Tekstweergave van GA-1924_MB011_00012

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM loren in raakt en de rest vergeet. Maar rust geeft ze niet, ze heeft ook niet het kenmerk der machtige rust, de ~monumentaliteit, maar altijd en overal is ze picturaal”. Uitnemend gedrukte foto's als men ge - wend is van Opgang, verluchten het artikel : Oudekerk, Leliegracht kruising Prinsengracht, Heerengracht bij Leidschegracht, Prinsen - gracht bij de Jordaan, Raamgracht met Zuiderkerktoren, P.H.kade en de Westerkerk, naar een teekening van den schrijver. J. W. E. Plattegrond. Het Utrechtsch provinciaal er. sted. Dagblad van 19 Nov. schrijft : ~Een plattegrond van Amsterdam geeft nog altijd die genoegelijke concentrische cirkels van de drie groote grachten te zien die de eeuwen door de trots en de vreugde van allo hoofdstedelingen uitgemaakt hebben. Waar vindt ge zoo iets, zoo'n mooien, regel - matigen, statigen stads-aanleg-uit-één-stuk eigenlijk elders. „Maarde aardigheid is er toch wel een beetje af vergeleken bij vroeger. Vijf en twintig jaar geleden, toen de kaart van Amsterdam mij het eerst werd geopenbaard, was dat concen - trische plan nog altijd de stad. Een „singel - „gracht om de oude grachten heen, een uit - wasje hier een uitwasje daar maar Amster - dam had z’n hoefijzervorm en lag met den open kant aan het IJ. „En nu ? Zie eens een allernieuwste kaart ' De plattegrond van de stad heeft niets meer vaneen hoefijzervorm hij is vormloos, hjkt het meest nog op een groote inktklad! die met geweld op een stuk papier werd ge - smeten. lets ronds in het midden uit - loopers en grove bulten aan allen kant. Het beroemde plan-Zuid zit er onder aan vast - geplakt als een mop apart.” J. W. E. Nieuw-amsterdam in Drenthe. Ineen door de firma D. Y. Alta te Amsterdam, met medewerking van het gemeentebestuur uit - gegeven Gids voor dë gemeente Emmen lezen we : „Het ontstaan van de veenkolonie Nieuw- Amsterdam dateert van 1851, toen de drent - sche Landontginningsmaatschappij, gevestigd te Amsterdam, hier venen aankocht. Meer - malen is er gesproken over de verdeeling der gemeente Emmen, zulks met het oog op de groote uitgestrektheid der gemeente (29093.76.15 H.A.), den snellen aanwas der bevolking door de ontginningen, minder goede verkeerswegen, gemakkelijker aanraking van de inwoners met het gemeentebestuur, beter pohtie-toezicht, met het oog op een geregelden gang van zaken in het algemeen. Op last van den toenmaligen Commissaris des Konings, den heer Van Swinderen, zijn door het gemeentebestuur vele gegevens voor dit doel bijeengebracht. Volgens het laatste plan van splitsing zou dan het gedeelte, hetwelk ligt ten Z. en N. van de Verlengde Hoogeveensche-vaart, en omvattende de sectie G. en H. geheel, sectie D. en I. gedeelte - lijk, met de plaatsen Nieuw-Amsterdam. Amsterdamscheveld, Wilhelmsoord, Erica, Barger-Oosterveen de gemeente Nieuw-Amster - dam vormen. De doopnaam van Nieuw-Amsterdam en Veenoord, dat, hoewel behoorende tot de gemeente Sleen, tot Nieuw-Amsterdam mag worden gerekend, is Buma-veen. Voor de verzending van turf was een kanaal nood - zakelijk. Aan de heeren jhr. mr. A. W. van Holthe tot Echten te Assen, mr. J. Heems - kerk Az. en Jan Kalff & Co. te Amsterdam, en waaraan nog de namen Van Echtens - kanaal. Van Echtenstein, Heemskerksluis en Kalffsluis herinneren, werd concessie verleend tot verbetering der Hoogeveensche-vaart, verbinding hiervan met het Meppelerdiep en doortrekking tot inde venen van de gemeente Emmen. Deze concessie werd over - gedragen aan de drentsche Kanaalmaat - schappij, die besloot een kanaal te laten graven naar de venen van Noord- en Zuid- Barge. Eenige heeren uit Amsterdam kochten nu van dit veen 2256 H.A. en richtten de drentsche Landontginnings-maatschappij op, gevestigd te Amsterdam (acte verleden 21 October 1850 voor notaris mr. J. R. Toelaar, Amsterdam). Beheerders werden de heeren H. Meinesz en G. Kruis Cz. te Amsterdam. Het aangekochte veen ten zuiden van het kanaal werd het Amsterdamscheveld genoemd. „De aanleg van Nieuw-Amsterdam kan niet gelukkig worden genoemd. De veenplaatsen loopen evenwijdig aan het hoofdkanaal; de dal boerderijen komen dus gedeeltelijk aan zijwegen en wijken te staan. „Nieuw-Amsterdam is sterk vooruitgegaan, nadat het aantal verkeerswegen grooter en beter werd. Het hoofdkanaal heet Verlengde Hoogeveensche vaart. Bij het begin van het Dommerskanaal in het Amsterdamscheveld vindt men drie fraaie buitenhuizen. Kennelijk heeft men het doel gehad, het centrum van Nieuw-Amsterdam daarheen te verplaatsen. „Men vindt te Nieuw-Amsterdam o.a. de Eerste Drentsche Papierwarenfabriek. In dit zestig-jarige oude dorp zijn een Ned. Hervormde kerk, een israëlitische kerk, een christelijk gereformeerde kerk, een gereformeerde kerk, een kerk van den Protestantenbond, in het Amsterdamscheveld een evangelisatielokaal en een r.k. kerk. Nieuw-Amsterdam heeft één openbare lagere school en één bijzondere Israëlitische school; Amsterdamscheveld twee openbare lagere scholen en één neutrale bij - zondere school”. p, g Doolhoven. Dit waren inde zeven - tiende eeuw pleiziertuinen met herbergen. Zij ontleenden hun naam aan den tuinaanleg 4