroeger ten toon wisten te spreiden. In pracht behoefden vele niet onder te doen voor de beroemde buitens langs de Vecht en in Kennemerland, terwijl de belang - rijkste buitenplaatsen inde Watergraafsmeer (Frankendaal, Starrenbosch, Rosen - burg en Reigersburg) den toets der vergelijking niet konden doorstaan. Inde tweede helft der zeventiende eeuw, toen onze stad, althans voorloopig, haar vollen wasdom had bereikt, en de tegenwoordige Stadhouderskade, resp. Singelgracht, dus de Zui - delijke stadsgrens vormde, begonnen hierbuiten al direct de kleinere optrekjes, als Amstelhoek. Ter hoogte der tegenwoordige Van Ostadestraat stond de Pauwen - tuin, eender oudste plaatsen, die echter reeds bij den overgang aan den tweeden eigenaar (Pauw) inde zeventiende eeuw, tot ontspanningstuin werd ingericht. Wij zullen intusschen in dit korte stukje niet alle buitenverblijven vermelden, vooral daar het inde bedoeling van ons bestuur ligt, den deelnemers aan den boot - tocht een kaartje van den Amstel aan te bieden, waarop alle buitens zijn vermeld, en dat voorzien is van de noodige toelichtingen. Te dezer plaatse willen wij dus, den Amstel opvarende, slechts bij enkele belangrijke punten stilhouden. De grens der stad, die tot 1896 gelegen was aan de Tolstraat, getuige het tolhek, dat daar stond, werd sedert dien verlegd naar Meerhuizen (tusschen het Amstelkanaal en de Amstel- 42