Tekstweergave van GA-1921_MB008_00038
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
te
Edam.
In
het
smalle
Gothische
Huis
te
Kampen
kon
men
het
vooral
inde
diepte
vinden
door
houten
inbouwen
binnen
de
vier
mureA
Inde
zeventiende
eeuw,
het
bloeitijdperk
van
onzen
handel,
openbaart
zich
het
streven
om
de
huizen
meer
comfortabel
in
te
richten.
Hierbij
doet
zich
sterk
de
invloed
van
de
itali
-
aansche
renaissance
met
haar
Palazzo-stijl
gelden.
Toch
vindt
men
nog
steeds
zij
het
in
vrij
rudimentairen
vorm,
overblijfselen
van
het
insteek-stelsel.
De
bergruimte
voor
koopmans
-
goederen
werd
in
dien
tijd
meestal
gevonden
op
de
ruime
zolders
van
deze
huizen
zelve.
Een
voorbeeld
uit
dezen
tijd
is
o.a.
het
Trippenhuis
op
den
Kloveniersburgwal.
Steeds
meer
neigde
zich
de
smaak
der
bouwmeesters
tot
inde
achttiende
eeuw
naar
de
bewogen
lijn
ook
inden
vorm
der
vertrekken,
totdat
we
deze
in
het
.begin
der
negentiende
eeuw
wieder
nuchter,
vierhoekig
behandeld
zien.
Een
voorbeeld
hiervan
is
het
nog
niet
zoolang
geleden
afgebroken
winkelhuis
van
Sinkei
op
den
Niéuwendijk,
hetwelk
gebouwd
werd
juist
honderd
jaar
geleden,
en
toen
voor
-
een
warenhuis,
zooals
wij
modernen
het
noemen,
van
ongehoorde
grootte
:
want
inde
winkelruimte
„konden
wel
50
klanten
tegelijk
zich
bewegen
en
bediend
worden
1”
Zoo
werden
de
aanwezigen
ingeleid
inde
zeer
omvangrijke
taak,
w'elke
de
Commissie
moet
volvoeren,
en
waarvan
zij
in
één
deel,
alleen
aan
Amsterdam
gewijd,
de
vruchten
van
haar
moeizamen
arbeid
zal
neerleggen.
De
noodw'endige
volledigheid
kan
slechts
benaderd
worden
door
veler
hulp.
Natuurlijk
zullen
zij,
die
zulke
huizen
bewonen
enkennis
hebben
genomen
van
het
doel
der
Rijkscom
-
inissie
haar
gaarne
behulpzaam
zijn
door
het
signaleeren
van
hetgeen
in
aanmerking
komt.
Ook
anderen
kunnen
helpen
:
ik
denk
aan
hen,
die
krachtens
ambt
of
bedrijf
veel
in
anderer
woningen
komen
:
doktoren,
schatters
en
het
personeel
der
vele
controlee
-
rende
ambtenaren
van
verschillende
takken
in
Gemeente-dienst.
Het
Bestuur
van
Amstelodamum
stelt
zich
gaarne
beschikbaar
die
aanwijzingen
in
ont
-
vangst
te
nemen,
tenzij
men
er
dén
voorkeur
aan
geve
deze
rechtstreeks
te
doen
toekomen
aan
den
heer
dr.
E.
J.
Haslinghuis,
Secretaris
van
de
afd.
A.
der
Rijkscommissie
voor
de
Monumentenzorg
te
's
Gravenhage.
J.
W.
E.
De
behuizing
van
de
Amsterdammer
inde
Warmoesstraat.
Inde
verplaatsing
van
het
christelijk
volksdagblad
de
Amster
-
dammer
naar
de
Warmoesstraat,
heeft
de
heer
G.
D.
Bom
HGz.,
als
oudste
geboren
Warmoesstrater
aanleiding
genomen,
in
het
nummer
van
14
Februari
van
deze
courant,
uitvoerig
te
beschrijven
de
geschiedenis
der
perceelen,
waarheen
de
verplaatsing
geschied
is.
Het
zijnde
huizen
de
Witte
Hond
en
de
Eenhoorn,
thans
genummerd
16
en
16
a.
Inden
achtergevel
aan
de
waterzijde
van
de
Witte
Hond
is
nog
te
herkennen
de
architec
-
tuurvani74o;
die
verbouwing
werd
bekostigd
door
den
eigenaar,
den
wijnkooper
Christiaen
Lankhout
;
ook
van
dien
tijd
zal
dagteekenen
het
„Oost-Vrieslant”,
dat
inde
kroonlijst'
staat.
In
het
begin
der
vorige
eeuw
kwam
de
Eenhoorn
in
eigendom
van
den
bezitter
van
de
Witte
Hond.
Sedert
is
de
geschiedenis
in
beide
perceelen
saam
verbonden.
De
opvattingen
der
negentiende
eeuw
hebben
hier
belangrijk
scha
gedaan
aan
de
kunst
-
waarde
der
perceelen,
ook
toen
er
sinds
1861
in
gevestigd
was
het
huis
van
negotie,
de
indigo-handel
van
de
firma
Matthes
&
Bormeester.
„De
menschen
inde
buurt
noemden
het
de
blauwe
wereld,
maar
iedereen
wist
welk
een
kostbaar
artikel
dat
blauw
was
en
beschouwde
de
leden
dier
firma
toch
altijd
als
de
voornaamste
heeren
uit
dit
oude
kwartier.
J.
W.
E.
OUD
EN
NIEUW
UIT
AMSTERDAM’S
VERLEDEN
Het
woonwagenpark
aan
den
Hembrug.
In
zeven
artikels
heeft
de
Standaard
inde
nummers
van
20
en
27
Jan.
en
3,10,17
en
24Febr.
en
3
Maart
een
artikelen-reeks
gegeven
over
’n
Zendingspost
onder
den
rook
vak
Amsterdam.
Zij
beschouwt
daarin
het
woonwagenpark
bij
de
Hembrug,
waar
ambtshalve
bijeengebracht
zijnde
woomvagens
met
haar
bewoners,
on
-
geveer
allen
geboren
Nederlanders,
meestal
stammend
uit
Brabant
en
Limburg.
Er
is
daar
op
initiatief
van
het
zoogenaamde
Woonwagencomité
ook
geplaatst
een
School
-
wagen,
als
het
ware
een
Zendingshuis
op
wielen.
Aardig
weet
de
ongenoemde
schrijver
te
vertellen
van
het
geestelijk
werk,
dat
hier
verricht
wordt
onder
de
schoffies,
die
iederen
dag
langs
de
straat
loopen
met
allerlei
negotie
als
draadwerk,
dat
zijn
roostertjes,
pijpen
-
doppen
en
schoenmakertjes,
met
muizenvallen,
of
voor
de
café's
met
een
versleten
orgeltje
of
met
een
marmotje
centen
trachten
op
te
halen.
Ook
zijn
hier
en
daar
in
typeerende
trekjes
het
leven
en
streven
dier
zwervende
ge
-
zinnen
weergegeven.
„Zelfs
in
dit
eigenaardig
dorp
onder
den
rook
van
Amsterdam
treft
men
standen
aan.
Is
het
niet
gebeurd,
dat
’n
vrouw
uit
dit
volkje
heelemaal
niet
inge
-
nomen
was
met
't
huwelijk
van
hare
doch
-
ter!
Verbeeldt
u
:
de
bruidegom
deed
in
kleeren
-
hangers,
en
de
familie
van
't
meisje
dreef
handel
in
veel
deftiger
artikel:
galanteriën
1
Hoe
zoo’n
jongen
durfde!”
Ook
over
andere
straatventers
en
-ventsters
als
den
scharesliep
en
stoelenmatters,
over
kermisreizigers
met
de
„vroolijke
keuken”
of
de
„kop
van
jut”,
en
over
specialiteiten
in
tinteltangels,
snel
-
teekenaars,
goochelaars
en
accrobaten,
echte
30