Tekstweergave van GA-1920_JB018_00101

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
HET WEESHUIS DER DOOPSGEZINDE COLLEGIANTEN „DE ORANJEAPPEL” DOOR FRED. KUIPER. Aan de nagedachtenis der Stichters. Inden loop der11e7 e eeuw ontstonden in vele plaatsen van ons land verga* deringen van Collegianten. Dat waren kringen van protestanten, die buiten de kerk om en niet zelden in tegenstelling daarmede trachtten het godsdienstig leven te bevorderen. Aanvankelijk te Warmond, doch al spoedig te Rijnsburg hielden zij geregeld hunne bijeenkomsten, dienden elkander den doop bij onderdompeling toe en vierden tezamen het avondmaal. Eerst later, en dan nog maar bij uitzondering, werden avondmaal en doop ook elders bediend. Rijnsburg bleef het centrum. 1 Te Amsterdam zijnde Collegianten waarschijnlijk eerst sinds 1646 geregeld bijeengekomen. Zij vergaderden achtereenvolgens ten huize van verschillende vooraanstaande leden en in gehuurde lokalen tot ze ± 1670 hun vergaderingen geregeld begonnen te houden inde kerkekamer van de Doopsgezinde ge* meente. vergaderende inde kerk „bij ’t ham”, waarvan eender voorgangers: Galenus Abrahamsz. de Haan, een zeer vurig collegiant was. Hoewel ook met name Gereformeerden en Remonstranten vermeld worden, schijnen het toch in hoofdzaak Doopsgezinden geweest te zijn, want zelfs de stads=regeering ziel hen aan voor een „Vergadering van Mennonisten”. 2 v Z *ci °^ £r Col | egianten J- C - van slee: -De Rijnsburger Collegianten” Haarlem 1895. an Slees vergelijking van de Collegianten met de tegenwoordige „Vrije Gemeente” lijkt me nmt gelukkig. Naar mij voorkomt is een vergelijking met de vereeniging „Woodbrookers in Holland . ondanks de vele en fundamentcele verschillen, beter te verdedigen. 2 Resolutie van 30 Sept. 1648 opgenomen bij Wagenaar, Amsterdam: UI. 111 IV bijlage Lr E (Dl VIII pag. 195—197). 49