Tekstweergave van GA-1921_MB008_00038

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM te Edam. In het smalle Gothische Huis te Kampen kon men het vooral inde diepte vinden door houten inbouwen binnen de vier mureA Inde zeventiende eeuw, het bloeitijdperk van onzen handel, openbaart zich het streven om de huizen meer comfortabel in te richten. Hierbij doet zich sterk de invloed van de itali - aansche renaissance met haar Palazzo-stijl gelden. Toch vindt men nog steeds zij het in vrij rudimentairen vorm, overblijfselen van het insteek-stelsel. De bergruimte voor koopmans - goederen werd in dien tijd meestal gevonden op de ruime zolders van deze huizen zelve. Een voorbeeld uit dezen tijd is o.a. het Trippenhuis op den Kloveniersburgwal. Steeds meer neigde zich de smaak der bouwmeesters tot inde achttiende eeuw naar de bewogen lijn ook inden vorm der vertrekken, totdat we deze in het .begin der negentiende eeuw wieder nuchter, vierhoekig behandeld zien. Een voorbeeld hiervan is het nog niet zoolang geleden afgebroken winkelhuis van Sinkei op den Niéuwendijk, hetwelk gebouwd werd juist honderd jaar geleden, en toen voor - een warenhuis, zooals wij modernen het noemen, van ongehoorde grootte : want inde winkelruimte „konden wel 50 klanten tegelijk zich bewegen en bediend worden 1” Zoo werden de aanwezigen ingeleid inde zeer omvangrijke taak, w'elke de Commissie moet volvoeren, en waarvan zij in één deel, alleen aan Amsterdam gewijd, de vruchten van haar moeizamen arbeid zal neerleggen. De noodw'endige volledigheid kan slechts benaderd worden door veler hulp. Natuurlijk zullen zij, die zulke huizen bewonen enkennis hebben genomen van het doel der Rijkscom - inissie haar gaarne behulpzaam zijn door het signaleeren van hetgeen in aanmerking komt. Ook anderen kunnen helpen : ik denk aan hen, die krachtens ambt of bedrijf veel in anderer woningen komen : doktoren, schatters en het personeel der vele controlee - rende ambtenaren van verschillende takken in Gemeente-dienst. Het Bestuur van Amstelodamum stelt zich gaarne beschikbaar die aanwijzingen in ont - vangst te nemen, tenzij men er dén voorkeur aan geve deze rechtstreeks te doen toekomen aan den heer dr. E. J. Haslinghuis, Secretaris van de afd. A. der Rijkscommissie voor de Monumentenzorg te 's Gravenhage. J. W. E. De behuizing van de Amsterdammer inde Warmoesstraat. Inde verplaatsing van het christelijk volksdagblad de Amster - dammer naar de Warmoesstraat, heeft de heer G. D. Bom HGz., als oudste geboren Warmoesstrater aanleiding genomen, in het nummer van 14 Februari van deze courant, uitvoerig te beschrijven de geschiedenis der perceelen, waarheen de verplaatsing geschied is. Het zijnde huizen de Witte Hond en de Eenhoorn, thans genummerd 16 en 16 a. Inden achtergevel aan de waterzijde van de Witte Hond is nog te herkennen de architec - tuurvani74o; die verbouwing werd bekostigd door den eigenaar, den wijnkooper Christiaen Lankhout ; ook van dien tijd zal dagteekenen het „Oost-Vrieslant”, dat inde kroonlijst' staat. In het begin der vorige eeuw kwam de Eenhoorn in eigendom van den bezitter van de Witte Hond. Sedert is de geschiedenis in beide perceelen saam verbonden. De opvattingen der negentiende eeuw hebben hier belangrijk scha gedaan aan de kunst - waarde der perceelen, ook toen er sinds 1861 in gevestigd was het huis van negotie, de indigo-handel van de firma Matthes & Bormeester. „De menschen inde buurt noemden het de blauwe wereld, maar iedereen wist welk een kostbaar artikel dat blauw was en beschouwde de leden dier firma toch altijd als de voornaamste heeren uit dit oude kwartier. J. W. E. OUD EN NIEUW UIT AMSTERDAM’S VERLEDEN Het woonwagenpark aan den Hembrug. In zeven artikels heeft de Standaard inde nummers van 20 en 27 Jan. en 3,10,17 en 24Febr. en 3 Maart een artikelen-reeks gegeven over ’n Zendingspost onder den rook vak Amsterdam. Zij beschouwt daarin het woonwagenpark bij de Hembrug, waar ambtshalve bijeengebracht zijnde woomvagens met haar bewoners, on - geveer allen geboren Nederlanders, meestal stammend uit Brabant en Limburg. Er is daar op initiatief van het zoogenaamde Woonwagencomité ook geplaatst een School - wagen, als het ware een Zendingshuis op wielen. Aardig weet de ongenoemde schrijver te vertellen van het geestelijk werk, dat hier verricht wordt onder de schoffies, die iederen dag langs de straat loopen met allerlei negotie als draadwerk, dat zijn roostertjes, pijpen - doppen en schoenmakertjes, met muizenvallen, of voor de café's met een versleten orgeltje of met een marmotje centen trachten op te halen. Ook zijn hier en daar in typeerende trekjes het leven en streven dier zwervende ge - zinnen weergegeven. „Zelfs in dit eigenaardig dorp onder den rook van Amsterdam treft men standen aan. Is het niet gebeurd, dat ’n vrouw uit dit volkje heelemaal niet inge - nomen was met 't huwelijk van hare doch - ter! Verbeeldt u : de bruidegom deed in kleeren - hangers, en de familie van 't meisje dreef handel in veel deftiger artikel: galanteriën 1 Hoe zoo’n jongen durfde!” Ook over andere straatventers en -ventsters als den scharesliep en stoelenmatters, over kermisreizigers met de „vroolijke keuken” of de „kop van jut”, en over specialiteiten in tinteltangels, snel - teekenaars, goochelaars en accrobaten, echte 30