Tekstweergave van GA-1924_MB011_00010

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM A K St fu am betreft d °° r dr ’ Burger geheel ongevuld. Reeds was Moes met dezen arbeid begonnen ; maar een al te vroege dood rukte hem weg en Burger moest zijn werk overnemen, dat nog nauwelijks was aangevangen. Door zijn doorzettende werkkracht kwam de groote bibhographie van de amsterdamsche drukkers der zes - tiende eeuw tot stand. Deze groote uitgave was evenwel veel meer dan een biblio - graphie. Het onderwerp bracht Burger van zelf èn tot een onderzoek naar het leven en het bedrijf der amsterdamsche drukkers èn tot een nagaan van den inhoud en het verband der boeken. Zoo kwam Burger tot het onderzoek vaneen geheele vroeger bijna onbekende litteratuur over zeevaart- en wiskunde, over ontdekkings-'en handelsreizen, over maatschappelijken, politieken en godsdienstigen strijd van de tweede helft der zestiende eeuw. Daarmede ging een geheel nieuw licht op over het Amsterdam van die dagen, toen onze stad den grondslag legde voor haar pheno - menaJe ontwikkeling in onze gouden eeuw, toen een geslacht van scherpzinnige en energieke mannen de wegen wees, waarlangs Amsterdam kon opstijgen tot de hoogste ontwikkeling, den heerhjksten bloei. Zoo groeide de bibhographie uit tot cultuur - historie. Het ligt voor de hand, dat al deze studiën zeer nauw samenhangen met het ambt dat dr. Burger zoovele jaren met zooveel succes heeft bekleed. Toen hij in IX9O Rogge opvolgde, was hij nog niet zoo heel lang in het bibliotheekvak ; maar als wetenschappelijk man had hij, die gepromoveerd was inde letteren en inde rechten (natuurlijk niet op stellingen), reeds een gevestigden naam. Die reputatie heelt hij steeds hoog weten te houden, ook toen ambtelijke bezigheden zeer veel van zijn aandacht en van zijn tijd gingen vergen. Hij vervulde daarbij een ambt, dat -ik kan uit persoonlijke ervaring spreken —in zich zelf zeer moeilijk en be - zwaarlijk is ; maar vooral ineen stad als Amsterdam, waar men terecht gewoon is zeer hooge eischen aan alle ambtenaren te stellen, maar waar bovendien de pu - blieke opinie zich als de hoogste en hoogst deskundige rechter met alles bemoeit Meer dan iemand anders timmert een bibliothecaris aan den weg ; menigeen die een boek, dat hij toevallig noodig heeft, niet vindt, acht zich verongelijkt en be - klaagt zich daarover m woord en geschrift. Nieuwe vakken komen op en eischen met den overmoed der jeugd toegang tot de bibliotheek ; maarde middelen zijn krap toegemeten en moeten met zeer veel beleid en omzichtigheid worden uitgegeven. Zoo wordt dikwijls van den bibliothecaris meer, veel meer gevraagd dan hij bij mo - gelijkheid kan geven ; waar veelal onmacht in het spel is, wordt onwil veronder - steld. Daarbij komt, dat de amsterdamsche Universiteits-bibliotheek jaren lang een tweeslachtig karakter heeft gehad en daardoor ook eigenlijk nooit alleen een umversiteits-bibliotheek inden gangbaren zin is geweest. Een academische boekerij is en moet zijn in hoofdzaak voor studeerenden, hoogleeraren, studenten en andere onderzoekers. Burger vond in 1890 een toestand, die zelfs na de opening der open - bare leeszaal nog niet ingrijpend is gewijzigd. Dat dat zoo is, vindt zijn oorzaak ineen ingeroeste amsterdamsche traditie, die van de Universiteits-bibliotheek iets anders verlangt dan zij kan en ook dan zij moet geven. Het ligt intusschen voor de hand, dat deze toestand zeer onbevredigend moest werken op de stemming van velen, die kenmerk van dezen tijd meer verlangen dan waarop zij recht hebben. En dat voor deze verhoudingen, die Burger niet had geschapen of gewild juist hij verantwoordelijk werd gesteld, spreekt evenzeer van zelf als dat het onbillijk en onredelijk was. Wij hebben niet willen zwijgen over de moeilijkheden, die den bibliothecaris Burger inden loop der jaren niet zijn bespaard gebleven. Hij heeft zich getroost in zijn wetenschappelijk werk en ook in zijn philosophische levensbeschouwing, die geen ergernis toelaat en alleen de oorzaken der dingen navorscht. Zoo zal ook deze 2