Tekstweergave van GA-1923_JB020_00065
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
de
wetering,
die
door
den
dam
ter
plaatse
van
den
Overtoom
als
afwatering
van
de
Nieuwe
Meer
buiten
gebruik
is
geraakt,
heet
om
die
reden
dan
„Verloren
Cost”.
De
Amstel
was
afgesloten
bij
den
Bilderdam.
Goederenvervoer
had
langs
deze
wegen
niet
plaats
en
de
geschiedenis
der
„geconstumeerde
vaarten”
leert
ons
hoe
Haarlem
en
Gouda
steeds
naijverig
hebben
gewaakt,
wanneer
Amsterdam
anders
dan
langs
den
over
deze
beide
steden
leidenden
weg
verbinding
zocht
met
Holland.
1
Utrecht,
oorspronkelijk
voor
Amsterdam
het
politieke
centrum,
speelt
geen
rol
in
haar
opkomst
als
handelsstad
en
was
van
daar
uit
via
den
Amstel
niet
te
bereiken.
Langs
Utrecht
leidde
geen
weg
voor
zwaar
scheepsverkeer.
Bij
Maarsen
reeds
moesten,
volgens
de
ordonnantie
van
1294,
kleine
Hamburger
wadden#
vaarders
overladen.
Het
bestaan
van
twee
wedden
te
Utrecht
en
een
bij
Werk#
hoven,
de
reeds
in
1165
als
oudtijds
afgedamd
vermelde
Rijn
te
Wijk
bij
Duurstede
maken
het
duidelijk,
dat
hier
sedert
lang
geen
directe
scheepvaartweg
bestond.
Ook
de
Westelijke
verbinding
van
Utrecht
met
den
IJssel
en
met
Holland
over
den
dam
bij
Oude
Gein
was
slechts
gebrekkig.
In
het
Stichtsche
gebied
vond
Amsterdam
noch
verkeerswegen,
noch
een
achterland
van
beteekenis.
De
werkelijke
factor,
die
Amsterdam
heeft
doen
groeien
tot
een
belangrijk
emporium,
is
hare
ligging
ten
opzichte
van
Holland,
aan
den
toegang,
die
van
over
zee
leidde
naar
de
daar
opkomende
steden.
Westelijker
in
het
IJ
dan
bij
de
Amstelmonding,
dus
nergens
in
Holland,
was
er
geen
goede
reede
te
vinden.
De
diepe
stroomgeul,
die
het
afstroomende
water
van
de
meren
en
het
getij
inde
veenlagen
hadden
uitgeschuurd,
vormde
slechts
een
nauw
vaarwater,
dat
reeds
even
bewesten
Zaandam
eindigde.
2
Holland
zelf
was
dus
vanuit
de
Zuiderzee
niet
direct
toegankelijk.
Het
moest
zich
tevreden
stellen
met
een
aanvoerhaven
op
naburig
gebied.
Niet
onwaarschijnlijk
nam
reeds
inde
dertiende
eeuw
de
aanvoer
van
wol
voor
de
Hollandsche
steden
hier
een
voorname
plaats
in-
Het
eerst
in
1201
vinden
wij
in
Holland
berichten
over
wolnijverheid.
De
beroemde
Friesche
lakens
uit
den
tijd
van
Karei
den
Groote,
die
zelfs
ook
al
voor
Vlaanderen
als
land
van
oorsprong
zijn
opgeëischt,
kunnen
toch
1
Dit
was
ook
de
reden
waarom
de
Haarlemmertrekvaart
te
Halfweg
niet
doorliep.
2
Zie
de
kaart
van
N.
v.d.
Heyde.
1674.
11