Tekstweergave van GA-1920_MB007_00063

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM de Jonge Hagenaar; Bamberg, de zoon met zijn mechanische proeven ; het Theatre Royal, onder directie van Goudsmid, waar „elastieke „mannen” hunne kunsten vertoonen ; de vier - kroonenspellen, met kunstige marionetten, en 's avonds de schipbreuk van de Medusa. Inde Kippenhoek wordt de groote storm op zee ver - toond door middel van schilderstukken en beweegbare bewerktuigde beelden ; het schouw - spel der natuur : „Hier ziet ge een groep bijeen „van wilde en tamme dieren”, de vos bij kippen, een wolf wandelt met een schaap, zooals het eenmaal wezen zal inden heilstaat die nu in bewerking is. Voorts Tom Pouce ; het Cirque olympique van Etienne, het Spectacle phy - sique amusant van weer een anderen Bamberg, hof-mechanicus ; het groot vermaerd renpark van Weenen, zooals een draaimolen heet waarin men naar den ring steekt. Dan, op de Nieuwmarkt, de schouwburg onder directie van Kooy en Milnikus ; het theater van Boes - nach met akrobatische kunstverrichtingen, geestverschijningen, den eierdans, en een juffrouw met vijftig pond aan iedere haarvlecht. Op het Amstelveld het Cirque équestre van Wollschlager, het beste van alle circussen ; op de Westermarkt de mooiste kramen, die later naar het Rokin verhuisden, maar in 1845, door de veertiendaagsche hulpbeurs op het Rembrandtpleintje nog niet naar 't Rokin konden verwezen worden; op de Heerenmarkt de schouwburg van Vink & Comp., waar tooneelstukjes, marionetten en de brand van Hamburg vertoond werden. Dat alles is uitvoerig beschreven en door prenten toege - ilcht in het Prenten-magazijn ; ook door zijn kermis was Amsterdam wel een merkwaardige stad”. J- W. E. Statistiek. Verschenen zijnde vijftiende jaargang over 1918 van het Statistisch Jaarboek der gemeente Amsterdam, uitgegeven door het Bureau van Statistiek der Gemeente (Amster - dam, Johannes Muller 1920, XX\ 111, 344- VI p. gr. 8° / 3), en het Statistiek zakboekje der gemeente Amsterdam 1920 (Amsterdam, Johannes Miiller 1920, 101 p. 16» / 0,45). Het is uit den aard der zaak niet mogelijk een overzicht te geven van het vele belangrijke cijfermateriaal, dat in deze uitgaven gepu - bliceerd wordt, en dat niemand, die diepere studie wil maken van allerlei dingen, het moderne Amsterdam betreffend, ongebruikt kan laten. J- W. E. Hemony-vijzels. —Mej. Laura Salra geeft inde jongste aflevering van Oud-Holland een vervolg op haar artikel, dat destijds gerefe - reerd is in dit maandblad igi-j, 87. Twee exemplaren completeeren de vroeger vermelde, een van Hemony 1661 bij jhr. C. H- C. A. van Sypesteyn te 's-Gravenhage, de andere van Pierre Hemony 1675 bij den heer A. H. Teepe, apotheker te Gouda. J.W.E. De Fuggers. In jaargang 1915 werd op blz. 44 een en ander verteld over Pom - pejusOcco, die in 1537 overleden, teAmsterdam, groothandel dreef, het bankiersbedrijf uitoe - fende, factor der Fuggers genoemd wordt en een bekend en gewild geldschieter was. Over Hans Fugger, den stamvader van dit rijke augsburgsche geslacht, geeft dr. Franz Bastian eenige bijzonderheden ineen artikel Valuta - nöde alter Zeil, opgenomen in Velhagen &• Klasings Monatshefte van Mei. Zijn kapitaal steeg tusschen 1320 en 139& van 480 tot 1680—3360 gulden. De oorzaak daarvan was gelukkige speculatie, en, naar moderne ziens - wijzen, knoeierijen met geldstukken in verband met muntverslechtering en het dalen van zilverprijzen. „So hat also das Kapital einer der reichsten mittelalterlichen Kaufmanns - geslechter kaum eine andere Entstehungs - geschichte als das unserer Reichen von über - morgen." J.W. E. Hongaarsche bijbel. Inde Stemmen voor waarheid en vrede van Mei vervolgt de hongaarsche gereformeerde hulpprediker J. Tantó zijn mededeelingen over Hongaarsche studenten in Nederland ; ook dit keer vertelt hij een en ander over Nic. Kis de Misztótfulu (1650 —1702), waarvan hiervoor (blz. 31) sprake was. Kis kreeg in 1680 plaatsing bij Blaeu om het drukkersvak te leeren. Daar kreeg hij ook onderricht in stempelgravure en de techniek der lettergieterij. Om kapitaal te verkrijgen voor de beoogde bijbeluitgaaf vestig - de hij zich als lettergieter, leverde stempels, ook naar het buitenland, eerst drie, later twee, ten slotte één stuk voor een daalder. In 1686 leverde hij door bemiddeling van Nic. Witsen een armenisch voor Artsil, koning van Georgië. Kort daarop installeerde hij voor - den groothertog van Toscane, Cosimo Medici 111, voor / 11000 een drukkerij te Florence. Ook leverde hij gietsel aan paus Innocentius 111. Zijn Bijbelvertaling was afgedrukt in 1685 in 3500 exemplaren en werd in 1686 gevolgd door psalmen en een Nieuwe Testament, beide met 4200 exemplaren oplaag. J. W. E. VRAGENBUS (Verzoeke antwoorden Hecrengracht 68) VRAGEN Das Singspiel Schönthal von Peter Grabeler. Einem Verwandten von mir wurde von seinem Studiendirektor in Bonn zwcks philosofisch-musikalischen Endexa - mens ein biografischcr Aufsatz anempfohlen über Peter Grabeler. Selbiger wurde im Jahre 1796 in Bonn geboren, geht im Jahre 1821 auf den Ruf eines reichen Hollanders nach Amsterdam, schreibt hier eine Oper Schönthal, deren 2. und 3. Akt sich inden Archiven 55