Tekstweergave van GA-1922_MB009_00027

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM opgenomen. Het boek voorzag blijkbaar ineen lang gevoelde behoefte der amster - damsche handelswereld ; reeds het volgende jaar verscheen een tweede, vermeerderde druk, in 1681 een derde, in 1688 een vierde. Ook inde achttiende eeuw werd het boek nog meer dan eens opgelegd ; er is eendruk bekend van 1716 en zelfs nog een van 1755. Geen wonder, dat Phoonsen een goeden naam verkreeg als kenner van het handels - leven van Amsterdam. Herhaaldelijk werd hij dan ook door Burgemeesteren en zelfs door hoogere colleges geraadpleegd over handelszaken. In 1673 reeds diende hij rapporten over de Wisselbank bij Burgemeesteren in. In 1681 wordt zijn advies gevraagd over de herziening van het tarief der convoyen en licenten. In 1690 brengt hij een rapport uit overeen eventueel verbod van den invoer van Fransche brande - wijnen. Van meer algemeene bekendheid is stellig het boekje geworden, dat dr. Van Dillen om zijn zeldzaamheid thans opnieuw heeft, uitgegeven. Dat sluit zich bij zijn bovengenoemde rapporten aan en is dan ook getiteld Berichten en vertogen raackende hel bestier van den omslagh van de wisselbank tot Amsterdam, dat in 1677 verscheen „t’Amsterdam bij Jan Bouman, boeckverkoper' inde Calverstraat over de Niewe-zijts Kapel inde France boeckbinderij”. Het werk is in drie deelen ge - splitst. In het eerste betoogt de schrijver, dat het aanbeveling verdient om inde bank aan de kooplieden een rekening in courant-geld te openen ; in het tweede stuk worden eenige maatregelen aanbevolen tot verbetering der controle op het personeel der bank ; in het derde deel worden nog verschillende andere voorstellen gedaan, wier verwezenlijking z.i. tot groot nut van den amsterdamschen handel zou strekken. Phoonsen is den 16 October 1702 gestorven ; hij was ongeveer zeventig jaar geworden. Hij werd inde Oudekerk begraven en genoot de eer vaneen avond - begrafenis bij het schijnsel van flambouwen. Toch was hij geen vermogend man ; na aftrek der lasten en schulden bleef er slechts ongeveer / 6000 in zijn nalatenschap te verdeden over. Ook deze wijze koopman had dus in zaken geen zijde gesponnen. Maar hij had iets beters gewonnen en door de jaren behouden, de reputatie vaneen eenvoudig en degelijk, eerlijk en kundig man. H, B. LANGS DEN WEG De architect der Poriugeesch Eracei - tische Synagoge te Amsterdam. In zijn artikel Daniël Stalpaevt in het laatst ver - schenen nummer van A mstelodamum noemt de heer H. T. Duwaer onder de werken, door Stalpaert te Amsterdam uitgevoerd, ook deze Synagoge. De schrijver doet dit op gezag vaneen artikel van de hand des heeren S. Seeligmann in het Centraal Blad voor Israëlieten van 22 April 1921. Het is den schrijver echter ontgaan, dat in het Nieuw Israëlitisch Weekblad van 20 Mei en 11 November 1921 tegen deze opvatting stelling is genomen.’ Teneinde nu het verspreiden van hetgeen mijns inziens een legende zou kunnen worden tegen te gaan, zij opgemerkt, dit ik op het archief der Portugeesch Israëlitische Gemeente alhier vóór mij had een besluit (Termo) van de vereenigde zitting van Parnassim en Bouw - commissie. gehouden den Isen Sebat 5431 {= 26 Januari 1671), waarin de modellen, door „arguitectos e mestres” ingezonden. werden besproken, en waarin de keuze viel op het model, door Elias Bouwman ingezonden. Ook uit andere bescheiden op het archief dezer Gemeente bleek mij, dat Bouwman meer was dan een „Mr. Metselaer”, n.l. dat hij ook landmeter was, in welke hoedanigheid hij verschillende opmetingen deed op de be - graafplaats te Ouderkerk a/d Amstel. Waar verder in alle stukken, op den bouw der Synagoge betrekking hebbende, Elias Bouw - man als de architect wordt genoemd, kan er in deze aangelegenheid niet de minste twijfel bestaan. J, S. da Silva Rosa. Van den secretaris der Pcrtugeesch Israëlitische Gemeente alhier ontving ik een dergelijk schrijven ter rectificeering. J. W. E. De Hortus inde achttiende eeuw. Ineen rapport over den leidschen hortus, den 9 Januari 1731 uitgebracht door den Secre - taris van Curatoren, heet het over den am - sterdamsche tuin: „Behalven dat buyten de uytrechtsche medicinale tuyn ook den amstel - damsche kruydboff aen haer Illustre Schoole 19