Tekstweergave van GA-1919_MB006_00097

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM DE AGNIETENSCHOOL Eenige weken geleden nam de raad van Amsterdam bijna zonder discussie het gedenkwaardige besluit tot herstelling van de oude Agnietenschool. Dat besluit wetd genomen met de bepaalde bedoeling om het eerwaardige gebouw opnieuw te bestemmen voor het gebruik, waartoe het meer dan twee eeuwen heeft gediend, het hooger onderwijs. Dat besluit is in ruimen kring met blijd - schap en waardeering vernomen. Ook in ons genootschap zal het herstel der oude kapel, die eens het athenaeum illustre herbergde, met belangstelling worden vernomen. Vandaar dan ook, dat in ons maandblad aandacht mag worden ge - vraagd voor het oude gebouw, dat zulk een merkwaardige geschiedenis heeft gehad en nu zulk een waardige en schoone toekomst is gewijd. Gewijd is het gebouw de eeuwen door geweest, het minst inden jongsten tijd. Het is gewijd door geloof en wetenschap, door traditie en historie. Zijn geschiedenis gaat terug tot voor Amsterdam zeer oude tijden. Amsterdam, gelijk wij het thans kennen of althans hebben gekend, is een schepping der zeventiende eeuw, waarop vervolgens de achttiende eeuw haar stempel heeft gezet. De geschiedenis van Amsterdam vóór den grooten opstand tegen Spanje is zeker belangwekkend genoeg; maar steenen, die het levende woord der historie spre - ken, zijn er van het middeleeuwsche Amsterdam niet zoo heel veel over. Zoo wordt de Agnietenschool een monument van beteekenis, reeds omdat zij zeld - zaam, ja zelfs uniek is. Zij is thans de eenig overgebleven klooster kapel van het middeleeuwsche Amsterdam. Hoe ook verbouwd en ontluisterd ook, het deskundige en speurende oog herkent toch gemakkelijk, dat wij hier wel waarlijk de oud-gothische kapel voor ons hebben. Die kapel was een onderdeel van het gebouwencomplex, dat zich inde vijf - tiende en zestiende eeuw langs den O. Z. Voorburgwal en Achterburgwal uit - strekte tot aan de Agnietenstraat toe. Het was hier de kloosterbuurt van oud Amsterdam, het gebed zonder end, zooals de spraakmakende gemeente ze noemde. Het Agnietenklooster is op St. Agnesavond (21 Januari; 1397 gesticht; vrome vrouwen vereenigden zich hier tot een convent van de Derde Orde van St. Franciscus. Van die orde, die der Tertiarissen, waren er vele vrouwen - kloosters in het oude Amsterdam. Maar ook de zusters van St. Agnes achtten als anderen dezen regel op den duur niet streng genoeg ; in 1458 namen zij' als reguliere kanonikesssn den regel van Augustinus aan ; zij sloten zich bij het kapittel van Sion aan. Toen had het klooster een groote ramp getroffen. In 1452 is een groot gedeelte van Amsterdam dooreen geweldigen brand inde asch gelegd; ook het Agnietenconvent verbrandde toen tot „pulver”. Natuurlijk werd het klooster herbouwd, even natuurlijk ook de kapel. Blijkens het nog op het Begijnhof bewaarde memorieboek van het klooster werd de kapel, die wij nog kennen, in 1470 gebouwd. De situatie van het Agnietenklooster is op de kaart van Cornelis Anthonisz duidelijk te zien. Toen, inde dagen van Keizer Karei V, had het klooster den langsten tijd reeds gestaan. De alteratie van Amsterdam van 1578 bracht de nieuwe leer aan het bewind in kerk en staat. Alle kloosters werden opgeheven; de gebouwen werden óf tot publieke, soms zeer profane doeleinden ingericht, óf in het openbaar Verkocht. Het Agnietenklooster werd successievelijk afge - broken; op het terrein kwamen burgerwoningen te staan. Alleen de kapel liet men staan, omdat men er blijkbaar een bestemming voor had. Welke die be - stemming was, is niet zeker. Misschien was de kapel het magazijn der nabij gelegen admiraliteit; men kan ook denken aan een lakenhal. In ieder geval 89