Tekstweergave van GA-1920_MB007_00014
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
schilderijen.
Er
zijn
werken
van
801,
Cuyp,
Van
Goyen,
De
Heem,
Van
Ostade,
Rem
-
brandt,
Wouwermans
en
andere
bekende
schil
-
ders.
Een
met
lichtdrukken
verluchte
beschrij
-
vende
catalogus
der
collectie
is
verschenen.
J.
W.
E.
C.
A.
Spin
en
Zoon.
Door
deze
drukkerij
is
bij
gelegenheid
van
haar
eeuwfeest
op
10
De
-
cember
een
gedenkboek
verspreid,
geschreven
door
den
heer
J.
W.
Enschedé.
Aan
dit
smaak
-
vol
uitgevoerd
werk
komt
ongetwijfeld
ook
eene
bespreking
toe
inde
kolommen
van
Amstelodamum,
daar
het
eene
der
aanzien
-
lijkste
drukkerijen
te
Amsterdam
betreft,
en
ons
tevens
zooveel
te
Waardeeren
geeft
van
hetgeen
er
gedurende
die
eeuw
voorviel
op
intellectueel
en
letterkundig
gebied,
vooral
in
Neerlands
hoofdstad.
Allereerst
dan
onze
gelukwensch
gebracht
tot
de
jubileerende
firma
C.
A.
Spin
en
Zoon,
met
hare
huidige
eeuwgedachtenis,
met
den
goeden
naam
van
eerste-rangs
drukkerij,
in
die
tijdspanne
verkregen
en
behouden,
en
met
het
cachet
van
puik
verzorgd
drukwerk,
waarvan
dit
jongste
werk
opnieuw
het
spre
-
kendst
bewijs
is.
Hoe
aangenaam
doet
dit
boek
ons
aan,
met
zijn
kostelijk
velijn
papier,
met
zijne
uit
-
muntende
pagineering,
interlinieering
en
goed
geschoolde
behandeling
van
het
zetwerk,
stijl
-
vol
en
toch
zoo
afwisselend.
Zelfs
de
band,
hoe
eenvoudig
met
linnen
rug
en
papieren
platten
ook
gemaakt,
past,
inden
zacht
bruinen
diep
-
druk,
volkomen
bij
den
inhoud.
Maar
meer
nog
feliciteeren
wij
de
jubileeren
-
de
firma,
met
hare
keuze
bij
tiet
vragen
van
een
samensteller
van
haar
gedenkboek.
Wij
ontbloten
het
hoofd
voor
zijne
wijze
van
bewerking
en
vragen
ons
af,
welke
persoonlijkheid
eigenlijk
het
meest
op
den
voorgrond
treedt,
de
typograaf,
de
biblio
-
graaf
of
de
historicus.
Aan
de
hand
van
zijn
boek
doorloopen
wij,
in
zes
hoofdrubrieken,
het
leven
van
de
ver
-
schillende
firmanten,
hunne
woon-
en
werk
-
plaatsen,
de
inrichting
van
de
drukkerij,
in
de
opvolgende
tijdvakken,
het
drukwerk,
dat
werd
afgeleverd,
en
de
wijze
hoe,
met
inbegrip
der
illustratie,
de
schrijvers,
de
uitgevers
en
de
andere
lastgevers,
voor
wie
zij
drukwerk
uitvoerden,
alsook
het
lief
en
leed
daarbij
ondervonden,
ja,
wat
al
meer,
dat
erop
duidt,
dat
men
bij
Spin
moest
en
moet
wezen,
om
goed
en
zuiver
en
smaakvol
drukwerk
te
verwachten,
welke
aanduiding
telkens
door
personen
en
zaken
wordt
gestaafd.
Uiteen
en
ander
blijkt
dat
de
voornaamste
courant,
welke
zij
drukten
het
Algemeen
Handelsblad
was,
n.l.
van
1831
tot
1898,
en
waardoor
zij
ruimschoots
werden
gerenom
-
meerd
inde
handelswereld
;
het
drukken
van
de
Jaarboeken
voor
rechtsgeleerdheid
en
wet
-
geving
bracht
hen
inde
rechtsgeleerde
kringen;
dat
van
de
Gids
inde
geleerde
wereld;
dat
van
het
l.eeskabinet
en
het
Nederlandsche
Magazijn
in
het
huisgezin-
Verschillende
voorname
uitgevers,
als
b.v.
G.
J,
A.
Beijerinck,
Gebr.
Diederichs,
H.
Frijlink,
J.
Immerzeel
Jr.,
A.
C.
Kruseman,
Johannes
Müller
e.a.
bevonden
de
verzorging
hunner
uitgaven
steeds
meer
in
goede
handen
bij
Spin,
waar
ook
weldra
de
studenten
met
hunne
dissertaties
kwamen
troost
zoeken
;
terwijl
de
geleerde
genootschappen,
als
b.v.
de
Maatschappij
van
Toonkunst,
de
Maat
-
schappij
tot
nut
van
’t
Algemeen,
het
Neder
-
landsch
Bijbelgenootschap,
de
massa
werk
-
zaamheden
nog
kwamen
uitbreiden.
De
relatie
tot
het
laatstgenoemde,
n.l.
de
uitgaven
van
deszelfs
eersten
bijbel
inde
nederlandsche
taal,
in
1848.
verschenen,
werd
de
oorzaak
van
de
vestiging
van
eene
beroemd
geworden
oostersche
afdeeling
bij
Spin's
drukkerij,
waar
sedert
allerlei
leerboeken
in
het
Maleisch,
Javaansch,
Boegineesch,
To
-
baasch
en
Macassaarsch
verschenen,
hetgeen
aan
Johannes
Müller
weder
aanleiding
gaf
om
zijne
belangrijke
arabische,
perzische,
maleische
e.a.
handschriften
ook
naar
de
Pijpenmarkt
ter
uitvoering
te
zenden.
Zóó
zouden
wij
kunnen
voortgaan;
maar
raden
alle
belangstellenden
veel
liever
aan,
om
deugdelijk
kennis
te
maken
met
het
voor
-
treffelijke
boek
van
den
heer
Enschedé,
en
zich
daardoor
een
goed
denkbeeld
te
vormen
van
al
het
veelzijdige
en
wetenschappelijke
drukwerk
door
de
firma
C.
A.
Spin
en
Zoon
gedurende
eene
eeuw
geleverd.
Ten
slotte
zouden
wij
dus
kunnen
zeggen
„het
is
een
volmaakt
boek
over
eene
volmaakte
firma”
;
maar
dan
zou
niemand
minder
dan
de
schrijver
zelve
ons
ernstig
berispen,
want
die
zegt
inden
aanvang
van
zijn
inleiding,
dat
van
het
archief
der
firma
nagenoeg
niets
is
overgebleven.
Dat
feit
doet
ons
verbaasd
uitroepen
„hoe
is
’t
mogelijk
dat
ge
dan
toch
in
anderhalf
j
aarslechts,
zóóveel
materiaal
hebt
kunnen
opsporen,
dat
het
u
aanleiding
kon
geven,
tot
de
samen
-
stelling
van
dit
boven
onzen
lof
verheven
gedenkboek....
maar
doet
ons
er
dan
on
-
middellijk
op
laten
volgen
„uw
werk
smaakt
naar
meer”.
En
dan
komt
ons
een
gelijksoortig
geval,
betreffende
eene
oudere
eeuwgedachtenis
voor,
n.l.
die
van
de
Elzeviers.
De
heer
Willems
heeft
ook
eens
zijne
studie
over
die
uitgevers
gepubliceerd,
maar
was
zelf
de
eerste
om
te
zeggen,
dat
hij
doordat
werk
nog
allesbehalve
voldaan
was....
en
toen
mocht
hij
daarna
jaren
lang
ijverig
hunne
edities
verzamelen,
en
vervolgens
bewerken
tot
zijn
„chef
d’oeuvre:
Les
Elzeviers,
dat
ongetwijfeld
eene
der
allerbeste
bibliographieën
mag
genoemdworden.
Laat
ons
hopen
dat
in
deze
ook
den
heer
Enschedé
gegeven
worde
om
het
verloren
archief
van
de
Spin’s
weder
te
verzamelen
6