Tekstweergave van GA-1924_MB011_00083
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMÜM
de
aanzienlijke
joodsche
gemeente
had
ontwikkeld,
die
Amsterdam
mede
heeft
helpen
groot
maken,
genoot
de
Groote
Synagoge
dikwijls
de
eer
van
bezoeken
van
hooggeplaatste
personen.
Den
3
Juni
1768
bezochten
haar
prins
Willem
V
en
zijn
gemalin,
H.
K.
H.
prinses
Sophia
Frederika
Wilhelmina
van
Pruisen
met
groot
gevolg;
den
29
Juni
1768
de
koning
van
Denemarken,
reizende
onder
den
naam
van
prins
van
Travendal
die
met
zijn
gevolg
een
gedeelte
van
de
Vrijdagavond-gods
-
dienstoefening
bijwoonde
en
op
Vrijdagavond
2
September
1768
prins
Hendrik
van
Pruisen,
den
22
October
1799
(Vreugdefeest
der
Wet)
de
generaals
Brune,
Daendels
en
Du
Monceau,
den
10
Maart
1814
Hare
Keizerlijke
Hoogheid
Mevrouwde
groot
-
hertogin
Catharina
prinses
douairière
van
Oldenburg,
en
nog
versch
ligt
in
het
geheugen
het
koninklijk
bezoek
den
i
April
1.1.
aan
de
Synagoge
gebracht,
dat
bij
hen
die
de
grootsche
plechtigheid
hebben
mogen
aanschouwen
een
onuitwischbaren
indruk
heeft
achtergelaten.
De
Groote
Synagoge
was
ook
het
terrein
waar
zich
vele
gebeurtenissen
binnen
de
gemeente
ook
op
staatkundig
gebied,
afspeelden.
In
mijn
schets
Uit
woelige
dagen
bijgevoegd
bij
het
gedrukte
exemplaar
van
de
Orde
van
de
plechtige
ontvangst
van
H.
M.
de
Koningin
op
1
April
1.1.,
zijn
gebeurtenissen
uit
de
jaren
1798
—1814
voorzoover
binnen
de
Synagoge
voorgevallen,
geschetst.
De
verzamelingen
van
de
kostbaarheden
der
Hoofdsynagoge
zijn
van
jongeren
datum
dan
de
Groote
Synagoge.
Vanuit
de
eerste
eeuw
van
de
vestiging
van
de
hoog
-
duitsche
Joden
zijn
slechts
weinig
voorwerpen
voorhanden,
met
name
mag
ik
hier.
noemen,
het
verluchte
perkamenten
feestgebeden-handschrift,
dat
door
den
drukker
Phoebus
Levie
in
1669
aan
de
gemeente
moest
worden
afgestaan.
Het
ontstaan
dier
verzameling
moet
op
een
later
tijdstip
gesteld
worden
en
wel
ongeveer
de
helft
van
de
achttiende
eeuw,
toen
de
welvaart
der
gemeenteleden
sterk
was
toegenomen,
waarvan
nog
een
zichtbaar
getuigenis
is
dein
1752
in
gebruik
genomen
Nieuwe
Synagoge.
De
Hoofdsynagoge
bezit
twee
collectiën,
die
ieder
apart
zijn
onder
-
gebracht;
de
eene
bevat
kerksieraden
als
Thorakronen,
siertorens,
handwijzers,
kannen
en
schotels
voor
de
handenwasschingen
van
de
priesters
(afstammelingen
van
den
hoogepriester
Aaron)
wanneer
deze
op
de
Feestdagen
den
priesterzegen,
Numeri
VI.
24
—26
over
de
gemeente
gaan
uitspreken;
de
tweede
voorhangsels,
Thoramantels
en
dekkleeden.
Deze
tweede
collectie
is
een
unicum;
qua
verzameling
vindt
zij
haar
weerga
niet.
Beide
verzamelingen
hebben
inde
laatste
tijden
vele
bewonderaars
tot
zich
getrokken.
Ik
mag
mij
vleien,
dat
ook
de
deelnemers
aan
het
bezoek
op
22
December
e.k.
er
aangename
oogenblikken
zullen
doorbrengen.
Dr.
D.
M.
Sluys,
Secretaris
der
Ned.
Israël.
Hoofdsynagoge.
LANGS
DEN
WEG
Verzameling
Hartkamp.
Op
den
avond
van
Donderdag
13
November
waren
de
leden
van
ons
genootschap
door
het
bestuur
uit
-
genoodigd
tot
een
samenkomst
in
Odeon.
Daar
had
de
firma
G.
Theod.
Bom
uitgestald
de
uit
-
gebreide
collectie
amsterdamsche
prenten
van
de
verzameling
Hartkamp,
die
eenige
dagen
later
zou
worden
geveild.
Van
de
gelegenheid
om
een
groote
verzameling
amsterdamsche
prenten
te
zien,
was
zeer
ruim
gebruik
gemaakt.
Vele
leden
toonden
hun
groote
belangstelling
in
deze
importante
particuliere
collectie,
zoo
-
als
er
wellicht
in
Amsterdam
wel
nooit
weer
een
zal
worden
tot
stand
gebracht.
Het
was
natuurlijk
niet
mogelijk
de
geheele
verzame-
ling
Hartkamp,
duizenden
in
getal,
te
zien.
De
heer
Bom
had
daarom
een
keuze
gedaan
van
het
voornaamste
en
aantrekkelijkste.
Voor
-
namelijk
teekeningen
en
gekleurde
prenten,
daarnaast
ook
andere
in
eenig
opzicht
merk
-
waardige
afbeeldingen
van
oud
en
nieuw
Amsterdam
deden
de
ronde.
Bijzonder
rijk
was
de
schat
van
teekeningen
en
prenten
uit
de
negentiende
eeuw,
die
circuleerde
onder
onze
leden.
Niet
alle
waren
artistiek
even
aan
-
trekkelijk,
maar
vele
waren
topographisch
van
zeer
veel
belang
en
ook
technisch
waren
er
belangrijke
stukken.
Men
kwam
telkens
weer
onder
den
indruk,
welk
een
knap
en
gelukkig
verzamelaar
Hartkamp
toch
is
geweest.
En
ook
deze
indruk
kwam
bij
de
aanwezigen
van
zelf
op
:
wat
is
Amsterdam
toch
tallooze
malen
75