Tekstweergave van GA-1919_MB006_00084
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
die
dezelve
gemaakt
hebben,
dien
ogtend,
in
tegenwoordigheid
van
Lieden
van
den
eersten
rang,
op
eene
tot
hiertoe
nog
gansch
onbekende
wijze
van
Destillatie,
met
extra
koude,
dog
vlambaare,
maar
onzigtbaare
Lucht
wierd
aangevuld,
waardoor
dezelve
het
mtneemende
vermogen
bekwam,
om
zelfs
ineen
besloten
vertrek
herhaalde
reizen
twee
pond
koper
Gewigt
van
den
grond
af,
met
ongemeene
snelheid
met
zig
op
te
voeren
en
inde
hoogte
al
zweevende
te
houden,
’twelk
tot
hiertoe
op
de
helft
na
door
geen
Luchtbol
van
deze
kleinte
heeft
kunnen
verngt
worden.
Tegen
één
uur
's
middags
wierd
door
de
opgemelde
twee
Heeren
omtrent
de
helft
der
vlambaare
Lucht
uitgepompt,
om
hem
bij
het
zweevende
Transport
door
de
vrije
Lugt
uit
de
agterste
tot
inde
voorste
Koepel
minder
te
fatigueeren,
waardoor
hij
aan
den
zolder
zweevend
de
gedaante
vaneen
Peer
aannam.
_
„Het
Weer
ten
hoogsten
ongunstig
zijnde,
deed
de
Maakers
eerst
besluiten,
dezelve
op
dien
dag
niet
op
te
laaten,
maar
zig
met
de
meenigvuldig
herhaalde
en
volmaakste
proeven
te
vergenoegen,
dog
ziende,
dat
het
aan
het
aanzienlijk
Gezelschap
’t
welk
uit
vriendschap
daar
gerecipieerd
was,
niet
onaangenaam
zoude
zijn,
dit
fraaye
stuk
(’twelk
om
deszelfs
maakzel
en
goede
werking
vaneen
yder
geaplaudisseert
wierd)
inde
vrije
Lugt
te
zien
zweeven,
resolveerden
dezelve
(uit
hoofde
hunner
kennis
van
de
ingebrachte
Lugt,
welke
zij
meenen
met
die
boven
ons
Atmosphaere
of
Dampkring
volmaakt
harmonieerde
te
zijn,
en
dat
uit
dien
hoofde
geene
Orkaan
in
staat
was
dezelve
onderdrukt
te
houden)
deze
haare
Luchtbal
zelfs
inden
zwaarsten
storm
op
te
laaten;
hij
rees
dus
onmiddellijk
ter
hoogte
van
circa
100
voeten,
wanneer
hem
een
stormwind
van
boven
op
het
vlakke
Land
verder
stiet,
van
waar
hij
zig
aanstonds
weder
verhief
en
zijn
reis
door
de
felste
stormwind
vervorderde,’
dog
overeen
der
hoogste
huizen
op
het
Verwerspad
willende
passeeren,
geraakte
het
onder
-
eind
van
het
Zijde
Koort
dat
46
voet
lang
was,
aan
het
bovenste
end
vaneen
Schoorsteen
en
wederhield
den
Bal,
onaangezien
alle
deszelfs
poogingen
en
Lijnregte
opreizingen,
die
hij
m
t
gezigt
van
honderden
van
aanschouwers
verrigte,
van
zijne
verder
Lugtreis,
waardoor
deze
zeer
beschadigd,
dog
door
de
Makers
in
weinige
uuren
tijds
weder
volkomen
hersteld
is,
met
het
voornemen
om
dezelve
bij
nadere
gelegendheid
en
mooi,
stil
en
bestendig
Weêr
op
dezelve
plaatse
op
te
laaten,
en
hem
die
zwaarte
die
hij
toen
meê
door
de
Lugt
ge
-
voerd
heeft
wederom
mede
te
geven".
Dit
zou
dus
de
eerste
luchtballon
zijn
geweest
die
hier
ter
stede,
met
zoo
-
genaamde
gewichtszwaarte
publiek
is
opgelaten.
De
tweede
maal,
23
April,
weder
op
dezelfde
plaats,
schijnt
de
proef
vol
-
komen
gelukt
te
zijn.
In
het
verslag
daarvan,
wederom
opgenomen
inde
Vader
-
landsche
Courant,
lezen
wijde
namen
van
de
heeren
Joh.
Melchior
Dentzel
en
Pierre
Esaye
Duyvené,
als
de
vervaardigers.
Het
zou
ons
te
ver
voeren
alle
opstijgingen
te
Amsterdam
inde
18de
eeuw
en
het
begin
der
19de
eeuw
even
uitvoerig
te
vermelden.
De
Nederlandsche
Mercurius
vermeldt
nog
dd.
25
Maart
1784
de
opstijging
van
drie
luchtballons,
vervaardigd
door
de
heeren
Bianchi
en
Comp
van
het
Exercitie-veld,
welke
proeven
herhaald
zijn
te
Leiden,
te
Leeuwarden
en
wellicht
andere
plaatsen.
De
Nieuwe
N'ederlandsche
Jaarboeken
vermelden
eene
opstijging
op
4
Juni
1785
van
eene
Montgolfière
te
Rotterdam,
gemaakt
en
opgelaten
door
de
heeren
J.
C.
de
Jongh,
koopman
op
de
Glashaven,
en
H.
W.
Rouppe,
Med
-Doctor.
Het
bericht
van
de
volgende
opstijging
is
weer
van
Amsterdam.
Daar
zou,
blijkens
mededeelingen
inde
Amsterdamsche
Courant,
aanvankelijk
op
20
Juli
1785*
daarna
op
10
Augustus,
de
heer
Romain
omhoog
gaan
van
het
Stads-
Exercitieveld
bij
de
Utrechtsche
poort.
De
ballon
was
vooraf
te
zien
inde
Stad
Lion,
inde
Nes,
voor
11
stuivers
de
persoon.
Van
de
opstijging
is
niets
gekomen,
waarschijnlijk
wegens
moeilijkheden
met
de
fabricatie
van
het
be
-
noodigde
gas.
Duizenden
menschen
verdrongen
zich
bij
de
Utrechtsche
poort;
de
wegen
waren
opgepropt
en
de
torens
en
andere
hooge
gebouwen
alle
vol
menschen.
Toen
bleek
dat
de
onderneming
geen
voortgang
zou
hebben,
werd
de
menigte
zoo
kwaad,
dat
er
met
steenen
en
dakpannen
gesmeten
werd
en
de
heer
Romain
een
goed
heenkomen
moest
zoeken
ineen
wijnhuis.
Het
volk
dreigde
daarop
dit
huis
omver
te
zullen
halen,
waarom
twee
compagnieën
burgers
inde
wapens
moesten
worden
geroepen.
Onderhoudend
is
het
ook
het
verhaal
te
lezen,
dat
daarna
in
het
boekje
van
76